14.02.2015 Views

11-1-son-son-kr-son:Alatoran -11-1-son-son-kr-son.qxd.qxd

11-1-son-son-kr-son:Alatoran -11-1-son-son-kr-son.qxd.qxd

11-1-son-son-kr-son:Alatoran -11-1-son-son-kr-son.qxd.qxd

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

caqsыz bиr yolaqdan cummuшdu ичяrи. Kиши dяrиndяn<br />

dцшцnцrdц: "dцnya bиrcя trajedи иmиш!"<br />

Ancaq, иndиkи bu qadыnыn bиrdяn tapыldыьы trajedи fи<strong>kr</strong>иnи<br />

pozdu. Bиrcя qapы aьzыnda tapыlmaьы, bu qadыnыn, axшamacan<br />

bиlяsиnи qыzышdыra bиlяrdи.<br />

Bиrdяn qaldы: "иndи nя zaman dыr kи"<br />

Sonra da sцrцndц qapы yanыndakы o kюhnя kasaya sarы.<br />

Sцrцnяndя canы иlыq bиr zaddan - hяlя aшы ичmяmиш -<br />

qыzышmышdы. Bu qыzышma baшqa bиr qыzышma иdи. Юz-юzцnя:<br />

"kиши, aшcыьazыn nя иstиsи olacaq kи," dedи, "canыmы qыzdыra."<br />

Arvadыn bиrcя qapы aьzыnda tapыlmaьы bиlяsиnи axшamacan<br />

sevиndиrяrdи, gecяyя dя Allah kяrиm иdи bяlkя gedиb<br />

Londonun юzцndя sяhnяyя чыxaydы. Ancaq bugцnkц<br />

qadыnыn xatиrиnя - hяr kиm olur olsun - daha bu gecя sяhnяdя<br />

trajedи oynamыyacaьыdы. Elяcя dя, юzц qыzыndыqda<br />

xalqы da - o soyuqda - qыzышdыracaьыdы.<br />

Zehnи qaralыnca fиkиrlяшdи Londonda nяyи иfa etsиn.<br />

Fиkиrlяшdи: "axшama bиr o qяdяr qalmыya gяrяk!"<br />

Aшы ичя-ичя fиkиrdя иdи.<br />

Keчяn gecя kи Moskovaya юzц getmяk иstяmяdи - чoxlu<br />

юzц цшцdцyц цчцn. Yolцstц, elя belя dя yox, ancaq gиzlи bиr<br />

zaddansa чюnцb Tиflиsdя sяhnяyя чыxdы. Axы hava шaxta иdи.<br />

"Tц" deyиrdиn gюydя donurdu. Nяdяnsя Tиflиsdя artыq<br />

qыzыnыrdы. Belя bax, иш-gцclяrиnи юtцrmцш kиmи gecяnи hey<br />

mяxluq яl чaldы, hey onu sяhnяyя чaьыrdы - belя dя иш olar!<br />

Sяhяrяcяn o шaxtada tяr tюkdц kиши.<br />

Ancaq sяhяr tezdяn - чыxыш bиtяndяn bяrи - soyuq<br />

cumurdu canыna. Nя yaxшы bu qadыn tapыlыb gяldи, cыr-cыr o<br />

qapыnы aчdы.<br />

Gцnцz nяqяdяr sцrdц<br />

Bиlmяk olmazdы. Gah gюrцrsяn zaman aьsaqqыz tяkиn<br />

uzanыr, gah gюrцrsяn aьsaqqыz tяkиn aьыzda чцrцyцr, gah<br />

gюrцrsяn aьsaqqыz olub daш kиmи bяrkиyиr. Ama adamыn kы<br />

canы цшцyцr - nяdи - zaman adamnan иyяшиr. Юz юzцnя: "pah<br />

evиn yыxыlsыn zaman!" dedи.<br />

Yenя dя цшцdц: "pah zatыva lяnяt, soyuq sяnиn!"<br />

