02.02.2015 Views

rezerwat słowińskie błota - Galeria Gminy Darłowo

rezerwat słowińskie błota - Galeria Gminy Darłowo

rezerwat słowińskie błota - Galeria Gminy Darłowo

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Drodzy Państwo!<br />

Mam zaszczyt i przyjemność zaprezentować Państwu<br />

Gminę Darłowo - gmina ze wszech miar wyjątkowa,<br />

godna zainteresowania i odwiedzenia. Gmina<br />

bogata w walory turystyczne i krajoznawcze.<br />

Leczniczy mikroklimat przyczynił się do powstania<br />

strefy uzdrowiskowej, co wpływa na goszczenie<br />

kuracjuszy przez cały rok a przy tym wydłużenie sezonu<br />

turystycznego. Bogaty w fakty historyczne nasz<br />

rejon charakteryzuje się pozostałością zabytków ukazanych<br />

na szlaku cysterskim.<br />

Czyste plaże, zdrowy klimat i moc atrakcji to<br />

wszystko jest na wyciągnięcie ręki.<br />

Zapraszam Państwa serdecznie.<br />

Wydawca<br />

Centrum<br />

Reklamowo-Promocyjne<br />

CRP JAGUAR<br />

Bydgoszcz<br />

tekst i fot.:<br />

arch. <strong>Gminy</strong><br />

pod red.<br />

Roberta Murii<br />

tłumacz przysięgły:<br />

Agnieszka Steć - Schlegel<br />

Wójt <strong>Gminy</strong> Darłowo<br />

Franciszek Kupracz<br />

OFERTA INWESTYCYJNA GMINY DARŁOWO<br />

Gmina Darłowo jako jedna z nielicznych posiada opracowany i zatwierdzony plan zagospodarowania przestrzennego<br />

dla całego obszaru. Gmina Darłowo jest gminą przyjazną dla inwestorów i turystów.<br />

Działania władz powodują, że tereny w gminie stają się coraz bardziej atrakcyjne. Te najbardziej atrakcyjne obszary.<br />

gminy położone w bliskim sąsiedztwie morza to: Dąbki, Bobolin, Kopań i Wicie.<br />

W planach zagospodarowania przestrzennego wyznaczono tereny pod zabudowę letniskową i pensjonatową., które<br />

ze względu na atrakcyjne położenie cieszą się dużym zainteresowaniem osób chcących wypoczywać w miejscach nie<br />

zanieczyszczonych przez przemysł.<br />

Posiadamy wiele atrakcyjnych terenów pod inwestycje dla firm i osób indywidualnych:<br />

• wiele działek pod zabudowę letniskową w typowo turystycznych miejscowościach: Dąbki, Bobolin, Kopań, Wicie<br />

• tereny pod budowę ekologicznych elektrowni wiatrowych<br />

• tereny pod budowę kompleksów sportowo- wypoczynkowych basenów<br />

• tereny pod budowę pensjonatów, domów wczasowych itp.<br />

www.gminadarlowo.pl<br />

wejdź i sprawdź!


Ziemia Darłowska Ziemia Darłowska położona<br />

jest w północno-wschodniej części województwa<br />

zachodniopomorskiego. Swoisty<br />

mikroklimat, 20-kilometrowy odcinek<br />

szerokich, piaszczystych plaż, czyste środowisko<br />

naturalne oraz walory przyrodnicze i<br />

krajobrazowe powodują, że należy do najatrakcyjniejszych<br />

turystycznych regionów<br />

nadbałtyckich. Licząca 17000 miejsc baza<br />

noclegowa wraz z obiektami towarzyszącymi<br />

zapewnia wspaniałe warunki wypoczynku.<br />

WALORY KRAJOZNAWCZE<br />

Rezerwat „Słowińskie Błota” położony jest na północ<br />

od wsi Słowino i obejmuje obszar około 145 ha.<br />

Jest to najlepiej zachowane w Polsce torfowisko wysokie<br />

typu bałtyckiego. Na terenie tym występuje 37<br />

gatunków roślin naczyniowych, 41 gatunków mszaków<br />

oraz 45 gatunków porostów. Obszar Chronionego<br />

Krajobrazu „Koszaliński Pas Nadmorski”obejmuje<br />

wąski pas nadmorskich borów i lasów mieszanych<br />

oraz jezior przymorskich. Charakteryzuje się różnorodnością<br />

ekosystemów nadmorskich, bogactwem<br />

gniazdowania ptactwa wodnego, licznymi gatunkami<br />

rzadkich zespołów roślin oraz ostojami awifauny<br />

(m.in.: bąki, bociany białe, kanie rdzawe, błotniaki,<br />

derkacze, żurawie, rybitwy, łabędzie, kaczki).<br />

Darłowo District is located in the<br />

nort-east of West Pomerania province.<br />

Its special micro-climate, 20 kilometres<br />

of wide sandy beaches, clean<br />

environment and rich naturę and<br />

landscapes mąkę it one of the most<br />

attractiye tourist rcgions on the Baltic<br />

coast. Accommodation for 17000 people<br />

together with accompanying facilities<br />

ensures wonderful conditions<br />

for rest.<br />

LANDSCAPES<br />

Słowino Marshes naturę reservc is l km north<br />

of the yillage of Słowino and covers an area<br />

of about 145 ha. It is the best preserved Baltic<br />

high bóg land in Poland with 37 speeies<br />

of yascular plants , 41 speeies of the phylum<br />

bryophyta and 45 speeies of lichen. Protccted<br />

Landscape Area of Koszalin Coastal Strip covers<br />

a narrow band of coastal coniferous and<br />

mixed woodland and lakes. It is remarkable<br />

for its yaricty of coastal ecosystems, rich nestages<br />

of water fowl, many rare plants and ayifaunae<br />

sanctuaries (e.g. bittcrns, white storks,<br />

kites, harriers, corncrakes, cranes, sea swallows,<br />

swans and ducks).<br />

Gemeinde Darłowo (Rügenwalde)<br />

liegt im nordöstlich - östlichen Teil der<br />

Zachodniopomorskie Wojewodschaft<br />

. Durch ein vorteilhaftes Mikroklima,<br />

der 20 km lange und breite Sandstrände,<br />

saubere Umwelt, eine interessante<br />

Natur und Landschaft gehört die Gemeinde<br />

zu den attraktivsten Regionen<br />

der Ostsee. Die zahlreichen Übernachtungsmöglichkeiten<br />

(17000 Plätze) ermöglichen<br />

eine gute Erholung.<br />

LANDSCHAFTSATTRAKTIONEN<br />

Naturschutzgebiet „Słowińskie Błota” liegt nördlich<br />

vom Dorf Słowino (Schlawin) und beträgt<br />

145 ha Oberfläche. Das ist ein Torfmoor des<br />

Ostseetyps, das am besten in Polen erhaltet ist.<br />

Hier befinden sich 37 Pflanzen-, 41 Moospflanzen-<br />

und 45 Flechtearten. Landschaftschutzgebiet<br />

„Koszaliński Pas Nadmorski” (Kösliner Küstenstreifen)<br />

umfasst ein schmales Streifen der gemischten<br />

Küstenwälder und -seen. Hier befinden<br />

sich Aufenthaltsorte des Wassergeflügels, zahlreiche,<br />

verschiedene und seltene Pflanzenarten und<br />

Vogelaufenthaltsorte (u. a. Rohrdommel, weiße<br />

Störche, rote Milane, Rohrgeier, Wachtelkönige,<br />

Kraniche, Meerschwalben, Schwäne und Enten).


