09.02.2015 Views

Najserdeczniejsze życzenia zdrowych świąt Bożego Narodzenia i ...

Najserdeczniejsze życzenia zdrowych świąt Bożego Narodzenia i ...

Najserdeczniejsze życzenia zdrowych świąt Bożego Narodzenia i ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

G A Z E T A F I R M O W A<br />

n r 11 ( 4 4 ) | g r u d z i e ń 2 0 1 2<br />

<strong>Najserdeczniejsze</strong> życzenia<br />

<strong>zdrowych</strong> świąt Bożego <strong>Narodzenia</strong><br />

i szczęśliwego Nowego Roku<br />

składają zarząd i rada nadzorcza Kompanii Węglowej SA<br />

W W W . K W S A . P L


NASZA KOMPANIA<br />

KOMPA N I A W ĘGL OWA<br />

Ga z e t a f i r mowa<br />

Redakcja:<br />

Biuro Komunikacji KW SA<br />

dyrektor Zbigniew Madej<br />

Redaktor naczelny:<br />

Jan Czypionka<br />

j.czypionka@kwsa.pl<br />

G A Z E T A F I R M O W A<br />

Drodzy Czytelnicy!<br />

Oddaję w Wasze ręce kolejny numer miesięcznika<br />

„Kompania Węglowa”. Tym<br />

razem znajdziecie w nim przede wszystkim<br />

obszerne relacje z akademii i innych imprez<br />

barbórkowych. Zadbałem, aby wzorem lat<br />

ubiegłych w magazynie nie zabrakło opisu wydarzeń<br />

z żadnej kopalni. Stąd ten ostatni w tym<br />

roku numer miesięcznika ma znacznie większą<br />

objętość. Nie powstałby on tak prędko i sprawnie,<br />

gdyby nie znaczący udział wspaniałych<br />

Współpracowników, którzy mimo wielu innych<br />

obowiązków stanęli na wysokości zadania,<br />

przysyłając ciekawe relacje i wyjątkowe zdjęcia<br />

pokazujące, jak w poszczególnych kopalniach<br />

świętowana była Barbórka. Wszystkim, którzy<br />

pomogli w wydaniu miesięcznika, składam serdeczne<br />

podziękowania.<br />

Barbórkowe akademie już za nami, czas wrócić<br />

do codzienności, choć – jak nakazuje tradycja<br />

– okres Karczm Piwnych i okolicznościowych<br />

spotkań potrwa jeszcze długo. Kończymy ten<br />

trudny rok w przeświadczeniu dobrze wykonanej<br />

pracy, ze świadomością, że została ona doceniona<br />

i w oczekiwaniu na nadchodzący jubileusz<br />

powstania naszej firmy Kompanii Węglowej.<br />

Zanim jednak to nastąpi, pragnę wszystkim<br />

Czytelnikom i Współpracownikom złożyć życzenia<br />

spokojnych świąt Bożego <strong>Narodzenia</strong><br />

i wszelkiego szczęścia w nowym, 2013 roku.<br />

Nie jestem przesądny, więc na pewno będzie dobrym<br />

rokiem dla nas wszystkich.<br />

Jan Czypionka<br />

Adres redakcji:<br />

40-039 Katowice<br />

ul. Powstańców 30, p. 64<br />

tel. 032 7572025<br />

Wydawca:<br />

Kompania Węglowa SA<br />

40-039 Katowice<br />

ul. Powstańców 30<br />

Druk:<br />

Tolek, drukarnia im. K. Miarki<br />

GRUDZIEŃ<br />

3 Rok prestiżowych nagród<br />

6 Pamiętamy…<br />

Szósta rocznica wypadku w „Halembie-Wirku”<br />

7 Odszedł Eugeniusz Postolski<br />

Pożegnaliśmy byłego wiceministra górnictwa<br />

8 Wyróżnieni i nagrodzeni<br />

10 Dziarski jubilat<br />

Barbórka w „Ziemowicie” przebiegała<br />

pod znakiem jubileuszu 60-lecia kopalni<br />

12 Naszym bogactwem są ludzie<br />

Akademia barbórkowa w kopalni „Jankowice”<br />

14 Świętowali także pod ziemią<br />

Uroczystości barbórkowe w kopalni „Piekary”<br />

16 Sukcesy dziełem załogi<br />

W hali zabrzańskiego MOSiR górnicy<br />

kopalni „Sośnica-Makoszowy” świętowali Barbórkę<br />

17 Wiele pracy i wyzwań<br />

Górnicy kopalni „Bielszowice” rozpoczęli<br />

świętowanie Barbórki już 23 listopada<br />

18 Stabilna sytuacja<br />

Obchody barbórkowe w kopalni „Bobrek-Centrum”<br />

20 Biesiada na górniczą nutę<br />

Karczma Piwna gwarków ZZ „Kadra”<br />

22 Godne świętowanie<br />

Uroczystość barbórkowa kopalni „Brzeszcze”<br />

23 220 lat kopalni<br />

Obchody górniczego święta w kopalni „Rydułtowy-<br />

-Anna” zbiegły się z jubileuszem zakładu<br />

26 Wykorzystana szansa<br />

Uroczyste barbórkowe spotkanie jubilatów<br />

kopalni „Halemba-Wirek”<br />

28 Zgodnie z tradycją<br />

Akademia barbórkowa kopalni „Piast”<br />

29 Wynik lepszy od planu<br />

Kopalnia „Chwałowice” fedruje już od 109 lat<br />

30 Święto połączonych kopalń<br />

Barbórka w kopalni „Knurów-Szczygłowice”<br />

31 Dobry rok<br />

Obchody barbórkowe w kopalni „Pokój”<br />

32 Pamiętają o tragicznych wydarzeniach<br />

Akademia barbórkowa załogi kopalni „Marcel”<br />

34 W patriotycznym klimacie<br />

Uroczysta akademia barbórkowa<br />

w kopalni „Bolesław Śmiały”<br />

35 Starosta uhonorował górników<br />

Przemarsz górniczej orkiestry ulicami miasta<br />

36 Jubileuszowa Barbórka<br />

Zakład Zagospodarowania Mienia ma już 15 lat<br />

37 Damian Jonak – niepokonany<br />

38 Powrót do normalności<br />

Zniszczony pomost transportujący w „Bielszowicach”<br />

LUDZIE I MIEJSCA<br />

40 Malarskie arcydzieła dla górniczych oczu<br />

44 Pazur Skowronków<br />

Skowronkowie swe zawodowe i sportowe<br />

życie związali z kopalnią „Wawel”<br />

i klubem sportowym „Slavia” w Rudzie Śląskiej<br />

46 Historia i nowoczesność<br />

Fotograf to nie tylko zawód, ale również<br />

pasja i wyzwanie<br />

48 Galeria<br />

Zdjęcie na okładce: wręczenie honorowych szpad<br />

górniczych w kopalni „Ziemowit”. Fot. Jan Czypionka<br />

Oddano do druku: 14.12.2012 r.


Akademia barbórkowa Kompanii Węglowej odbyła się w pięknym gmachu Opery Śląskiej w Bytomiu<br />

Rok prestiżowych nagród<br />

Po raz pierwszy w dziesięcioletniej historii Kompanii Węglowej główna<br />

akademia barbórkowa odbyła się w Bytomiu<br />

Organizacja tegorocznych uroczystości<br />

barbórkowych w jednym<br />

z najbardziej górniczych spośród<br />

śląskich miast ma charakter symboliczny<br />

– stwierdziła Joanna Strzelec-Łobodzińska,<br />

prezes zarządu Kompanii Węglowej,<br />

witając przybyłych gości.<br />

– Obrazuje, że pomimo borykania się<br />

z trudnościami i pojawiających się różnic<br />

poglądów, górnictwo i samorządy lokalne<br />

potrafią wypracować ścieżkę wiodącą do<br />

merytorycznej współpracy. Bo przecież pomyślność<br />

i dobrobyt tej ziemi narodził się<br />

z węgla, a obecnie węgiel – który inspiruje<br />

rozwój nowoczesnych technologii, rozkwit<br />

nauki i przemysłu – zapewnia przede<br />

wszystkim miejsca pracy – mówiła pani<br />

prezes.<br />

Na akademię przybyli dostojni goście: arcybiskup<br />

Wiktor Skworc, metropolita katowicki,<br />

Stanisław Dąbrowa, wicewojewoda<br />

śląski, prof. Józef Dubiński, naczelny dyrektor<br />

Głównego Instytutu Górnictwa,<br />

Piotr Litwa, prezes Wyższego Urzędu Górniczego,<br />

Mariusz Kleszczewski, wicemarszałek<br />

województwa śląskiego, oraz prof.<br />

Maciej Kaliski, dyrektor Departamentu<br />

Górnictwa w Ministerstwie Gospodarki,<br />

a jednocześnie przewodniczący rady nadzorczej<br />

Kompanii Węglowej.<br />

Ci, którzy z różnych względów nie mogli<br />

pojawić się osobiście w gmachu bytomskiej<br />

opery, przesłali na ręce Joanny Strzelec-<br />

-Łobodzińskiej listy gratulacyjne i okolicznościowe<br />

adresy. Tą drogą do górników<br />

trafiły życzenia m.in. od Elżbiety Bieńkowskiej,<br />

minister rozwoju regionalnego,<br />

Władysława Kosiniaka-Kamysza, ministra<br />

pracy i polityki społecznej, Piotra Woźniaka,<br />

Głównego Geologa Kraju, Mikołaja Budzanowskiego,<br />

ministra skarbu, oraz kardynała<br />

Stanisława Dziwisza.<br />

Joanna Strzelec-Łobodzińska na wstępie<br />

swojego wystąpienia przypomniała nazwiska<br />

górników Kompanii Węglowej, którzy<br />

w tym roku w tragicznych okolicznościach<br />

odeszli na wieczną szychtę. Uczczono minutą<br />

ciszy także Eugeniusza Postolskiego,<br />

byłego wiceministra gospodarki, który<br />

zmarł nagle 24 listopada br.<br />

Pani prezes nawiązała do nadchodzącej<br />

niebawem 10. rocznicy powstania Kompanii<br />

Węglowej SA.<br />

– W ciągu tej dekady nasza spółka przeszła<br />

długą drogę – mówiła Joanna Strzelec-Łobodzińska.<br />

– Aby zobrazować skalę poniesionego<br />

wysiłku, warto wskazać, że łączna<br />

kwota zobowiązań, spłaconych po dawnych<br />

spółkach, na bazie których powstała<br />

Kompania Węglowa, wynosiła ponad 4,5<br />

miliarda złotych. W okresie 10 lat zapłaciliśmy<br />

ponad 30 miliardów zobowiązań<br />

i 4,7 miliarda podatków.<br />

| 3


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Na uroczystą akademię barbórkową Kompanii Węglowej przybył arcybiskup Wiktor Skworc, metropolita katowicki. Na zdjęciu: w rozmowie<br />

ze Zbigniewem Paprotnym i Krzysztofem Brejdakiem, wiceprezesami zarządu KW SA<br />

Kompania Węglowa produkuje około 30<br />

procent węgla w Unii Europejskiej, a tym<br />

samym lokuje się na pozycji europejskiego<br />

lidera, który ma 60-procentowy udział<br />

w polskim eksporcie węgla i pokrywa niemal<br />

połowę zapotrzebowania krajowej<br />

energetyki zawodowej na ten surowiec.<br />

Niezależnie od wariantu miksu energetycznego<br />

przyjętego dla polskiej gospodarki,<br />

Kompania Węglowa ze swoimi zasobami<br />

zawsze będzie stabilizatorem rynku<br />

bezpieczeństwa energetycznego kraju.<br />

W 2012 roku wydobędziemy ponad 39 milionów<br />

ton węgla, wykonując w pełnym<br />

zakresie plan techniczno-ekonomiczny,<br />

co zdarza się drugi raz w historii naszej<br />

firmy. Wykonaliśmy 183 kilometry chodników<br />

w ramach robót przygotowawczych.<br />

Zatrudniamy ponad 60 tysięcy pracowników,<br />

a dodatkowe 5 tysięcy osób wykonuje<br />

pracę w spółkach Grupy Kapitałowej<br />

Kompanii Węglowej SA. Na każdego zatrudnionego<br />

w naszej spółce generujemy<br />

poprzez naszą działalność 4 miejsca pracy<br />

w otoczeniu górnictwa. Prosty rachunek<br />

wskazuje, że pośrednio lub bezpośrednio<br />

Kompania daje pracę dla ćwierć miliona<br />

mieszkańców naszego regionu.<br />

Tylko w 2012 roku przyjęliśmy do pracy<br />

w naszych kopalniach 4,5 tysiąca nowych<br />

pracowników. Nasza firma stawia na rozwój,<br />

przekształca się z wiodącego w Polsce<br />

i Unii Europejskiej producenta węgla<br />

w nowoczesny koncern ze skutecznym modelem<br />

zarządzania, co zostało zauważone<br />

– podsumowała pani prezes.<br />

Mijający rok był trudnym okresem dla<br />

Kompanii Węglowej, ale był to też czas<br />

splendorów i prestiżowych sukcesów. Joanna<br />

Strzelec-Łobodzińska przypomniała,<br />

że Kompania Węglowa kilka tygodni temu<br />

została nagrodzona statuetką Lidera Restrukturyzacji,<br />

przyznaną przez Katedrę<br />

Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw<br />

Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.<br />

– Podczas tegorocznego Forum Ekonomicznego<br />

w Krynicy uznani zostaliśmy<br />

Medal Złoty za Długoletnią Służbę otrzymuje Alicja Żydek, główny specjalista w kopalni „Bielszowice”.<br />

Odznaczenie wręcza Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes zarządu Kompanii Węglowej SA<br />

4 |


za najsilniejszą spółkę węglową – nadzieję<br />

polskiej gospodarki oraz firmę z wizją.<br />

Świadczy o tym przyznana nam nagroda<br />

dla Firmy Roku. Odbierałam tę nagrodę<br />

z dumą, w imieniu ponad 60-tysięcznej<br />

załogi, w przeświadczeniu, że o wartości<br />

firmy decydują pracujący w niej ludzie<br />

– co oznacza, że pracownicy Kompanii Węglowej<br />

SA są jej największym kapitałem.<br />

– mówiła pani prezes.<br />

Joanna Strzelec-Łobodzińska podziękowała<br />

także za kolejny rok instytucjom<br />

i osobom współpracującym z Kompanią<br />

Węglową, ale szczególnie ciepłe słowa<br />

skierowała do pracowników spółki.<br />

Życzenia pracownikom Kompanii Węglowej<br />

w imieniu wojewody śląskiego Zygmunta<br />

Łukaszczyka przekazał wicewojewoda<br />

Stanisław Dąbrowa.<br />

– Ta niezwykle trudna profesja powinna<br />

być powodem do dumy. To wy jesteście<br />

solą tej ziemi – powiedział.<br />

Ważną deklarację złożył Damian Bartyla,<br />

prezydent Bytomia, który podkreślił<br />

znaczenie górnictwa dla rozwoju miasta<br />

i stwierdził, że czas konfliktów między<br />

władzami samorządowymi a kopalniami<br />

odszedł w przeszłość.<br />

W części artystycznej uroczystości wystąpiła<br />

Orkiestra Opery Śląskiej oraz soliści.<br />

Tekst i zdjęcia: Jan Czypionka<br />

Pracownicy Kompanii Węglowej są jej największym kapitałem – powiedziała w barbórkowym<br />

wystąpieniu Joanna Strzelec-Łobodzińska<br />

ODZNACZENI<br />

Medal Złoty za Długoletnią Służbę:<br />

Piotr Fąferek, kierownik Kopalnianej Stacji Ratownictwa<br />

Górniczego w kopalni „Halemba-Wirek”, Marian Guzy, kierownik<br />

Zakładu Przeróbki Mechanicznej Węgla kopalni „Bobrek-<br />

Centrum”, Grzegorz Nowok, kierownik Działu Wentylacji<br />

w kopalni „Bolesław Śmiały”, Alicja Żydek, główny specjalista<br />

w kopalni „Bielszowice”.<br />

Medal Srebrny za Długoletnią Służbę:<br />

Jarosław Koszela, sztygar zmianowy pod ziemią w kopalni „Pokój”.<br />

Medal Brązowy za Długoletnią Służbę:<br />

Jacek Adam Polak, kierownik robót górniczych w kopalni<br />

„Piekary”.<br />

Generalny Honorowy Dyrektor Górniczy:<br />

Grażyna Dziedzic, prezydent miasta Ruda Śląska, Krzysztof<br />

Radwan, szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego<br />

w Katowicach, Edward Wylęgała, ordynator Oddziału<br />

Okulistycznego w Szpitalu Kolejowym w Katowicach.<br />

Dyrektor Górniczy I stopnia:<br />

Tadeusz Zientek, główny inżynier bhp, kierownik działu<br />

w kopalni „Knurów-Szczygłowice”.<br />

Inżynier Górniczy I stopnia:<br />

Marek Kańtoch, nadsztygar mechaniczny ds. bhp w kopalni<br />

„Piekary”.<br />

Technik Górniczy II stopnia:<br />

Klaudiusz Mryka, sztygar zmianowy w kopalni<br />

„Sośnica-Makoszowy”.<br />

Górnik I stopnia:<br />

Krzysztof Gajowiak, górnik kopalni „Bobrek-Centrum”,<br />

Dariusz Kępka, górnik kopalni „Piast”.<br />

Odznaka Zasłużony dla Górnictwa:<br />

Piotr Huda, nadsztygar górniczy w kopalni „Chwałowice”,<br />

Wiesław Korzeń, kierownik Działu Mierniczo-Geologicznego<br />

kopalni „Halemba-Wirek”, Janusz Jan Małysiak, górnik kopalni<br />

„Ziemowit”, Janusz Szczepaniak, starszy elektromonter w kopalni<br />

„Pokój”, Waldemar Wyderka, główny mechanik w kopalni<br />

„Bielszowice”.<br />

Laureaci konkursu „Pracuję bezpiecznie”:<br />

Dawid Panic, górnik kopalni „Chwałowice”,<br />

Mariusz Gonsior, cieśla górniczy w kopalni „Rydułtowy-Anna”,<br />

Bogdan Mazurkiewicz, starszy ślusarz w kopalni „Marcel”.<br />

| 5


W K O M PA N I I<br />

Hołd poległym oddały poczty sztandarowe, przedstawiciele zarządu Kompanii Węglowej, dyrektorzy kopalń oraz władze miasta<br />

