11-1-son-son-kr-son:Alatoran -11-1-son-son-kr-son.qxd.qxd
11-1-son-son-kr-son:Alatoran -11-1-son-son-kr-son.qxd.qxd
11-1-son-son-kr-son:Alatoran -11-1-son-son-kr-son.qxd.qxd
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
dюшцnя doьru. Heч yolda-иzdя dя bиr-bиrиmиzи gюrя<br />
bиlmяrиk. Bиrcя mяktяb bиzи bиrlяшdиrиrdи. Bиr dя axыr-axыrda<br />
telefon. Nя televиzora baxыr, nя dя telefonla danышa<br />
bиlиrиk. Nя dя mяktulaшmыrыq. Yaylaqdan mяktub da<br />
gяlmиr. Yaylaьa mяktub da getmиr.<br />
Ot bичиnиndя dя maшыnlarыmыz, lafetlяrиmиz baшqa-baшqa<br />
yollarla gedиb-gяlиr. Mяktяb olmasa elяbиl baшqa-baшqa<br />
planetlяrdя yaшayыrыq. Dцzdц, dцkan onlarыn kяndиndя<br />
olduьuna vя mяktяb dя onlarыn kяndиnиn ичиndя yerlяшdиyиnя<br />
gюrя mяn ot maшыnыnы boшaldыb tayaya vuran<br />
kиmи dяdяmя papиros almaq adыyla, ya mяktяb kиtabxanasыndan<br />
kиtab gюtцrmяk bяhanяsиylя maшыnыn padnoшkasыna<br />
mиnиb иrи gцzgцlяrиndяn yapышыr vя onlarыn<br />
чяpяrlяrиnиn altыndan keчяndя baьlarыna, hяyяt-bacalarыna,<br />
evlяrиnиn ичиnя boylanыram.<br />
Anasы onu alaчыqdan buraxmыr...<br />
***<br />
Payыza doьru hamы kяndя qayыdыr. O, mяnиm dяdяmи,<br />
mяn dя onunkunu sюyцrяm. Bu da salamlaшmadan halяhval<br />
tutmaqdы. Deyиr kи, sяnиn dяdяn иlan kиmиdи, иstяdиyи<br />
bичяnяklяrи bиrlяшdиrmяkdи. Deyиrяm, sяnиnkи dя<br />
Hacыqaradы, gюylцyцndяn sяnя bacы-qardaш da almayыb,<br />
ocaьыn tяkиsяn, dяdяn kиmя yыьыr, onun da иstяyи bu olar kи,<br />
mal-qaranыn sayыn artыrsыn, satыb qыzыla-pula чevиrsиn.<br />
- … Allah bunlarыn hamыsыnы юldцrsцn! - o deyиr.<br />
Mяn susuram vя o, bиr az da qыzышыr:<br />
- Allah bura elя bиr daш salsыn kи, canыmыz qurtarsыn.<br />
Gюrцm kи, bu dяrяnи xaraba qalsыn. Baш gюtцrцb bu vиranqalmышdan<br />
qaчasan...<br />
Mяn yenя susuram vя o, sakиtcя dяdяmи sюyцb mяnиm<br />
dя cavabыmы gюzlяmяdяn dяstяyи asыr.<br />
***<br />
Payыz toylarы baшlayacaq…<br />
- …nиyя axы telefon чяkdиlяr, televиzor da bu yandan…<br />
camaat чox danышmaьa baшlayыb.<br />
- Mяnиm danышmaьыmdan bezmиsяn - иlk dяfя olaraq<br />
onun hяyacanlы sualыnы eшиdиr, sяsиnиn яsdиyиnи aчыqca duyuram.<br />
- Yox, sяnи demиrяm, Quran haqqы, sяnи demиrяm - mяn<br />
dя иlk dяfя olaraq ona and ичиrяm vя sюhbяtиmиz tяzяdяn<br />
sakиt axarыna dцшцr.<br />
- … mяn "Kюlgяlяr gцnortalar yox olur"a baxmыram,<br />
иnanыrsan<br />
- Amma ordakы kяnd dя, adamlar da bиzиm kяndя<br />
oxшayыr…<br />
- Yox, orda dцzяngah чoxdu, bиzиmkи kиmи daьыn baшыnda<br />
deyиl. Gюrцrsяn bиzиmkиlяrи, яsgяrlиkdяn gяlяn deyиr ay<br />
ruslar belя, ay ruslar elя… gюr nяtяr adamlarы var, bиr-bиrlяrиn<br />
nяtяr иstяyяn arvad-kишиlяrи var…<br />
- Bяs deyиrsяn baxmыram… - mяn onun sюzцnц<br />
kяsиrяm.<br />
- Dяdяmиn canы haqqы baxmыram, bиr az o-bu danышыr,<br />
bиr az boш olanda ayaqцstц baxыram. Yяnи, oturub<br />
baxmыram dя… Danmыram kи, Hяmиdя Юmяrovanыn<br />
verdиyи kиnolara baxыram. Юzцndяn dя xoшum gяlиr. Sяnиn<br />
dя.. - bиc-bиc soruшur.<br />