Qыzышmaq цчцn bиr dя o qapыnыn cыr-cыr aчыlmaьыnы<br />

zehnиndя чevиrdи canlandыrdы. . .<br />

Zehnиn ичиndя bu dцnyanы buruшdurmaq da яcяb bиr<br />

zad иmыш. Bu иpя-иmыrыьa gяlmиyяn dцnya kишиnиn beynиndя<br />

mum kиmи bиr zada dюnцrdц.<br />

Qapыnыn cыr-cыr aчыlmaьыnы zehnиndя buruшdurdu. Qapы<br />

aчыlandan <strong>son</strong>ra elяcя o xatыnыn qapы aьzыnda oturduьu<br />

zamancыьazы arы mumu qatыlmыш aьsaqqыz tяkиn yupyumuшaq<br />

чяkdи uzandы. Arvadыn canыndan иlыq bиr hovxurma,<br />

elя bиl, otaьa yox dцz onun canыna яylяnиrdи, bиlяsиnи<br />

qыzышdыrыrdы.<br />

Zaman ancaq dиrяшиrdи.<br />

O dиrяшdиkcя dя bu dюndяrиb sяhnяnи bиr dя baшdan,<br />

qapыnыn cыr-cыr aчыldыьыndan baшlыyыrdы.<br />

Hey чevиrиrdи canlandыrыrdы - bяшяrdя nя qudrяt var<br />

иmыш!<br />

Qapыnыn o cыr-cыr sяsиndяn nя sehиrlи bиr hиss yaranыrdы.<br />

Axшam yaxыnlaшdыqca gecяnиn fи<strong>kr</strong>и beynиnи doldururdu.<br />

Fяraьяt yox иdи kи. Bu gecяlиk bиr иш baшa salmalы иdи.<br />

Bиr anda dиksиndи.<br />

Sяs-zad yox иdи, ama, elя belя huyuxdu.<br />

Яh! Zatыqыrыq bu qorxu da яl gюtцrmяk bиlmиrdи kи<br />

bиlmиrdи. Юmrцnцn o aьsaqqыz sayaьы uzanыb-gцdяlяn qыrqяmишиnяn<br />

yanaшы cяlяb bиr qoxucыьaz da gяlиb bиlяsиnя<br />

kюlgя tяkиn qulaq yoldaшы olmuшdu; qoymurdu юz zehnиnиn<br />

bucaьыna da sыьыnsыn. Kюlgя dя kюlgя olub sцrцnsя yenя<br />

cяhяnnяm, qыr-saqqыz olub canыna suvaшыrdы.<br />

Qorxu ancaq arvadыn gяlmяyиndяn huyuxdu.<br />

Qorxu huyuxduqca kиши cыrasыllandы. Fи<strong>kr</strong>иndя dюndяrdи<br />

o arvadыn qapы aчmaьыnы: "adam-zad hяlя gюrцnmяdяn<br />

qapы cыr-cыr aчыldы. Sonra yaшmaqlы bиr qadыn xaylaьы<br />

qapыnыn aьzыnda bиr юmr oturdu. . ."<br />

. . . bura чatanda zaman чaxnayan kиmи dишlяrи чax-чax<br />

bиr bиrиnя dяydи.<br />

Fиkиrlяшdи: "yaxшы, bиr юmr olmasыn, ancaq orda azcacыq<br />

oturdu kы zalыm!"<br />

Zehnи yoruldu. Иlиq bиr hиsdяn`sя yerиnиn ичиndя bцzцшцb<br />

yuxladы. Яlи dиbиnи dя yalamыш o kasaya yapышыqlы qaldы - dцz<br />

o qadыnыn barmaьыnыn yerи qalan yerdя. Ovsanaya<br />

dцшmцшdц arvadыn gяlmяyи dя gяtиrdиyи aш da.<br />

* * *<br />

Otaьыn ичи qaranlыq иdи.<br />

Sцmцklяrи sancыya dцшяndя fи<strong>kr</strong>и daha donurdu.<br />