Pamiętamy…<br />

W szóstą rocznicę tragicznego wypadku w kopalni „Halemba-Wirek”,<br />

w którym zginęło 23 górników, w kościele pw. Matki Bożej Różańcowej<br />

w Rudzie Śląskiej-Halembie odprawiono mszę w intencji ofiar katastrofy<br />

Przybyli licznie mieszkańcy Halemby,<br />

wśród nich rodziny ofiar. Kompanię<br />

Węglową reprezentowali Marek Uszko<br />

i Krzysztof Brejdak, wiceprezesi zarządu<br />

KW SA. Przybyła również Grażyna Dziedzic,<br />

prezydent Rudy Śląskiej. Obecni byli także<br />

dyrektorzy rudzkich kopalń – „Halemby-<br />

-Wirka” i „Bielszowic”, poczty sztandarowe<br />

kopalń i organizacji związkowych.<br />

– Kościół żyje w historii, nie zamyka się<br />

sam w sobie, ale z odwagą idzie swoją drogą<br />

wśród trudności i cierpień. Nawet tam,<br />

tysiąc metrów pod ziemią, w ciemności Bóg<br />

nie kryje swego blasku, który napełnia serce<br />

każdego z nas. Tam modlitwy i wołanie<br />

rozpaczy są przez Boga przyjmowane, ale<br />

i przyjmował Bóg tam, tysiąc metrów pod<br />

ziemią, tych ludzi do swojego domu. Do<br />

domu Ojca, gdzie mieszkań jest wiele i które<br />

są przygotowane dla tych dwudziestu<br />

trzech górników i dla każdego z nas<br />

– mówił w kazaniu ks. Antoni Myśliwiec.<br />

Po mszy świętej delegacje złożyły kwiaty<br />

i zapaliły znicze pod tablicą, upamiętniającą<br />

górników poległych na posterunku<br />

pracy w kopalni „Halemba”. Hołd poległym<br />

oddały poczty sztandarowe, przedstawiciele<br />

zarządu Kompanii Węglowej, dyrektorzy<br />

kopalń oraz władze miasta.<br />

Tekst i zdjęcie: Jan Czypionka<br />

KATASTROFA<br />

21 listopada 2006 r. w kopalni „Halemba” w Rudzie Śląskiej<br />

doszło do wybuchu metanu, który następnie zainicjował<br />

eksplozję pyłu węglowego. W wyniku katastrofy górniczej<br />

zginęło 23 górników (8 pracowników kopalni i 15 pracowników<br />

firmy MARD). Była to jedna z najtragiczniejszych katastrof<br />

górniczych w Polsce.<br />

Do tragedii doszło około godziny 16.30 w pokładzie 506,<br />

na głębokości 1030 m. Górnicy kopalni oraz pracownicy zewnętrznej<br />

firmy MARD pracowali od 18 listopada przy ścianie<br />

wydobywczej, przeznaczonej do likwidacji, wydobywając<br />

zdemontowany sprzęt.<br />

6 |


Odszedł Eugeniusz Postolski<br />

W czwartek, 29 listopada, w kościele świętego Grzegorza Wielkiego<br />

w Ruszczy w województwie małopolskim pożegnaliśmy Eugeniusza<br />

Postolskiego, byłego wiceministra górnictwa, który zmarł w sobotę,<br />

24 listopada 2012 roku<br />

W latach 1996–2001 Eugeniusz Postolski był prezesem Katowickiego<br />

Holdingu Węglowego. W latach 2001–2003 pełnił funkcję<br />

członka zarządu Bytomskiego Holdingu Produkcyjno-Usługowego<br />

SA. Od 2003 do 2004 r. był prezesem zarządu BPROZ Bremasz<br />

sp. z o.o. w Bytomiu, a później dyrektorem naczelnym tej firmy.<br />

W latach 2004–2005 zajmował stanowisko wiceprezesa Wyższego<br />

Urzędu Górniczego w Katowicach. Od 2005 do 2006 r. pracował<br />

jako główny specjalista Gliwickiego Zakładu Usług Górniczych<br />

sp. z o.o. w Gliwicach. W okresie od listopada 2007 r. do kwietnia<br />

2008 r. jako wiceminister w Ministerstwie Gospodarki był odpowiedzialny<br />

za sprawy energetyki, górnictwa, ropy i gazu. W lipcu<br />

2008 r. został dyrektorem handlowym spółki Haldex SA w Katowicach.<br />

Eugeniusz Postolski był także prezesem Górnika Zabrze i stałym<br />

bywalcem na trybunie honorowej tego klubu.<br />

„W całym swoim życiu zawodowym udawało mi się trafiać na ludzi,<br />

z którymi znajdowałem porozumienie (...). W zespole naprawdę<br />

można zrobić dużo więcej. Wyznaję zasadę, że tak jak w orkiestrze<br />

są muzycy, którzy stale grają, ale jest i perkusista, który<br />

tylko od czasu do czasu uderzy w talerze. Wydaje się, że jest on<br />

niepotrzebny, jednak bez niego orkiestra nie wykona utworu. I tak<br />

jest w każdym zespole. Z reguły jestem niepoprawnym optymistą,<br />

a trudności mobilizują mnie do działania, są po to, aby je pokonywać"<br />

– uważał Eugeniusz Postolski.<br />

Eugeniusz Postolski urodził się 5 listopada 1952 r. w Sulechowie<br />

pod Krakowem. W 1977 r. ukończył Akademię Górniczo<br />

-Hutniczą. W latach 1977–1996 pracował w kopalni „Makoszowy”<br />

w Zabrzu. Zaczynał od stanowiska nadgórnika wydziału<br />

wydobywczego. Przez sztygara, nadsztygara, kierownika robót<br />

górniczych i naczelnego inżyniera awansował na stanowisko dyrektora<br />

kopalni, które sprawował w latach 1992–1996.<br />

„Pracę w kopalni rozpocząłem 13 maja 1977 roku w piątek. Dopiero<br />

później zwróciłem uwagę na zbitkę tej daty i dnia tygodnia, ale to<br />

świadczy tylko, że w przesądy nie należy wierzyć. (...). Pamiętam<br />

pierwszy mój zjazd z kierownikiem Janem Bielem szybem I na poziom<br />

300, do ściany 015 w pokładzie 358/1. Idąc z kierownikiem,<br />

obserwowałem, na co zwraca uwagę i jak reaguje na różne sytuacje.<br />

I tak krok po kroku, od stażysty, przez nadgórnika, kierownika<br />

oddziału doszedłem do nadsztygara” – wspominał początki<br />

pracy w górnictwie późniejszy wiceminister.<br />

Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes Kompanii Węglowej:<br />

Będzie nam Go brakowało<br />

Poznałam Eugeniusza Postolskiego, kiedy pracował w Katowickim<br />

Holdingu Węglowym. Byłam wówczas po drugiej stronie<br />

stołu negocjacyjnego, reprezentując energetykę. Te rozmowy zawsze<br />

niosły ze sobą jakiś bagaż emocji, nie zawsze pozytywnych,<br />

ale mimo tego z tego okresu wspominam Go jako człowieka bardzo<br />

pogodnego, zawsze skłonnego do rozmowy i kompromisu. Był<br />

bardzo życzliwy, jeśli tylko mógł pomóc, to to czynił. Powtórnie<br />

los zetknął nas ze sobą na innych szczeblach decyzyjnych. Byłam<br />

osobą, która zastąpiła Gienka na stanowisku wiceministra gospodarki<br />

odpowiedzialnego za górnictwo. Nigdy wcześniej i nigdy<br />

później nie spotkałam się z sytuacją, żeby osoba, na której<br />

miejsce się przyszło, w tak życzliwy sposób przekazywała swoje<br />

doświadczenia i informacje o tym, co następcę czeka. Będzie nam<br />

Go bardzo brakowało.<br />

| 7


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Honorowe szpady górnicze otrzymali wyróżniający się pracownicy Kompanii Węglowej. Na zdjęciu od lewej: Adam Adamaszek, Jerzy Korus,<br />

Dorota Kubicka, Halina Potoczek, Antoni Tatoj<br />

Wyróżnieni i nagrodzeni<br />

Tradycyjnie w czasie obchodów górniczego święta zasłużeni pracownicy<br />

przemysłu węglowego nagradzani są nadaniem odznaczeń i stopni górniczych<br />

Na podstawie art. 138 Konstytucji<br />

Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy<br />

o orderach i odznaczeniach, postanowieniem<br />

prezydenta Rzeczypospolitej<br />

Polskiej Bronisława Komorowskiego za wzorowe,<br />

wyjątkowo sumienne wykonywanie<br />

obowiązków wynikających z pracy zawodowej<br />

odznaczeni zostali pracownicy Kompanii<br />

Węglowej SA.<br />

MEDALEM ZŁOTYM ZA DŁUGOLETNIĄ SŁUŻBĘ:<br />

Jan Czypionka, główny specjalista w Biurze<br />

Komunikacji w Centrali KW SA, Jacek Długosz,<br />

kierownik zespołu w Centrali KW SA,<br />

Mirosław Drzyzga, dyrektor ds. pracy KWK<br />

8 |<br />

„Ziemowit”, Henryk Szczepan Gaszka, główny<br />

specjalista na powierzchni, Róża Gomola,<br />

główny specjalista koordynator w Biurze<br />

Rachunkowości w Centrali KW SA, Elżbieta<br />

Karwat, główny specjalista w Biurze Klientów<br />

Strategicznych w Centrali KW SA, Maria<br />

Krystyna Konieczny, kierownik zespołu<br />

w Biurze Polityki Płacowej w Centrali KW SA,<br />

Danuta Elżbieta Mazur, kierownik Zespołu<br />

Umów w Centrali KW SA, Urszula Najda,<br />

główny specjalista w Biurze Klientów Strategicznych<br />

w Centrali KW SA, Danuta Szweda,<br />

główny specjalista w Biurze Rachunkowości<br />

w Centrali KW SA, Andrzej Zając główny<br />

specjalista na powierzchni.<br />

MEDALEM BRĄZOWYM ZA DŁUGOLETNIĄ SŁUŻBĘ:<br />

Adam Mańka, dyrektor Pionu ds. Rachunkowości,<br />

Artur Polywka, główny specjalista na<br />

powierzchni.<br />

DECYZJĄ MINISTRA GOSPODARKI ODZNAKĄ ZASŁU-<br />

ŻONY DLA GÓRNICTWA ZOSTALI WYRÓŻNIENI:<br />

Stanisław Bąk, inspektor na powierzchni, Wojciech<br />

Dębowski, główny specjalista pod ziemią,<br />

Celina Dziwisz, główny specjalista na powierzchni,<br />

Jan Gajdzik, główny specjalista na<br />

powierzchni, Krzysztof Greiner, główny specjalista<br />

na powierzchni, Renata Juras, główny<br />

specjalista na powierzchni, Kornelia Karina<br />

Kisiel, główny specjalista na powierzchni,


Tomasz Stadler, kierownik zespołu w Biurze Inwestycji, otrzymał tytuł dyrektora górniczego I stopnia. Nominację wręcza Joanna Strzelec-<br />

-Łobodzińska, prezes zarządu Kompanii Węglowej SA<br />

Sławomira Klimek-Gwóźdź, główny specjalista<br />

na powierzchni, Wiesława Kozera, główny specjalista<br />

na powierzchni, Aleksander Michalski,<br />

starszy inspektor na powierzchni, Stefan Olma,<br />

główny specjalista na powierzchni, Piotr Pęczalski,<br />

główny specjalista na powierzchni, Irena<br />

Piwko, główny specjalista na powierzchni,<br />

Jadwiga Sobik, starszy inspektor na powierzchni,<br />

Barbara Ewa Walter, główny specjalista na<br />

powierzchni, Walentyna Witkowska, główny<br />

specjalista na powierzchni, Renata Zakręt,<br />

główny specjalista na powierzchni, Andrzej<br />

Zok, starszy inspektor na powierzchni.<br />

TYTUŁ GENERALNEGO DYREKTORA GÓRNICZEGO<br />

II STOPNIA OTRZYMALI:<br />

Marek Budziński, dyrektor kopalni „Chwałowice”,<br />

Bernard Bugla, dyrektor kopalni „Bolesław<br />

Śmiały”, Leonard Klabis, dyrektor kopalni<br />

„Bobrek-Centrum”, Leszek Kloc, dyrektor<br />

Pionu ds. Produkcji w Centrali KW SA, Jacek<br />

Kudela, dyrektor kopalni „Piast”, Janusz Matuszek,<br />

dyrektor kopalni „Rydułtowy-Anna”,<br />

Piotr Niełacny, dyrektor kopalni „Ziemowit”,<br />

Dariusz Rębielak, dyrektor kopalni „Pokój”,<br />

Wojciech Szymiczek, dyrektor kopalni „Halemba-Wirek”,<br />

Aleksander Wardas, dyrektor<br />

kopalni „Knurów-Szczygłowice”.<br />

TYTUŁ GENERALNEGO DYREKTORA GÓRNICZEGO<br />

III STOPNIA OTRZYMALI:<br />

Waldemar Chowaniec, dyrektor Biura Strategii<br />

Korporacyjnej w Centrali KW SA, Mariusz<br />

Drapała, dyrektor Biura Klientów Strategicznych<br />

w Centrali KW SA, Marian Kucz, dyrektor<br />

ds. produkcji KWK „Piast”, Andrzej<br />

Malesza, dyrektor ds. produkcji KWK „Bobrek-<br />

-Centrum”, Bernard Siedlaczek, dyrektor ds.<br />

ekonomiczno-księgowych KWK „Piast”.<br />

TYTUŁ DYREKTORA GÓRNICZEGO I STOPNIA<br />

OTRZYMALI:<br />

Eugeniusz Brzóska, zastępca dyrektora Centrum<br />

Logistyki Materiałowej, Andrzej Ciurkot,<br />

kierownik zespołu w Biurze Gospodarki<br />

Złożem i Ekologii, Roman Jędrzejak, kierownik<br />

Zespołu Zakupów w Centrum Logistyki<br />

Materiałowej, Marek Korba, główny specjalista<br />

w Biurze Inwestycji, Zofia Ligęza-<br />

-Stopczyńska, dyrektor ds. ekonomiczno-<br />

-księgowych KWK „Brzeszcze”, Grzegorz<br />

Ochman, kierownik Zespołu BHP w Biurze<br />

Bezpieczeństwa i Higieny Pracy, Magdalena<br />

Rozmus, dyrektor ds. ekonomiczno-księgowych<br />

KWK „Ziemowit”, Tomasz Stadler, kierownik<br />

zespołu w Biurze Inwestycji, Andrzej<br />

Zarychta, główny specjalista koordynator<br />

w Biurze Inwestycji, Krzysztof Żurek, kierownik<br />

zespołu w Biurze Zarządzania Majątkiem<br />

Produkcyjnym.<br />

TYTUŁ DYREKTORA GÓRNICZEGO II STOPNIA<br />

OTRZYMALI:<br />

Zbigniew Madej, dyrektor Biura Komunikacji,<br />

Tadeusz Ratuszyński, główny specjalista, zastępca<br />

kierownika zespołu w Centrum Logistyki<br />

Materiałowej, Wiesław Zygmunt, dyrektor Biura<br />

Zamówień Publicznych i Przetargów.<br />

TYTUŁ DYREKTORA GÓRNICZEGO III STOPNIA<br />

OTRZYMALI:<br />

Jacek Dziura, główny specjalista w Biurze<br />

Produkcji, Lucjan Lipnicki, główny specjalista<br />

w Biurze Produkcji.<br />

DECYZJĄ PREZESA KOMPANII WĘGLOWEJ<br />

HONOROWE SZPADY GÓRNICZE OTRZYMALI:<br />

Adam Adamaszek, główny specjalista na<br />

powierzchni, Jerzy Korus, dyrektor Biura<br />

Prawnego, Anna Kowalczyk, główny specjalista<br />

na powierzchni, Dorota Kubicka,<br />

główny specjalista na powierzchni, Halina<br />

Potoczek, główny specjalista na powierzchni,<br />

Antoni Tatoj, główny specjalista na powierzchni.<br />

Tytuł Generalnego Honorowego Dyrektora<br />

Górniczego otrzymał Krzysztof Radwan, szef<br />

Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego.<br />

48 pracowników otrzymało tytuł inżyniera<br />

górniczego I, II i III stopnia, 22 pracowników<br />

– stopień technika górniczego.<br />

Jubileusz 50 lat pracy obchodzili: Andrzej<br />

Łuczuk, główny specjalista koordynator,<br />

Alojzy Palowski, główny specjalista.<br />

43 pracowników obchodziło jubileusz<br />

25- i 35-lecia pracy zawodowej.<br />

(JC)<br />

Zdjęcia: Jan Czypionka<br />

| 9


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Dziarski jubilat<br />

Tegoroczna Barbórka w „Ziemowicie” przebiegała pod znakiem jubileuszu<br />

60-lecia kopalni<br />

Kulminacją obchodów była uroczysta<br />

akademia w kopalnianej cechowni.<br />

Przybyli dostojni goście: Joanna<br />

Strzelec-Łobodzińska, prezes zarządu<br />

Kompanii Węglowej, Elżbieta Bieńkowska,<br />

minister rozwoju regionalnego, Tomasz<br />

Tomczykiewicz, wiceminister gospodarki,<br />

Adam Matusiewicz, marszałek województwa<br />

śląskiego, Klemens Ścierski, wiceprzewodniczący<br />

rady nadzorczej KW SA.<br />

Elżbieta Bieńkowska przekazała życzenia<br />

dla dyrekcji i górników kopalni od premiera<br />

Donalda Tuska.<br />

– Dzisiejsze obchody górniczego święta<br />

zbiegają się w „Ziemowicie” z pięknym jubileuszem<br />

60-lecia istnienia waszej kopalni<br />

– powiedziała w swoim wystąpieniu Joanna<br />

Strzelec-Łobodzińska. – Zapisaliście<br />

piękne karty w dziejach polskiego górnictwa.<br />

Nie brakowało chwil dramatycznych,<br />

kiedy w roku 1981 kopalnia strajkowała<br />

prawie 2 tygodnie pod ziemią, protestując<br />

przeciwko stanowi wojennemu.<br />

„Ziemowit” zmieniał się przez te 60 lat, stając<br />

się jedną z najnowocześniejszych kopalń węgla<br />

kamiennego nie tylko w Polsce, ale i w Europie.<br />

Sprzyjają wam warunki naturalne,<br />

uruchamiacie kolejne wydajne ściany, których<br />

inne kopalnie mogą tylko pozazdrościć. Wyniki<br />

ekonomiczno-finansowe osiągane przez<br />

„Ziemowita” mówią dobitnie, że potraficie te<br />

dary natury optymalnie wykorzystać.<br />

Wielka w tym zasługa obecnego kierownictwa<br />

kopalni oraz zdyscyplinowanej, oddanej<br />

załogi, która mimo iż została mocno<br />

odmłodzona w ostatnich latach, szybko<br />

zdobywa doświadczenie w trudnym górniczym<br />

fachu.<br />

Pojęcie wielkiej górniczej rodziny w waszym<br />

przypadku nie jest zwykłym sloganem,<br />

gdyż ogromna większość z was<br />

pochodzi z Lędzin i okolic. Kultywujecie<br />

tradycję, która w waszej kopalni wspaniale<br />

splata się z nowoczesnością.<br />

Z okazji tego pięknego jubileuszu, za wasze<br />

zaangażowanie, profesjonalizm i codzienny<br />

trud przyjmijcie szczególne podziękowania,<br />

które składam w imieniu całego<br />

zarządu Kompanii Węglowej SA – zakończyła<br />

pani prezes.<br />

Podczas akademii wręczono szpady górnicze<br />

zasłużonym pracownikom kopalni.<br />

W części artystycznej goście obejrzeli występy<br />

dzieci z Przedszkola nr 2 w Lędzinach,<br />

mieli też okazję wysłuchać arii operowych<br />

i operetkowych.<br />

Jubileuszowe obchody zakończył pokaz<br />

sprawności ratowników oraz wspaniały<br />

spektakl sztucznych ogni.<br />

(JC)<br />

W części artystycznej goście obejrzeli występy<br />

dzieci z Przedszkola nr 2 w Lędzinach<br />

10 |


Z PRZEMÓWIENIA DYREKTORA PIOTRA NIEŁACNEGO<br />

Zawsze w przypadku takich rocznic zadajemy sobie pytanie –<br />

jakie to były lata Jak je skrótowo i celnie opisać, podsumować.<br />

Nie jest to łatwe. Miałem wiele okazji, by słuchać opowieści<br />

o dawnym „Ziemowicie”. Opowiadali ludzie, którzy często<br />

– tak jak ja – całe zawodowe życie związali z „Ziemowitem”.<br />

Ich opowieści, pełne zaangażowania i emocji, były dla mnie<br />

fascynujące. Ale mam też świadomość, że każdy taki osobisty<br />

obraz kopalni, każde takie świadectwo to zaledwie jak jedno<br />

małe, kolorowe szkiełko w wielkim witrażu. Oglądane z bliska,<br />

choć może zachwycać swoim blaskiem i kolorem, nie pozwala<br />

ujrzeć całości. Żeby zobaczyć cały witraż, trzeba by wysłuchać<br />

60 tysięcy takich opowieści – tylu pracowników zatrudniała kopalnia<br />

przez cały okres swojej działalności.<br />

Co oczywiste, przez minione 60 lat wielokrotnie zmieniały się<br />

techniki i technologie eksploatacji, wyposażenie techniczne,<br />

organizacja wydobycia, sposoby projektowania, zmieniały się<br />

zagrożenia techniczne i naturalne oraz sposoby ich eliminowania.<br />

Zmieniały się eksploatowane pokłady, rejony wydobywcze,<br />

zmieniali się dyrektorzy kopalni, przychodziły nowe pokolenia<br />

pracowników.<br />

Bardziej jednak zależało mi na ustaleniu, co przez te 60 lat<br />

pozostawało niezmienne. I widzę to tak – niezmienne pozostawało<br />

zapotrzebowanie na węgiel z „Ziemowita” i niezmienna<br />

pozostawała potrzeba wielkiej górniczej „harówy”, żeby ten<br />

węgiel w wymaganej ilości dostarczyć.<br />

Jaka będzie przyszłość naszej dostojnej Jubilatki, naszego „Ziemowita”<br />

60-letni człowiek na ogół myśli o bilansie swojego życia, podsumowuje<br />

swoje osiągnięcia i porażki, a przyszłość planuje<br />

ostrożnie. 60-letni „Ziemowit” jest pełen energii, pewien swojej<br />

dobrej kondycji i może tworzyć ambitne plany rozwoju na<br />

wiele następnych dziesięcioleci. Solidną podstawą tych planów<br />

są posiadane przez kopalnię zasoby węgla w obecnym obszarze<br />

górniczym oraz bliska perspektywa znaczącego powiększenia<br />

tych zasobów. Tu powiem tylko, że w marzeniach widzimy<br />

przyszłego „Ziemowita” nie tylko jako kopalnię węgla kamiennego.<br />

Ktoś powie – to tylko marzenia. Odpowiem wtedy słowami<br />

wielkiego francuskiego pisarza Wiktora Hugo: „Nic nie tworzy<br />

przyszłości tak jak marzenia”.<br />

Kończąc, chcę powiedzieć, że wszyscy musimy mieć świadomość,<br />

że jesteśmy tylko czasowymi gospodarzami kopalni, że<br />

naszym obowiązkiem jest działać nie tylko na rzecz dzisiejszej<br />

pomyślności naszej firmy, ale także z myślą o tych, którzy<br />

przyjdą po nas.<br />

I tylko od naszej postawy, od naszego dzisiejszego zaangażowania<br />

zależy ocena, którą nam wystawią nasi następcy, kiedy<br />

będą świętować 80. czy 100. urodziny „Ziemowita”. Wierzę, że<br />

zasłużymy sobie na miano dobrych gospodarzy.<br />

Na koniec pragnę przekazać pracownikom kopalni „Ziemowit”<br />

oraz zaproszonym gościom najserdeczniejsze życzenia wszelkiej<br />

pomyślności, realizacji planów i zamierzeń oraz satysfakcji<br />

w życiu osobistym i zawodowym.<br />

Na zdjęciu z prawej: Piotr Niełacny,<br />

dyrektor kopalni „Ziemowit”<br />

Na zdjęciu poniżej: kulminacją obchodów<br />

była uroczysta akademia w kopalnianej<br />

cechowni. Fot. Jan Czypionka<br />

| 11


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Tegoroczna akademia barbórkowa dla górników kopalni „Jankowice” odbyła się w hali widowiskowo-sportowej w Rybniku<br />

