Miesięcznik nr. 140

S¹d nad SF
czyli o szacunku dla czytelnika
Zrządzenie losu lub zupełny przypadek sprawiły, że lekturę
nowego numeru (08/2001) Science Fiction zaczęłam z czerwonym
długopisem i kryteriami oceny zadania rozszerzonej odpowiedzi.
Sprawdziłam prawie sto prac gimnazjalnych próbnego egzaminu
i chciałam odciąć się od przyziemnej rzeczywistości szkolnej, a zanurzyć
w literackiej. Niestety nie udało mi się – nie zdołałam
przeczytać opowiadań, bo zaczęłam – jak zwykle – od wstępniaka,
recenzji książek i zapowiedzi filmowych. Czytałam, machinalnie analizując
błędy oraz usterki językowe i cóż się okazało po
podsumowaniu zgodnie z obiektywnymi kryteriami Dopuszczający,
panie Szmidt (gorzej niż dostateczny, a trochę lepiej niż niedostateczny
– wedle obowiązującej skali ocen szkolnych). Język i styl –
na siedem przewidzianych punktów tylko jeden, zapis – zero na trzy
możliwe do zdobycia punkty (za poprawną ortografię i interpunkcję).
Największą trudność sprawiają piszącym w SF przecinki, rzadziej kropki i znaki zapytania.
Często brakuje cudzysłowów, błędny jest zapis skrótów liczebników oraz interpunkcja wyliczeń,
zdań wtrąconych:
– Pierwszą chyba próbą bezpośredniego przeniesienia na ekrany tej niezwykle nośnej haitańskiej
legendy (choć może nie do końca, co udowodniono nie tak dawno temu, a i film powstał na
ten temat – „Wąż i Tęcza” Wes’a Cravena, USA 1997), podjęto już we wczesnych latach
pięćdziesiątych a czarnobiały jeszcze film „I Walking with a zombie”, nie odniósł specjalnych
sukcesów tak komercyjnych jak prestiżowych.
– Ci, którzy próbowali wcześniej szczęścia w tym gatunku zazwyczaj przepadali.
– Było to chyba w roku 1985, może 86-tym”, „(...) z polskich tytułów na pewno można by
umieścić w tym gronie słynnego podówczas „Sobowtóra profesora” Rawy Alfreda Szklarskiego.
– Swoją nazwę wioska zawdzięcza stremu, skalnemu murowi, zbudowanemu z grubo ciosanych
kamieni, i choć nikt nie wie kto go zbudował nikt o to nie pyta.
– Magazyn „Forbes” opublikował listę 400. najbogatszych Amerykanów.
– (...) staniecie się szczęśliwymi posiadaczami 64. kolorowych stron papieru.
– John Carpenter ma za sobą wiele jasnych punktów i prawdziwych perełek, takich jak Mgła,
Ucieczka z Nowego Jorku, czy Przybysz (The Thing)(...).
Zdarzają się błędne odmiany wyrazów:
– Właśnie, pan F, to przecież nikt inny jak zombie, przywrócony do życia wprawdzie nie za
pomoc magii, ale potęgi nauki.
– Wzorce ostrz przygotowane pod formy odlewu.
Dużo problemów stwarza publicystom SF składnia zdania złożonego – zwłaszcza poprawne
stosowanie zaimków względnych:
– Całość, po przeróbkach scenariusza przypomina klasyczny film akcji. znioknął gdzieś mroczny
klimat, jaki usiłował nadać obrazowi Romero, pojawiło się za to wiele nawiązań do fabuły
gry.
– (...) niesprawdzone wiadomości (...), takie, których trudno było uświadczyć chociażby na
BBC World
21