POMNIKI PRZYRODY<br />

• Dąb szypułkowy i buk zwyczajny zrośnięte<br />

konarami o obwodzie 450 i 220 cm rosnące<br />

około 1km na wschód od wsi Nowy Kraków.<br />

• Cis pospolity o obwodzie 60 cm i wysokości<br />

8 m rosnący na skraju lasu około 0,5 km na<br />

północny wschód od wsi Nowy Kraków.<br />

• 2 buki zwyczajne o obwodzie 440 i 460 cm<br />

oraz 2 dęby szypułkowe o obwodzie 330 i 450<br />

cm rosnące w obrębie leśnictwa Nowy Kraków.<br />

• 2 dęby szypułkowe o obwodzie 460 i 550 cm<br />

rosnące przy drodze w Kolonii Jeżyce.<br />

• Dąb szypułkowy o obwodzie 430 cm rosnący<br />

we wsi Kopań.<br />

• Grupa drzew (2 lipy drobnoliściaste o<br />

obwodzie 388 i 340 cm, dąb szypułkowy<br />

o obwodzie 290 cm, 2 świerki pospolite o<br />

obwodzie 190 i 240 cm) rosnące na starym<br />

cmentarzu ewangelickim w Domasławicach.<br />

• Grupa drzew (8 lip drobnoliściastych o obwodzie<br />

250-312 cm) rosnąca na starym cmentarzu<br />

ewangelickim w Krupach.<br />

• Jesion wyniosły o obwodzie 278 cm rosnący<br />

na cmentarzu w Jeżycach.<br />

• Lipa drobnolistna o obwodzie 285 cm rosnąca<br />

przy kościele w Słowinie.<br />

• Aleja lipowa (14 lip drobnoliściastych o obwodzie<br />

175-250 cm, 2 lipy o obwodzie 320 i<br />

430) rosnąca na cmentarzu w Słowinie.<br />

• Grupa drzew (6 lip drobnoliściastych o obwodzie<br />

250-440 cm, kasztanowiec zwyczajny<br />

o obwodzie 302 cm, klon, jawor o obwodzie<br />

243 cm) rosnąca przy kościele w Starym Jarosławiu.<br />

• Grupa drzew (2 jesiony wyniosłe o obwodzie<br />

325 i 330 cm, 2 lipy drobnoliściaste o obwodzie<br />

340 i 545 cm) rosnąca przy kościele w Barzowicach.<br />

• Grupa drzew (4 jesiony wyniosłe o obwodzie<br />

230-250 cm, 2 jesiony wyniosłe odmiana zwisająca<br />

o obwodzie 230-250 cm, 3 dęby szypułkowe<br />

o obwodzie 230-250 cm, klon zwyczajny<br />

o obwodzie 320 cm, kasztanowiec zwyczajny o<br />

obwodzie 245 cm, lipa drobnolistna o obwodzie<br />

230 cm) rosnąca przy kościele w Cisowie.<br />

NATURĘ MONUMENTS<br />

• Leafstalk oak and beech tres with theirboughs<br />

grown togcther and the circumferencc of 450 and<br />

220 cm respectively growing about l km east of<br />

the villageof Ncw Kraków.<br />

• Ordinary yew 60 cm in circumference and 8m<br />

high growing on the edge of the forest about<br />

0.5km north-east of the village of Nowy Kraków.<br />

• 2 ordinary beech trees 440 and 460 cm in circumference<br />

and 2 leafstalk oaks growing within<br />

the forest administration region of Nowy Kraków.<br />

• 2 leafstalk oaks 460 and 550 cm in circumference<br />

growing by the road to Kolonia Jeżyce.<br />

• Leafstalk oak 430 cm in circumference<br />

growing in the vii lagę of Kopań.<br />

• A group of trees (2 fine-leafed lime trees 388<br />

and 340 cm in eircumference, a leafstalk oak 290<br />

cm in circumference, 2 spruce trees 190 and 240<br />

cm in circumference) growing in the old<br />

Evangelic cemetary in Domasławice.<br />

• A group of trees {8 fine-leafed limes 250-312<br />

cm in circumference) growing in the old<br />

Evangelic cemetary in Krupy.<br />

• High ash 278 cm in circumference growing in<br />

thcccmelary in Jeżyce.<br />

• Fine-leafed lime 285 cm in circumference<br />

growing near the church in Słowino.<br />

• A lime tree alley (14 fine-leafed limes 175-250<br />

cm in circumference, 2 limes 320 and 430 cm in<br />

circumference) growing in the cemetary in Słowino.<br />

• A group of trees (6 fine-leafed limes 250-440<br />

cm in circumference, a chestnut tree 302cm in<br />

circumference, a mapie and a great mapie tree<br />

243 cm in circumference) growing near the<br />

church in Stary Jarosławiec.<br />

• A group of trees (2 high ash trees 325 and 330 cm Jn<br />

circumference, 2 fine-leafed limes 340 and 545 cm in<br />

circumference) growing near the church inBarzowice.<br />

• Agroup of trees (4 high ash trees 230-250 cm in<br />

circumference, 2 high ash trees the dropping<br />

type 230-250 cm in circumference, 3 leafstalk<br />

oaks 230-250 cm in circumference, a mapie tree<br />

320 cm in circumference, a chestnut tree 245 cm<br />

in circumference, a fine-leafed lime 230 cm in<br />

circumference) growing near the church in Cisowo.<br />

NATURDENKMÄLER<br />

• Eine Stieleiche und eine Rotbuche, beide mit<br />

Äste verbunden Umfang 450 cm und 220 cm,<br />

1 km östlich vom Dorf Nowy Kraków (Neu<br />

Krakow).<br />

• Ein Eibebaum 8m hoch, 60 cm Umfang, am<br />

Rand des Waldes nordöstlich vom Dorf Nowy<br />

Kraków (Neu Krakow).<br />

• Zwei Rotbuchen 440 cm und 460 cm Umfang<br />

und zwei Stieleichen 330 cm und 450 cm<br />

Umfang, alle in der Försterei Nowy Kraków.<br />

• Zwei Stieleichen 460 cm und 550 cm<br />

Umfang, an der Straße in Kolonia Jeżyce (Altenhagen).<br />

• Eine Stieleiche 430 cm Umfang, im Dorf<br />

Kopań (Kopahn).<br />

• Gruppe der Bäume (zwei kleinblättrige Linden<br />

340 cm und 388 cm Umfang, eine Stieleiche<br />

290 cm Umfang, zwei Rottannen 240 cm<br />

und 190 cm Umfang, die alle am alten evangelischen<br />

Friedhof in Domasławice (Damshagen)<br />

wachsen.<br />

• Gruppe der Bäume (acht kleinblättrige Linden<br />

Umfang ab 250 cm bis 312 cm, die am<br />

alten evangelischen Friedhof in Krupy (Grupenhagen)<br />

wachsen.<br />

• Eine Esche 278 cm Umfang, die am Friedhof<br />

in Jeżyce (Altenhagen) wächst.<br />

• Eine kleinblättrige Linde 285 cm Umfang,<br />

die an der Kirche in Słowino (Schlawin)<br />

wächst.<br />

• Lindenallee (vierzehn kleinblättrige Linden<br />

Umfang ab 175 cm bis 250 cm, zwei Linden<br />

320 cm und 430 cm Umfang) am Friedhof in<br />

Słowino (Schlawin).<br />

• Gruppe der Bäume (sechs kleinblättrige Linden<br />

ab 250 cm bis 440 cm Umfang.<br />

• Gruppe der Bäume (zwei kleinblättrige Linden<br />

ab 325 cm bis 330 cm Umfang.<br />

• eine Rosskastanie ab 230 cm bis 250 cm<br />

Umfang, drei Stieleichen - ab 230 cm bis 250<br />

cm Umfang, ein Spitzahorn 320 cm Umfang,<br />

eine Rosskastanie 245 cm Umfang, eine kleinblättrige<br />

Linde 230 cm Umfang), die an der<br />

Kirche in Cisowo (Zisow) wachsen.


GŁAZY<br />

• Różowy granit - obwód 6 m, wysokość<br />

nad wodą 1,2 m leży w zachodniej<br />

części jeziora Kopań.<br />

• Różowy granit - obwód 8 m, wysokość<br />

nad wodą 1,4 m leży w korycie<br />

rzeki Wieprzy koło wsi Kowalewice.<br />

JEZIORA<br />

• Bukowo - powierzchnia 1748 ha,<br />

długość 8,8 km, szerokość 3,4 km,<br />

długość linii brzegowej 23 km, średnia<br />

głębokość 1,8, maksymalna 2,8. Dawna<br />

zatoka morska, odcięta od Bałtyku<br />

Mierzeją Bukową. Poprzez Kanał<br />

Szczuczy posiada połączenie z morzem.<br />

Bogate w ryby takie jak węgorz,<br />

okoń, płoć, leszcz, szczupak, sandacz.<br />

Porośnięte szuwarami brzegi są ostoją<br />

i lęgowiskiem licznych gatunków<br />

ptactwa.<br />

• Kopań (Jezioro Witowskie) - powierzchnia<br />

790 ha, długość 5 km, szerokość 2,2<br />

km, średnia głębokość 1,9 m, maksymalna<br />

3,9 m. Jest to jezioro przybrzeżne, bogate<br />

w ryby, będące lęgowiskiem i ostoją<br />

licznych gatunków ptactwa.<br />

BOULDERS<br />

• A pink granite bouder - 6 m i circumference,jutts<br />

out l .2 m above the watcr<br />

surfacc in the west part of Lakę Kopań.<br />

• A pink granite boulder - 8m in circumference<br />

, jutts out l .4 m above the<br />

water surface in the Wieprza RivernearthevillageofKowalewice.<br />

LAKES<br />

• Bukowo - l .748ha in area, 8.8km<br />

long, 3.4km wide, total bank Icngth of<br />

23km, average depth -1.8, maximum<br />

depth - 2.8m. A former gulf cut off<br />

from the Baltic Sea by the Bukowo<br />

Peninsula (Mierzeja Bukowska).<br />

Connected to the sea by the Szczuczy<br />

Canal. The lakę is rich in fish including<br />

eel, perch, roach, bream, pikę and<br />

pike-pcrch. Its rush banks arę a refuge<br />

and breeding ground for many bird<br />

spccies.<br />

• Kopań (Witkowskie Lakę) - 790ha<br />

in area, 5kmlong, 2.2km widc. average<br />

depth - l .9m. maximum depth -<br />

3.9m. Acoastal lakę rich in fish, a refuge<br />

and breeding ground for many<br />

bird species.<br />

FINDLINGE<br />

• Rosagranit, der im westlichen Teil des<br />

Kpań-Sees (Vitter-Sees) liegt ; 6 m Umfang,<br />

1,2 m hoch über dem Wasserspiegel.<br />

• Rosagranit, der im Fluss Wieprza (<br />

Wipper )bei Kowalewice (Kugelwitz)<br />

liegt; 8 m Umfang, 1,4 m hoch über<br />

dem Wasserspiegel.<br />

SEEN<br />

• Bukowo-See 1748 ha Oberfläche, 8800<br />

m lang, 3400 m breit, 23 km Uferlänge,<br />

durchschnittliche Tiefe - 1,8 m und maximale<br />

Tiefe 2,8 m. Buckower-See ist<br />

eine ehemalige Meeresbucht, die von der<br />

Ostsee durch die Nehrung abgeschnitten<br />

wurde und hat durch den Kanal eine Verbindung<br />

mit der Ostsee. Buckower-See<br />

ist reich an verschiedene Fische, wie Aale,<br />

Barsche, Brassen, Bleien, Hechte und<br />

Zander. Die mit der Binse bedeckten Ufer<br />

sind Vogelbrutstellen und Aufenthaltsorte<br />

der zahlreichen Vogelarten.<br />

• Kopań-See 790 ha Oberfläche, 5 km<br />

lang, 2200 m breit, durchschnittliche Tiefe<br />

1,9 m und maximale Tiefe 3,9 m. Das ist<br />

ein reicher an Fische Strandsee und gleichzeitig<br />

eine Vogelbrutstelle und ein Aufenthaltsort<br />

der zahlreichen Vogelarten.<br />

RZEKI<br />

• Wieprza - wypływa z Jeziora Białego<br />

na Pojezierzu Bytowskim. Długość<br />

112 km, powierzchnia dorzecza 2170<br />

km2. Szczególnie cenna dla wędkarzy<br />

z uwagi na bogactwo występowania<br />

ryb łososiowatych.<br />

• Grabowa - wypływa z jeziora Łąkie<br />

na Pojezierzu Bytowskim. Największy<br />

dopływ Wieprzy. Długość 71 km, powierzchnia<br />

dorzecza 534 km2. Rzeka<br />

o charakterze górskim, bogata w ryby<br />

łososiowate.<br />

RIYERS<br />

• The Wieprza - nas its source in Lakę<br />

Białe in Bytów Lakeland, I I2km<br />

long, with a river basin of 2.170 km2,<br />

popular with anglers for its salmon.<br />

• The Grabowa - has its source in<br />

Lakę Łąkie also in Bytów Lakeland.<br />

The largcst tributary of the Wieprza,<br />

71 km long. with a river basin of<br />

534km2. Ariver of mountain type,<br />

rich in salmon.<br />

FLÜSSE<br />

• Wieprz der Fluss kommt aus dem jezioro<br />

Białe (Biallen-See) in Büttower Seenplatte.<br />

Der Fluss ist 112 km lang und die Flussgebietsfläche<br />

beträgt 2170 km2. Er ist besonders<br />

interessant für Angler, weil er reich an<br />

Lachsfische ist.<br />

• Grabowa der Fluss kommt aus dem jezioro<br />

Ląkie (Lonkener-See) in Büttower Seenplatte.<br />

Das ist der größte Fluss neben der Wieprza<br />

( Wipper ). Er ist 71 km lang und die<br />

Flussgebietsfläche beträgt 534 km2. Grabowa<br />

(Alt Grabow) ist reich an Lachsfische.


WĘDKARSTWO<br />

WODY GMINY DARŁOWO RAJEM DLA WĘDKARZY<br />

Jezioro Kopań - jezioro leżące na północny zachód od Wicia na Wybrzeżu Słowińskim. Powierzchnia 790ha, maksymalna<br />

głębokość 3,9m, średnia 1,9m, długość 5 km, szerokość 2,2 km.<br />

Od morza dzieli je tylko wąski pasek lądu. To dawna zatoka Bałtyku, a dziś bardzo atrakcyjne dla wędkarzy i miłośników<br />

ptaków jezioro.<br />

Jest to jezioro przybrzeżne, bogate w ryby (Jaź, Karaś, Leszcz, Lin, Miętus, Okoń, Płoć, Pstrąg, Sandacz, Szczupak,<br />

Ukleja, Węgorz, Wzdręga), będące lęgowiskiem i ostoją licznych gatunków ptactwa. Woda lekko słonawa wskutek sztormowych<br />

wlewów wód przez suchy zwykle kanał, łączący jezioro z morzem. Stanowi dobre miejsce do uprawiania windsurfingu.<br />

Zaliczone jako obszar Natura 2000 (wraz z oddzielającą go od morza, zalesioną mierzeją). Ok. 100m na północ<br />

od przystani rybackiej przy brzegu jeziora znajduje się głaz narzutowy z różowego granitu o obwodzie 6m i wysokości<br />

1,2m. Górna jego część widoczna jest przy niskim stanie wody. Jez. Kopań jest prawdziwym skarbem dla miłośników<br />

ptaków. Akwen docenili także zawodowi ornitolodzy. Od 1982r. badania prowadzą tu naukowcy z Uniwersytetu Gdańskiego.<br />

Zezwolenie na połów ryb można uzyskać od Gospodarstwa Rybackiego w Mielnie Sp. z o.o., tel. 94 318 90 54.<br />

Jezioro Bukowo - jest duże, ma powierzchnię 1747ha. Głebokość nie przekracza jednak 3m. Dawniej była to zatoka<br />

Bałtyku. Ok. 5000 lat temu na skutek długotrwałego działania fal, prądów i wiatrów została oddzielona od morza piaszczystą<br />

mierzeją o długości 9km. Jez. Bukowskie jest połączone z bałtykiem kanałem Szczuczyn, położonym w odległości<br />

5km od Dąbek w kierunku Dąbkowic. W czasie sztormów tą drogą przedostaje się do jeziora słona woda. Dzieki<br />

temu zasolenie wzrasta do 3 promili.<br />

Jezioro jest rajem dla wędkarzy. Wystepują tu m.in.: węgorze, płocie, sandacze, pstrągi, szczupaki, okonie, leszcze,<br />

karpie. Tereny jez. Bukowskiego, ze względu na różnorodność występującego tu ptactwa, zaliczono w 1977r. do obszaru<br />

chronionego krajobrazu natura 2000.<br />

Istnieje możliwość wypożyczenia sprzętu pływającego w GOSiR Dąbki, tel. 94 314 80 64. Zezwolenie na połów ryb<br />

mozna uzyskać od Gospodarstwa Rybackiego w Mielnie Sp. z o.o., tel. 94 318 90 54.<br />

Blankiety płatnicze są do nabycia na poczcie w Dąbkach i Darłowie.