Donmaq da heч bяlkя beynиnя bиr яzab-ишkяncя yaranыrdы.<br />

Иndи gяl, kишиsяnsя bu яzab-ишkяncяnиn zяftиn al gюrяk!<br />

Fиkиr deшиlиb daьыlanda daha beyиn ишlяmиr kи ишlяmиr. Ama<br />

heyиf deyиl adamыn o ala-bula fи<strong>kr</strong>и ишlяmиyя. Fиkиr ишlяmяsя,<br />

o ala-bяzяklи чarpыntыlar yaranmasa adama nя qalar, belя<br />

Fиkиrlяшdи neylяsиn.<br />

Neylиyя bиlяrdи Gecяdя qыzышmaьыn tяkcя yolu sяhnяyя<br />

чыxmaq иdи. Bu fиkиrdяnsя qaldы harda sяhnяyя чыxsыn bax.<br />

Elя sяhnяyя чыxmaьыn yaxшыlыьы orasыnda иdи kи, юzц seчя<br />

bиlяrdи.<br />

Gюnlц чox иstяdи sяhnяnи Tяbrиzdя oynasыn. Ama fи<strong>kr</strong>я<br />

qaldы: "nяcцr axы"<br />

Teatr salonunu baьladыqlarы цчцn mяcbur иdи xиyavanlarda<br />

oynasыn, onu da hansы havada - tцpцrцrdцn gюydя<br />

donurdu!<br />

Ordan, hяlяlиk, vaz keчdи ancaq azca ehtиyatla. Nя kи<br />

qocalmышdы yenя Tяbrиzdя dadыna чatan-zad tapыlardы. Heч<br />

dя olmasaydы yenя zиndan - boшalmыш dяyиrman kиmи - dяndяn<br />

deyиrdи. Ama dцnyanыn zиndanlarы bиr yana Tяbrиz`иn<br />

zиndanы da bиr yana. Kишиnиn xatиrиnи belя иstиyиrdиlяr, иnan,<br />

Stalыn yoldaшnan Mяhяdrza шah da яl-яlя verиb gяlsяydиlяr<br />

bu qяdяr maraqlanmazdыlar.<br />

Fи<strong>kr</strong>иndяn keчdи: "axы yoldaш Stalыn onlarыn nя sayaq<br />

baшlarыnы qata bиlяrdи kи"<br />

Hяlяlиk Tяbrиz qaldы <strong>son</strong>raya.<br />

Bakыdan Moskovadan-zaddan da danышmalы deyиldи.<br />

Tutardыlar aparardыlar, sяn de, Sиbиrя-zada soyuqdan bиr<br />

yolluq heykяlя dюnяrdи. Xяyalыnda yenя, elя belя, yola<br />

dцшdц, bяlkя Londona sarы. "Gedяrяm," dedи, "dцz o<br />

Шeskpиr`иn юz zamanыnda, adы nяdи, o mяlяkяnиn чaьыnda, o<br />

aчыq tamaшa salonunda qыzышaram, qыzышdыrram hamыnы belя!"<br />

Belя fиkиrlяшdи ancaq, yolцstц, чюndц Tиflиsя.<br />

Tиflиsdя elя nиfrиn soyuq иdи kи fиkиrlяшdи: "kиши, bя bunlarыn<br />

neftи-zadы yoxdu Шaxta dцшяndя elя dayanыb quruyarlar<br />

bu mяxluqlar"<br />

Haqqan dayanыb qurumamышdыlar ha. Xиyavanlarda tц<br />

dabana hamы evиnя qaчыrdы. Bиlsяydиlяr bu gecя kиm gяlиb<br />

bяlkя. . .<br />

46<br />

АЛАТОРАН № 12, ЙАНВАР 2008

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!