Naszym bogactwem są ludzie<br />

Akademia barbórkowa w kopalni „Jankowice” miała szczególnie uroczysty<br />

charakter. Odbyła się 23 listopada 2012 roku w reprezentacyjnej hali<br />

widowiskowo-sportowej w Rybniku-Boguszowicach<br />

Największym bogactwem naszej kopalni<br />

są ludzie. Fachowa, wykształcona,<br />

zaangażowana, utożsamiająca<br />

się z zakładem załoga to gwarancja sukcesu<br />

– powiedział w barbórkowym wystąpieniu<br />

Stanisław Konsek, dyrektor „Jankowic”.<br />

– Najważniejsze dla kopalni jest sprostanie<br />

wymaganiom rynku. Cel ten realizujemy,<br />

inwestując w nowe technologie i bieżącą<br />

modernizację naszego zakładu, by zapewnić<br />

bezpieczne prowadzenie i utrzymanie wydobycia<br />

w kolejnych latach.<br />

W mijającym roku zwiększyliśmy zatrudnienie,<br />

stabilnie produkujemy około 12<br />

tysięcy ton węgla na dobę, wspólnie z firmami<br />

zewnętrznymi wykonaliśmy ponad<br />

12 |<br />

15 kilometrów wyrobisk. Nasze oddziały<br />

zbrojeń i likwidacji zazbroiły i wyzbroiły po<br />

5 ścian. Przez zakład przeróbczy przechodzi<br />

ponad 18 tysięcy ton urobku na dobę – dodał<br />

dyrektor.<br />

W kopalni „Jankowice” zmierza ku końcowi<br />

budowa poziomu 700, oddano do użytkowania<br />

zajezdnię lokomotyw, uruchomiono<br />

główne odwadnianie oraz uzyskano<br />

pozwolenie na użytkowanie składu materiałów<br />

wybuchowych.<br />

Obecnie trwają prace związane z pogłębianiem<br />

szybu nr 8, docelowo do głębokości<br />

1103 m.<br />

W styczniu br. oddano do użytkowania<br />

nową stację odmetanowania, która<br />

pozwala na przemysłowe wykorzystanie<br />

metanu nie tylko z „Jankowic”, ale również<br />

z kopalni „Chwałowice”.<br />

W tym roku trwała także modernizacja<br />

Zakładu Przeróbczego. Po wybudowaniu<br />

stacji odwaniania odpadów poflotacyjnych<br />

rozpoczęto prace związane z modernizacją<br />

węzła wzbogacania miałów węglowych.<br />

Działania te zmierzają w kierunku dalszej<br />

poprawy jakości węgla, zgodnie z oczekiwaniami<br />

i wymogami odbiorców.<br />

– W przededniu górniczego święta pragnę<br />

podziękować załodze kopalni „Jankowice”<br />

za wspólną pracę, to dzięki waszemu trudowi<br />

i codziennej pracy osiągamy dobre wyniki.<br />

Dziękuję również kadrze inżynieryjno-


-technicznej, organizacjom związkowym,<br />

organom nadzoru górniczego, władzom<br />

samorządowym, jednostkom naukowo-badawczym,<br />

uczelniom oraz firmom współpracującym<br />

z naszą kopalnią – podsumował<br />

dyrektor Konsek.<br />

Podczas uroczystej akademii wręczono odznaczenia<br />

państwowe i resortowe, które<br />

wręczali Stanisław Konsek i Leszek Kloc,<br />

dyrektor Pionu ds. Produkcji, reprezentujący<br />

zarząd Kompanii Węglowej.<br />

Złoty Medal za Długoletnią Służbę otrzymali:<br />

Maria Źródłowska, Marian Jurczyk,<br />

Jan Kudyba, Andrzej Oleś, Wiesław Piasecki,<br />

Andrzej Pilarski, Piotr Remiarz, Marian<br />

Sadowski, Jacek Sak, Stanisław Trybuś<br />

i Józef Wengrzik.<br />

Srebrny Medal za Długoletnią Służbę<br />

otrzymali: Jerzy Ficek, Tadeusz Francuz,<br />

Jerzy Kolarczyk, Bogusław Pałka, Krzysztof<br />

Wietrak i Zdzisław Wilk.<br />

Ponadto 16 pracowników otrzymało odznaki<br />

Zasłużony dla Górnictwa RP, a 42 osoby<br />

odznakę Zasłużony dla KWK „Jankowice”.<br />

Tekst i zdjęcia: Jan Czypionka<br />

Maria Źródłowska otrzymała Medal<br />

Złoty za Długoletnią Służbę z rąk Leszka<br />

Kloca, dyrektora Pionu ds. Produkcji,<br />

reprezentującego zarząd Kompanii Węglowej<br />

– Najważniejsze dla kopalni jest sprostanie wymaganiom rynku – powiedział w barbórkowym wystąpieniu Stanisław Konsek,<br />

dyrektor „Jankowic”<br />

| 13


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Przemarsz pocztów sztandarowych, zaproszonych gości i orkiestry górniczej „Piekary-Julian” do kaplicy świętej Barbary<br />

Świętowali także pod ziemią<br />

Uroczystości barbórkowe w kopalni „Piekary” rozpoczęły się 4 grudnia,<br />

od godziny 6.00 rano koncertami Górniczej Orkiestry Dętej „Piekary-Julian”<br />

w różnych dzielnicach miasta<br />

Ogodzinie 8.00 w cechowni odmówiono<br />

krótką modlitwę, po której<br />

pracownicy kopalni i zaproszeni goście,<br />

w tym Joanna Strzelec-Łobodzińska,<br />

prezes zarządu Kompanii Węglowej, przemaszerowali<br />

do Bazyliki Najświętszej Marii<br />

Panny, gdzie odbyła się msza święta w intencji<br />

górników, emerytów górniczych i zmarłych<br />

pracowników piekarskich kopalń.<br />

Zanim jednak przemarsz dotarł do bazyliki,<br />

złożono kwiaty w kaplicy św. Barbary,<br />

która znajduje się na piekarskiej kalwarii,<br />

w miejscu dawnego szybu kopalnianego.<br />

Po zakończeniu mszy w hali sportowej przy<br />

ul. Ziętka rozpoczęto akademię, na której<br />

zostały wręczone odznaczenia państwowe<br />

i resortowe, szpady górnicze i dyplomy<br />

osobom obchodzącym jubileusze 25-lecia,<br />

35-lecia i 50-lecia pracy górniczej. Po<br />

14 |<br />

akademii wszyscy jej uczestnicy zjedli tradycyjny<br />

obiad.<br />

Wcześniej, w dniu 29 listopada, kierownictwo<br />

kopalni spotkało się z wdowami po<br />

górnikach, którzy zginęli w wypadkach na<br />

dole kopalni, a 3 grudnia przedstawiciele<br />

dyrekcji i związków zawodowych zjechali<br />

na poziom 438 m, by złożyć kwiaty przed<br />

figurą św. Barbary. W ramach programu<br />

obchodów górniczego święta kopalnia kolejny<br />

już raz postanowiła umożliwić mieszkańcom<br />

miasta zjazd pod ziemię. Zainteresowanie<br />

jest tak duże, że wycieczki będą<br />

się odbywały w 3 kolejne weekendy grudnia,<br />

a liczba zwiedzających wyniesie 700<br />

osób.<br />

Aleksandra Duda<br />

Zdjęcia: Jan Czypionka<br />

Górnicza orkiestra na schodach piekarskiej bazyliki


Barbórkowa msza święta dla górników kopalni „Piekary”<br />

Mszę świętą uświetnił chór „Polonia-Harmonia” z Brzozowic-Kamienia<br />

| 15


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Sukcesy dziełem załogi<br />

W hali zabrzańskiego MOSiR górnicy kopalni „Sośnica-Makoszowy”<br />

świętowali Barbórkę<br />

Uroczystość zaszczycili swą obecnością<br />

dostojni goście: Joanna Strzelec-<br />

-Łobodzińska, prezes zarządu Kompanii<br />

Węglowej, Marian Turek, członek rady<br />

nadzorczej KW SA, Małgorzata Mańka-Szulik,<br />

prezydent Zabrza, Zygmunt Frankiewicz,<br />

prezydent Gliwic, Tadeusz Mamok, przewodniczący<br />

rady powiatu gliwickiego, Marek Tukiendorf,<br />

rektor Politechniki Opolskiej, Marian<br />

Dolipski, dziekan Wydziału Górnictwa<br />

i Geologii Politechniki Śląskiej, Joachim Foltys,<br />

dziekan Wydziału Ekonomii i Zarządzania<br />

Politechniki Opolskiej, Andrzej Chłopek,<br />

prezes zarządu Centralnej Stacji Ratownictwa<br />

Górniczego w Bytomiu.<br />

Minutą ciszy pożegnano górników poległych<br />

na posterunku pracy oraz byłego wiceministra<br />

gospodarki Eugeniusza Postolskiego<br />

– osobę wyjątkowo zasłużoną dla<br />

polskiego górnictwa i kopalń.<br />

O tegorocznych sukcesach i problemach mówił<br />

w swym wystąpieniu Grzegorz Mendakiewicz,<br />

dyrektor kopalni „Sośnica-Makoszowy”.<br />

– W tym roku w naszej kopalni eksploatacja<br />

była prowadzona przeciętnie w 4 ścianach wydobywczych<br />

– powiedział podczas akademii.<br />

– Zazbroiliśmy 3 nowe ściany wydobywcze, to<br />

jest i60 w pokładzie 405/2, x03 w pokładzie 416<br />

i q100 w pokładzie 504, i rozpoczęliśmy ich eksploatację.<br />

Łączne wydobycie węgla handlowego<br />

w roku 2012 wyniesie ponad 3,6 miliona ton.<br />

Dla prowadzenia rytmicznego wydobycia<br />

konieczne jest przygotowanie właściwego<br />

frontu eksploatacyjnego na lata następne.<br />

W ramach robót przygotowawczych do<br />

końca bieżącego roku wydrążymy około<br />

14 tysięcy metrów nowych wyrobisk.<br />

Dyrektor Mendakiewicz podkreślił, że zadania<br />

produkcyjne kopalni są wykonywane<br />

na bieżąco dzięki wielkiemu zaangażowaniu<br />

całej załogi, zarówno Działu Górniczego,<br />

jak i wszystkich pozostałych służb<br />

oraz dozoru ruchu i kierownictwa naszego<br />

zakładu, za co złożył całej załodze kopalni<br />

serdeczne podziękowania.<br />

Prowadzenie eksploatacji jest nierozerwalnie<br />

związane z powstawaniem szkód<br />

na powierzchni. Niezależnie od usuwania<br />

szkód górniczych kopalnia wydatkowała<br />

3 mln zł na inwestycje związane z ochroną<br />

powierzchni przed wpływem eksploatacji<br />

– głównie budowę i modernizację przepompowni<br />

na terenach zalewowych.<br />

W październiku br. oddano do użytkowania<br />

most nad rzeką Kłodnicą, w ciągu<br />

ul. Legnickiej. Most, o długości 83 m<br />

i szerokości ponad 15 m, przystosowany<br />

jest do przenoszenia ewentualnych przyszłych<br />

wpływów eksploatacji górniczej<br />

III kategorii.<br />

W czasie obchodów barbórkowych pracownicy<br />

kopalni „Sośnica-Makoszowy” zostali<br />

uhonorowani medalami, odznakami<br />

i szpadami górniczymi.<br />

Medal za Długoletnią Służbę otrzymało<br />

21 osób, odznaki Zasłużony dla Górnictwa<br />

RP – 21 osób, stopnie dyrektora górniczego<br />

– 5 osób, odznaki za 25 lat pracy – 184<br />

osoby, odznaki za 35 lat pracy – 179 osób,<br />

honorowe szpady górnicze – 78 osób.<br />

(JC)<br />

O tegorocznych sukcesach i problemach mówił w swym wystąpieniu Grzegorz Mendakiewicz. Fot. Jan Czypionka<br />

16 |


Kopalnia „Bielszowice” jest jednym z największych pracodawców w Rudzie Śląskiej. Fot. Mirosław Tompalski<br />

Wiele pracy i wyzwań<br />

Górnicy kopalni „Bielszowice” rozpoczęli świętowanie Barbórki<br />

już 23 listopada uroczystym obiadem jubilackim<br />

4<br />

grudnia odbyła się uroczysta akademia,<br />

natomiast w kościele pw. św.<br />

Marii Magdaleny w Rudzie Śląskiej<br />

-Bielszowicach odprawiona została msza<br />

święta w intencji górników i ich rodzin.<br />

Kopalnia „Bielszowice” jest jednym z największych<br />

pracodawców w Rudzie Śląskiej.<br />

Tylko w ostatnich 2 latach kopalnia zatrudniła<br />

ponad 700 pracowników. Obecnie w kopalni<br />

zatrudnionych jest 3630 osób i są to<br />

przede wszystkim mieszkańcy Rudy Śląskiej<br />

i Zabrza. Kopalnia „Bielszowice” należy do<br />

grupy zakładów, gdzie poziom zagrożeń<br />

naturalnych, przede wszystkim metanowego<br />

i tąpaniami, należy do najwyższych,<br />

a zagrożenia te współwystępują. Kopalnia<br />

wydobywa węgiel spod terenów zurbanizowanych,<br />

co wiąże się z powstawaniem<br />

szkód górniczych w Rudzie Śląskiej, Zabrzu<br />

i Mikołowie. Kopalnia stara się na bieżąco je<br />

usuwać, tak aby związany z tym dyskomfort<br />

mieszkańców był jak najmniejszy. Cykliczne<br />

spotkania zespołów trójstronnych, w skład<br />

których wchodzą specjaliści branży górniczej,<br />

przedstawiciele samorządu terytorialnego<br />

poszczególnych gmin, a przewodniczy<br />

im dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego<br />

w Gliwicach, pozwalają na rozstrzyganie wielu<br />

trudnych spraw dotyczących szkód górniczych.<br />

Na ich usuwanie kopalnia przeznaczy<br />

w tym roku 27 mln zł.<br />

– Mamy świadomość, że w najbliższych latach<br />

czeka nas dużo pracy i wiele wyzwań<br />

– powiedział w barbórkowym przemówieniu<br />

Piotr Wałach, dyrektor „Bielszowic”.<br />

– Posiadamy duże zasoby bardzo dobrego<br />

jakościowo węgla, ale jego wydobycie będzie<br />

możliwe po realizacji szeregu inwestycji<br />

i prac udostępniających. Podjęliśmy te działania.<br />

W ostatnim okresie zostały zawarte<br />

umowy z naszymi partnerami na realizację<br />

robót o strategicznym charakterze, które<br />

docelowo umożliwią pogłębienie szybu VI<br />

do poziomu 1300 metrów. Ta inwestycja<br />

pozwoli na wydobycie kolejnych wielu milionów<br />

ton węgla. W sumie w tym roku<br />

wydamy na zakup maszyn i urządzeń oraz<br />

drążenie wyrobisk inwestycyjnych około 88<br />

milionów złotych. Przygotowany front robót<br />

wydobywczych oraz wykonane i planowane<br />

inwestycje pozwalają kopalni „Bielszowice”<br />

śmiało patrzeć w przyszłość. Jest spora<br />

szansa na to, aby przez wiele kolejnych lat<br />

funkcjonowała jako kopalnia rentowna. Tylko<br />

w przyszłym roku planujemy wydobyć<br />

2 miliony 130 tysiące ton węgla handlowego.<br />

(JC)<br />

| 17


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Stabilna sytuacja<br />

Uroczysty obiad dla jubilatów i odznaczonych zakończył uroczystości<br />

barbórkowe w kopalni „Bobrek-Centrum”<br />

Tego samego dnia, właśnie w Barbórkę,<br />

odprawiono msze święte w intencji<br />

górników i ich rodzin. Górnicy uczestniczyli<br />

w uroczystej eucharystii w kościele<br />

pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bytomiu<br />

oraz w kościele pw. Dobrego Pasterza<br />

w bytomskiej dzielnicy Karb.<br />

– Mijający rok był pierwszym w nowej, już<br />

ustabilizowanej sytuacji kopalni – powiedział<br />

w wystąpieniu barbórkowym Leonard<br />

Klabis, dyrektor „Bobrka-Centrum”.<br />

– Nowe spojrzenie na górnictwo w Bytomiu<br />

zakłada dekoncentrację wydobycia, zmiejszającą<br />

skutki eksploatacji na powierzchnię<br />

terenu. Zabezpieczymy obiekty kubaturowe<br />

na przejęcie wpływów eksploatacji,<br />

następnie powrócimy w ten sam rejon wydobywczy<br />

po okresie 2–3 lat w celu usunięcia<br />

ewentualnych powstałych szkód. Dla<br />

zabezpieczenia zachodniej części dzielnicy<br />

przesunęliśmy dalszą eksploatację pokładu<br />

504 w rejonie Karbia o mniej więcej 2 lata,<br />

czyli do października 2014 roku.<br />

W najbliższym okresie, obejmującym zakres<br />

eksploatacji planowanej na lata 2013--<br />

2014, kopalnia nie zamierza prowadzić wydobycia<br />

w rejonie tej dzielnicy. Jest to czas,<br />

w którym po przeprowadzonych inwentaryzacjach<br />

i uzyskaniu pełnej wiedzy na temat<br />

stanu zabudowy powierzchni będziemy<br />

w stanie zabezpieczyć i przygotować<br />

infrastrukturę do przejęcia w kolejnych<br />

latach wpływów eksploatacji górniczej<br />

– dodał dyrektor.<br />

Podczas uroczystego obiadu zasłużonym<br />

pracownikom kopalni „Bobrek-Centrum”<br />

wręczono odznaczenia państwowe i resortowe.<br />

Zarząd Kompanii Węglowej na obchodach<br />

górniczego święta w kopalni „Bobrek-Centrum”<br />

reprezentował wiceprezes<br />

Marek Uszko. Uczestniczyli w nich też posłowie<br />

Wojciech Szarama i Jerzy Polaczek<br />

oraz prezydent Bytomia Damian Bartyla.<br />

Spotkanie zaszczycił swoją obecnością biskup<br />

Andrzej Czaja, ordynariusz diecezji<br />

opolskiej.<br />

Tekst i zdjęcia: Jan Czypionka<br />

Mijający rok był pierwszym w nowej, ustabilizowanej sytuacji kopalni „Bobrek-Centrum”<br />