Uzdrowisko Dąbki położone jest w<br />

centralnej części Pobrzeża Słowińskiego,<br />

urozmaiconej pojedynczymi wałami<br />

moren czołowych, dochodzących<br />

do 134 m n. p. m. w okolicy Koszalina.<br />

Wybrzeże morskie w okolicy Dąbek<br />

jest płaskie, z szeroką piaszczystą plażą,<br />

otoczoną pasmem nadmorskich<br />

wydm, porośniętych głównie sosną<br />

zwyczajną i sosną czarną.<br />

W południowej części miejscowości<br />

znajduje się jezioro Bukowo<br />

o powierzchni 18 km2, powstałe w<br />

czasie transgresji morskiej, kiedy to<br />

utworzona zatoka została zamknięta<br />

przez mierzeję. Wzdłuż brzegu morza<br />

ciągnie się przepiękna sześciokilometrowa<br />

promenada leśna. Dąbki położone<br />

są w strefie klimatu nadmorskiego,<br />

silnie oddziałującego na organizm<br />

ludzki, złagodzonego obszarami leśnymi<br />

oraz bliskością rozległego jeziora<br />

Bukowo. Ten szczególny klimat,<br />

odznaczający się działaniem bodźców<br />

ochładzających, uwarunkowanych<br />

temperaturą powietrza, większą jego<br />

wilgotnością i silniejszym wiatrem typowym<br />

dla strefy kontaktowej ląd-powietrze,<br />

wykorzystuje się w leczeniu<br />

wielu schorzeń. Wpływ klimatu morskiego<br />

na organizm człowieka.<br />

Czyste, wilgotne i chłodne powietrze<br />

bardzo dobrze wpływa na<br />

Uzdrowisko DĄBKI<br />

usprawnienie układu oddechowego.<br />

Przebywanie w tym klimacie sprzyja<br />

pogłębianiu się oddechu oraz zwiększeniu<br />

pojemności oddechowej płuc.<br />

Klimat nadmorski wybitnie korzystnie<br />

wspomaga leczenie chorób dróg<br />

oddechowych i alergii, tak licznie<br />

występujących dzisiaj u dzieci i dorosłych.<br />

Aerozol morski powstaje poprzez<br />

uwalnianie się cząsteczek chlorku sodowego<br />

i innych składników mineralnych<br />

z wody morskiej w wyniku<br />

rozbijania się jej o brzeg, tarcia wiatru<br />

o powierzchnię wody oraz unoszenia<br />

się cząsteczek wody w procesie parowania.<br />

Koncentracja aerozolu jest największa<br />

na plaży, dlatego zalecane są<br />

spacery nad brzegiem morza, szczególnie<br />

przy wietrznej pogodzie (prędkość<br />

wiatru 4-8 m/s).<br />

Powietrze nadmorskie charakteryzuje<br />

się zwiększoną zawartością jodu.<br />

W ciepłej porze roku, podczas pogody<br />

słonecznej, występuje tzw. bryza morska<br />

i lądowa, spowodowana różnicami<br />

w nagrzaniu się powietrza nad morzem<br />

i lądem. To korzystne zjawisko biometeorologiczne<br />

wpływa na łagodzenie<br />

bodźców termicznych oraz na zwiększenie<br />

zawartości aerozolu morskiego i<br />

jodu w strefie przybrzeżnej, co ma duże<br />

znaczenie szczególnie dla aklimatyzacji<br />

dzieci w wieku od 3 do 6 lat, przyjeżdżających<br />

do Dąbek z bardzo zanieczyszczonych<br />

środowisk miejskich.<br />

Bodźce klimatu nadmorskiego,<br />

charakterystyczne dla Dąbek, prowadzą<br />

do usprawnienia mechanizmów<br />

termoregulacyjnych i hartowania organizmu<br />

, przebywanie w tym klimacie<br />

sprzyja zmniejszeniu wrażliwości<br />

na zmiany warunków meteorologicznych,<br />

a tym samym skłonności do<br />

przeziębień. Podstawowym wskazaniem<br />

klimatycznym w profilu chorób<br />

układu oddechowego są walory higieniczne<br />

powietrza, bez zanieczyszczeń<br />

pyłowych i gazowych.<br />

Dąbki, jako miejscowość o czystym<br />

powietrzu, spełniają w całej rozciągłości<br />

te wskazania - w promieniu wielu<br />

kilometrów nie ma źródeł emisji zanieczyszczeń,<br />

a duże obszary leśne<br />

stanowią dodatkową ochronę przed<br />

ich napływem.W powietrzu jest duża<br />

ilość fitoncydów o działaniu bakteriobójczym,<br />

bakteriostatycznym i stymulującym<br />

układ oddechowy człowieka.<br />

Znaczne zróżnicowanie klimatu miejscowości<br />

(mikroklimat plaży, specyficzne<br />

warunki klimatyczne strefy<br />

nadmorskiej, zieleni leśnej - głównie<br />

sosnowego boru - i jeziora) sprzyjają<br />

dawkowaniu dzieciom różnych bodźców<br />

klimatycznych.


Dąbki - przeszłość i przyszłość<br />

Utworzenie uzdrowiska w Dąbkach, w miejscu tak spokojnym i wolnym od zanieczyszczeń, w obliczu nasilającej się<br />

liczby chorób układu oddechowego i alergii (zwłaszcza u dzieci) jest jak najbardziej celowe i słuszne.<br />

Od 1989 roku w Dąbkach z dużym powodzeniem leczone są dzieci w różnym wieku, nawet te najmniejsze, które<br />

przebywają na kuracji najczęściej pod opieką swoich matek. Pobyt matki z dzieckiem eliminuje stres spowodowany rozłąką,<br />

dzięki czemu uzyskuje się bardzo dobre efekty lecznicze. Dzieci przystosowują się szybko do nowych warunków i<br />

nawet niezbyt długie pobyty w sanatorium dają wymierne korzyści zdrowotne.Nasze obserwacje wykazują, że pobyt w<br />

Dąbkach poprawia ogólne samopoczucie, wentylację płuc, czynności układu krążenia, poprawia łaknienie, sen, zwiększa<br />

aktywność psychoruchową. Nasi kuracjusze często przyjeżdżają ponownie dla utrwalenia efektów leczenia. Po wielu<br />

latach starań działalność sanatoryjna w Dąbkach została uwieńczona nadaniem miejscowości statusu uzdrowiska.<br />

W sanatoriach w Dąbkach leczone są m.in.:<br />

• choroby układu oddechowego • choroby układu krążenia • schorzenia reumatyczne w okresie podostrym<br />

i przewlekłym • choroby przewodu pokarmowego • nerwice • moczenie nocne.<br />

Sanatoria, w których pracuje wykwalifikowana kadra medyczna, corocznie wzbogacane są o najnowocześniejsze<br />

urządzenia lecznicze. Odkryte złoża borowiny są bardzo dobrej jakości. Badania geologiczne wykazały też występowanie<br />

złóż chlorkowo-sodowych. W najbliższej przyszłości należy rozpoznać możliwość eksploatacji złóż wód geotermalnych.<br />

Nowo powstałe Uzdrowisko Dąbki ma więc szerokie perspektywy. Pragniemy również rozwinąć dotychczasową<br />

działalność w zakresie leczenia dzieci dotkniętych chorobami nowotworowymi.


