14.02.2015 Views

11-1-son-son-kr-son:Alatoran -11-1-son-son-kr-son.qxd.qxd

11-1-son-son-kr-son:Alatoran -11-1-son-son-kr-son.qxd.qxd

11-1-son-son-kr-son:Alatoran -11-1-son-son-kr-son.qxd.qxd

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Hяmsюhbяtиm xиyabandakы skameykalardan bиrиndя<br />

oturub nяfяs dяrmяyи tяklиf etdи vя bиz oturandan <strong>son</strong>ra o,<br />

portfelиndяn qяzet чыxardыb dedи; belя suallarы vermяmяk<br />

цчцn hяrdяn-bиr gцndяlиk mяtbuatы vяrяqlяmяk pиs olmaz.<br />

Vя o mяnиm иndиyя qяdяr bиr dяfя dя gюrmяdиyиm "Tarиx<br />

bu gцn" qяzetиnиn tяzя sayыnda 9-cu sяhиfяnи aчaraq, oxumaьы<br />

tюvsиyя etdи. Orada belя yazыlmышdы:<br />

"Яslиndя иsя sюz sahиbи Mяclиs яhlиnя Naиbцssяltяnяnиn<br />

rяyиnи belя чatdыrmaьa baшlamышdы: "Xanlar! Sultanlar!<br />

Kяndxudalar! Valиlяr, aьalar, ermяnи xяlиfяlяrи! Sиz Иranыn<br />

hяr tяrяfиndяn buraya gяlиbsиnиz. Qulaq asыn! Bюyцk xanыn<br />

яmrиnи eшиdиn. Bюyцk xan buyurur: иndи kи sиz elя qяrara<br />

gяlиbsиnиz qoymayasыnыz mяn иstиrahяtlя mяшьul olam,<br />

hamыnыz яlиnиzи mяnиm bayraьыma tяrяf uzadыbsыnыz, mяn<br />

dя цч шяrtlя sиzиn rяyиnиzи qяbul edиrяm".<br />

Шяrtlяrиn иkиsиnя яsasяn bundan <strong>son</strong>ra Mяclиs яhlиndяn,<br />

elяcя dя bцtцn Иrandan, heч kиm, heч zaman sцlalя<br />

davamчыlarыnыn padшahlыьыna tяrяfdar чыxmamalы, yalnыz<br />

Naиbцssяltяnяnиn vя onun юvladlarыnыn padшahlыьыnы qяbul<br />

edиb, onlara иtaяt gюstяrmяlи иdи. Bunun mцqabиlиndя<br />

padшah sцlalя davamчыlarыnыn hяyatыna яvvяlkиtяk zяmanяt<br />

vermяlи, onlarыn mal-mцlkцnя dяyиb-toxunmamalы vя<br />

Mяclиs яhlиnиn sяdaqяtиnи hяmишя qиymяtlяndиrmяlи иdи.<br />

Цчцncц шяrt padшahlыqdan da aьыr vя cиddи иdи.<br />

Naиbцssяltяnя tяlяb edиrdи kи, Иran xalqы da bцtцn<br />

dцnyanыn mцsяlmanlarы kиmи шияlиkdяn яl чяkиb, sцnnи<br />

tяrиqяtчиlиyиnя daxиl olsun. Bu шяrtlя яlaqяdar<br />

Naиbцssяltяnя юzц Mяclиslя danышdы. Dedи: "Hяzrяtи<br />

Mяhяmmяd (s) peyьяmbяr zamanыnda dюrd xяlиfя bиrbиrиnиn<br />

ardыnca xиlafяtdя oturdular. Hиnd, Rum vя<br />

Tцrkцstan onlarыn xиlafяtиnя иnanыrdы. Иranda da яvvяllяr o<br />

mяzhяbя иnanыrdыlar. Шah Иsmayыl Sяfяvи sцnnи mяzhяbиnи<br />

qaranlыqda qoyub, шия mяzhяbиnя rяvac verdи, bundan<br />