18 |


„BOBREK-CENTRUM” – FAKTY I LICZBY<br />

Prognozuje się, że stan załogi na koniec roku 2012 wyniesie<br />

3385 osób, w tym 2751 pracowników dołowych.<br />

W ciągu 10 miesięcy roku 2012 koszty wynagrodzeń,<br />

ubezpieczeń oraz świadczeń dla pracowników stanowiły<br />

45 proc. kosztów kopalni.<br />

Wykonano 8940 mb wyrobisk, a przewidywany plan na rok<br />

2012, wielkości 10516 mb wyrobisk, zamknie się nadwyżką<br />

8 mb ponad PTE.<br />

Mimo wielu przeszkód zarówno naturalnych, jak i technicznych<br />

obecna sytuacja kopalni jest ustabilizowana. Kopalnia posiada<br />

koncesję na wydobywanie węgla do 2026 r. w ruchu „Bobrek”<br />

i do 2040 r. w ruchu „Centrum”. Obecnie prowadzone są<br />

starania o pozyskanie koncesji z zasobów perspektywicznych<br />

„Bobrek-Miechowice 1” w filarze szybów głównych M-i i M-II<br />

byłej kopalni „Miechowice”, które to pozwoliłyby przedłużyć<br />

żywotność ruchu „Bobrek” również do 2040 r.<br />

Uhonorowano matki, których trzech lub więcej synów pracuje w kopalni. Kwiaty i upominki otrzymały Józefa Żołądek, Maria Dudzińska,<br />

Janina Budzińska, Ewa Żaba, Elżbieta Świątek, Małgorzata Kempa i Regina Krzemień<br />

Spotkanie zaszczycił swoją obecnością biskup Andrzej Czaja, ordynariusz diecezji opolskiej,<br />

który przekazał najserdeczniejsze życzenia z okazji górniczego święta<br />

NAGRODZENI<br />

STOPNIE GÓRNICZE:<br />

generalny dyrektor górniczy II stopnia<br />

– Leonard Klabis, generalny dyrektor<br />

górniczy III stopnia – Andrzej<br />

Malesza, dyrektor górniczy I stopnia –<br />

– Henryk Białożyt, dyrektor górniczy<br />

I stopnia – Barbara Radajewicz, dyrektor<br />

górniczy II stopnia – Tomasz<br />

Jagoda, dyrektor górniczy II stopnia<br />

– Wojciech Tetla.<br />

ZASŁUŻONY DLA GÓRNICTWA RP<br />

Helena Glibowska, Wiesław Grochowski,<br />

Tomasz Jagoda, Joachim Kluge,<br />

Krzysztof Kula, Ryszard Łapiński, Zbigniew<br />

Ratajczak, Dariusz Szołtysek,<br />

Jarosław Tryńczuk, Jarosław Witanowski,<br />

Włodzimierz Zaręba, Arkadiusz<br />

Zawisza, Dorota Ziob.<br />

| 19


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Biesiada na górniczą nutę<br />

Gwarkowie Porozumienia ZZ „Kadra” przy kopalni „Brzeszcze” bawili się<br />

na słynącej z tradycyjnego ceremoniału biesiadzie – Karczmie Piwnej<br />

Spotkanie odbyło się z zachowaniem<br />

wszelkich rytuałów obowiązujących<br />

gwarków. Tym razem miało jednak<br />

niepowtarzalny charakter, bowiem składało<br />

się z 3 części: oficjalnej górniczej – ceremonialnej<br />

i artystycznej – frywolnej.<br />

Scenariusz Karczmy Piwnej został perfekcyjnie<br />

przygotowany przez organizatorów.<br />

Zabawa rozpoczęła się od odśpiewania<br />

hymnu górniczego. Następnie ukonstytuowało<br />

się Wysokie i w Sprawach Piwnych Nigdy<br />

Nieomylne Prezydium, w skład którego<br />

weszli: Bogusław Studencki, wiceprzewodniczący<br />

Porozumienia ZZ „Kadra” jako prezes,<br />

Janusz Adamowicz, dyrektor kopalni<br />

„Brzeszcze”, Piotr Śleziak, dyrektor ds. produkcji,<br />

Kazimierz Grzechnik, prezes PKW,<br />

Dariusz Trzcionka, przewodniczący Porozumienia<br />

ZZ „Kadra”. Władza Prezydium<br />

była absolutna, a werdykty bezdyskusyjne.<br />

W atmosferze górniczego ceremoniału<br />

13 osobom wręczono honorowe szpady, a 11<br />

zasłużonych gwarków otrzymało kordziki.<br />

Mistrzem ceremonii był Starszy Kopacki<br />

Jan Kulig. Odbyła się również uroczystość<br />

przyjęcia 4 nowych adeptów (lisów) do<br />

szlachetnego stanu dozoru górniczego według<br />

zwyczajów wywodzących się jeszcze<br />

ze średniowiecza. W rolę Lisa Majora wcielił<br />

się Janusz Chowaniec. Aby dodać blasku<br />

biesiadzie, uczestnicy Karczmy podzieleni<br />

zostali na 2 rywalizujące ze sobą Tablice<br />

Piwne – Lewą i Prawą, którym przewodniczyli<br />

kontrapunkci – najważniejsze postacie<br />

po prezesie – Piotr Gembala i Krzysztof<br />

Kochman. To oni dbali o dyscyplinę w ławach,<br />

wyznaczali zawodników do poszczególnych<br />

konkurencji, a przede wszystkim<br />

tylko oni mieli prawo zwracać się do Wysokiego<br />

Prezydium. Do prowadzenia śpiewu<br />

powołano kantora Mieczysława Zająca.<br />

Sygnałem do nieskrępowanej zabawy było<br />

wejście między długie rzędy stołów fuksów<br />

z pełnymi dzbanami złocistego płynu.<br />

Pierwsze „quantum” piwa uczestnicy wypili<br />

po wzniesieniu przez prezesa toastu za<br />

pomyślność górniczego stanu.<br />

I tak zaczęła się barwna i sympatyczna zabawa<br />

górnicza. Biesiadzie towarzyszyły<br />

śpiewy, anegdoty, frywolny dialog, okraszony<br />

ciętym dowcipem, opowiadanie facecji.<br />

Przeprowadzono liczne konkursy o różnej<br />

randze i powadze, do których gwarkowie<br />

spieszyli ochoczo i z zacięciem. Dokonano<br />

z poczuciem humoru nominacji wśród gwarków<br />

w rozmaitych kategoriach. W pierwszej<br />

zwyciężyli elektrycy, w drugiej szef GG3<br />

Stara Strzecha miała władzę absolutną na Karczmie<br />

20 |


Zdjęcia: Robert Mleczko<br />

Tradycyjna ceremonia pasowania na gwarka<br />

Zbigniew Krawczyk, w trzeciej kierownik G2<br />

Bogdan Czuwaj, a triumfował Jerzy Sojka,<br />

nadsztygar górniczy. W kategorii specjalnej<br />

uhonorowano dostojnego gościa Karczmy<br />

Piwnej Kazimierza Grzechnika, prezesa<br />

PKW, któremu wręczono obraz, na którym<br />

przedstawiony został w roli Skarbnika. Bawiono<br />

się znakomicie, nie zapominając przy<br />

tym o dobrych zwyczajach delektowania się<br />

pyszną golonką, a gromki śpiew gwarków<br />

roznosił się szerokim echem hen pod szyby<br />

kopalni.<br />

Wysokie Prezydium, choć jest „nieomylne”,<br />

może być obalone. I to zdarzyło się na<br />

tegorocznej Karczmie Piwnej ZZ „Kadra”.<br />

Właśnie abordaż stanowił o atrakcyjności<br />

Karczmy, wytworzył się swoisty klimat, ocierający<br />

się o horror. To wszystko bardzo się<br />

podobało uczestnikom Karczmy. Wcześniej<br />

zgodnie z decyzją i wolą gości zebrano pieniądze<br />

dla dzieci specjalnej troski z naszej<br />

gminy.<br />

Należy podkreślić, że ciekawy program<br />

artystyczny, nad którym czuwał z wrodzoną<br />

skrupulatnością Zbigniew Maciejczyk,<br />

przygotował zespół multimedialny kopalni<br />

„Brzeszcze”. – Wspomnienia tak świetnej<br />

zabawy muszą wystarczyć nam do następnej,<br />

jubileuszowej Barbórki – takimi słowami<br />

rozstawali się z organizatorami biesiady<br />

piwnej jej uczestnicy.<br />

Maria Domżał Uroczystość wręczania kordzików<br />

| 21


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Mszę świętą w intencji wszystkich pracowników kopalni „Brzeszcze” i ich rodzin odprawił biskup Tadeusz Rakoczy, ordynariusz diecezji<br />

bielsko-żywieckiej. Fot. Robert Mleczko<br />

Godne świętowanie<br />

Uroczystość barbórkowa to piękna tradycja, która od pokoleń króluje wśród<br />

górników kopalni „Brzeszcze”<br />

Starym obyczajem w dniu św. Barbary<br />

– 4 grudnia – orkiestra dęta obwieściła<br />

w Brzeszczach uroczystości barbórkowe.<br />

Wcześnie rano muzykowaniem<br />

obudziła Janusza Adamowicza, dyrektora<br />

kopalni „Brzeszcze”, a przy okazji mieszkańców<br />

pobliskich osiedli.<br />

Tegoroczne obchody święta górniczego<br />

rozpoczęły się w cechowni spotkaniem kierownictwa<br />

kopalni z pracownikami i ich<br />

rodzinami oraz zaproszonymi gośćmi, by<br />

oddać hołd św. Barbarze, po czym wszyscy<br />

zebrani, z orkiestrą prowadzącą pochód,<br />

udali się do kościoła św. Urbana w Brzeszczach.<br />

Mimo iż ten scenariusz powtarza się<br />

od wielu lat, na ulicach Brzeszcz zawsze są<br />

ludzie podziwiający górników, wystrojonych<br />

w galowe mundury i pióropusze, które<br />

dodają uroczystości splendoru.<br />

W tym roku mszę świętą w intencji wszystkich<br />

pracowników kopalni i ich rodzin<br />

odprawił biskup Tadeusz Rakoczy, ordynariusz<br />

diecezji bielsko-żywieckiej. W wygłoszonej<br />

homilii z wielkim uznaniem<br />

odniósł się do faktu, iż społeczność brzeszczańska<br />

kultywuje piękną tradycję obchodów<br />

barbórkowych i przekazuje ją z pokolenia<br />

na pokolenie. W tym bowiem znajduje<br />

wyraz etos górników, powstały z szacunku<br />

dla pracy, dążenia do jej rzetelnego wykonywania<br />

oraz zawierzenia własnego losu<br />

22 |<br />

Opatrzności Bożej. Równocześnie wskazał<br />

na zagrożenia, które na co dzień towarzyszą<br />

pracy górników, która jest ciężka i ryzykowna,<br />

przy wydobywaniu węgla w czarnej<br />

czeluści. Mówił, że praca to nie tylko źródło<br />

utrzymania, ale też droga duchowego rozwoju,<br />

apelował o kierowanie się w życiu<br />

zasadami ewangelii. Hierarcha wspomniał<br />

również św. Barbarę, która od dawna patronuje<br />

ludziom zjeżdżającym codziennie<br />

kilkaset metrów pod ziemię, by wydobywać<br />

cenny surowiec. Życzył, aby patronka<br />

nieustannie otaczała ich troskliwą opieką,<br />

zapewniając bezpieczeństwo pracy oraz<br />

pewne jutro. Podniosłość uroczystości<br />

sakralnej podkreślała obecność pocztów<br />

sztandarowych.<br />

Po mszy świętej orszak górników w towarzystwie<br />

orkiestry dętej przemaszerował<br />

do efektownie udekorowanej hali sportowej<br />

niedaleko kopalni, gdzie odbyła się<br />

uroczysta akademia barbórkowa. Udział<br />

w niej wzięli m.in. Piotr Rykala, wiceprezes<br />

zarządu Kompanii Węglowej, Wojciech<br />

Kozak, wicemarszałek województwa małopolskiego,<br />

Beata Szydło, poseł na Sejm,<br />

przedstawiciele powiatu i gminnych władz<br />

samorządowych, z burmistrz Brzeszcz Teresą<br />

Jankowską. W gronie gości byli także<br />

reprezentanci środowisk naukowych oraz<br />

firm współpracujących z kopalnią.<br />

Po odegraniu przez zakładową orkiestrę<br />

dętą hymnów państwowego i górniczego do<br />

uczestników akademii przemówił Janusz<br />

Adamowicz, dyrektor kopalni. W swoim<br />

wystąpieniu podsumował mijający rok oraz<br />

przedstawił plany kopalni na rok 2013. Dyrektor<br />

w serdecznych słowach podziękował<br />

całej załodze za pracę, poświęcenie i zaangażowanie.<br />

Życzył wszelkiej pomyślności, rodzinnego<br />

ciepła, satysfakcji z wykonywanych<br />

obowiązków, a przede wszystkim codziennej<br />

bezpiecznej pracy.<br />

Do kanonu barbórkowych uroczystości należy<br />

honorowanie szczególnie zasłużonych<br />

pracowników. Tak było też 4 grudnia. Podczas<br />

akademii nadano 20 stopni inżyniera<br />

górniczego, 35 osób odebrało odznaki<br />

Zasłużony dla Górnictwa RP, 34 pracowników<br />

uhonorowano medalem Zasłużony<br />

dla KWK „Brzeszcze”, przywileju noszenia<br />

szpady górniczej dostąpiło 50 osób. Medal<br />

za Długoletnią Służbę w Górnictwie otrzymało<br />

14 pracowników, nagrodzono 53 osoby<br />

obchodzące jubileusz pracy.<br />

Miłym akcentem tego świątecznego dnia<br />

był występ Zespołu Pieśni i Tańca „Mały<br />

Śląsk” z Radzionkowa oraz kapeli góralskiej<br />

ze Szczawnicy. Tegoroczną Barbórkę<br />

zakończyły wspólny gościnny obiad oraz<br />

towarzyskie rozmowy.<br />

Maria Domżał


220 lat kopalni<br />

Tegoroczne obchody górniczego święta w kopalni „Rydułtowy-Anna”<br />

zbiegły się z jubileuszem 220 lat istnienia zakładu<br />

Pierwszym elementem świętowania<br />

był uroczysty obiad, który poprzedziło<br />

wręczenie odznaczeń dla jubilatów,<br />

którzy w kopalni przepracowali<br />

ponad 35 lat. W czasie kopalnianej akademii<br />

wręczono pozostałe odznaczenia oraz<br />

szpady górnicze. W kościele pw. św. Jerzego<br />

w Rydułtowach odprawiono uroczystą mszę<br />

w intencji górników.<br />

Janusz Matuszek, dyrektor kopalni, podczas<br />

spotkania z jubilatami przypomniał<br />

historię górnictwa na terenie miasta. Podziękował<br />

długoletnim pracownikom za<br />

ich odpowiedzialną i trudną pracę.<br />

W części artystycznej wystąpiła orkiestra<br />

dęta pod kierownictwem Jana Wojaczka<br />

i zespół „Sukces”.<br />

Tekst i zdjęcie: Jan Czypionka<br />

ODZNACZENI<br />

Pracownicy KWK „Rydułtowy-Anna”<br />

uhonorowani odznaką Zasłużony dla<br />

Górnictwa RP:<br />

Mirosław Antończyk, Stanisław Czekała,<br />

Leszek Górka, Mirosław Grabowski,<br />

Mirosław Hadam, Erwin Halama,<br />

Zbigniew Klimczak, Waldemar<br />

Konieczny, Andrzej Kostka, Mirosław<br />

Krueger, Robert Kucharczyk, Piotr Lelek,<br />

Zbigniew Łaba, Jan Opic, Krzysztof<br />

Parma, Mirosław Reś, Dariusz Rojek,<br />

Wojciech Szczypiorski, Kazimierz<br />

Szkatuła, Marek Warzecha, Kazimierz<br />

Wieczorek, Stanisław Zysiek, Jerzy<br />

Żyła, Grzegorz Żymełka.<br />

Ponadto 56 pracowników kopalni<br />

otrzymało odznaki Zasłużony dla KWK<br />

„Rydułtowy-Anna”, 149 pracowników<br />

w 2012 r. obchodziło jubileusz 35-lecie<br />

pracy zawodowej, natomiast jeden<br />

– Krzysztof Grudzień – piękny jubileusz<br />

50 lat pracy.<br />

Krzysztof Grudzień obchodził piękny jubileusz 50 lat pracy w górnictwie<br />

DZIEŃ DZISIEJSZY KOPALNI<br />

W kopalni funkcjonuje 10 szybów,<br />

z których 6 funkcjonuje w byłym<br />

ruchu „Rydułtowy”, a 4 w likwidowanym<br />

ruchu „Anna”. Spośród tych<br />

szybów 1 jest szybem wydobywczym,<br />

4 szyby pełnią funkcję materiałowo-zjazdową,<br />

4 szyby to szyby<br />

wentylacyjne (wydechowe, w tym<br />

szyb „Jedłownik III”, przygotowywany<br />

do likwidacji), a 1 szyb pełni<br />

funkcję pomocniczą – kontroli spływu<br />

wód.<br />

Najgłębszy szyb – Leon IV – zgłębiony<br />

jest do głębokości 1076 m. Szybem<br />

tym od 2009 r. opuszczane są załoga<br />

i materiały na poziom 1000 m.<br />

Eksploatacja prowadzona jest pomiędzy<br />

poziomami 1000 m i 1200 m.<br />

Roboty górnicze prowadzone są w 3<br />

pokładach: 703/1, 706 i 713/1-2 (który<br />

na części obszaru górniczego występuje<br />

łącznie z pokładem 712/1-2), w 7<br />

rejonach. Eksploatacja prowadzona<br />

jest 5, a okresowo 6 ścianami, o łącznej<br />

Szyb wydobywczy Leon II zgłębiony jest<br />

zdolności produkcyjnej około<br />

do poziomu 800 m i z tego poziomu 8400–9000 t na dobę.<br />

prowadzone jest ciągnięcie urobku.<br />

| 23


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Podczas uroczystej akademii barbórkowej honorowe szpady górnicze otrzymali: Ryszard Czamara, Bogusław Gabryś, Grzegorz Jurkiewicz,<br />

Władysław Kupis, Artur Szołtysek, Robert Szydłowski<br />

Wykorzystana szansa<br />

W uroczystym barbórkowym spotkaniu jubilatów kopalni „Halemba-Wirek”<br />

wzięły udział Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes zarządu Kompanii<br />

Węglowej SA, oraz Grażyna Dziedzic, prezydent Rudy Śląskiej<br />

Wojciech Szymiczek, dyrektor „Halemby-Wirka”,<br />

podziękował zarządowi, a w szczególności pani<br />

prezes Joannie Strzelec-Łobodzińskiej za to,<br />

że dostrzegła w naszej kopalni możliwości<br />

dalszego rozwoju<br />

26 |<br />

Wszyscy mamy świadomość, że<br />

o przyszłości kopalni „Halemba<br />

-Wirek” w roku 2011 decydował<br />

zarząd Kompanii Węglowej SA. Dzięki przyjętej<br />

strategii nasza kopalnia dostała szansę,<br />

którą – jak wskazują nasze wyniki – potrafimy<br />

wykorzystać. Dziękuję zarządowi,<br />

a w szczególności pani prezes Joannie<br />

Strzelec-Łobodzińskiej za to, że dostrzegła<br />

w naszej kopalni możliwości dalszego rozwoju<br />

– powiedział Wojciech Szymiczek, dyrektor<br />

„Halemby-Wirka” .<br />

Dodał również, że kopalnia ma za sobą<br />

czas niepewności i niepokoju. Stabilizacja<br />

wydobycia, wzrost wydajności pracy<br />

przy otwartych możliwościach wydobywania<br />

węgla wysokiej jakości dają kopalni,<br />

jej załodze oraz górniczym rodzinom<br />

poczucie bezpieczeństwa oraz podstawy<br />

do stwierdzenia, że przez wiele następnych<br />

dziesięcioleci rudzki zakład będzie dawał<br />

ludziom pracę i możliwość godnego życia.<br />

Bez wątpienia jest to efekt zaangażowania<br />

w proces restrukturyzacji kopalni, który<br />

z powodzeniem został przeprowadzony<br />

w ostatnich latach przy udziale całej załogi.<br />

Dyrektor podziękował całej załodze kopalni<br />

za poświęcenie i trud, które były jej<br />

udziałem w mijającym roku.<br />

Wyróżniającym się pracownikom kopalni<br />

wręczono odznaczenia oraz szpady górnicze.<br />

Uroczystość zakończył wzruszający<br />

występ uczniów Szkoły Podstawowej nr 24<br />

z Rudy Śląskiej.<br />

Tekst i zdjęcia: Jan Czypionka


Wzruszający występ uczniów Szkoły Podstawowej nr 24 w Rudzie Śląskiej uświetnił barbórkową akademię<br />