SZLAKI TURYSTYCZNE<br />

• Koszaliński Szlak Nadmorski (czerwony)<br />

odcinek międzynarodowego szlaku<br />

E-9 prowadzącego z Brestu (Francja)<br />

do Braniewa. Prowadzi wzdłuż Bałtyku<br />

przez nadmorskie kąpieliska od Dźwirzyna<br />

do Wicia (102 km). Przez gminę przebiega<br />

odcinek o długości około 30 km od<br />

Dąbkowic przez Dąbki, Bobolin, Żukowo<br />

Morskie, Darłówko do Wicia.<br />

• Szlak Rezerwatów (niebieski) długość<br />

71,5 km. Rozpoczyna się w Darłówku<br />

kończy w Polanowie. Na trasie <strong>rezerwat</strong>u<br />

Pomniki przyrody, zamki w Darłowie<br />

i Kręgu. Przez gminę przebiega odcinek<br />

około 15 km od Darłówka przez Darłowo,<br />

Zakrzewo Dolne, Zielnowo i Kowalewice.<br />

• Szlak Wiatraków (zielony) długość 13<br />

km. Rozpoczyna się w Darłowie z Zamku<br />

Książąt Pomorskich, biegnie przez Cisowo,<br />

wzdłuż południowego brzegu jeziora<br />

Kopań. Kończy się w miejscowości Wicie,<br />

łącząc się z czerwonym Szlakiem Nadmorskim.<br />

Na trasie liczne zabytki, widoki<br />

na panoramę nadmorską, największy w<br />

Polsce park elektrowni wiatrowych.<br />

• Szlak Zabytków Średniowiecza (czarny)<br />

długość 104 km. Polecany szczególnie dla<br />

rowerzystów i turystów zmotoryzowanych.<br />

Przebiega przez: Darłowo, Dąbki, Dobiesław,<br />

Jeżyce, Słowino, Boleszewo, Krupy,<br />

Stary Jarosław, Kowalewice, Barzowice, Cisowo,<br />

Dąbki. Na trasie: Zamek Książąt Pomorskich,<br />

średniowieczne kościoły, grodziska<br />

i zabytki budownictwa wiejskiego.<br />

Ścieżki rowerowe<br />

• Dąbki - Dąbkowice - długość 5,5 km,<br />

przebiega wśród lasu nadmorskiego,<br />

wzdłuż brzegu jeziora Bukowo.<br />

• Wicie – Darłowo – długość 3,5 km<br />

wśród mierzei jeziora Kopań .<br />

• Wicie – Jarosławiec – długość 10.5 km<br />

wśród sąsiedztwa morza.<br />

Szlaki kajakowe<br />

Rzeka Wieprza i Grabowa.<br />

TOURISTTRAILS<br />

• Koszalin Sea Route (red) is a parł of<br />

thc International E-9 routc leading from<br />

Brcst (France) to Braniewo. It leads along<br />

thc Baltic coast through seaside resorts<br />

from Dźwirzyno to Wicie (l02km).The<br />

trail that goes through thc commune is<br />

about 30km long and leads from Dąbkowice<br />

through Dąbki, Bobolin, Żukowo<br />

Morskie, Darlówko to Wicie.<br />

• The Trail of Natural Reserves (bluc) is<br />

71.5km long. Itbegins in Darłówko and<br />

cnds in Polanów. On the way therc arę naturę<br />

monuments and castles in Darłowo<br />

and Kręg. The trail that goes through the<br />

commune is about 15km long and leads<br />

from Darlówek through Darłowo, Zakr/<br />

ewo Dolne, Zielnowo and Kowalewice.<br />

• The Trail of Windmills ( green) is 13km<br />

long. It starts in Darłowo from the Castle<br />

of Pomeranian Dukes and goes through<br />

Cisowo, along the Southern shorc of Lakę<br />

Kopań. Itends in Wicie where itjoins the<br />

red Sea Trail. On the way therc arę numerous<br />

sights and vicws of the sea panorama<br />

and the biggest park of wind power plants.<br />

• The Trail of Medieral Monuments (black)<br />

is I04km long. It is recoinmended to cyclists<br />

and motorized tourists. It leads through<br />

Darłowo. Dąbki. Dobiesław, Jeżyce, Słowino,<br />

Boleszewo, Krupy, Stary Jarosław, Kowalewice,<br />

Barzowice, Cisowo, Dąbki. On<br />

the way there arę the Castle of Pomeranian<br />

Dukes. Medicval churches, settlements<br />

and monuments of rura l buildings.<br />

Bicycle Lanes<br />

• Dąbki - Dąbkowice - 5.5 km long -<br />

leads through coastal forest, along the<br />

bank o f Lakc Bukowo.<br />

Canoe Trails<br />

• The rivers Wieprza and Grabowa.<br />

TOURISTISCHE ROUTEN<br />

• (Kösliner Seeküstewanderroute) der im Gelände<br />

rot markierte Abschnitt der internationalen<br />

E-9-Route, die von Brest in Frankreich nach<br />

Braniewo (Braunsberg) führt. Sie führt entlang<br />

die Ostsee-Küste durch Seebäder, von Dźwirzyno<br />

(Kolberger Deep) nach Wicie (Vitte). Durch<br />

die Gemeinde Darłowo führt die 30 km lange<br />

Strecke von Dąbkowice (Damkerort) über Dąbki<br />

(Neuwasser), Bobolin (Böbbelin), Żukowo<br />

Morskie (See Suckow) und Darlówko (Rügenwaldemündung)<br />

nach Wicie (Vitte).<br />

• (Naturschutzgebietsroute) im Gelände blau<br />

markiert, 71,5 km lang. Sie beginnt in Darłówek<br />

(Rügenwaldemündune) und endet in Polanów<br />

(Pollnow). An der Route befinden sich Naturdenkmäler<br />

und Schlösser in Darłowo und Krąg<br />

(Krangen). Durch die Gemeinde Darłowo führt<br />

der 15 km lange Abschnitt von Darlówek über<br />

Darłowo, Zakrzewo Dolne (Sackhöhe), Zielnowo<br />

(Seilen) und Kowalewice (Alt Kugelwitz).<br />

• (Windmühlenroute) im Gelände grün markiert,<br />

13 km lang. Die Route beginnt im Schloß<br />

der pommerschen Herzöge in Darłowo und<br />

führt durch Cisowo (Zisow), entlang das südlichen<br />

Vitter-See-Ufer. Sie endet in Wicie (Vitte),<br />

wo sie mit der roten Seeküstewanderroute<br />

verbunden wird. An der Route befinden sich<br />

zahlreiche Baudenkmäler, ausgezeichnete Aussichtspunkte<br />

und der größte in Polen Windmühlenpark.<br />

• (Route der mittelalterlichen Baudenkmäler)<br />

im Gelände schwarz markiert, 104 km lang. Sie<br />

führt über Darłowo, Dąbki (Neuwasser), Dobiesław<br />

(Abtshagen), Jeżyce (Altenhagen), Słowino<br />

(Schlawin), Boleszewo (Rötzenhagen), Krupy<br />

(Grupenhagen), Stary Jarosław (Alt Jährshagen),<br />

Kowalewice (Alt Kugelwitz), Barzowice (Barzwitz),<br />

Cisowo (Zisow), Dąbki (Neuwasser). An<br />

der Route befinden sich das Schloß der pommerschen<br />

Herzöge in Darłowo, mittelalterliche<br />

Kirchen, Burgwälle und Dorfbaudenkmäler. Für<br />

Rad- und PKW-Fahrer empfehlenswert.<br />

Fahrradroute<br />

• Dąbki (Neuwasser)- Dąbkowice (Damkerort)<br />

die 5,5 km lange Route führt entlang das Buckower-See-Ufer<br />

durch die Seeküstewälder.<br />

Kajakroute<br />

• Wieprza (Wipper) und Grabowa (Alt Grabowa)


REZERWAT SŁOWIŃSKIE BŁOTA<br />

Województwo zachodniopomorskie, gmina Darłowo, nadleśnictwo Sławno.<br />

Klasycznie wykształcone i w większej<br />

części dobrze zachowane torfowisko<br />

wysokie typu bałtyckiego. Pierwotna<br />

powierzchnia złoża wynosiła<br />

około 145 ha, obecnie, po zaniechaniu<br />

eksploatacji, jest zredukowana<br />

do 120ha. Złoże torfowe ma formę<br />

wyraźnie wysklepionej kopuły, której<br />

najwyżej położona część leży około<br />

1,8 m wyżej niż obrzeża złoża. Zbocza<br />

kopuły od strony północnej i zachodniej<br />

są stosunkowo słabo nachylone,<br />

natomiast od strony południowej i południowo-wschodniej<br />

spadek terenu<br />

jest znacznie większy. Od strony północno-wschodniej<br />

brzeg torfowiska<br />

został sztucznie ukształtowany w wyniku<br />

wyeksploatowania torfu. Płytkie<br />

potorfia na południowo-zachodnim<br />

brzegu torfowiska i w jego pozostałych<br />

partiach zasadniczo nie zmieniają<br />

sylwetki całego złoża. Pokład torfu<br />

w znacznej większości pozostał nienaruszony,<br />

lecz warunki wodne torfowiska<br />

są zaburzone poprzez oddziaływanie<br />

rowu opaskowego, istniejącego od<br />

końca XIX w, a dodatkowo przez dwa<br />

rowy rozcinające kopułę torfowiska,<br />

założone około 40 lat temu.<br />

Współczesną roślinność Słowińskich<br />

Błot tworzą niemal wyłącznie<br />

fitocenozy typu otwartych i luźno<br />

porośniętych karłowatą sosną mszarów<br />

oraz zbiorowiska leśne. Roślinność<br />

mszarną reprezentują fitocenozy<br />

mszaru przygiełkowego Rhynchosporetum<br />

albae i mszaru kępowego Sphagnetum<br />

magellanici. Platy obu zespołów<br />

zajmują obecnie niewielką<br />

powierzchnię w najlepiej uwilgoconych<br />

partiach wierzchowiny, przy<br />

czym mszar kępowy w znacznej części<br />

opanowywany jest przez karłowatą<br />

sosnę, a ponadto obficie rośnie w nim<br />

wełnianka pochwowata Eriophorum<br />

vaginatum, co wskazuje na suboptymalne<br />

warunki wodne i zmienny poziom<br />

lustra wody. Na pozostałej części<br />

wierzchowiny rozwinęły się inicjalne<br />

fitocenozy boru bagiennego Vaccinio<br />

uliginosi-Pinetum, miejscami z<br />

dużym udziałem bagna zwyczajnego<br />

Ledum palustre. Wzdłuż rowów centralnych,<br />

na przesuszonym, częściowo<br />

zmurszałym torfie występuje wrzosowisko<br />

z dominacją wrzosu Calluna<br />

vulgaris, które wskutek zarastania rowu<br />

i zablokowania go zastawkami stopniowo<br />

przekształca się w stadia rozwojowe<br />

zbiorowisk wysokotorfowiskowych.<br />

Zbocza kopuły torfowiska, a we<br />

wschodniej części również wierzchowina,<br />

porośnięte są przez zbiorowiska<br />

leśne. Dominują tu fitocenozy boru<br />

bagiennego, w zależności od poziomu<br />

wody wykształcone typowo lub zdegenerowane.<br />

U podstawy zboczy, na<br />

płytkim torfie przejściowym lub przesuszonym<br />

i częściowo zmineralizowanym<br />

torfie wysokim, miejscami występuje<br />

brzezina bagienna Vaccinio uliginosi-<br />

-Betuletum pubescentis. Na dnie dawnego<br />

wyrobisk we wschodniej części<br />

torfowiska rosną drzewostany sosnowe<br />

z runem całkowicie opanowanym przez<br />

trzęślicę modrą. Znikomą powierzchnię<br />

zajmują inne typy zbiorowisk leśnych,<br />

np. monokultury świerkowe.<br />

Słowińskie Błota do końca XIX<br />

wiekuniemal w całości były otwartym<br />

torfowiskiem mszarnym, a pojedyncze<br />

drzewa lub fitocenozy leśne mogły<br />

utrzymywać się tylko w dolnych partiach<br />

jego kopuły. Przeprowadzenie<br />

rowów opaskowych około 1880 roku<br />

umożliwiło samorzutną ekspansję<br />

drzew, a dodatkowo rozwój boru bagiennego<br />

przyspieszyły nasadzenia<br />

sosny na zboczach kopuły. Wierzchowina<br />

torfowiska aż do lat 60-tych XX<br />

wieku., tj. do czasu wykopania dwóch<br />

centralnych rowów odwadniających,<br />

pozostawała zasadniczo bezleśna, natomiast<br />

po założeniu rowów, a zwłaszcza<br />

po ich pogłębieniu i odnowieniu<br />

w r 1985, została w znacznej części<br />

opanowana przez podrost sosny, a w<br />

miejscach najbardziej przesuszonych<br />

również przez brzozę.<br />

Na torfowisku występują między<br />

innymi: rosiczka okrągłolistna Drosera<br />

rotundifolia, wełnianeczka darniowa<br />

Baeothryon cespitosum, masowo<br />

rośnie bagno zwyczajne Ledum palustre,<br />

a do roku 2004 regularnie odnotowywano<br />

również kilka pędów maliny<br />

moroszki Rubus chamaemorus.<br />

Pomimo zniekształceń warunków<br />

siedliskowych i pokrywy roślinnej,<br />

Słowińskie Błota są ciągle jednym z<br />

najlepiej zachowanych torfowisk typu<br />

bałtyckiego w Polsce.<br />

W 2005 r., staraniem Klubu Przyrodników,<br />

na rowach przecinających<br />

kopułę torfowiska zbudowano serię<br />

zastawek blokujących odpływ wody.<br />

Urządzenia te zostały sfinansowane<br />

przez fundację EkoFundusz.<br />

Wieńcząc kilkudziesięcioletnie starania<br />

przyrodników, w 2005r. torfowisko<br />

uznano za <strong>rezerwat</strong> przyrody o<br />

powierzchni ponad 190 ha. Obejmuje<br />

on całość obszaru jaki dawniej zajmowało<br />

torfowisko wysokie, a także pas<br />

siedlisk mineralnych, które bezpośrednioje<br />

otaczają. Słowińskie Błota<br />

zostały też zgłoszone do sieci Natura<br />

2000 jako potencjalny Obszar o Znaczeniu<br />

Wspólnotowym.