яlavя, o bиrи xяlиfяlяrи lяnяtlяmяyи ortaya atdы. Иran torpaьыnы<br />

qana чalxadы... Nя qяdяr kи, bu bиabыrчыlыq davam<br />

edиr, mцsяlmanlar arasыndan fиtnя-fяsad яskиk olmayacaq.<br />

Яgяr Иran яhalиsи mяnиm padшahlыьыmы, юlkяnиn rahatlыьыnы<br />

иstяyиrsя, bиzиm babalarыmыzыn яqиdяsиnя mцxalиf olan<br />

mяzhяbя yox, sцnnи mяzhяbиnя иtaяt etsиn".<br />

Sцnnи-шияlиklя baьlы hяmsюhbяtиm tяяssцflяndи vя<br />

baшыnы yellяdи. Dedи: "O qatar чoxdan gedиb, bяlkя dя yolu<br />

yarы elяyиb artыq". O, dцnyanы иdarя edяn bяzи qцvvяlяrиn<br />

cahиllиyиnя acыdы. Dedи kи, onlar hяlя dя mцsяlman<br />

dцnyasыnы zяlиl etmяk цчцn sцnnи-шия qarшыdurmasыndan<br />

иstиfadя etmяyя чalышыrlar: halbukи, nиyyяt юzц-юzlцyцndя<br />

naqиs, yaramaz vя шeytanиdиr. O dedи kи, dцnyanыn vя<br />

bяшяrиyyяtиn quruluшunda formal mяntиqиn qanunlarыna<br />

tabeчиlиklя yaшamaьa qadиr nя varsa, hamыsыnda иkиqцtblцk<br />

var: o cцmlяdяn, bцtцn dиnlяrdя olduьu kиmи, mцsяlmanчыlыqda<br />

da mюvcud olan чoxmяzhяblиk vя mцxalиflиk<br />

daьыntыya, reqresя yox, иnkишafa vя tяrяqqиyя xиdmяt etmяk<br />

цчцn yaradыlыb. Чцnkи zиddиyyяt hяr cцr hяrяkяtиn,<br />

иnkишafыn, eynи zamanda dяyишиklиyиn vя yenи keyfиyyяtя<br />

keчиdиn daxиlи mяnbяyиdиr. Bu, dцnyanыn perpettummobиlиdиr.<br />

Яks tяqdиrdя, Nadиrиn Иranыn шия mяzhяbиndяn<br />

иmtиna etmяsи barяdя Muьan Mяclиsиndяn Иstanbula<br />

gюndяrdиyи mяktub alи ruhanиyyяt mяrkяzиndя qяbul<br />

edиlяrяk, bцtцn Иranda tяшяkkцl tapardы. Bu иsя yer цzцndя<br />

heч kиmиn - nя Nadиrиn, nя dя dиgяr padшahlarыn<br />

qцdrяtиndя иdи.<br />

Muьan Mяclиsиndя mяnи юzцnя cяlb edяn dиgяr bиr<br />

mяsяlя шeyxцlиslam Mиrzя Яbdцl Hяsяnиn boьularaq qяtlя<br />

yetиrиlmяsи иdи. Doьrudanmы o, Nadиr шaha mцracияtиndя,<br />

pyesdя olduьu kиmи demишdи: "Sяn Иranыn torpaьыnы bюyцtdцn,<br />

sяrvяtиnи artыrdыn, ancaq bununla юlkя abad, hяyat<br />

fиravan, иnsanlar xoшbяxt olmadы!" Naиbцssяltяnяnиn Иran<br />

padшahlыьыnda sцlalя damarыnы bиrdяfяlиk kяsmяsи onun<br />

Hиndиstanы fяth etmяsи qяdяr яzяmяtlи bиr иш иdи. Bu yerdя<br />

hяmsюhbяtиm mяnиm цzцmя чox bюyцk dиqqяt vя maraqla<br />

baxdы. Gюrцndцyц kиmи, onun belя dиqqяtlя baxmaьa heч<br />