WYRÓŻNIENI<br />

MEDAL ZŁOTY ZA DŁUGOLETNIĄ SŁUŻBĘ:<br />

Ryszard Breitkopf, Jacek Bubała, Stefan<br />

Dyrszlag, Piotr Fąferek, Jolanta Jasińska,<br />

Krzysztof Klyszcz,<br />

Jan Kołodziej, Tadeusz Małaszuk, Mirosław<br />

Mojza,<br />

Piotr Niestrój, Stefan Nocoń, Jan Olszewski,<br />

Irena Sauermann, Paweł Smierz, Renata<br />

Sobota, Małgorzata Szafarczyk, Ryszard<br />

Szymański, Mariusz Śliwa, Roman Tomanek,<br />

Mirosław Walczak, Jan Wieszała, Bronisław<br />

Wróbel.<br />

MEDAL SREBRNY ZA DŁUGOLETNIĄ SŁUŻBĘ:<br />

Zbigniew Domagała, Marek Gacka,<br />

Andrzej Górnicki, Maciej Hałat, Grzegorz Hora,<br />

Bogusław Kopka, Roman Popenda,<br />

Grzegorz Rudzki, Robert Socha.<br />

ODZNAKA ZASŁUŻONY DLA GÓRNICTWA RP:<br />

Kazimierz Chwoła, Mirosław Dębowy,<br />

Franciszek Drapa, Józef Dyrda, Jan Działach,<br />

Lucjan Fleter, Jarosław Frączkiewicz,<br />

Krystian Jaworski, Danuta Jonkisz,<br />

Ireneusz Kalisz, Wiesław Korzeń,<br />

Wiesław Kożuchowski, Andrzej Mazur,<br />

Marian Mrozek, Marceli Murawski,<br />

Jan Pacocha, Czesław Pietryga, Piotr Pilocik,<br />

Marek Sarnowski, Marian Szepieniec,<br />

Jan Szostak, Stanisław Tołpa, Wiesław Walczak,<br />

Józef Wójcik, Zbigniew Wysocki,<br />

Mariola Zaremba.<br />

W akademii uczestniczyła Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes zarządu Kompanii Węglowej SA<br />

| 27


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Zgodnie z tradycją<br />

Akademia barbórkowa kopalni „Piast” odbyła się w przededniu górniczego<br />

święta w auli Powiatowego Zespołu Szkół w Bieruniu<br />

Wuroczystości udział wzięli senator<br />

Elżbieta Bieńkowska, minister<br />

rozwoju regionalnego, Zygmunt<br />

Łukaszczyk, wojewoda śląski, Klemens<br />

Ścierski, wiceprzewodniczący rady nadzorczej<br />

Kompanii Węglowej SA, Marian Turek,<br />

członek rady nadzorczej KW SA. Zarząd<br />

Kompanii Węglowej reprezentował wiceprezes<br />

Piotr Rykala.<br />

– Rok 2012 dla wielu pracowników, szczególnie<br />

tych bezpośrednio zaangażowanych<br />

w proces produkcji, był okresem wytężonej<br />

pracy – powiedział w swym wystąpieniu Jacek<br />

Kudela, dyrektor „Piasta”. – Jej efektem<br />

będzie uzyskanie wydobycia wysokości prawie<br />

4,6 miliona ton węgla handlowego, co<br />

w znacznym stopniu przekroczy przyjęte założenia<br />

PTE. Pragnę wyrazić słowa najwyższego<br />

uznania za wasze poświęcenie i ciężką<br />

codzienną pracę.<br />

Również działania, mające na celu udostępnienie<br />

nowych partii złóż, pozwolą nam wykonać<br />

ponad 20 kilometrów nowych wyrobisk<br />

korytarzowych. Z wielkim szacunkiem<br />

zwracam się do pracowników oddziałów<br />

przygotowawczych za osiągnięcie takiego<br />

wyniku. To przede wszystkim od was zależy<br />

przygotowanie frontu eksploatacyjnego naszej<br />

kopalni.<br />

Bardzo istotnym elementem było również<br />

wdrożenie nowych rozwiązań do systemu prowadzenia<br />

prac zbrojeniowo-likwidacyjnych,<br />

szczególnie przy przezbrajaniu wysokowydajnych<br />

kompleksów ścianowych. W przeciągu<br />

całego roku kopalnia wykonała 5 przezbrojeń<br />

nowych rejonów wydobywczych.<br />

Dyrektor Kudela podkreślił również, iż na<br />

bieżąco wykonywane są analizy prowadzenia<br />

ruchu zakładu, opracowywane alternatywne<br />

koncepcje i kierunki jego rozwoju, mające<br />

Honorową szpadą górniczą została<br />

uhonorowana senator Elżbieta Bieńkowska,<br />

minister rozwoju regionalnego<br />

na celu nie tylko proste odbudowywanie frontu<br />

eksploatacyjnego, ale również nowe rozwiązania<br />

techniczne, prowadzące do poprawy bezpieczeństwa<br />

oraz tworzenia przyszłości kopalni.<br />

– Oceniając wskaźniki techniczno-ekonomiczne<br />

2012 roku, należy stwierdzić, że bieżący<br />

rok zakończymy dodatnim wynikiem<br />

finansowym, na poziomie około 240 milionów<br />

złotych brutto – dodał dyrektor Kudela,<br />

dziękując załodze za solidną i rzetelną pracę.<br />

Życzenia górnikom i ich rodzinom złożyła<br />

także Elżbieta Bieńkowska. – Dziękuję za<br />

waszą siłę, odwagę i determinację włożoną w<br />

trud wykonywania tego jakże niebezpiecznego<br />

zawodu – powiedziała pani senator. – Życzę<br />

wam spokojnej i bezpiecznej pracy, pomyślności,<br />

wszelkiego dobra, zdrowia i satysfakcji<br />

w życiu zawodowym i osobistym. Niech święta<br />

Barbara nieustannie otacza was opieką.<br />

Podczas akademii wyróżniających się górników<br />

uhonorowano odznaczeniami państwowymi<br />

i resortowymi. Wręczono także honorowe<br />

szpady górnicze.<br />

4 grudnia w kościele pw. św. Barbary w Bieruniu<br />

Nowym została odprawiona uroczysta<br />

msza w intencji górników i ich rodzin, poprzedzona<br />

przemarszem orkiestry górniczej ulicami<br />

miasta.<br />

(JC)<br />

Zdjęcia: Wojciech Wikarek<br />

28 |<br />

Tradycyjnym elementem obchodów<br />

górniczego święta w Bieruniu jest<br />

przemarsz orkiestry ulicami miasta


Spotkanie Gwarków było jednym z elementów obchodów górniczego święta w kopalni „Chwałowice”. Fot. Maciej Przygoda<br />

Wynik lepszy od planu<br />

Kopalnia „Chwałowice” fedruje już od 109 lat. Tegoroczne obchody<br />

górniczego święta przebiegały zgodnie z tradycją<br />

3<br />

grudnia odbyła się uroczysta akademia<br />

barbórkowa, natomiast 4 grudnia<br />

w kościele pw. św. Teresy odprawiono<br />

mszę świętą w intencji górników i ich<br />

rodzin.<br />

– Rok 2012 to kolejny dobry rok kopalni<br />

– stwierdził w wystąpieniu podczas akademii<br />

Marek Budziński, dyrektor „Chwałowic”.<br />

– Wydobędziemy w tym roku przeszło<br />

2,4 miliona ton węgla. Taka produkcja pozwoli<br />

na przekroczenie o około 25 tysięcy<br />

ton zaplanowanego rocznego wydobycia.<br />

Powinniśmy również wykonać plan roczny<br />

robót przygotowawczych, to jest około<br />

11294 metrów, przy czym kopalnia wykona<br />

około 8900 metrów, zaś firmy obce około<br />

2400 metrów.<br />

W roku 2012 zazbroiliśmy 6 ścian, a zlikwidowaliśmy<br />

5. Wzrasta u nas niestety zagrożenie<br />

metanowe, zagrożenie pożarowe<br />

ciągle utrzymuje się na wysokim poziomie.<br />

Wymaga to ogromnego zaangażowania odpowiednich<br />

służb kopalnianych dla utrzymania<br />

w tym zakresie bezpieczeństwa.<br />

Odpowiednie projektowanie rozcinek ścianowych,<br />

profilaktyka pożarowa, a więc ciągłe<br />

podawanie gazów inertnych do zrobów, profilaktyka<br />

metanowa, czyli odmetanowanie<br />

i prawidłowe przewietrzanie rejonów, to te<br />

roboty, które wymagają bardzo roztropnego,<br />

ale również bardzo zdecydowanego działania.<br />

Dobre wyniki ekonomiczne można uzyskać<br />

tylko poprzez sprzedaż swojego produktu.<br />

W roku 2012 sprzedamy około 2,18 miliona<br />

ton węgla.<br />

Dobry energetyczny węgiel, który wydobywamy<br />

w naszej kopalni, pozwala uzyskać<br />

średnią cenę w bieżącym roku zdecydowanie<br />

powyżej 300 PLN, co przy utrzymywaniu<br />

rygorów kosztowych pozwoli uzyskać<br />

akumulację jednostkową na poziomie przekraczającym<br />

60 złotych na tonie węgla.<br />

Przewidywany wynik finansowy brutto<br />

kopalni przekroczy 100 milionów złotych.<br />

Taki wynik finansowy plasuje kopalnię<br />

w czołówce kopalń KW SA.<br />

Dyrektor Budziński podkreślił również, że<br />

szczególnie ważnym problemem dla teraźniejszości<br />

i przyszłości kopalni jest polityka<br />

inwestycyjna, która generuje perspektywy<br />

na kolejne lata, a trzeba pamiętać, że<br />

zasobów operatywnych kopalnia ,,Chwałowice’’<br />

ma jeszcze na następnych 60 lat.<br />

Inwestycje w „Chwałowicach” w 2012 r.<br />

zostaną zrealizowane na kwotę ponad<br />

53 mln zł. Najważniejsze to kontynuacja<br />

budowy poziomu 700 m, dalsza modernizacja<br />

transportu pionowego w szybie II.<br />

Inwestycje odtworzeniowe, poprawiające<br />

stan bezpieczeństwa pracy i wydajność, to<br />

przede wszystkim zakup nowego przenośnika<br />

ścianowego, zakupy podwieszanych<br />

kolejek spalinowych (pracuje ich już 9), modernizacja<br />

systemu RCP, kupno odpylaczy,<br />

wentylatorów i urządzeń w zakładzie przeróbczym.<br />

W najbliższych latach kopalnia planuje<br />

również modernizację zakładu przeróbczego,<br />

tak aby uzyskać możliwość wzbogacania<br />

100 proc. wydobytego z dołu węgla,<br />

co pozwoli „Chwałowicom” sprostać coraz<br />

wyższym wymaganiom odbiorców.<br />

Wiele uwagi w swoim przemówieniu dyrektor<br />

Budziński poświęcił kwestiom bhp.<br />

Przypomniał, że pracownik „Chwałowic”<br />

Dawid Panic zwyciężył w tym roku w konkursie<br />

„Pracuję bezpiecznie”.<br />

Zarząd Kompanii Węglowej podczas obchodów<br />

Barbórki w KWK „Chwałowice”<br />

reprezentował wiceprezes Zbigniew Paprotny.<br />

WYRÓŻNIENI<br />

MEDAL ZŁOTY ZA DŁUGOLETNIĄ SŁUŻBĘ:<br />

Henryka Zniszczoł.<br />

MEDAL SREBRNY ZA DŁUGOLETNIĄ SŁUŻBĘ:<br />

Grzegorz Dubiel, Jarosław Olszowski,<br />

Jerzy Wieczorek, Mariusz Skrobol.<br />

(JC)<br />

GENERALNY DYREKTOR GÓRNICZY II STOPNIA:<br />

Marek Budziński.<br />

DYREKTOR GÓRNICZY II STOPNIA:<br />

Adam Otlik, Mieczysław Wojtyński.<br />

DYREKTOR GÓRNICZY III STOPNIA:<br />

Daniel Gojny, Zenon Grzenik.<br />

ODZNAKA ZASŁUŻONY DLA GÓRNICTWA RP:<br />

Henryk Barciok, Bronisław Drabiniok,<br />

Wiesław Gałązka, Wiesław Gruszczyński,<br />

Marian Hajduk, Piotr Huda,<br />

Andrzej Jagielski, Antoni Lipok, Tadeusz<br />

Matuszczyk, Urszula Miguła,<br />

Zbigniew Niezgócki, Arkadiusz Rompalski,<br />

Jarosław Rychter, Bogdan<br />

Stachoń, Grzegorz Strużek, Wiesław<br />

Szatka, Sławomir Szczepaniak.<br />

| 29


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Święto połączonych kopalń<br />

Tradycyjnie jak co roku górnicy kopalni „Knurów-Szczygłowice”<br />

uczestniczyli w mszy świętej, odprawionej w kościele pw. świętych<br />

Cyryla i Metodego w Knurowie<br />

Gościem górników kopalni „Knurów-Szczygłowice” była Krystyna Szumilas, minister edukacji narodowej<br />

Dzień wcześniej górnicy spotkali się<br />

na uroczystej akademii połączonej<br />

z obiadem jubilackim.<br />

W uroczystym obiedzie jubilackim wśród<br />

zaproszonych gości byli m.in. Krystyna<br />

Szumilas, minister edukacji narodowej,<br />

Michał Nieszporek, starosta powiatu gliwickiego,<br />

Adam Rams, prezydent Knurowa,<br />

księża okolicznych parafii. Zarząd Kompanii<br />

Węglowej reprezentował wiceprezes<br />

Marek Uszko.<br />

Podczas tegorocznych obchodów barbórkowych<br />

odznaczono 58 pracowników kopalni,<br />

w tym 28 Medalem za Długoletnią Służbę,<br />

nadanym przez prezydenta RP. Odznaczenia<br />

Zasłużony dla Górnictwa RP, nadane<br />

Stopień Generalnego Honorowego Dyrektora Górniczego przyznano księdzu proboszczowi<br />

Andrzejowi Wieczorkowi z parafii świętych Cyryla i Metodego. Na zdjęciu: w towarzystwie<br />

Aleksandra Wardasa, dyrektora kopalni „Knurów-Szczygłowice”, oraz Marka Uszko, wiceprezesa<br />

zarządu Kompanii Węglowej SA<br />

przez ministra gospodarki, otrzymało<br />

30 pracowników.<br />

Ponadto 26 ratowników otrzymało odznaczenie<br />

Zasłużony Ratownik Górniczy, nadane<br />

przez prezesa CSRG.<br />

Nadawane przez ministra gospodarki stopnie<br />

dyrektora górniczego otrzymało 13<br />

osób, a stopień Generalnego Honorowego<br />

Dyrektora Górniczego przyznano księdzu<br />

proboszczowi Andrzejowi Wieczorkowi<br />

z parafii świętych Cyryla i Metodego.<br />

Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes zarządu<br />

KW SA, przyznała w sumie 487 stopni<br />

górniczych. Honorową szpadą górniczą<br />

uhonorowano 97 pracowników.<br />

Podczas akademii grała orkiestra pod dyrekcją<br />

Mariusza Kowalczyka. Gościnnie<br />

wystąpili soliści: Marta Kozak, Martyna<br />

Wolsztyńska, Marta Pagacz, Sylwia Lipka,<br />

Adam Sobierajski. Wystąpił także zespół<br />

mażoretek „Zygzak” z Miejskiego Ośrodka<br />

Kultury w Czerwionce-Leszczynach pod<br />

kierunkiem Katarzyny Grzegorzek.<br />

Tekst i zdjęcia: Stefan Rusinowski<br />

30 |


Przemarsz z kopalni ulicami miasta orkiestry, pocztów sztandarowych i zaproszonych gości. Fot. Agnieszka Krzyżanowska<br />

Dobry rok<br />

Msza święta w intencji górników, odprawiona w rudzkim kościele pw. świętego<br />

Wawrzyńca, była głównym elementem obchodów barbórkowych w kopalni „Pokój”<br />

Poczty sztandarowe, orkiestra górnicza,<br />

kierownictwo kopalni i zaproszeni goście,<br />

wśród nich Grażyna Dziedzic,<br />

prezydent Rudy Śląskiej, przeszli z kopalni<br />

do kościoła w uroczystym pochodzie.<br />

Po mszy odbyła się uroczysta akademia<br />

połączona z obiadem, w trakcie której wręczono<br />

odznaczenia i wyróżnienia górnicze.<br />

Zarząd Kompanii Węglowej reprezentował<br />

wiceprezes Zbigniew Paprotny.<br />

– Rok 2012 ocenić należy jako dobry dla naszej<br />

kopalni – powiedział podczas akademii<br />

Dariusz Rębielak, dyrektor kopalni „Pokój”.<br />

– Zrealizujemy z niewielką nadwyżką plan<br />

wydobycia oraz parametry jakościowe. Pomimo<br />

napotkanych zaburzeń geologicznych<br />

przy robotach badawczych w pokładzie 416,<br />

a tym samym niezrealizowanego pełnego<br />

zakresu robót przygotowawczych, odtworzymy<br />

na bieżąco front wydobywczy i będzie<br />

on niezagrożony w roku 2013.<br />

Przeżywamy okres kryzysu gospodarczego,<br />

objawiający się mniejszą niż planowano<br />

wielkością sprzedaży. Regułą dekoniunktury<br />

na węgiel jest to, że na rynku poszukiwany<br />

jest węgiel o wyższych parametrach<br />

jakościowych. Wychodząc naprzeciw tym<br />

potrzebom, zmieniliśmy układ frontów wydobywczych<br />

w 2013 roku w taki sposób, aby na powierzchnię, korzyści z istnienia gór-<br />

– Myślę, że mimo negatywnych skutków<br />

wartość opałowa miałów surowych nie była nictwa są wielokrotnie większe. Cieszę się,<br />

niższa niż 22 tysiące kilodżuli na kilogram. że w pełni rozumieją to władze samorządowe<br />

miasta, z panią prezydent Grażyną<br />

Dyrektor Rębielak podkreślił, że kopalnia<br />

„Pokój” jest nierozerwalnie związana<br />

z miejscem, gdzie funkcjonuje. Miasto postrzegane są jako wzorowe, za co chciał-<br />

Dziedzic na czele. Relacje pomiędzy nami<br />

Ruda Śląska posiada miano miasta górniczego,<br />

co przez kilkaset lat dawało powód Rębielak.<br />

bym podziękować – stwierdził dyrektor<br />

do dumy i bodziec do rozkwitu.<br />

(JC)<br />

Górnicza msza w kościele pw. świętego Wawrzyńca. Fot. Jan Czypionka<br />

| 31


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Po akademii wszyscy udali się do Domu Sportu w Radlinie na uroczysty obiad barbórkowy. Zdjęcia: Rafał Jastrzębski<br />