TAJNY POLIGON W BOBOLINIE<br />

Gdy na polecenie Adolfa Hitlera<br />

przystąpiono w końcu lat trzydziestych<br />

xx wieku w koncernie Kruppa<br />

do konstrukcji i budowy największej<br />

armaty kalibru 800 mm równocześnie<br />

postanowiono przystosować poligon<br />

artyleryjski w Bobolinie do montażu<br />

i prób tej armaty gigant.Organizacja<br />

Todta wybudowała tam m.in. żelbetonowy,grzebieniowy<br />

mur o obwodzie<br />

około 2 km i wysokości 12 metrów,który<br />

zasłaniał wszelkie prace nad tą<br />

groźną bronią. We wneki pomiędzy<br />

słupami muru wsuwano deski,które<br />

tłumiły falę uderzeniowa podczas wystrzałów.<br />

Od góry obszar ścisłego poligonu<br />

był zamaskowany rozpiętymi na<br />

słupachsiatkami maskującymi. Wokół<br />

poligonu znajdowały się stanowiska<br />

obrony wybrzeża, stanowiska obrony<br />

przeciwlotniczej oraz sieć bunkrów.<br />

Pomiędzy murami znajdowało się<br />

stanowisko montażowe największej<br />

armaty świata i specjalny system torowisk,<br />

z których strzelano z mamuciej<br />

armaty różnymi pociskami. Badano<br />

tam m.in.: siłę przebijania pocisków,<br />

prędkość początkowa, zasięg.<br />

Testowanie armaty „Dory” i „Gustawa”<br />

oglądał Adolf Hitler i wielu<br />

jego marszłków. Tam również dementowano<br />

mamucie armaty i wywożono<br />

pociągami na front. Na tym poligonie<br />

testowano także wiele innych typów<br />

dział i armat o kalibrze od 155 mm i<br />

wzwyż na róznych stanowiskach. Obszar<br />

poligonu był strzeżony od strony<br />

morza, lądu i powietrza. Strzegły go<br />

stanowiska artylerii przeciwlotniczej,<br />

stanowiska artylerii nadbrzeżnej oraz<br />

gniazda karabinów maszynowych.<br />

Kilka schronów zostało wyposażonych<br />

w pancerwerki, czyli kopuły<br />

staliwne o grubości do 500 mm, które<br />

służyły głównie do testowania siły<br />

przebijania ich pancerzy. Takie pancerwerki<br />

i bunkry pełniące rolę tarczy<br />

strzelniczych znajdowały się w Babilonie.<br />

Po obydwu stronach ujścia odnogi<br />

rzeki Grabowej zwanej Martwą<br />

rzeką do Bałtyku znajdowały się również<br />

stanowiska artylerii nadbrzeżnej<br />

broniącej terenu przed desantem z<br />

morza oraz stanowiska artylerii przeciwlotniczej<br />

nie dopuszczającej do<br />

zbombardowania poligonu.<br />

W latach 1937-1945 w Bobolonie<br />

znajdował się tajny niemiecki poligon<br />

artyleryjski, na którym montowano i<br />

testowano najwieksze armaty w świecie<br />

o kalibrach od 155 do 800 mm.<br />

Próby z armata gigant obserwował<br />

Adolf Hitler ze swoja świtą. Nazwy i<br />

dane techniczne największych dział<br />

kolejowych „Dora” i „Schwerer Gustav<br />

2”, Kaliber - 800.<br />

Wymiary: długość - 54 m, szerokość<br />

- 7,1 m, wysokość - 11,6. Masa<br />

działa - 1350 ton, masa pocisku - 7,1<br />

t, donośność maksymalna - 48 km.<br />

Zdolność przebijania: płyt pancernych<br />

- 1 m, żelbeton - 8 m, gruntu - 32m.


DAWNE OPACTWO BUKOWSKIE<br />

Początki fundacji klasztoru w Bukowie<br />

sięgają roku 1248., Książę Swiętopełk przekazał<br />

konwentowi z Dargun w Meklemburgii<br />

na założenie nowego klasztoru wsie: Boryszewo<br />

i Przystawy. W 1252 r. na ten sam cel<br />

nadał im też wieś Bukowo, zatwierdził prawo<br />

własności do Przystawów i Boryszewa oraz<br />

doposażył je darując wsie Bobolin, Jesitz<br />

(obecnie zaginiona) i Dąbrowę. Książę zezwolił<br />

także przyszłemu konwentowi osadzać<br />

w nadanych dobrach ziemskich osadników<br />

słowiańskich i innych narodowości, zwalniając<br />

ich jednocześnie z ciężarów tzw. prawa<br />

książęcego. Proces fundacji przeciągnął<br />

się do roku 1259, do czasu, kiedy na prośbę<br />

biskupa kamieńskiego kapituła generalna cystersów<br />

inkorporowała opactwo bukowskie<br />

do zakonu. Pierwszy dokument adresowany<br />

do przebywających już w Bukowie zakonników<br />

fundator wystawił w 1262 Rozrost majątku<br />

ziemskiego klasztoru bukowskiego, w<br />

okresie zmiennej przynależności politycznej<br />

ziemi sławieńskiej, trwającej do końca 1 ćw.<br />

XIV w., dokonywał się głównie przez nadania<br />

książąt wschodnio-pomorskich, zachodniopomorskich,<br />

rugijskich, biskupa kamieńskiego,<br />

margrabiów brandenburskich, możnych<br />

Piotra i Jana Święców oraz okolicznego rycerstwa.<br />

Na własność cystersów przeszło w<br />

ten sposób 26 osad. Cystersi bukowscy sprawowali<br />

również prawo patronatu nad przejętymi<br />

parafiami, a także rozbudowali sieć<br />

parafialną w granicach swego majątku. Najstarszą<br />

była parafia bukowska założona przez<br />

pierwszy konwent. Ponieważ większość osad<br />

w momencie nadania cystersom była słabo<br />

zaludniona, a niektóre stanowiły pustki, dążeniem<br />

konwentu było ich zasiedlenie i zagospodarowanie<br />

połączone z przenoszeniem<br />

ich na tzw. prawo niemieckie. Przebudowa<br />

społeczno-gospodarcza związana z recepcją<br />

prawa niemieckiego przebiegała jednocześnie<br />

z zakładaniem nowych osad. Do połowy<br />

XIV w. cystersi założyli następujące osady:<br />

Dobiesław, Jeżyce, Domasławice, Jeżyczki,<br />

Pęciszewko i Wierciszewko. Nadmorskie<br />

położenie posiadłości klasztornych, przepływająca<br />

przez nie rzeka Grabowa, posiadanie<br />

od 1262 r. Jeziora Bukowskiego, dwóch przystani<br />

oraz licznych stawów stwarzały warunki<br />

do rozwoju rybołówstwa morskiego i jeziornego.<br />

Sprzyjało temu również uzyskane<br />

od książąt prawo wolnego rybołówstwa na<br />

wymienionych wyżej wodach. Na rzekach<br />

i rzeczkach przepływających przez dobra<br />

klasztorne cystersi bukowscy stawiali liczne<br />

młyny i budowali jazy. Posiadali też młyn w<br />

Koszalinie oraz dochody z jednego i pół młyna<br />

w Kołobrzegu. Od 1264 r. w Kołobrzegu<br />

zakonnicy posiadali tez warzelnię soli, a od<br />

roku 1268 prawo wydobywania rud żelaza w<br />

granicach swych posiadłości. W 1266 r. obdarzeni<br />

zostali także prawem nadbrzeżnym.<br />

W 1215 r. książę Świętopełk nadał opactwu<br />

koncesję na założenie w granicach majątku<br />

ziemskiego wsi targowej, a rok później prawo<br />

posiadania w Bukowie karczmy. Konwent<br />

miał również uprawnienia łowieckie i bartnicze<br />

oraz zwolnienia celne. Te ostatnie w połączeniu<br />

z posiadaniem dworów w Kołobrzegu<br />

i Koszalinie umożliwiły konwentowi włączenie<br />

się w nurt regionalnej wymiany handlowej.<br />

Konwent uzyskał także od panujących<br />

pełny immunitet ekonomiczny i sądowy.<br />

Duże znaczenie w gospodarce cystersów bukowskich<br />

odgrywała przyklasztorna grangia<br />

oraz wzniesiona przy zabudowaniach klasztornych<br />

cegielnia. W warsztatach klasztornych<br />

zajmowano się produkcją sukna, a na<br />

jej potrzeby zbudowano ałuniarnię. Konwent<br />

bukowski na szeroką skalę rozwinął także<br />

przetwórstwo drewna z lasów klasztornych.<br />

Produkowano z niego dziegieć, smołę, węgiel<br />

drzewny, popiół i deski. Nadwyżki towarów<br />

z warsztatów klasztornych, a przede wszystkim<br />

zboże pobierane od poddanych opactwa,<br />

cystersi sprzedawali na targu w Bukowie,<br />

a także w pobliskich miasteczkach, czyli<br />

w Darłowie, Sławnie i Koszalinie. Opactwo<br />

bukowskie jako największy właściciel ziemski<br />

na Pomorzu Sławieńsko-Słupskim od lat<br />

czterdziestych XIV w. zaczęło borykać się z<br />

trudnościami finansowymi. W połowie XIV<br />

w. przeszły one w stan kryzysu gospodarki,<br />

z którego opactwo nie mogło się wydobyć<br />

do początków XVI w. Gruntowna zmiana w<br />

położeniu gospodarczym klasztoru nastšpiła<br />

w okresie kierowania konwentem przez<br />

opatów: Dytrycha (1493-1502) i Walentyna<br />

Ladewica lub Ludovici (1502-1513). Wówczas<br />

wykorzystując surowce i produkty pochodzące<br />

z grangii, warsztatów klasztornych<br />

oraz tych, które pobierano od poddanych<br />

opactwa, rozwinięto na szeroką skalę działalność<br />

handlową. Stała się ona konkurencyjna<br />

dla handlu pobliskich miasteczek, szczególnie<br />

dla pobliskiego Darłowa. Zyski z handlu<br />

pozwoliły konwentowi spłacić olbrzymie<br />

długi. Mimo podreperowania ogólnej sytuacji<br />

gospodarczej opactwa, w wyniku reformacji,<br />

której idee rozprzestrzeniły się na<br />

Pomorzu Zachodnim, klasztor w Bukowie<br />

uległ kasacie. Dokonało się to na mocy ustaleń<br />

sejmu w Trzebiatowie wprowadzającego<br />

religię protestancką jako obowiązującą na<br />

terenie całego Księstwa Pomorskiego. Formalna<br />

likwidacja opactwa nastąpiła w 1535<br />

r. Zakonnicy opuścili klasztor, pozostał w<br />

nim tylko opat Henryk Kress przebywający<br />

tam do śmierci. W roku 1539 z udziałem<br />

Jana Bugenhagena przeprowadzono wizytację<br />

klasztoru i sporządzono inwentarz całego<br />

majątku, który przejęli w zarząd urzędnicy<br />

książęcy domeny darłowskiej. Oznaczało to<br />

faktyczną likwidację i sekularyzację opactwa.<br />

Od tego czasu do 1945 r. kościół służył ewangelikom<br />

niemieckim, a następnie polskim.