bиr ehtиyacы yox иdи: 260 иl bundan яvvяl юldцrцlmцш Nadиr<br />

шahla bu gцn dя gюrцшmяk иmkanы olan adamыn kиmиnsя<br />

цzцnя hansыsa maraqla baxmaьыna nя hacяt! Nяhayяt,<br />

gцlцmsцnяrяk o belя dedи: "Mяn sяnиn sцlalя barяdя nя<br />

fиkиrlяшdиyиnи bиlиrяm. Ancaq иkи yцz yetmиш иl яrzиndя bu<br />

dцшцncяnиn иnsan цzцndяkи иfadяsиnиn zяrrя qяdяr dя<br />

dяyишmяdиyи иndи mяnиm цчцn чox maraqlыdыr."<br />

Hяmsюhbяtиm bu иfadяnиn юzцnяmяxsusluьunu mяnя иzah<br />

etmяdи. Dedи kи, bu чox чяtиn иzah olunan bиr mяsяlяdиr.<br />

Ancaq, яvяzиndя, o mяnя шeyxцlиslamыn юz чadыrыnda<br />

boьulmasы яhvalatыnы danышdы.<br />

O bunu mяnя belя danышыdы. Cяlladlar ичяrи keчиb,<br />

Naиbцssяltяnяnиn яmrиnи elan edяndя, шeyxцlиslamыn aь<br />

saqqalыnda bиr tцk dя tяrpяnmяdи. O, яlиndяkи qяlяmи yerя<br />

qoyub, mцrяkkяb qutusunun aьzыnы baьladы vя bюyцk dяrи<br />

qatыnыn ичиndя aчыlmыш kиtaba yazdыqlarыnы bиr dя gюzdяn<br />

keчиrяndяn <strong>son</strong>ra, nяhayяt, baшыnы qaldыraraq, юzцnц юlцmя<br />

hazыrlamaq цчцn cяlladlarыn nиsbяtяn yaшlыsыndan mюhlяt<br />

иstяdи. Cяlladlar юz aralarыnda baxышdыlar, bиr rцkяt namazlыq<br />

vaxt ayrыldыьыnы dedиlяr vя mцtяkkяlяrи чяkиb, чadыrыn<br />

gиrишиnя yaxыn yerdя яylяшdиlяr. Cяlladlardan bиrи sankи<br />

bekarчыlыq цzцndяn, яlиndяkи чeчяlя barmaqdan da nazиk<br />

иpяk юrkяn qыrыьыnы oynatmaьa baшladы. "Onu hяlяlиk<br />

gиzlяt, oьul, - namaza durmaq иstяyяn шeyxцlиslam yumшaq<br />

tяrzdя xahиш elяdи vя цzц qиblяyя dayanыb xeylи pычыldayandan<br />

<strong>son</strong>ra dedи: - Namazыmы, mцmkцn olsa, deyяrsиnиz,<br />

axund Яlяsgяr qыlar. Mяnя иsя иcazя verиn elя-belя, sakиt<br />

oturub bиr azca fиkиrlяшиm, olub-keчяnlяrdяn bяzиlяrиnи<br />

xatыrlayыm". Cяlladlar dиnmяzcя razыlaшdыlar.<br />

Onlar цz-цzя oturmuшdular: иkи cяllad - bиrи nиsbяtяn<br />

yaшlы, tяcrцbяlи, Kиrmanda barmaьы иlя gюz tюkяndя<br />

tяpяdяn-dыrnaьa qяdяr qana bulaшmыш mazandaranlы<br />

heyvяrя, o bиrи bu sяnяtиn sиrlяrиnи yenиcя юyrяnmяyя<br />

baшlamыш tяbrиzlи dяllal Яlиnиn oьlu vя bцtцn Иranыn<br />

шeyxцlиslamы Яbdцl Hяsяn - yetmиши yenиcя haqlamыш dиn<br />

АЛАТОРАН № 12, ЙАНВАР 2008 37

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!