Pamiętają o tragicznych<br />

wydarzeniach<br />

W przeddzień górniczego święta, 3 grudnia bieżącego roku, w Miejskim<br />

Ośrodku Kultury w Radlinie załoga kopalni „Marcel” spotkała się<br />

na uroczystej akademii barbórkowej<br />

We wtorek, 4 grudnia, w okolicznych<br />

parafiach rankiem odprawione<br />

zostały uroczyste msze<br />

święte w intencji górników i ich rodzin,<br />

emerytów i rencistów kopalni „Marcel”. Po<br />

mszach górnicy spotkali się z kierownictwem<br />

kopalni na tradycyjnym poczęstunku.<br />

Akademię barbórkową zaszczyciło swoją<br />

obecnością wielu zacnych gości. Załoga<br />

kopalni „Marcel” gościła na niej Ewę<br />

Malek-Piotrowską, wiceprezes zarządu<br />

Kompanii Węglowej, posłów na Sejm RP<br />

Henryka Siedlaczka, Ryszarda Zawadzkiego<br />

i Krzysztofa Gadowskiego, eurodeputowanego<br />

Bogdana Marcinkiewicza, księży<br />

okolicznych parafii, władze samorządowe,<br />

32 |<br />

przedstawicieli nauki i firm, zakładów<br />

i instytucji współpracujących z kopalnią.<br />

Wśród zaproszonych gości obecni byli także<br />

emerytowani dyrektorzy i naczelni inżynierowie<br />

kopalni „Marcel”.<br />

– Za nami trudny okres. Bez względu na<br />

wyniki osiągnięte przez kopalnię, z perspektywy<br />

czasu, po wielu latach zawsze będziemy<br />

pamiętać, że w 2012 roku w wyniku<br />

najsilniejszego w historii kopalni wstrząsu<br />

doszło do tąpnięcia. Zdarzenia, które nas<br />

dotknęły, odcisnęły się silnym piętnem na<br />

całej załodze kopalni – powiedział podczas<br />

akademii Adam Robakowski, dyrektor<br />

kopalni. – Odeszło z naszego grona na<br />

wieczną szychtę 2 wspaniałych kolegów<br />

w wyniku 2 zdarzeń, które są i będą dla nas<br />

i dla mnie osobiście zawsze bardzo bolesne,<br />

ale z całą mocą, kategorycznie stwierdzam,<br />

że kopalnia jest bezpieczna, a środki<br />

i nakłady na szeroko rozumiane sprawy<br />

bezpieczeństwa, praca osób kierownictwa<br />

oraz moja zawsze na pierwszym miejscu<br />

stawiają bezpieczeństwo naszych pracowników.<br />

Mijający rok był również dla „Marcela” bardzo<br />

trudny, jeżeli chodzi o realizację zadań<br />

nałożonych w PTE.<br />

– Dziś z podniesionym czołem możemy<br />

powiedzieć, że sprostaliśmy sytuacji, potrafiliśmy<br />

jako drużyna z dużym wyprzedzeniem<br />

podjąć skuteczne, jak się okazało,


przedsięwzięcia w celu zrealizowania stawianych<br />

przed nami zadań produkcyjnych.<br />

Dość powiedzieć, że prowadziliśmy i prowadzimy<br />

wydobycie na ścianach, które zostały<br />

wprowadzone dodatkami do planu ruchu na<br />

lata 2010–2012 – stwierdził dyrektor Robakowski.<br />

– Dzięki dobrej pracy całej załogi<br />

w 2012 roku, tak jak w latach poprzednich,<br />

zrealizujemy przyjęte w planie techniczno-<br />

-ekonomicznym zadania, dotyczące wydobycia,<br />

robót przygotowawczych, wydajności<br />

pracy, sprzedaży węgla, a wyniki te plasują<br />

nas w czołówce polskich kopalń. Za ten wysiłek<br />

i trud z tego miejsca przekazuję na ręce<br />

górników, ślusarzy, elektryków oraz osób<br />

dozoru słowa podziękowania.<br />

Dyrektor podkreślił także wagę inwestycji<br />

dla przyszłości kopalni. Największe<br />

zadania inwestycyjne w „Marcelu” w roku<br />

2012 to rozpoczęcie drążenia chodnika<br />

głównego w pokładzie 505 w warstwie górnej,<br />

w ramach inwestycji początkowych;<br />

uruchomienie klimatyzacji grupowej w pokładzie<br />

712; rozpoczęcie modernizacji stacji<br />

odmetanowania w części marklowickiej;<br />

ukończenie modernizacji węzła klasyfikacji<br />

wstępnej w systemie A i B w Zakładzie<br />

Przeróbki Mechanicznej Węgla; rozpoczęcie<br />

budowy przepompowni wód w rejonie<br />

Doliny Wilczka w Marklowicach; zakup<br />

sekcji do ścian w pokładzie 712; zakup<br />

3 nowoczesnych przenośników taśmowych<br />

oraz kupno 2 lokomotyw dołowych spalinowych.<br />

Akademia była także okazją do uhonorowania<br />

Leszka Materzoka, sztygara zmianowego<br />

oddziału wydobywczego G-1, który<br />

w sytuacji kryzysowej, podczas tąpnięcia<br />

w dniu 8 marca br., wykazał się najlepszymi<br />

cechami górnika. Dyrektor kopalni,<br />

wręczając mu w dowód uznania honorowy<br />

dyplom i upominek, powiedział: – W sytuacji<br />

zagrożenia swoich kolegów nie uległ<br />

panice, lecz wykazał się opanowaniem,<br />

rozwagą, a wręcz bohaterstwem. Jego postawa<br />

może być przykładem dla wszystkich<br />

pracujących w kopalni, zarówno pod ziemią,<br />

jak i na powierzchni. Okolicznościowy<br />

dyplom i upominek wręczone zostały także<br />

Bogdanowi Mazurkiewiczowi, pracownikowi<br />

oddziału MMUD3, który w finale<br />

konkursu „Pracuję bezpiecznie”, zorganizowanego<br />

przez Kompanię Węglową, zajął<br />

trzecie miejsce.<br />

Tradycyjnie podczas akademii z programem<br />

artystycznym, specjalnie przygotowanym<br />

dla górników, wystąpiły przedszkolaki<br />

z Biertułtów, których występ wzbudził<br />

duży aplauz sali, podobnie jak taniec w wykonaniu<br />

grupy dzieci niepełnosprawnych<br />

ze Stowarzyszenia „Radlińska Przystań”.<br />

Po akademii wszyscy jej uczestnicy udali<br />

się do Domu Sportu w Radlinie na uroczysty<br />

obiad barbórkowy.<br />

Piotr Górecki<br />

WYRÓŻNIENI I ODZNACZENI<br />

Za długoletnią i wyróżniającą się pracę w górnictwie węglowym<br />

prezydent RP nadał Medal Złoty za Długoletnią Służbę<br />

Piotrowi Hlubkowi i Leonowi Topolowi. Medal Srebrny<br />

za Długoletnią Służbę otrzymali: Adam Siedlaczek, Jacek<br />

Kowalczuk, Adam Kozubek, Dariusz Krakowczyk.<br />

Za długoletnią i wyróżniającą się pracę w górnictwie węglowym<br />

minister gospodarki nadał odznakę Zasłużony dla<br />

Górnictwa RP: Zdzisławowi Bażanowi, Ryszardowi Kłosowi,<br />

Zbigniewowi Lorencowi, Zenonowi Majznerowi, Janowi<br />

Rusowi, Adamowi Sikorze, Tadeuszowi Skabie, Andrzejowi<br />

Styrnolowi, Wilhelmowi Szulcowi.<br />

Minister gospodarki nadał stopnie: dyrektora górniczego<br />

I stopnia Andrzejowi Kuziakowi, dyrektora górniczego<br />

II stopnia – Piotrowi Francuzowi, Ireneuszowi Helioszowi,<br />

Adamowi Krystowi, Janowi Polnikowi; dyrektora górniczego<br />

III stopnia – Michałowi Domagalskiemu i Grzegorzowi<br />

Gwoździkowi.<br />

Za długoletnią i wyróżniającą się pracę w kopalni „Marcel”<br />

symboliczną lampkę górniczą otrzymali: Wiesława Rimpler,<br />

Bogdan Bajer, Czesław Bolik, Adam Brzezina, Rajmund Budzyński,<br />

Jarosław Burda, Adam Czerny, Tomasz Firut, Andrzej<br />

Gabrielczyk, Wojciech Grabowski, Andrzej Groborz,<br />

Piotr Górecki, Krystian Grzegoszczyk, Daniela Duda, Bogusław<br />

Gulc, Zbigniew Janocha, Sylwester Jaskólski, Mariusz<br />

Kleban, Bogdan Krebs, Winicjusz Mazurek, Stanisław Pałasz,<br />

Zbigniew Papok, Mieczysław Parszewski, Andrzej Płaczek,<br />

Adam Przewłocki, Mirosław Sosna, Urszula Zieleźny,<br />

Alicja Zaremba, Tadeusz Strączek, Zbigniew Strączek, Marian<br />

Steciuk, Hubert Stukator, Tadeusz Szeliga, Piotr Szostek,<br />

Krzysztof Tkocz, Jan Urbański, Władysław Wasiak,<br />

Stanisław Wróbel.<br />

W dowód podziękowania i uznania dyrektor kopalni wręczył<br />

symboliczne lampki górnicze księdzu prałatowi Alfredowi<br />

Wloce oraz kapelmistrzowi orkiestry dętej Franciszkowi Magierze.<br />

Kilka dni przed akademią symboliczna lampa górnicza<br />

wręczona została Pawłowi Trelenbergowi, emerytowanemu<br />

naczelnemu inżynierowi kopalni „Marcel”.<br />

Honorowe szpady górnicze otrzymali: Mariusz Cieciera,<br />

Eugeniusz Czaja, Paweł Czajkowski, Damian Dzierżęga,<br />

Dariusz Dzierżęga, Zbigniew Diduch, Janusz Elias, Jarosław<br />

Gadula, Jarosław Henek, Tomasz Herok, Arkadiusz Kochanek,<br />

Mariusz Kolorz, Krzysztof Kruszyński, Wiesław Lenczyk, Sławomir<br />

Łasiewicki, Hubert Majlinger, Piotr Mędrala, Leszek Paszenda,<br />

Eugeniusz Pyszny, Leopold Rok, Marek Sitarz, Adam<br />

Studziński, Jacek Sylwesiuk, Arkadiusz Wajs, Tadeusz Żurek.<br />

W uznaniu zasług Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego<br />

przyznała Odznakę Honorową Zasłużony Ratownik Górniczy<br />

Arkadiuszowi Łubikowi i Leopoldowi Rokowi. Złoty Medal<br />

Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego otrzymali Dariusz<br />

Dzierżęga i Tadeusz Skupień.<br />

Na zakończenie części oficjalnej uroczystości przedstawicielom<br />

Koła SITG przy byłej KWK „1 Maja” przekazano sztandar<br />

tej kopalni, który znajdzie swoje honorowe miejsce w kościele<br />

pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Wodzisławiu Śląskim-Wilchwach.<br />

| 33


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Żywiołowy występ Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego wzbudził aplauz górniczej publiczności<br />

W patriotycznym klimacie<br />

Uroczysta akademia barbórkowa i spotkanie z jubilatami zainaugurowały<br />

obchody górniczego święta w kopalni „Bolesław Śmiały”<br />

Wakademii wzięli udział Klemens<br />

Ścierski, wiceprzewodniczący<br />

rady nadzorczej Kompanii Węglowej<br />

SA, Krzysztof Brejdak, wiceprezes<br />

zarządu KW SA, oraz przedstawiciele władz<br />

samorządowych.<br />

Sejmik województwa śląskiego wyróżnił kopalnię<br />

„Bolesław Śmiały” Złotą Honorową<br />

Odznaką za Zasługi dla Województwa Śląskiego.<br />

Odznaki Srebrne otrzymali Bernard<br />

Bugla, dyrektor kopalni, i Krzysztof Janik,<br />

zastępca dyrektora ds. pracy.<br />

W kościele pw. Jana Chrzciciela w Łaziskach<br />

Górnych została odprawiona msza<br />

święta w intencji górników kopalni.<br />

Dyrekcja kopalni zadbała o stronę<br />

artystyczną obchodów, organizując dla<br />

górników niecodzienny koncert. W Domu<br />

Kultury w Łaziskach wystąpił Reprezentacyjny<br />

Zespół Artystyczny Wojska Polskiego,<br />

który w swym repertuarze ma<br />

wiele pieśni patriotycznych. Żywiołowy<br />

występ wzbudził aplauz górniczej publiczności.<br />

Tegoroczna akademia barbórkowa<br />

górników kopalni „Bolesław Śmiały”<br />

odbyła się w hali sportowej MOSiR<br />

w Łaziskach Górnych<br />

34 |<br />

WYRÓŻNIENI<br />

ZŁOTY KRZYŻ ZASŁUGI OTRZYMAŁ:<br />

Krzysztof Janik.<br />

MEDALEM ZŁOTYM ZA DŁUGOLETNIĄ SŁUŻBĘ<br />

ODZNACZENI ZOSTALI:<br />

Kazimierz Biegajło, Marian Biegański,<br />

Grzegorz Bojdoł, Andrzej Bula, Franciszek<br />

Czylok, Krzysztof Furgoł, Lech<br />

Molisak, Grzegorz Nowok, Beata Pudełko,<br />

Eugenia Rutkowska, Tadeusz Rygulski,<br />

Dariusz Ryguła, Emil Widuch, Józef<br />

Zimnol, Andrzej Botor, Janina Brychcy,<br />

Elżbieta Bugiel, Lilia Cieślar, Jan Eichner,<br />

Henryk Fajkus, Małgorzata Filip, Maria<br />

Gasz, Bożena Goc, Ireneusz Grzegorski,<br />

Barbara Kisielewicz, Wojciech Klammer,<br />

Lidia Kopiec-Florek, Andrzej Mendera,<br />

Wiesława Migdałek, Joanna Mrzyk-<br />

-Szombara, Renata Olsza, Helena Pająk,<br />

Stanisław Swadźba, Roman Sznerch,<br />

Henryk Szojda, Janusz Szroborz, Danuta<br />

Ulczok, Krystyna Wróbel.<br />

MEDALEM SREBRNYM ZA DŁUGOLETNIĄ<br />

SŁUŻBĘ ODZNACZENI ZOSTALI:<br />

Adam Celler, Jan Chronowski, Grzegorz<br />

Conrad, Marek Figura, Mieczysław<br />

Hodera, Marek Jastrzębski, Henryk Konsek,<br />

Piotr Kostka, Jacek Krawczyk, Bogusław<br />

Koziara, Janusz Pająk, Ewelina<br />

Plinta, Marek Porwoł, Dariusz Radwański,<br />

Bernadeta Rutkowska, Marek Rzepa,<br />

Katarzyna Słomiany, Katarzyna Szulc,<br />

Mirosław Śledź, Adam Tereszkiewicz,<br />

Dariusz Wiener, Joanna Antys, Grzegorz<br />

Czechowicz, Mirosław Franke, Janusz<br />

Porwolik, Krzysztof Sajdok, Krzysztof<br />

Walus, Janusz Wendlocha.<br />

MEDALEM BRĄZOWYM ZA DŁUGOLETNIĄ<br />

SŁUŻBĘ ODZNACZENI ZOSTALI:<br />

Patrycja Henslok-Kraczla, Marian Mendecki,<br />

Piotr Płaza, Joanna Fojcik, Sebastian<br />

Piskuła.


Starosta uhonorował górników<br />

W środę, 28 listopada, mieszkańcy Wodzisławia Śląskiego i okolic<br />

obserwowali coraz rzadszy w ostatnich latach przemarsz górniczej<br />

orkiestry dętej ulicami miasta<br />

Wszystko to za sprawą uroczystości<br />

barbórkowych, które zainaugurowano<br />

w powiecie wodzisławskim.<br />

Na zaproszenie starosty<br />

wodzisławskiego Tadeusza Skatuły wzięło<br />

w nich udział m.in. kilkuset uczniów szkół<br />

górniczych z Wodzisławia Śląskiego i Radlina,<br />

reprezentanci środowisk górniczych,<br />

wśród nich m.in. wiceprezes Kompanii Węglowej<br />

SA, a zarazem szef Związku Pracodawców<br />

Górnictwa Węgla Kamiennego Piotr<br />

Rykala, władze kopalń ziem wodzisławskiej<br />

i rybnickiej, poseł Ryszard Zawadzki, reprezentujący<br />

wojewodę Zygmunta Łukaszczyka<br />

wicekurator oświaty Tadeusz Żesławski,<br />

a także samorządowcy.<br />

Uroczystości rozpoczęto tradycyjnie mszą<br />

świętą w intencji górników oraz młodych<br />

adeptów tego zawodu, którą odprawiono<br />

w kościele pw. Wniebowzięcia NMP. Później<br />

powiatowa Barbórka przeniosła się do<br />

Wodzisławskiego Centrum Kultury, gdzie<br />

odbył się m.in. tradycyjny skok przez skórę<br />

oraz obrzęd pasowania młodych górników.<br />

Dokonał go starosta Tadeusz Skatuła. Z kolei<br />

Piotr Rykala wręczył tzw. młodym lisom<br />

symboliczne gwarancje pracy w kopalniach<br />

Kompanii Węglowej SA.<br />

Władze powiatu podziękowały też wszystkim<br />

osobom zasłużonym dla reaktywacji<br />

szkolnictwa górniczego w powiecie wodzisławskim,<br />

który dokonał tego jako pierwszy<br />

samorząd na Śląsku i który jako pierwszy<br />

rozpoczął trwającą do dzisiaj współpracę<br />

z Kompanią Węglową. Symboliczne podziękowania<br />

odebrali zatem obaj starostowie<br />

poprzednich kadencji: Jan Materzok i Jerzy<br />

Rosół oraz wiceprezes Kompanii Piotr Rykala<br />

i dyrektorzy kopalń „Chwałowice”, „Jankowice”,<br />

„Marcel” i „Rydułtowy-Anna”.<br />

W okolicznościowym przemówieniu starosta<br />

Skatuła podkreślał wielkie znaczenie górniczego<br />

święta.<br />

– Barbórka to dogodna sposobność do refleksji<br />

nad kondycją współczesnego górnictwa<br />

i jego przyszłością. Branży tej potrzebne są<br />

nie tylko nowe techniki i technologie eksploatacji<br />

złóż, ale przede wszystkim bezpieczne<br />

dla ludzi warunki pracy. Dlatego tak istotna<br />

W przededniu Barbórki ulicami miasta maszerowała orkiestra dęta<br />

jest dobrze przygotowana i wysoko wykwalifikowana<br />

kadra górnicza, która winna sprostać<br />

wymogom nowoczesnej technologii.<br />

Jest więc wyzwaniem dla nas wszystkich<br />

odpowiednio przygotować młodzież do tego<br />

trudnego i niebezpiecznego zawodu – mówił<br />

starosta. Zaapelował też do uczniów, aby nie<br />

odrzucali górniczych tradycji i nie ulegali<br />

stereotypom. – Bądźcie z siebie dumni i wysoko<br />

noście głowy, bo nowoczesny górnik to<br />

nie tylko człowiek sprawny i silny, ale przede<br />

wszystkim wszechstronnie wykształcony.<br />

Współcześnie bowiem wydobywa się czarne<br />

złoto przede wszystkim dzięki znajomości<br />

praw natury i specjalistycznej wiedzy w zakresie<br />

bezpiecznego pokonywania zagrożeń.<br />

Z kolei Piotr Rykala przypomniał, że Kompania<br />

Węglowa jest największą firmą górniczą<br />

w Polsce i Unii Europejskiej, a kopalnie<br />

ziem wodzisławskiej i rybnickiej należą<br />

do kompanijnej ekstraklasy. – Podejmując<br />

pracę w tych 4 kopalniach to tak, jakbyście<br />

wsiadali do wagonu pierwszej klasy – mówił<br />

do młodzieży, komplementując obecnych na<br />

sali swoich podwładnych.<br />

Uroczystości zakończył program artystyczny<br />

w wykonaniu zespołu „Vladislavia” i żeńskiego<br />

zespołu tanecznego „Sukces” z Rydułtów.<br />

(WR)<br />

POWIAT WODZISŁAWSKI<br />

Był pierwszym samorządem w województwie<br />

śląskim, w którym reaktywowano<br />

kształcenie w zawodach górniczych.<br />

W powiecie – także jako pierwszym w regionie<br />

– doprowadzono też do podpisania<br />

z zarządem Kompanii Węglowej SA porozumienia,<br />

na mocy którego absolwenci<br />

technikum, wchodzącego w skład Zespołu<br />

Szkół Zawodowych w Wodzisławiu Śląskim,<br />

uzyskali gwarancje pracy. To wydarzenie<br />

miało miejsce w czerwcu 2004 r. Dzięki<br />

kolejnym porozumieniom gwarancje pracy<br />

uzyskali także uczniowie Zasadniczej Szkoły<br />

Zawodowej w Radlinie. W ostatnim porozumieniu,<br />

podpisanym 14 maja, nie tylko<br />

podtrzymano dotychczasowe ustalenia, ale<br />

gwarancjami zatrudnienia objęto również<br />

absolwentów technikum, kształcących się<br />

w zawodzie mechatronika. Ponadto władze<br />

Kompanii na wniosek starosty Tadeusza<br />

Skatuły prolongowały gwarancje zatrudnienia<br />

dla najlepszych absolwentów techników,<br />

rozpoczynających studia wyższe na kierunkach<br />

górniczych. Przewidziały też nagrody<br />

dla najlepszych uczniów.<br />

Do tej pory gwarancje pracy w kopalniach<br />

KW SA otrzymało 1769 uczniów szkół ponadgimnazjalnych<br />

powiatu wodzisławskiego,<br />

z czego w samym tylko roku szkolnym<br />

2012/13 aż 453. Do tej pory w kopalniach<br />

Kompanii zatrudnionych zostało ponad 800<br />

absolwentów ZSZ w Wodzisławiu Śl. i ZSP<br />

im. Sejmu Śląskiego w Radlinie.<br />

| 35


B A R B Ó R K A 2 0 1 2<br />

Tort jubileuszowy pokroił Jerzy Skrzypczyk, zastępca dyrektora Zakładu Zagospodarowania Mienia<br />