1. Bukowo Morskie - zostało zasiedlone przez<br />

cystersów sprowadzonych z Meklemburgii, z Dargun.<br />

Pierwsze nadania książęce miały miejsce w latach<br />

1248 – 1253,a lokacja<br />

związana jest z darowizną<br />

Księcia Świętopełka II,<br />

który ufundował tu klasztor<br />

cystersom. Kościół p.w.<br />

Najświętszego Serca Pana<br />

Jezusa z XIII/XIV wieku,<br />

styl gotycki. Wnętrze<br />

zawiera północno gotycki<br />

tryptyk, gotyckie epitafum i renesansową ambonę<br />

z XVII wieku. Przykościelny dawny park dworski<br />

z rzeźbą Wilhelma Grossa. Miejscowość włączona<br />

w „Europejski Szlak Cystersów”. W lipcu Coroczny<br />

„Turniej Cysterski o beczkę miodu pitnego”.<br />

Bukowo Morskie – it was frst settled by Dargun of<br />

Meklemburg Cysters. First Duke’s grants were appointed<br />

in 1248 through to 1253, and the location is connected<br />

to Prince Swietopelk, who founded Cisterian monastery<br />

here. The gothic church of the Sacred Heart dating back<br />

to the 13th\14th centuries. Inside there is a northern<br />

–gothic triptych and gothic epitaph, a Reneissance pul -<br />

pit from the 17th century. A former mansion park by the<br />

church with a sculpture by Wilhelm Gross. The village<br />

is included in the European Cisterian Route. In July an<br />

annual “Cisterian Tournament of a Mead Barrel”<br />

Bukowo Morskie ( Buckower See ) ist durch die Zisterzienser<br />

aus Mecklenburg und Dargun besiedelt. Bu -<br />

koweo Morskie wurde im Jahren 1248-1253 gegründet.<br />

Im Jahre 1248 stiftete hier der Herzog Świętopełk das<br />

Zisterzienserkloster. Herz – Jesu- Kirche aus dem 13/14.<br />

Jh. Im gotischen Stil gebaut. In Innenraum befnden sich<br />

das spät gotische Tiptichon, das gotische Epitaphium und<br />

die Renaissancekanzel aus dem 17. Jh. Bei der Kirche<br />

befndet sich ein alter Gutshauspark mit einer Skulptur<br />

vom Wilhelm Gross. Bukowo Morskie liegt an der `` Eu -<br />

ropäischen Zisterzienserroute ``. Jedes Jahr wird hier im<br />

Juli ein Zisterzienserturnier organisiert.<br />

2. Dobiesław - wieś kościelna (opacka) i chłopska<br />

o metryce średniowiecznej, założona w latach<br />

70-tych XIII wieku przez bukowskich cystersów.<br />

Kościół p.w. Matki Boskiej<br />

CzęstochowskiejzXV wieku,<br />

styl gotycki . Wnętrze<br />

zawiera kropielnicę granitowa<br />

z XV wieku, dzwon<br />

z 1805 roku. Ogrodzenie<br />

placu przykościelnego wykonane<br />

z eklektycznych i<br />

secesyjnych<br />

kojców.<br />

metalowych<br />

Dobiesław – an old abbot and peasant village<br />

with The Middle Ages metrics estabilshed in the 70’s<br />

of 13th century by the Cysterian of Bukowo. A Gothic<br />

15th century church of Our Lady of Częstochowa.<br />

Inside there is a granite holly - water basin from 15th<br />

century and a church bell from 1805. The fence of a<br />

surrounding park is made of eclectic and secession<br />

metal elements.<br />

Dobiesław ( Absthagen ), ein Kirchen – und Bauerndorf<br />

das in der 70-er Jahren der 13. Jh. Durch<br />

die Buckowerzisterzienser gegründet wurde. Matki<br />

Boskiej Częstochowskiej–Kirche aus dem 15. Jh.<br />

In gotischen Stil gebaut. In Innenraum befndet<br />

sich der Granitweihkessel aus dem 15. Jh. Und eine<br />

Glocke aus dem Jahre 1805. Die Umzäunung der<br />

Kirche ist aus den in Eklektischen – und Jugendstil<br />

Metalstäben gemacht.<br />

3. Jeżyce - Pierwsze nadania książęce miały<br />

miejsce w latach 1248 – 1253. Z architekturą<br />

sakralną związane są budynki dawnych pastorówek,<br />

które zachowały się i pełnią<br />

funkcje plebani .Kościół<br />

p.w. M.B. Ostrobramskiej<br />

z XIX wieku, neogotycki,<br />

murowany, jednonawowy.<br />

Pomnik żołnierzy niemieckich<br />

poległych w I<br />

Wojnie Światowej.<br />

Jeżyce – First Duke’s<br />

grants were appionted in<br />

1248 through 1253. Along<br />

with sacred monuments<br />

there are some old pastorhouses,<br />

which now function as vicarage.The church<br />

of Our Lady of Ostra Brama from 19th century, Neo-<br />

Gothic, made of brick, aisleless. A memorial monument<br />

of German soldiers killed in World War I.<br />

Jeżyce ( Altenhagen ) ein im Jahren 1248-1253<br />

gegründetes Dorf. Mit der Sakralarchitektur sind die<br />

alten Pfarrhäuser verbunden, die bis heute ihre Funktion<br />

erhalten haben. Matki Boskiej Ostrobramskiej<br />

– Kirche, die einschiffge, neogotische, gemauerte<br />

Kirche aus dem 19. Jh. Kriegerdenkmal der in ersten<br />

Weltkrieg gefallenen deutschen Saldaten.<br />

4. Słowino Rezerwat Słowińskie Błota - W obrębie<br />

zespołu leśnego z przewagą buków i dębów<br />

znajduje się <strong>rezerwat</strong> “Słowińskie Błota”. Jest to najlepiej<br />

zachowane w Polsce torfowisko wysokie typu<br />

bałtyckiego z ogromną<br />

ilością różnorodnych gatunków<br />

fory i fauny.<br />

Słowino Marches Nature<br />

Reserve – it is the best<br />

preserved Baltic High Bog<br />

land in Poland with overwhelming<br />

number of fora and fauna spieces. It is lo -<br />

cated within a forest cluster with a majority of beech<br />

and oak trees called Słowino Marches.<br />

Słowino (Schlawin) – Naturschutzgebiet<br />

``Słowińskie Błota`` befndet sich i einem Waldkomplex<br />

in der überwiegend Buchen und Eichen sind. Das<br />

ist ein Torfmoor des Ostseetyps, das am besten in Polen<br />

erhalten ist. Hier befnden sich sehr viele Arten der<br />

Fauna und der Flora.<br />

5. Słowino - Kościół p.w. Podwyższenia Krzyża<br />

Św. Murowany, jednonawowy, który w 1808 roku<br />

w czasie pożaru wsi spłonął został odbudowany<br />

w latach 70-tych XX<br />

wieku. Przy kościelnym<br />

lapidarium Rzeźba Wilhelma<br />

Grossa wraz z aleją<br />

lipową. Wieś o licznych<br />

zagrodach w charakterze<br />

szachulcowym. Coroczny<br />

lipcowy festyn ludoworzemieślniczy<br />

Chaty”.<br />

„Budowa<br />

Słowino, An aisleless church of the Elevation of<br />

the Holly Cross with a Gothic turret , wich was burnt<br />

down in 1808 during the village fre, was rebuilt in<br />

the 70’s of the 20th century. By the church lapidary<br />

there is a sculpture by Wilhelm Gross situated in the<br />

lime alley. A willage with numerous cottages biult in<br />

checked pattern. An annual folk-craft fest “Building<br />

a Hut” in July.<br />

Podwyższenia Krzyża Świętego – Kirche - die<br />

einschiffge Kirche, die im Jahre 1808 bei der Dorf -<br />

feuer abgebrannt wurde, wurde wieder in der 70-er<br />

Jahren der 20. Jh. aufgebaut. Bei der Kirchenumgebung<br />

befndet sich eine Skulptur vom Wilhelm Gross<br />

und eine Lindenallee. In dem Dorf befnden sich<br />

etliche Fachwerkhäuser. Jedes Jahr wird hier in Juni<br />

Volks- und Handwerkerfest organisiert.<br />

6. Boleszewo – kościół<br />

ewangelicki, rzymsko – katolicki<br />

p.w. Najświętszego<br />

Serca Jezusa, wieża ok.<br />

1500 r.<br />

Boleszewo – Evangelical<br />

and Catholic church of<br />

the Sacred Heart, a tower<br />

built in 1500 A.D.<br />

Boleszewo ( Rötyenhagen) – Herz –Jesu- Kirche<br />

und ein Turm aus dem Jahre 1500.<br />

7. Stary Jarosław – Kościół p.w. Św. Krzyża<br />

z XIV wieku, styl gotycki, murowany, jednonawowy.<br />

Wnętrze zawiera ołtarz,. ambonę, rzeźbę „Chrystus<br />

Ukrzyżowany” z XVII wieku. Styl barokowy, kropielnica<br />

granitowa z XV<br />

wieku. Dawny cmentarzobecnie<br />

plac przykościelny<br />

z zachowanymi fragmentami<br />

metalowych kojców,<br />

cokołów, metalowych<br />

krzyży.<br />

Stary Jarosław – An aisleless Gothic church of<br />

the Holly Cross from 14th century with an altar, a<br />

pulpit, a sculpture of Crucifed Christ and a holywater<br />

basin from the 17th century. Rich in baroque<br />

ornaments. An old time cementary – now a church<br />

surroundings flled with a unique made of metal<br />

crosses, parts and pedestals.<br />

Stary Jarosław ( Alt Jährshagen ) – Świętego<br />

Krzyża- Kirche, die einschiffge, gemauerte Kirche<br />

aus dem 14.Jh., die in gotischen Stil gebaut ist. Innen<br />

befnden sich der Altar, die Kanzel und das Schnitzwerk<br />

`` Der Gekreuzigte Christi ``alle im 17 Jh. in Barockstil<br />

gebaut und der Granitweihkessel aus dem 15.Jh. Ein alter<br />

Friedhof – heute der Kirchenhof – mit Fragmenten<br />

von alten Gräberzäunen, Sockeln und Metal Kreuzen.<br />

8. Stary Jarosław – „antyki ziemi darłowskiej<br />

- kolekcja naszych przodków” - Tadeusz Konieczny<br />

tel. 695 843 808.<br />

Stary Jarosław – „the<br />

antiques of Darlowo<br />

soil” – the collection of<br />

our ancestors” – Tadeusz<br />

Konieczny tel. 695 843<br />

808.<br />

9. Krupy Kościół p.w. M.B. Ostrobram -<br />

skiej z XIV wieku, styl gotycki, murow -<br />

any, jednonawowy,. Wnętrze zawiera ołtarz<br />

główny, ambonę z baroku oraz rzeźbę „Grupa<br />

Ukrzyżowania” z początku XVI wieku. Zach -<br />

owane nieliczne zagrody szachulcowe z XIX w..<br />

Krupy the Gothic aisleless church of Our<br />

Lady of Ostra Brama from the 14th century,<br />

witch a Baroque main altar and and pulpit and<br />

a 16th century sculpture of the Crucifiction<br />

Group. There are also some village buildings<br />

from 19th century with a checked pattern pre -<br />

served.