Kяndlяrиmиzя televиzor gяlяndяn mяn az qala hяr<br />
шяnbя gecяsи Hяmиdя Юmяrovanы televиzorda gюrцrяm,<br />
onun yanaьыndan юpцr, saчlarыnы tumarlayыram. Heч aьlыma<br />
gяlmяzdи kи, Hяmиdя Юmяrova da elяcя baшыnы mяnиm<br />
baшыma dиrяyиb sakиtcя dayansыn…<br />
- … zяhlяm gedиr - mяn qяtиyyяtlя deyиrяm.<br />
Kяndlяrиmиz dяnиz sяvиyyяsиndяn xeylи hцndцrlцkdяdи.<br />
Amma bиzdяn dя hцndцr yerlяr var. Kяndиmиz daьlarыn<br />
altыndakы иrи qayalar arasыnda - hцndцr tяpяlяrиn<br />
цstцndяdи. Bиzиm kяndиn tяpяsи onlarыn kяndиnиn<br />
tяpяsиndяn hцndцrdяdи. Vя bиzиm kяndиn hansы yerиndяn<br />
baxsan onlarыn kяndи ovcunun ичndяkи kиmиdи. Bиz onlarыn<br />
kяndиnя mяktяbя vя dцkana gedиrиk. Bиzиm evиn<br />
pяncяrяsиndяn baxanda da onlarыn kяndи gюrцkцr.<br />
Onlarыn evи gюrцkmцr: evlяrиn arasыnda иtиb. Amma telefonla<br />
danышanda иstяr-иstяmяz цzц onlarыn kяndиnя tяrяf -<br />
иrи sцrahыыn qarшыsыnda ayaqцstя dayanыb elя bиlиrяm,<br />
onlarыn evиnи gюrцrяm.<br />
***<br />
Kяndlяrиmиz bиr kolxozda bиrlяшиb - "Pravda".<br />
Dяdяm иrи tabel kиtabыnы aчыb mяnи yanыna чaьыrыr.<br />
Onlarыn kяndиndя toy olanda dяdяm sиyahыsыna baxыb<br />
kиmиn toyuna nя vaxt nя qяdяr pul salыbsa dяqиqlяшdиrиr vя<br />
mяnя dя pul verиb onlarыn kяndиnя toya gюndяrиr.<br />
***<br />
Dяdяmи bиrиncи dяfя onlarыn kяndиnя toya gяlяn vя<br />
onun dяdяsи иlя sюhbяt elяyяn gюrцrяm…<br />
Dяdяm bиr чиynиndяn sцrцшцb-dцшяn tяzя sыrыqlыsыnы gerи<br />
qaytara-qaytara tяsbehиnи qoluna geyиndиrиr, <strong>son</strong>ra da yцz<br />
иllяrиn dostu kиmи onun dяdяsиnиn qoluna gиrиb qыraьa<br />
чяkиr. Vя xeylи sюhbяt edиrlяr…<br />
Bяlkя dя bu kяndlяrdя hamы bиr-bиrиnя qohumdu,<br />
amma bиzиm onlarla qohumluьumuz olmamalыdы. Bиzиm<br />
keчmиш-keчяnlяrиmиz haqqыnda mяzяlи, amma tцkцrpяdяn<br />
bиr яhvalat da var. Onu hяrя bиr cцr danышыr: amma<br />
hamыnыn danышdыьы naьыlыn axыrы eynиdи…<br />
***<br />
Naьыl:<br />
" Hamы bиr bичяnяyя gedяr - Alayazbaшlar bичяnяyиnя<br />
vя hamы bиr bulaqdan su ичяrdи - Шыrlan bulaqdan. Hяr<br />
kяsиn юz otlaьы, юz bичяnяyи vardы. Hяrя bиr talada, bиr<br />
yamacda, bиr meшя qыraьыnda, bиr yol цstцndя aиlяsиnи vя<br />
dюl-dюшцnц baшыna yыьыb ot чalar, dиncяlяr, bичиn vaxtы elя<br />
burulardaca yatыb-durardы. Kишиlяr arada ova чыxar: bu da<br />
o demяkdи kи, иrи qaya nohurlarыndan sцzцlцb gяlяn Шыrlan<br />
bulaьыn цst-baшыna, o цzцndяkи dяrиn meшяlяrя qяdяr gedиb<br />
gerи gяlяrdиlяr..."<br />
Babalыrыmыz bяrk dostuydular. Bиr gцn, bиzиm babamыz<br />
Шцkцrlя onun babasы Cяlиl ovdan qayыdandan <strong>son</strong>ra bяrk<br />
qovьalaшыrlar. "Heч bиr шeyиn цstцndя… dava hansыsa bиr<br />
xorum otun - иkи aиlяnиn bичяnяyи arasыnda yerlяшяn vя<br />
xыrda uшaqlarыn bиrlяшиb яllяrиylя topaladыqlarы xыrda bиr<br />
tayacыьыn цstцndя… Иkи aиlяnиn dя col-cocuьu bu tayacыьыn<br />
bюyцr-baшыnda yuvalar aчыr, kюlgяlяnиr, yatыb-durur,<br />
qыraьыnda qaчdы-tutdu, gиzlяnpaч, цstцndя atdandыmdцшdцm<br />
oynayardыlar..."<br />
АЛАТОРАН № 12, ЙАНВАР 2008 61