Jubileuszowa Barbórka<br />

Zakład Zagospodarowania Mienia ma już 15 lat. Rozpoczął swoją działalność<br />

1 stycznia 1997 roku w strukturach Nadwiślańskiej Spółki Węglowej pod<br />

nazwą Agencja Mienia<br />

Następnie nazwa Zakładu została<br />

zmieniona na Zakład Remontowo-<br />

-Budowlany i Zagospodarowania<br />

Mienia, a potem na Zakład Zagospodarowania<br />

Mienia.<br />

Obecnie ZZM jest specjalistyczną jednostką<br />

organizacyjną Kompanii Węglowej SA,<br />

która zajmuje się zagospodarowaniem nieprodukcyjnych<br />

składników majątkowych<br />

KW SA poprzez oddanie w dzierżawę lub<br />

najem składników majątkowych, bieżące<br />

zarządzanie składnikami majątkowymi,<br />

zbycie składników majątkowych, aport<br />

składników majątkowych do innych podmiotów<br />

gospodarczych.<br />

Zakład realizuje także zadania w zakresie<br />

usuwania skutków poeksploatacyjnych po<br />

kopalniach zlikwidowanych (szkody górnicze<br />

w obiektach, rekultywacja terenów, pompowanie<br />

wód). Obsługuje emerytów i rencistów<br />

po kopalniach zlikwidowanych w zakresie rent<br />

wyrównawczych, węgla deputatowego, Zakładowego<br />

Funduszu Świadczeń Socjalnych.<br />

ZZM przejął i zabezpieczył zasoby archiwalne<br />

po zlikwidowanych kopalniach i zakładach<br />

oraz byłych spółkach węglowych. W tym celu<br />

utworzono Centralne Archiwum Kompanii<br />

Węglowej SA, o którym pisaliśmy szerzej w poprzednim<br />

numerze naszego miesięcznika.<br />

Uroczysta Barbórka ZZM odbyła się w „Dworku<br />

pod Jemiołą” w Ćwiklicach. W trakcie<br />

spotkania wręczono stopnie górnicze, odznaczenia<br />

resortowe, dyplomy dla jubilatów,<br />

upominki dla długoletnich pracowników.<br />

Po uroczystym obiedzie, w części artystycznej<br />

wystąpił znany tenor Kazimierz Kowalski.<br />

Atrakcją wieczoru był również program<br />

kabaretu „Chopcy z Łazisk”.<br />

(JB)<br />

36 |


Damian Jonak – niepokonany<br />

Po 10 rundach emocjonującego pojedynku Damian Jonak pokonał na punkty<br />

w walce wagi junior średniej pochodzącego z Ghany Jacksona Osei Bonsu<br />

Sędziowie punktowali: 99:91, 98:90,<br />

99:91. To było 35. zwycięstwo w karierze<br />

naszego mistrza. – Nastawiałem<br />

się na wojnę i taką wojnę zobaczyli kibice<br />

– mówił Jonak, który 2 razy posłał rywala na<br />

deski.<br />

Walka w katowickim Spodku od początku<br />

toczyła się w szybkim tempie. Jonak przeważał,<br />

ale Bonsu starał się jak najczęściej odpowiadać<br />

na ciosy Polaka. W drugiej rundzie<br />

padł na deski, jednak wstał i kontynuował<br />

walkę. Upadł ponownie w piątym starciu,<br />

znów po lewym prostym.<br />

W przyszłym roku Jonak może stanąć przed<br />

pierwszą w karierze szansą na zdobycie pasa<br />

mistrzowskiego jednej z prestiżowych federacji.<br />

Jest on obecnie sklasyfikowany na<br />

drugim miejscu w rankingu federacji WBA<br />

w wadze super półśredniej.<br />

Damian Jonak zadedykował swoje zwycięstwo<br />

górnikom, którzy kilka dni temu obchodzili<br />

swoje święto. Nasz bokser został<br />

uhonorowany Pucharem Prezes Kompanii<br />

Węglowej SA, który zmęczonemu, lecz<br />

szczęśliwemu zwycięzcy wręczyła Joanna<br />

Strzelec-Łobodzińska.<br />

Nasz bokser został uhonorowany<br />

Pucharem Prezes Kompanii Węglowej SA, który<br />

zmęczonemu, lecz szczęśliwemu zwycięzcy<br />

wręczyła Joanna Strzelec-Łobodzińska<br />

Jonak dwukrotnie posłał swojego przeciwnika na deski. Zdjęcia: Łukasz Klementowski<br />

| 37


W Y D A R Z E N I A<br />

Montaż ostatniego przęsła pomostu. Fot. Mirosław Tompalski<br />

Powrót do normalności<br />

W nocy z 18 na 19 lutego 2012 roku ogień, zaprószony przez nieostrożnych<br />

spawaczy, zniszczył pomost transportujący węgiel z szybu V do stacji<br />

przesypowej w kopalni „Bielszowice”<br />

Po 9 miesiącach prowizorycznej organizacji<br />

transportu, w ostatnich<br />

dniach listopada uruchomiono odbudowany<br />

pomost.<br />

Budowa przebiegała w błyskawicznym tempie,<br />

ale stawką było dalsze sprawne funkcjonowanie<br />

kopalni. Stan tymczasowy,<br />

polegający na przewożeniu urobku 30-tonowymi<br />

ciężarówkami, nie był z pewnością<br />

optymalny i dawał się kopalni we znaki.<br />

Koszt budowy nowego mostu przenośnikowego,<br />

który jest w stanie przetransportować<br />

do 12 tys. t urobku na dobę, sięgnie<br />

około 8 mln zł. Kopalnia otrzymała nowoczesną<br />

konstrukcję, w której pomieszczono<br />

2 niezależne tory taśmy przenośnikowej,<br />

działające alternatywnie. Pomost<br />

wyposażony jest w automatyczne zraszacze<br />

chłodzące urobek, które włączą się samoczynnie,<br />

kiedy temperatura przekroczy<br />

57 stopni Celsjusza. Na końcu taśmociągu<br />

przewidziano kurtyny wodne stanowiące<br />

Tak wyglądał pomost na drugi dzień po fatalnym pożarze…<br />

Fot. Maciej Dorosiński – „Trybuna Górnicza”<br />

38 |


dodatkowe zabezpieczenie przeciwpożarowe.<br />

Konstrukcja stalowa mostu waży około<br />

250 t, każda podpora w granicach 8-10 t,<br />

a 41-metrowe przęsło – 35 t.<br />

Konstruktorzy zwrócili również uwagę na<br />

ograniczenie hałasu, aby po uruchomieniu<br />

nowego pomostu był on mniej uciążliwy<br />

dla mieszkańców okolicznych domów.<br />

– To fakt, że teraz mamy o wiele bardziej<br />

bezpieczną i wydajną możliwość transportu<br />

urobku niż przed katastrofą, ale nie<br />

chciałbym tych dni przeżywać od początku,<br />

kiedy byt kopalni był poważnie zagrożony<br />

– podsumowuje Waldemar Dudek,<br />

kierownik Działu Przeróbki Mechanicznej<br />

Węgla kopalni „Bielszowice”.<br />

Piotr Wałach, dyrektor kopalni, także jest<br />

daleki od fetowania zakończenia prac przy<br />

taśmociągu. – Po prostu wracamy do normalności<br />

i tyle – mówi skromnie, choć ma,<br />

rzecz jasna, satysfakcję, że prowizorkę<br />

udało się zakończyć tuż przed Barbórką.<br />

Jan Czypionka<br />

Waldemar Dudek, kierownik Działu Przeróbki<br />

Mechanicznej Węgla kopalni „Bielszowice”,<br />

wskazuje na automatyczne zraszacze<br />

chłodzące urobek. Fot. Jan Czypionka<br />

Urobek jest już transportowany jedną nitką taśmociągu… Fot. Jan Czypionka<br />

| 39


L U D Z I E I M I E J S C A<br />

Malarskie arcydzieła dla<br />

górniczych oczu<br />

Obecne w każdej kopalni wizerunki świętej Barbary, znane każdemu<br />

pracownikowi rzeźby i obrazy w większości powstały około 1980 roku<br />

W<br />

niewielu kopalniach, m.in.<br />

„Bielszowicach”, „Makoszowach”,<br />

„Chwałowicach”, „Knurowie”<br />

czy „Rydułtowach”, znajdują się<br />

obiekty pochodzące z początku ich funkcjonowania.<br />

I tylko w niewielkim stopniu<br />

pozwalają one na wyobrażenie sobie skali<br />

obecności malarstwa i rzeźby wysokiej klasy<br />

artystycznej, dostępnej wyłącznie dla<br />

oczu górników, codziennie przechodzących<br />

przez cechownie.<br />

Większość obrazów i rzeźb, zamawianych<br />

i kupowanych przez właścicieli lub dyrekcje<br />

kopalń, powstała w okresie między zakończeniem<br />

Kulturkampfu a wybuchem<br />

wojny światowej. Ożywienie życia chrześcijańskiego,<br />

a przede wszystkich katolickiego<br />

budownictwa kościelnego, które<br />

zaistniało dzięki temu, spowodowało także<br />

rozkwit sztuki kościelnej. Powstające wówczas<br />

obiekty sztuki identyfikowanej z katolicką<br />

świątynią na dobre zagościły także<br />

w cechowniach, gdyż właściciele i dyrekcje<br />

zamawiali je u tych samych artystów.<br />

Działalność fundacyjna właścicieli zakładów<br />

przemysłowych nie ograniczała się<br />

wyłącznie do finansowania kopalń i hut.<br />

Dzięki wsparciu organizacyjnemu, ale<br />

przede wszystkim finansowemu Tiele-<br />

-Wincklerów, Schaffgotschów czy Friedricha<br />

Grundmanna już po 1850 r. powstały<br />

kościoły w Miechowicach, Goduli i Katowicach.<br />

Współpraca „przemysłowo-kościelna”<br />

funkcjonowała sprawnie do 1941 r.,<br />

tworząc stabilne lokalne wspólnoty. Przemysłowcy<br />

zdawali sobie sprawę, że zwarta<br />

grupa zawodowa górników tworzyła się nie<br />

Po likwidacji kopalni „Wawel” rzeźbę<br />

spotkała jednakże niegodziwość w postaci<br />

jarmarcznej polichromii. Dobrze, że Hans<br />

von Pöllnitz, dobierający do cechowni wzory<br />

stiuków i odcienie, w które pomieszczenie<br />

miało zostać pomalowane, nie może tego<br />

zobaczyć…<br />

40 |


tylko w trakcie pracy, ale także podczas<br />

modlitwy. Dlatego umieszczali ołtarze<br />

w cechowniach i nie szczędzili ani funduszy,<br />

ani wysiłków.<br />

W latach 1871–1873 hrabiowie von Schaffgotsch<br />

fundowali budowę kościoła pw.<br />

Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Goduli. Ołtarze<br />

oraz obrazy dla świątyni zamówiono<br />

w największej i najbardziej popularnej<br />

wytwórni sprzętów kościelnych – u Carla<br />

Buhla we Wrocławiu. Obrazy wykonał<br />

współpracujący z wrocławskim warsztatem<br />

Ferdinand Winter, jeden z najbardziej<br />

popularnych ówczesnych artystów, specjalizujący<br />

się w malarstwie religijnym.<br />

Jego obrazy, przedstawiające osoby boskie<br />

i święte, znajdowały się w kilkudziesięciu<br />

świątyniach całego Śląska. Dziesięć<br />

lat po wykonaniu przez niego malowideł<br />

– przedstawień Jana Chrzciciela, św. Józefa<br />

i św. Barbary dla świątyni, dyrekcja<br />

kopalni „Gothard” w Orzegowie zamówiła<br />

u niego obraz do cechowni. Winter wykonał<br />

przedstawienie św. Barbary, które, podobnie<br />

jak wszystkie jego dzieła, doskonale<br />

realizowało model ówczesnego malarstwa<br />

kościelnego w duchu nurtu zwanego nazarenizmem<br />

i mogło z powodzeniem znaleźć<br />

się w świątyni. Osobą współdecydującą<br />

była zapewne sama hrabina Johanna, gdyż<br />

działo się tak również w przypadkach innych<br />

fundacji, np. dla kościoła w Szombierkach<br />

czy cechowni kopalni „Gräfin<br />

Johanna”. W przypadku świątyni to hrabina<br />

osobiście dokonała wyboru wykonawczyni,<br />

malarki Anny-Marii Freiin von Oer,<br />

u której zamówiła obraz do ołtarza głównego.<br />

Hrabina von Schaffgotsch podjęła<br />

także decyzję w kwestii zamówienia obrazu<br />

do cechowni kopalni nazwanej jej imieniem.<br />

Dyrekcja kopalni w Bobrku w 1909 r.<br />

przeprowadziła rozeznanie w innych zakładach,<br />

m.in. kopalni „Ferdinand” i prawdopodobnie<br />

także kopalni „Preussen”.<br />

W obydwu zakładach na ołtarzach w cechowniach<br />

znajdowały się obrazy malarza<br />

i kopisty Augusta Wolffa. Po ukończeniu<br />

studiów malarskich pracował on dla hrabiego<br />

Adolfa Friedricha von Schacka, na<br />

którego zlecenie wykonał szereg kopii<br />

późnorenesansowych obrazów szkoły weneckiej.<br />

W istniejącej do dzisiaj kolekcji<br />

można zobaczyć obrazy według malowideł<br />

Tintoretta, Giorgione i Tycjana, wykonane<br />

m.in. przez Wolfa. Dzięki finansom<br />

swojego protektora malarz wyjeżdżał do<br />

Włoch i tam pracował, aż w 1870 r. osiadł<br />

w Wenecji, ożenił się, a jego syn, Ermanno<br />

Wolff-Ferrari, był znanym i popularnym<br />

kompozytorem m.in. oper komicznych.<br />

I właśnie u malarza zamieszkałego przy<br />

S. Trovaso 1332 dyrekcja kopalni „Gräfin<br />

Johanna” zamówiła obraz do cechowni.<br />

Na podstawie licznych propozycji Wolffa<br />

bezpośredniego wyboru obrazu dokonała<br />

sama hrabina, która zapłaciła zań 700<br />

marek. Po wpłaceniu 200 marek zaliczki<br />

artysta przystąpił do pracy i 17 września<br />

1909 r. obraz został dostarczony pocztą do<br />

pałacu w Szombierkach, skąd zabrano go<br />

do kopalni i umieszczono na ołtarzu, zamówionym<br />

już miesiąc wcześniej w Zakładzie<br />

Sztuki Kościelnej Mrowtza i Mayera<br />

w Żernikach. Jedyny istniejący kopalniany<br />

obraz Wolffa znajduje się obecnie w kopalni<br />

„Mysłowice”. Został on prawdopodobnie<br />

zakupiony przez dyrektora kopalni Otto<br />

Fritscha w 1901 r.<br />

Kolejnym, po Ferdinandzie Winterze i Auguście<br />

Wolffie, popularnym malarzem<br />

religijnym na Górnym Śląsku był Josef<br />

Fahnroth. Jego dorobek, równie liczny jak<br />

w przypadku Wintera, możemy oglądać dzisiaj<br />

m.in. w najbliższej okolicy w kościele<br />

pw. św. Krzyża w Siemianowicach oraz kościele<br />

pw. św. Franciszka z Asyżu w Zaborzu.<br />

Właśnie przy okazji tworzenia malowidła<br />

dla tego kościoła dyrekcja kopalni „Königin<br />

Wykonana po wielu perypetiach rzeźba<br />

z kopalni „Graf Franz”, która wskutek przekształceń<br />

zakładu w 1980 roku została ustawiona<br />

w cechowni kopalni „Wawel”, została<br />

potraktowana wówczas z ogromną niefrasobliwością.<br />

Szlachetny piaskowiec pomalowano<br />

przemysłową białą farbą olejną<br />

| 41


L U D Z I E I M I E J S C A<br />

Luise” zamówiła obraz św. Barbary dla cechowni<br />

Pola Wschodniego w Porembie. Nie<br />

zachowała się co prawda dokumentacja tej<br />

transakcji, ale wiadomo, że ksiądz Józef<br />

Szaffranek, proboszcz parafii bytomskiej,<br />

zapłacił Fahnrothowi standardową kwotę<br />

za wykonanie obrazu przedstawiającego św.<br />

Małgorzatę dla kościoła pod jej wezwaniem.<br />

Można więc przypuszczać, że obraz o identycznej<br />

stylistyce i podobnych parametrach<br />

kosztował tyle samo. Prawdopodobnie taką<br />

samą sumę zapłaciła malarzowi dyrekcja<br />

kopalni „Gottessegen”, dla której wykonał<br />

on obraz do cechowni. Obecnie obraz ten<br />

znajduje się w kościele pw. św. Pawła Apostoła<br />

w Nowym Bytomiu.<br />

Ciekawie przedstawia się historia powstania<br />

rzeźby dla cechowni kopalni „Graf<br />

Franz” w Rudzie. Architekt Ballestremów,<br />

odpowiedzialny za szereg prac budowlanych<br />

prowadzonych przez hrabiów, Hans<br />

von Pöllnitz, był m.in. autorem projektu<br />

tego kopalnianego budynku, wzniesionego<br />

w 1912 r. Dla klasycyzującej architektury,<br />

Jedyny istniejący kopalniany obraz Wolffa znajduje się obecnie w kopalni „Mysłowice”<br />