Grupenhagen<br />

- Matki Boskiej<br />

Ostrobramskiej<br />

– Kirche, die einschiffge,<br />

gemau -<br />

erte in gotischen<br />

Stil gebaute<br />

Kirche. In Innenraum<br />

befnden<br />

sich ein Hochaltar, Barockkanzel und das Kreuzigungs-<br />

Schnitzwerk aus dem Anfang der 16. Jh.<br />

Fachwerkhäuser aus dem 19.Jh.<br />

10. Kowalewice Kościół p.w. Najświętszego<br />

Serca Pana Jezusa z 1879 roku, styl neogotycki,<br />

murowany, jednonawowy.<br />

Pomnik żołnierzy niemieckich poległych w I<br />

Wojnie Światowej. w formie słupa zwieńczonego<br />

krzyżem maltańskim .<br />

Kowalewice An isleless, Neo – Gothic church<br />

of the Sacred Heart built in 1879, A memorial monument<br />

of german soldiers killed in World War I in<br />

the form of a pole<br />

with a Maltan<br />

cross on top.<br />

Kowalewice<br />

(Alt Kugelwitz ) -<br />

Herz- Jesu – Kirche,<br />

einschiffge, ge -<br />

mauerte Kirche aus<br />

dem Jahre 1879 in<br />

neugotischen Stil gebaut. Kriegerdenkmal der im ersten<br />

Weltkrieg gefallenen Saldaten, das in Form eines Malteserkreuz<br />

ist.<br />

11. Barzowice Panorama punkt widokowy<br />

-położone w północno - wschodniej części<br />

<strong>Gminy</strong>. Zabudowa wsi zlokalizowana jest na<br />

północnym stoku<br />

wydłużonego garbu<br />

morenowego.<br />

Na południowy<br />

wschód od<br />

niej wznosi się<br />

najwyższy szczyt<br />

tej części moreny<br />

“Barzowicka<br />

Góra” o wysokości 72 m n.p.m. Piękne zachody<br />

słońca na tle jeziora Kopań i Morza Bałtyckiego.<br />

Barzowice Panoramic Wiew Point - located in<br />

north-east part of the commune. The village cottages<br />

are situated at the northern part of a moraine<br />

hill. South – east from it there is the highest point<br />

of the moraine called “Barzowice Hill” 72.2m high.<br />

Beautifull sunset wiewpoint with panoramic wiew<br />

over Baltic sea and Kopań Lake.<br />

Barzowice (Barzwitz) – Aussichtpunkt – das<br />

Dorf liegt in der nördlich-östliche Teil der Gemeinde<br />

auf einem Moränehügel. Auf der südlich<br />

- westliche Seite befndet sich die größte Anhöhe<br />

der Moräne, der Pigow-Berg – 72,2 Meter über dem<br />

Meeresspiegel.<br />

12. Barzowice Kościół p.w. Franciszka z Asyżu<br />

z XV wieku, styl gotycki, murowany, jednonawowy,<br />

Wnętrze zawiera szafkę ścienną gotycką z XV wieku.<br />

Nielicznie zachowane budownictwo zagrodowe.<br />

Barzowice , a gothic church of St. Francis of<br />

Assisi from the 15th century, aisleless.Inside a<br />

gothic wall case from the 15th century. Cottages<br />

from 19th century with interesting patterns.<br />

Man kann hier den schönen Sonnenuntergang mit<br />

dem Hintergrund von Ostsee und Vitter- See bewun -<br />

dern. Franziskus-Kirche aus dem 15.Jh., die einschif -<br />

fge, gemauerte, in gotischen Stil gebaute Kirche.<br />

Palczewice Manor Park – the biggest and most im -<br />

pressive landscape park established in the 19th century.<br />

Mostly deciduous, 12 spieces of trees, area of 2ha.<br />

Palczewice (Palzwitz) – Der größte und prächtigste<br />

Landschaftspark aus dem Ende des 19. Jahrhunderts,<br />

1 ha Oberfäche, 12 Laubbaumarten.<br />

14. Cisowo -<br />

Kościół p.w.<br />

Stanisława Kostki<br />

z 1321 roku, styl<br />

gotycki, murowany,<br />

jednonawowy.<br />

Wnętrze zawiera<br />

barokową ambonę<br />

i ołtarz główny,<br />

ławy renesansowe,<br />

kropielnica z XIV<br />

wieku. Nieliczne zachowane budownictwo zagrodowe.<br />

Cisowo a Gothic church of St. Stanisław Kostka<br />

from 1321 with a baroque pulpit and main altar, re -<br />

neissance benches and gallery, a holy-water basin<br />

from 14th century. Cottages from 19th century with<br />

interesting patterns of house farms.<br />

Cisowo ( Zisow) – Stanisław – Kostka – Kirche -<br />

die einschiffge, gemauerte, in gotischen Stil gebaute<br />

Kirche. In Innenraum befnden sich : im Barockstil<br />

gebaute Kanzel und Hochalter, Bänke und Chor im<br />

Renaissancestil und ein Weihkessel aus dem 14.Jh.<br />

Bauernhöfe aus dem 19.Jh.<br />

15. Miasto Darłowo - W latach 1352 - 1372<br />

powstał reprezentacyjny Zamek Książąt Pomor -<br />

skich , który był wielokrotnie przebudowywany<br />

i rozbudowywany, pełnił rolę siedziby książęcej,<br />

obecnie siedziba Muzeum Regionalnego. Kościół<br />

Mariacki z XIV wieku. Sanktuarium matki Boskiej<br />

Fatimskiej. Do najciekawszych zabytków<br />

kościoła należą sarkofagi książąt pomorskich:<br />

Eryka I, księcia pomorskiego i króla Danii, Szwecji<br />

i Norwegii; Elżbiety, księżniczki duńskiej,<br />

zmarłej w 1653 roku oraz księżnej Jadwigi, córki<br />

Elżbiety Duńskiej. Kościół Świętej Gertrudy- Jest<br />

to wyjątkowy na całym Pomorzu kościół gotycki<br />

kryty gontem. Jego budowę datuje się na lata<br />

1450 -1460, czyli na okres pobytu króla Eryka<br />

w Darłowie (1449 -1459). Na uwagę zasługuje<br />

neobarokowy prospekt organowy z 1912 roku<br />

i organy z 1860. Kościół Świętego Jerzego<br />

jest trzecim z zachowanych średniowiecznych<br />

kościołów w Darłowie ,jest murowany, otynkow -<br />

any , zbudowany w XV wieku. Brama Wysoka -<br />

13.Palczewice Park XIV-wieczna baszta, zwana też Bramą Kamienną<br />

Dworski - Największy albo Murowaną. Pomnik Rybaka - Pomnik<br />

i najbardziej okazały pełniący także rolę fontanny znajduje się niemal<br />

park o charakterze krajobrazowym<br />

z końca<br />

w centrum starego miasta, tuż obok ratusza. Pom -<br />

nik ten został zaprojektowany przez znanego nie -<br />

XIX wieku o pow. 2 ha, mieckiego artystę - Wilhelma Grossa, w 1919<br />

drzewostan liściasty, roku i został wystawiony ku czci ludzi morza.<br />

12 gatunków drzew.<br />

Gotycki Ratusz – Przebudowany w 1725 roku. Na<br />

uwagę zasługuje pozostały po poprzednim ratuszu<br />

renesansowy portal, znajdujący się nad drzwiami<br />

wejściowymi. Przedstawia on herb miasta - gryfa<br />

z ogonem ryby i napisem po łacinie.<br />

The City of Darłowo – througout the years<br />

1352 – 1372 the Castle of Pomeranian Dukes was<br />

established, reconstructed on several occasions,<br />

former house of Pomeranian Dukes, at present – a<br />

Regional Museum. St. Mary’s church from 14th<br />

century, Sanctuary of Our Mother of God from Fa -<br />

tima. In the side chapel under the the tower there<br />

are the tombs of Pomeraniand Dukes: Eryk the 1st ,<br />

king of Danmark, Sweden and Norway; Elizabeth,<br />

Dannish Princess, who died in 1653 and Princess<br />

Jadwiga, the daughter of Elizabeth the Dannish.<br />

St. Gertrude’s parisch church from the 15th cen -<br />

tury – an exceptional in whole Pomerania region<br />

church with a roof covered with wooden shingle.<br />

It’s construction goes back to 1450 – 1460, the pe -<br />

riod of time when King Eric was in Darłowo for the<br />

second time (1949 – 1459). We would like to draw<br />

your attention to the Baroque Pipe Organ pros -<br />

pect, and the pipe organs from 1860. St. George’s<br />

church – one of the three preserved Middle Ages<br />

churches of Darłowo, it is brick layed, roughcast -<br />

ed, built in the 15th century. The Stone gate from<br />

the 14th century, also called the High or Brick -<br />

layed Gate. A Fisherman’s Monument – which is<br />

also a fountain, located in a very heart of town<br />

near the City Hall. The monument was designed<br />

by a very famous german artist – Wilhelm Gross in<br />

1919 and was displayed to honour the man of the<br />

sea. The Gothic Town Hall – was reconstructed in<br />

1725. Worth mentioning is the remaining after an<br />

old City Hall, a Renaissance portal over the front<br />

door. It shows the City crest – half bird-half fsh<br />

(Gryf) with Latin inscription.


The City of Darłowo – througout the years 1352 –<br />

1372 the Castle of Pomeranian Dukes was established,<br />

reconstructed on several occasions, former house of<br />

Pomeranian Dukes, at present – a Regional Museum.<br />

St. Mary’s church from 14th century, Sanctuary of<br />

Our Mother of God from Fatima. In the side chapel<br />

under the the tower there are the tombs of Pomerani -<br />

and Dukes: Eryk the 1st , king of Danmark, Sweden<br />

and Norway; Elizabeth, Dannish Princess, who died in<br />

1653 and Princess Jadwiga, the daughter of Elizabeth<br />

the Dannish. St. Gertrude’s parisch church from the<br />

15th century – an exceptional in whole Pomerania region<br />

church with a roof covered with wooden shingle.<br />

It’s construction goes back to 1450 – 1460, the period<br />

of time when King Eric was in Darłowo for the second<br />

time (1949 – 1459). We would like to draw your attention<br />

to the Baroque Pipe Organ prospect, and the pipe<br />

organs from 1860. St. George’s church – one of the<br />

three preserved Middle Ages churches of Darłowo, it<br />

is brick layed, roughcasted, built in the 15th century.<br />

The Stone gate from the 14th century, also called the<br />

High or Bricklayed Gate. A Fisherman’s Monument<br />

– which is also a fountain, located in a very heart of<br />

town near the City Hall. The monument was designed<br />

by a very famous german artist – Wilhelm Gross in<br />

1919 and was displayed to honour the man of the sea.<br />

The Gothic Town Hall – was reconstructed in 1725.<br />

Worth mentioning is the remaining after an old City<br />

Hall, a Renaissance portal over the front door. It<br />

shows the City crest – half bird-half fsh (Gryf) with<br />

Latin inscription.<br />

Bobolin - Wieś została nadana zakonowi<br />

cystersów w Bukowie Morskim w 1267 roku. Była<br />

najdalej na północ wysuniętą wsią opacką.<br />

Bobolin – the village was appointed to Cisterian<br />

Order in Bukowo Morskie in 1267. It was the furthest<br />

North located abbot village.<br />

Bobolin ( Böbbelin) – das Dorf wurde im Jahre<br />

1267 des Zisterzienser aus Bukowwo Morkie<br />

übergegeben.<br />

Hitler’s secred military training ground –es -<br />

tablished in 1935 throug 1939. It was a testing<br />

facility to the World’s largest cannon, monstrous<br />

“Dora” 800mm caliber. The weight of the can -<br />

non was 1350 tons, it’s range 40 km. It penetrated<br />

steel 1.2 m thick. The tests were closly watched<br />

by Adolf Hitler and his entourage. The sign of the<br />

training ground remaining is a surrounding wall<br />

made of cement 2000m long and 12m high, as<br />

well as three artillery posts at the beach entrance<br />

along with some bunkres located at dune.<br />

Geheimer Übungsplatz des Hitlers – der im<br />

Jahre 1935-39 gegründet wurde. Hier sind die<br />

größten Kanonen der Welt ``Dora`` - Kaliber 800<br />

mm- getestet worden. Diese Tests hat Adolf Hitler<br />

gemeinsam mit seinem Gefolge beobachtet. Heute<br />

nur noch Kammmauer – Länge 2000m und Höhe<br />

12m, drei Artilleriestände und Bunker geblieben.<br />

Dąbki - Najstarsza wzmianka o wsi pochodzi<br />

z roku 1493. Dawniej osada rybacka, obecnie uzd -<br />

rowisko o walorach leczniczych. Z zabytkowej<br />

zabudowy wsi pozostała jedynie jedna chata ry -<br />

backa (mur pruski), która została odrestaurowana i<br />

znajduje się przy ul. Sztormowej 4 . Coroczne Re -<br />

gaty klasy Open o puchar Wójta <strong>Gminy</strong> Darłowo<br />

w Żeglarstwie i Windsurfngu.<br />

Dąbki – the oldest record of the village is dated<br />

1493. Former fshermen’s village, now a popular re -<br />

sort with spa attractions. The only remaining part of<br />

the old Dąbki is a Hut made of prussian wall, (fully<br />

restored) located at Sztormowa Street 4. An annual<br />

Commune Chairman Cup Open Regatta held at Bu -<br />

kowo Lake in windsurfng and yachting.<br />

Tajny Poligon Hitlera – Założony w latach 1935-<br />

39 . Dokonywano prób największego działa świata,<br />

gigantycznej armaty „Dory” o kalibrze 800 mm .<br />

Masa armaty 1350 ton donośność 40 km .<br />

Przebijała płyty stalowe 1,2 m.<br />

Próby obserwował Adolf Hitler wraz ze swoją<br />

świtą. Po poligonie pozostał grzebieniowy mur<br />

o długości 2000 m i wysokości 12 m. Trzy stanowiska<br />

artyleryjskie przy wejściu na plażę oraz bunkry<br />

na wydmach.<br />

Dąbki ( Neuwasser) – die älteste Notiz über Dąbki<br />

kommt aus dem Jahre 1493. Früher war das ein Fis -<br />

cherdorf, heute Ferienort mit Heileigenschaften. Von<br />

dem historischen Gebäuden ist nur noch ein Fach -<br />

werkhaus geblieben, das restauriert ist und befndet<br />

sich an der Sztormowastrasse 4. Jedes Jahr wird hier<br />

Regatta in Open Klasse in Segeln und Windsurfng<br />

um den Pokal der Gemeindevorsteher organisiert.<br />

Dąbki - „Regionalna Izba Tradycji - Pamięć<br />

Pokoleń” ul. Wczasowa 10.<br />

Bogumiła i Jan Górscy, tel. 94 314 86 03.<br />

Dąbki – the ”Regional Chamber of Tradition –<br />

Generation’s Memory” Wczasowa Street 10.<br />

Bogumiła and Jan Górski, tel 94 314 86 03.