42 |


zdobionej we wnętrzu stiukami utrzymanymi<br />

w kolorze piaskowca, Pöllnitz przewidział<br />

wykonaną z tego samego materiału<br />

rzeźbę, przedstawiającą św. Barbarę.<br />

Dodatkowo planowano zamówienie rzeźby<br />

św. Mikołaja dla szybu „Nikolaus”. Na<br />

etapie projektu wnętrza Pöllnitz uwzględnił<br />

materiał oraz wysokość obiektów, gdyż<br />

zamówienia składane były na rzeźby z piaskowca:<br />

Barbarę wysokości 2,20 m, Mikołaja<br />

– 1,20 m. Miały one zostać umieszczone<br />

w zaprojektowanych przez niego niszach<br />

powyżej stołu ołtarzowego. Pierwszym<br />

artystą, do którego zgłosiła się dyrekcja<br />

dóbr hrabiego Ballestrema, był berliński<br />

rzeźbiarz Hugo Bürger. Dokonał on wyceny<br />

swojej pracy, niemniej uprzedził, że<br />

obecnie pracuje nad rzeźbami dla kościoła<br />

w Fürstenwalde. Rzeźbę większą wycenił<br />

na 1800 marek, a mniejszą na 950 marek,<br />

uprzedzając, że nie wykona ich w żądanym<br />

terminie. Pöllnitz podjął decyzję dalszych<br />

poszukiwań wykonawcy. Zwrócono się<br />

z pytaniem do największego i najsłynniejszego<br />

warsztatu kamieniarskiego we Wrocławiu<br />

– „Następcy R. Paussenbergera.<br />

Antonio Rossi, Michael & Schott”. 22 października<br />

1912 r. skierowano do nich zamówienie<br />

na wykonanie dwu rzeźb z piaskowca,<br />

na które Michael i Schott odpowiedzieli<br />

pozytywnie. Przewidywali wykonanie obu<br />

rzeźb z tego samego gatunku piaskowca<br />

o szarożółtawym odcieniu z kamieniołomów<br />

w Warthau (obecnie Warta Bolesławiecka).<br />

Figurę św. Barbary wycenili na<br />

1420 marek, proponując stylistykę barokową.<br />

W załączeniu przesłali szkic rzeźby,<br />

a także uzgodnili, że spośród atrybutów<br />

świętej zamieszczą tylko kielich i wieżę.<br />

Wykonawcy zapytali także, czy zleceniodawca<br />

chciałby zobaczyć próbki piaskowca,<br />

oraz zapewnili, że obiekty będą gotowe do<br />

15 marca. W listownej odpowiedzi kopalni<br />

dla zakładu wyrażono zgodę na wszystkie<br />

propozycje Michaela i Schotta, jednakże<br />

pojawiły się zastrzeżenia dotyczące stylistyki<br />

rzeźby. Popularność renesansowych<br />

kopii Wolffa spowodowała, że zamawiający<br />

wyrazili życzenie, aby rzeźba została wykonana<br />

„według obrazu z Wenecji”. Z powodu<br />

zastrzeżeń względem jakości szkicu,<br />

podobnie jak miało to miejsce w Bobrku,<br />

na zlecenie architekta dokonano oględzin<br />

cechowni kopalni „Donnersmarckhütte”,<br />

w której w 1907 r. także umieszczono<br />

rzeźbę. Być może dlatego, że znany jedynie<br />

z monogramu autor rzeźby z Mikulczyc pochodził<br />

z Wrocławia, 19 listopada 1912 r.<br />

zwrócono się z prośbą o wykonanie rzeźb<br />

do Theodora von Gosena. Realizował on<br />

już projekt na Górnym Śląsku, m.in. dla<br />

Donnersmarcków, i z pewnością wykonana<br />

przez niego rzeźba byłaby kolejnym arcydziełem,<br />

gdyby nie to, że profesor wrocławskiej<br />

Akademii był bardzo zaangażowany<br />

w realizację pomnika jeźdźca Lützowa<br />

w Sobótce i odmówił Ballestremom. W liście<br />

zawierającym odmowę polecał górnośląskiego<br />

rzeźbiarza Roberta Bednorza, do<br />

którego jednak Pöllnitz nie skierował zapytania<br />

o wykonanie rzeźb. W czasie gdy<br />

dyrekcja dóbr Ballestremów prowadziła<br />

korespondencję z von Gosenem, wrocławski<br />

warsztat kamieniarski w dalszym ciągu<br />

zabiegał o zamówienie obydwu rzeźb, co<br />

w końcu się stało. 3 grudnia 1912 r. Michael<br />

i Schott wysłali do dyrekcji list z serdecznymi<br />

podziękowaniami za złożenie u nich<br />

zamówienia na obydwie figury. W końcu<br />

marca zostały one wysłane pociągiem do<br />

stacji „Wolfgang” linii Gliwice – Poremba<br />

przy kopalni. Za całość zamówienia zapłaciła<br />

dyrekcja.<br />

Podobne koszty towarzyszyły zamówieniu<br />

u innego profesora wrocławskiej Akademii,<br />

Maxa Wislicenusa. Przemalowany<br />

obraz z kopalni „Bielszowice” i „bliźniaczy”<br />

ołtarz z kopalni „Makoszowy”, o których<br />

była mowa na łamach tego czasopisma, zostały<br />

zamówione przez III Inspekcję Górniczą<br />

w Bielszowicach w czerwcu 1906 r.<br />

Po krótkich negocjacjach wspominany malarz<br />

przystąpił do pracy nad obiektami.<br />

Poza obrazami do retabuli wykonał on także<br />

ich snycerskie obramowania i całą usługę<br />

stosownie wycenił, za co zapłacił zleceniodawca.<br />

Tym samym Inspekcja Górnicza<br />

w Bielszowicach wpisała się w wieloletnią<br />

tradycję fundowania obrazów i rzeźb,<br />

przedstawiających św. Barbarę, dla pracowników<br />

górnośląskich kopalń.<br />

Oczywiście Winter, Fahnroth, Wislicenus,<br />

Wolff czy Paussenberger nie wyczerpują<br />

długiej listy znanych nazwisk artystów<br />

i właścicieli warsztatów artystycznych,<br />

wówczas równoprawnych w kościelnych<br />

wnętrzach, których prace znajdowały się<br />

w kopalniach. Obiekty wysokiej jakości<br />

artystycznej nie powstawały też tylko w lokalnych,<br />

górnośląskich warsztatach. Sprowadzano<br />

je z Berlina, Wrocławia czy Włoch<br />

pomimo kosztów i wysiłków.<br />

Szkoda jedynie, że nie wszystkie możemy<br />

dzisiaj oglądać i że nie wszystkie istniejące<br />

do dzisiaj zostały objęte należytą opieką<br />

konserwatorską. Największą stratą jest<br />

– paradoksalnie – obiekt istniejący. Wykonana<br />

po wielu perypetiach rzeźba z kopalni<br />

„Graf Franz”, która wskutek przekształceń<br />

zakładu w 1980 r. została ustawiona w cechowni<br />

kopalni „Wawel”, została potraktowana<br />

wówczas z ogromną niefrasobliwością.<br />

Szlachetny piaskowiec pomalowano<br />

przemysłową białą farbą olejną. Po likwidacji<br />

kopalni rzeźbę spotkała jednakże niegodziwość<br />

w postaci jarmarcznej polichromii.<br />

Dobrze, że Hans von Pöllnitz, dobierający<br />

starannie do cechowni wzory stiuków i odcienie,<br />

w które pomieszczenie miało zostać<br />

pomalowane, nie może tego zobaczyć.<br />

Beata Piecha van Schagen<br />

Zdjęcia: archiwum Autorki<br />

Popularnym malarzem religijnym<br />

na Górnym Śląsku był Josef Fahnroth<br />

| 43


L U D Z I E I M I E J S C A<br />

Kadra polskich siłaczy. Henryk Skowronek – trzeci z prawej<br />

Pazur Skowronków<br />

Skowronkowie swe zawodowe i sportowe życie związali z kopalnią „Wawel”<br />

i klubem sportowym „Slavia” w Rudzie Śląskiej<br />

Gdy w mżysty letni dzień 19 lipca<br />

1952 r. wśród 132 zawodników<br />

i zawodniczek Polski, startujących<br />

w XV Olimpiadzie Letniej w Helsinkach,<br />

maszerował Henryk Skowronek, ojciec naszego<br />

rozmówcy, Andrzeja nie było jeszcze<br />

na świecie.<br />

„HAJNA”<br />

Tak zwracali się do Henryka Skowronka<br />

jego koledzy. Był 7-krotnym mistrzem Polski<br />

w podnoszeniu ciężarów w wadze piórkowej<br />

(waga 60 kg, w latach 1949–1955), urodził się<br />

w 1923 r. w Rudzie Śląskiej. Był sztangistą<br />

miejscowej „Slavii” (1945–1967). Pracował<br />

w kopalni węgla kamiennego „Wawel” jako<br />

górnik oraz maszynista elektrowozu pod<br />

ziemią. Odegrał wielką rolę w popularyzacji<br />

podnoszenia ciężarów na terenie Śląska,<br />

będąc tam pierwszym po wojnie instruktorem,<br />

a po zakończeniu czynnej kariery<br />

sportowej trenerem. Kilkanaście razy ustanawiał<br />

rekordy Polski w wyciskaniu, rwaniu,<br />

podrzucie i trójboju olimpijskim. Za swoje<br />

osiągnięcia sportowe został uhonorowany<br />

44 |<br />

przez Ministerstwo Sportu i Polski Komitet<br />

Olimpijski Odznaką Mistrza Sportu. Zmarł<br />

w roku 1981. Reprezentował naszą ojczyznę<br />

na igrzyskach olimpijskich w Helsinkach<br />

w roku 1952.<br />

Tatuś – mówi Andrzej – po raz pierwszy widział<br />

taki tłum kibiców (mówiono o 70-tysięcznej<br />

widowni), którzy na stadionie olimpijskim<br />

w Helsinkach witali uczestników<br />

olimpiady, wśród których był on – chłopak<br />

z Rudy. Tak jak wszystkie sportowe ekipy<br />

maszerował po żużlowej bieżni. Ogień olimpijski<br />

na płycie boiska zapalił legendarny,<br />

wówczas 55-letni, Paavo Nurmi, fiński lekkoatleta,<br />

biegacz długodystansowy, 9-krotny<br />

mistrz olimpijski, wielokrotny rekordzista<br />

świata w biegach na dystansach od 1,5 do<br />

20 kilometrów. Poleciały w niebo tysiące gołębi.<br />

Igrzyska te nie tylko ze względów sportowych<br />

były szczególne. Startowało 69 ekip<br />

narodowych, a liczba uczestników sięgała 5<br />

tysięcy. Po raz pierwszy w igrzyskach uczestniczyła<br />

ekipa ZSRR, a do rywalizacji stanęły<br />

także pierwszy raz po II wojnie światowej<br />

Niemcy i Japonia. Zawodom sportowym<br />

Henryk Skowronek reprezentował naszą ojczyznę<br />

na igrzyskach olimpijskich w Helsinkach w roku 1952


towarzyszyła napięta atmosfera, panująca<br />

między działaczami z krajów bloku wschodniego<br />

oraz krajów zachodnich. Efektem<br />

takiego stanu było na przykład zakwaterowanie<br />

ekip państw socjalistycznych w miejscowości<br />

Otaniemi, poza obszarem wioski<br />

olimpijskiej. Jak kazano mówić, w „geście<br />

solidarności” z ekipą radziecką zawodnicy<br />

obozu socjalistycznego mieszkali z nimi<br />

pod jednym dachem. Politycy „zadbali”, by<br />

ich łączność z ekipami innych, „wrogich”<br />

ustrojów była ograniczona.<br />

Zawodnicy Polscy startowali w 11 dyscyplinach<br />

(boks, gimnastyka, hokej na trawie,<br />

lekkoatletyka, piłka nożna, pływanie, podnoszenie<br />

ciężarów, strzelectwo, szermierka,<br />

wioślarstwo i zapasy). Występ ojca na arenie<br />

ciężarowców nie należał do udanych – zbyt<br />

późna informacja o rozpoczęciu zawodów, podana<br />

dosłownie w ostatniej chwili, potrzeba<br />

zrzucenia nadwagi przed zaliczeniem do podanej<br />

kategorii piórkowej (60 kg), a zaraz potem<br />

boje na pomoście sprawiły, że kolejne podejścia<br />

do sztangi nie spełniły jego oczekiwań.<br />

Jak mówił tatuś, miękkie nogi nie dały rady<br />

z ciężarem, a zaliczony wynik – 272,5 kilogramów:<br />

77,5+85+110 (zwyciężył R. Czymiszkian<br />

ze ZSRR wynikiem 337,5: 97,5+105+135)<br />

– daleki był od jego możliwości. Pociechą był<br />

srebrny medal rudzianina Jerzego Jokiela<br />

w gimnastyce w ćwiczeniach wolnych. Jokiel<br />

był później trenerem gimnastyków „Slavii”<br />

Ruda Śląska. Poza tym medale z Helsinek<br />

przywieźli: złoty – bokser Zygmunt Chychła<br />

(waga półśrednia), srebrny – bokser Aleksy<br />

Antkiewicz (waga lekka) oraz brązowy – wioślarz<br />

Teodor Kocerka w kategorii jedynki. Kocerka<br />

był również chorążym ekipy Polski. Reprezentacja<br />

nasza według kwalifikacji ogólnej<br />

zajęła 26. miejsce.<br />

NIEDALEKO PADA JABŁKO OD JABŁONI<br />

Andrzej Skowronek urodził się w 1955 r.<br />

w Rudzie Śląskiej, a ponieważ prawie wszyscy<br />

mężczyźni w jego rodzinie podnosili ciężary,<br />

nie mogło to nie wpłynąć na jego życie. Tata<br />

mistrz, wujek Henryk Michalik, wicemistrz<br />

Polski, teść Edmund Petrak (repatriant<br />

z Francji, wabiony „miodem” socjalistycznej<br />

Polski, po nieudanej nielegalnej próbie<br />

powrotu do niej, późniejszych szykanach<br />

i wieloletnim zakazie wyjazdu do państw<br />

spoza bloku socjalistycznego, mimo wyników<br />

dających prawo startu w Helsinkach)<br />

był 5-krotnym mistrzem Polski i brązowym<br />

medalistą Akademickich Mistrzostw Świata<br />

w Budapeszcie. Andrzej nie pamięta, czy miał<br />

3, a może 4 lata, gdy drewniana sztangietka<br />

kulała się pod jego stopami i już uczył się<br />

Andrzej Skowronek kontynuował dzieło swojego ojca Henryka<br />

techniki podnoszenia, a wizyty w sali treningowej<br />

ojca wypełniały mu kolejne dni. Mimo<br />

że chciał z kolegami kopać piłkę (najlepszy<br />

strzelec eliminacji szkół podstawowych do<br />

Ogólnopolskiej Spartakiady Młodzieży – jak<br />

mówiono o nim – z instynktem Gerda Müllera),<br />

tatuś nie chcąc narażać go na piłkarskie<br />

kontuzje nóg, spalił mu korkotrampki<br />

i „jasno” wytyczył sportową przyszłość. Wypracowana<br />

pod bacznym okiem ojca technika,<br />

stres związany z nierealizowaniem do<br />

końca jego oczekiwań, samodzielne treningi<br />

nad siłą nóg i tony przerzucone na pomoście<br />

owocowały kolejnymi sportowym sukcesami.<br />

Nazwisko ojca, oprócz splendoru, niosło<br />

także dodatkowe obciążenie. Przychodziły<br />

poparte ogromną pracą i zmianami kategorii<br />

wagowych sukcesy sportowe na arenie krajowej<br />

i członkowstwo w kadrze narodowej.<br />

Choć nie osiągnął wyników na miarę mistrza<br />

Polski, stale plasował się w czołówce krajowej.<br />

Karierę ciężarowca zakończył w roku<br />

1985, a jego najlepszy wynik to w kategorii<br />

lekko ciężkiej (90 kg) 157 kg w rwaniu<br />

i 185 kg w podrzucie. Równocześnie udzielał<br />

się w pracy społecznej w związkach<br />

sportowych, zdobył uprawnienia trenerskie<br />

i sędziowskie, z licencjami sędziego klasy<br />

międzynarodowej, nie tylko w podnoszeniu<br />

ciężarów, ale także trójboju siłowym federacji<br />

WDFPF, WPC, GPC, WUAP, w tym<br />

w przeciąganiu liny, siłowaniu na rękę,<br />

strongmenów. Pozwalają mu one poznawać<br />

nie tylko czołówkę światowych atletów, ale<br />

i miasta – gospodarzy mistrzostw świata<br />

i Europy (sędziował na 18 mistrzostwach<br />

świata i Europy). O ile czas pozwala, mimo że<br />

od 2000 r. jest na górniczej emeryturze (pracował<br />

jako telefonista pod ziemią, w oddziale<br />

szybowym, a ostatnie 5 lat jako wydawca materiałów<br />

wybuchowych), z powodzeniem nie<br />

tylko stale sędziuje, ale także startuje w mistrzostwach<br />

weteranów w trójboju siłowym.<br />

Może pochwalić się tytułem wicemistrza<br />

Europy, który osiągnął w 2008 r. w mistrzostwach<br />

Europy na Słowacji (wynik w trójboju<br />

siłowym: przysiad – 250 kg, wyciskanie<br />

leżąc – 190 kg, martwy ciąg – 270 kg). Aktualnie<br />

już 4. kadencję pełni obowiązki wiceprezesa<br />

Śląskiego Związku Podnoszenia Ciężarów<br />

i wiceprezydenta Międzynarodowego<br />

Związku Trójboju Siłowego WUAP w Polsce,<br />

jest także trenerem kadry juniorów Śląska<br />

w podnoszeniu ciężarów i kierownikiem sekcji<br />

podnoszenia ciężarów klubu sportowego<br />

„Slavia” w Rudzie Śląskiej.<br />

Jerzy Raducki<br />

Zdjęcia: archiwum Andrzeja Skowronka<br />

| 45


L U D Z I E I M I E J S C A<br />

Serdecznie polecam wizytę w Muzeum Górnictwa w Bochum<br />

Historia i nowoczesność<br />

Fotograf to nie tylko zawód, ale również pasja i wyzwanie. Wykonywanie<br />

reportaży zdjęciowych oraz fotografii filmowych i firmowych owocuje<br />

niejednokrotnie możliwością poznania nowych miejsc, ludzi, a także<br />

znalezieniem się w ciekawych, niecodziennych sytuacjach<br />

Takie możliwości daje mi między innymi<br />

współpraca z firmą SMT Scharf,<br />

której tradycje sięgają wczesnych lat<br />

50., a na polskim ryku górniczym istnieje już<br />

ona od 1992 roku. Dzięki seriom zdjęć, które<br />

wykonałem w zakładzie tej firmy w Tychach<br />

oraz w macierzystej fabryce w Hamm, zapoznałem<br />

się zarówno z historią górniczych<br />

technologii, jak i najnowocześniejszymi<br />

rozwiązaniami, które firma oferuje swoim<br />

obecnym klientom. Zetknięcie się z szerokim<br />

wachlarzem technologii stwarza okazję<br />

46 |<br />

do porównania produktów tej firmy z urządzeniami,<br />

które spotykam często, zjeżdżając<br />

na dół różnych kopalń w Polsce, by realizować<br />

zdjęcia reportażowe i firmowe.<br />

Podczas wyjazdu zwiedzałem i podziwiałem<br />

pięknie zaadaptowane budynki nadszybia<br />

w Muzeum Górnictwa w Bochum (nieopodal<br />

Hamm). Na zrobionych tam fotografiach<br />

można w skrócie zobaczyć historię oraz górnictwo<br />

dnia dzisiejszego tego rejonu Niemiec.<br />

Całość ekspozycji, a przede wszystkim<br />

jej wielokondygnacyjna organizacja<br />

przestrzenna robi ogromne wrażenie na<br />

zwiedzających. Zwiedzanie rozpoczyna się<br />

od wejścia do łaźni łańcuszkowej z autentycznym<br />

wyposażeniem, w kolejnych pomieszczeniach<br />

usytuowane są makiety, urządzenia<br />

i maszyny górnicze, stosowane od zarania<br />

dziejów górnictwa aż do dnia dzisiejszego.<br />

Właśnie tutaj można obejrzeć pierwszy ciągnik<br />

kolejki podwieszonej firmy Scharf, o którym<br />

mogłem osobiście porozmawiać z jego<br />

pierwszym konstruktorem – Rudim Böttingerem,<br />

pracującym od 49 lat w firmie .


W muzeum można obejrzeć pierwszy ciągnik kolejki podwieszonej firmy Scharf<br />

Unowocześnione wersje tej maszyny znalazły<br />

szerokie zastosowanie w polskim górnictwie,<br />

począwszy od zastosowania ich<br />

w KWK „Ziemowit” w 1992 roku.<br />

Ciekawym i nie spotykanym często urządzeniem<br />

tej firmy jest także stosowany do<br />

dzisiaj „rower górniczy” do przemieszczania<br />

się górników na dole kopalni.<br />

Część zamieszczonych fotografii na pewno<br />

nie oddaje w pełni charakteru i klimatu<br />

stworzonego przez twórców Muzeum<br />

Górnictwa w Bochum, dlatego serdecznie<br />

polecam jego osobiste zwiedzanie i poznanie<br />

całości. Pocieszający jest fakt, że coraz<br />

więcej podobnych miejsc powstaje w naszym<br />

regionie, czego przykładem mogą być<br />

pięknie zaadaptowane pomieszczenia szybu<br />

byłej kopalni „Michał” w Siemianowicach<br />

Śląskich-Michałkowicach, gdzie utworzono<br />

Park Górnictwa i Hutnictwa. Dzięki takim<br />

inwestycjom, by zapoznać się z tradycją<br />

ciężkiej pracy górniczej, niekoniecznie trzeba<br />

będzie wyjeżdżać poza granice naszego<br />

kraju.<br />

Tekst i zdjęcia: Jacek Filipiak<br />

Zwiedzanie muzeum rozpoczyna się od wejścia do łaźni łańcuszkowej z autentycznym<br />

wyposażeniem<br />

| 47


N A S Z E ŚGW AILĘ ET RE I BA<br />

A R B A R Y<br />

Ołtarz świętej Barbary w kościele pw. świętego Wawrzyńca w Rudzie Śląskiej<br />

Fot. Jan Czypionka

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!