AGROTURYSTYKA<br />

BARZOWICE<br />

• Lelo W., tel.: 94 315 54 51<br />

BOBOLIN<br />

• Janulewicz J. i K.<br />

tel.: 94 314 81 75 lub 500 217 634<br />

• Steblińscy A.i Z., tel.: 94 314 88 42<br />

BUKOWO MORSKIE<br />

• Kębłowski K., tel.: 503-002-248<br />

• Dąbrowscy A. A.<br />

tel.: 94 314-80-32 lub 602 573 895<br />

CISOWO<br />

• Chaber Cz., tel.: 94 314-33-71<br />

• „Domar” – Kuzemczak M..<br />

tel.: 94 314-31-25 lub: 694-427-945<br />

• Nowak Agnieszka, tel.: 94 314-15-08<br />

• „Pensjonat pod strzechą”<br />

tel.: 504-554-415<br />

• „Pod Modrzewiem” - Obara U.<br />

tel.: 094 314-15-41<br />

• Szuba A., tel.: 94 314-15-28<br />

• „U Wandy”- Hańczaryk W.<br />

tel.: 094 314-15-20<br />

DĄBKI<br />

• Staniszewski M.<br />

tel.: 94 314-80-44<br />

DOBIESŁAW<br />

• Denkiewicz T.<br />

tel.: 94 314-93-31<br />

DOMASŁOWICE<br />

• „Dworek” – Szymańska L.<br />

tel.: 94 346-98-04 lub: 505-180-300<br />

DROZDOWO<br />

• Zielińska H., tel.: 94 315-55-53<br />

GLEŹNOWO<br />

• Łusiak R.<br />

tel.: 094 314-80-72 lub: 601 871 899<br />

GLEŹNÓWKO<br />

• Jończyk P.J., tel.: 094 314-86-30<br />

kom. 502-667-427<br />

• Ranczo Braci S. - Sochiński J.<br />

tel.: 94 314-88-86<br />

JEŻYCE<br />

• Knap W., tel.: 094 314-92-62<br />

• Nowy Kraków” – Kożuchowska B.<br />

tel.: 506-077-969 lub: 506-077-655<br />

• „Pod świerkami”- A. Z. Mezgier<br />

tel.: 781-779-023<br />

JEŻYCZKI<br />

• Ankowska G., tel.: 94 314-93-22<br />

• „Pod Dębami” – E. Dęga<br />

tel.: 600-581-556<br />

KOPAŃ<br />

• Chanulak K., tel.: 94 314-18-32<br />

• Krakowiak Z., tel.: 94 314-23-22<br />

• Krajobraz z wiatrakami – Włodek W. i M.<br />

tel.: 094 314-18-35<br />

• „Na Początku” - Suszek S.<br />

tel.: 94 314-11-50 lub: 505-686-065<br />

• „Pod kasztanem” - Rogala A.<br />

tel.: 94 314-19-07<br />

„Polanki” - Traczyk J.<br />

tel.: 94 314-18-62 lub: 504-577-741<br />

• Skotarczyk Wiesław, tel.: 94 314-21-89<br />

• U Józka, tel. 0885 706 982<br />

• „U Michałów” - Michalik Z.<br />

tel.: 94 314-18-40 lub: 94 314-19-10<br />

KOPNICA<br />

• Nowak W. A. P.<br />

tel.: 94 314-29-64<br />

• „Siedlisko” - Krysińska Danuta<br />

tel.: 94 315-55-97<br />

KRUPY<br />

• „Pod Podkową” - Kubicki A. i G.<br />

tel.: 94 318-48-11 lub 507 615 760<br />

• „Na zakręcie” – Tomczyk M.<br />

tel.: 94 314-87-30<br />

PORZECZE<br />

„Agawa” –Bakaj K., tel.: 94 314-60-90<br />

SŁOWINO<br />

• Świstek J., tel.: 94-314-35-49 lub: 600-215-701<br />

• „ Kłosek” Świstek G.<br />

tel.: 94-314-47-60 lub: 515-082-609<br />

BAZA NOCLEGOWA GMINY DARŁOWO<br />

• „W sadzie” - Świstek S., tel.: 606-839-572<br />

STARY JAROSŁAW<br />

• „ Zielone wzgórze Anny” – Palak A.<br />

tel.: 94 318-48-72<br />

SULIMICE<br />

• Góra Wiesława, tel.: 94 315-54-34<br />

WICIE<br />

• Hinc E. i Z.<br />

tel.: 94 315-54-05 lub: 601-860-474<br />

• „Leśniczówka” – Bojanowska T.<br />

tel.: 059-810-94-60 lub: 512-326-114<br />

WIEKOWICE<br />

• „Ignatówka” – M. H. Ignatowicze<br />

tel.: 94 314-95-26 lub: 601-725-901<br />

• Nakielski Zenon i Elżbieta<br />

tel.: 94 314-47 60<br />

• Pauba Władysław, tel.: 94 314-94-29<br />

• Solecka J., tel.: 94 314-94-29<br />

ZAKRZEWO<br />

• Krzaczkowska R.<br />

tel.: 94 314 82 00 lub 502-257-480<br />

• „U Arka” - Pacuła T. i A.<br />

tel.: 94 315-55-67<br />

DOMKI LETNISKOWE<br />

BOBOLIN<br />

• „EL-DAR” Winiarek D.<br />

tel.: 691-733-662<br />

• „FALA”- Podgórska A.<br />

tel.: 604121575<br />

DĄBKI<br />

• Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji<br />

tel.: 94 314-80-64, 094 80 70<br />

• Mewa, tel.: 504-654-843<br />

• Na fali - luksusowe domki letniskowe<br />

tel.: 515-451-217<br />

• Amber House, tel. : 509 161 418<br />

• Las Palmas, tel.: 513 900 100<br />

WICIE<br />

• Bryza, tel.: 88 77 31 201<br />

• Zacisze, tel.: 094 315-54-05 lub: 601-860-474<br />

• „Pod Gruszą” - Barańska E.<br />

tel.: 94 314-47-85<br />

DOMY WCZASOWE<br />

BOBOLIN<br />

• „Bursztyn”, tel.: 94 314-84-67<br />

• „Nad Morzem”, tel.: 519 52 71 11<br />

• Ranczo Mustafa, tel.: 94 314-86-66<br />

CISOWO<br />

• „Pensjonat pod strzechą”<br />

tel.: 504-554-415<br />

DĄBKI<br />

• Amber, tel.: 94 314-86-02<br />

• Bajka, tel.: 94 314-86-36<br />

• Bursztyn<br />

tel.: 94-314-80-03 lub: 698-200-127<br />

• Dąbki Village, tel.: 697 358 852<br />

• FARMA<br />

tel.: 94-314-34-22 lub: 695-433-995<br />

• Janusia, tel.: 94 314-86-03<br />

• Laguna, tel. : 94 314 86 82 lub 793 148 682<br />

• Pelikan, tel.: 94 314-86-17<br />

• Willa - Mikołajek Nadmorski - Niewadził G.<br />

tel.: 94 345-49-22 lub: 604 633 606<br />

WICIE<br />

• Nadmorski<br />

tel.: 94 315-54-64 lub: 608-586-104<br />

KWATERY PRYWATNE<br />

BOBOLIN<br />

• Rafa, tel.: 94-314-80-20 lub: 602-522-484<br />

• U Piotrusia – Wittchen P.<br />

tel.: 61 867-83-54 lub: 601-778-354<br />

BUKOWO MORSKIE<br />

• Szarycz A.i M., tel.: 501-355-927<br />

DĄBKI<br />

• Apartament MADA – Barański A.<br />

tel.: 094 314 80 59 lub: 691 740 222<br />

• Olczykowski B. i M.<br />

tel.: 94 314-80-95 lub: 696-057-701<br />

• Ćwiertniewicz R., tel.94 314 81 50 lub: 0846270878<br />

• Dąbki Village, tel.: 697 358 852<br />

• Dom Gościnny ZBYSZKO<br />

tel.: 94 314-80-30 lub: 600 858 594<br />

• Dom wczasowy – Szymacha E. J.<br />

tel.: 94 314 86 54 lub: 509 764 911<br />

• Drozd D., tel.: 94 314-86-26 lub: 606-452-532<br />

• Grela I. i W., tel.: 94 314-86-63 lub 500 636 880<br />

• Gut J., tel.: 94 314-81-05<br />

• Bosek H., tel.: 94 314-80-71<br />

• Kałużni A. i T., tel.: 94 314-80-12<br />

• Kamin H., tel.: 94 314-81-16<br />

• Krawieccy W. i M., tel.: 94 314-81-48<br />

• Krawiecka H. tel.: 94 314-80-01,<br />

• Terez M. i S., tel.: 94 314 8677 lub: 512 497 059<br />

• Nawrocki J. i K., tel.: 94 314-81-56<br />

• Panfil I., tel.: 94 314-81-18<br />

• „Pod Brzózką”, tel.: 94 314 81 77<br />

• Stachowscy L. i W., tel.: 94 314-80-33<br />

• Staniszewska K., tel.: 94 314-86-22<br />

• Szymacha E. i J., tel.: 94 314-86-54<br />

• „Pod modrzewiem”Wachowski K., tel.: 94 314-80-29<br />

• Wątrobińska J., tel.: 94 314-80-11<br />

• Willa - Mikołajek Nadmorski - Niewadził G.<br />

tel.: 94 345-49-22 lub: 604 633 606<br />

DOMASŁOWICE<br />

• Glaza M., tel.: 94 314-60-56<br />

• Szwedek S., tel.: 887-472-056<br />

DROZDOWO<br />

• Kurzyńska H., tel.: 94 315-55-18<br />

• Rolska A., tel.: 94 315 55 66<br />

GLEŹNOWO<br />

• Kwatery prywatne, tel.: 507-971-058<br />

PORZECZE<br />

• Bakaj K., tel.: 94 314-60-90<br />

OŚRODKI WCZASOWE<br />

BOBOLIN<br />

• O. W. Sunset - Wandycz D., tel: 94 314 20 65<br />

DĄBKI<br />

• Amber House, tel.: 094-314-86-18 lub: 509-16-14-18<br />

• Argentyt, tel.: 94 314-81-31<br />

• Baltic Tourist, tel.: 94 314-81-12<br />

• Carbo, tel.: 94 314-80-41<br />

• Cegielski, tel.: 94 314-80-47<br />

• Celma, tel.: 94 314-81-24<br />

• Delfin, tel.: 604-074-311, 94 80 85<br />

• Dom wypoczynkowy Maria<br />

tel.: 94 314-81-17 lub: 94 314-80-62<br />

• Dom Wypoczynkowy DUET, tel.: 94 314-81-23<br />

• Dukat, tel.: 94 314 80 51, 94 314 80 52, 94 314 80 53<br />

• Feliks, tel.: 94 314-80-27 lub: 94 314-81-19<br />

• GeoVita, tel.: 94 314-81-14 lub: 94 314-81-68<br />

• Hutmen, tel.: 94 314-80-31 i lub: 94 314-86-60<br />

• Horyzont, tel.: 94 314-80-07 lub: 94 314-80-46<br />

• Na wydmach, tel.: 94 315-55-85 lub: 608-593-242<br />

• Nowa Apena, tel.: 94 314-80-56<br />

• Polonez, tel.: 94 314-81-10<br />

• Północ, tel.: 94 314-80-08<br />

• Relaks, tel.: 94 314-80-10<br />

• Słońce, tel.: 94 314-84-57 lub: 604-824-913<br />

• Zagroda, tel.: 94 315-56-90<br />

WICIE<br />

• Arnika, tel.: 94 315-55-25 lub: 32 267-40-78<br />

• Bałtyk, tel.: 501-717-812 lub: 59 810-81-38<br />

• Czarski, tel.: 94 361 99 80 lub: 509-205-513<br />

• D.W. Poranek, tel.: 94-314-54-01 lub: 602-730-355<br />

• JAKS, tel.: 603-094-828 lub: 601-656-580<br />

• Neptun, tel.: 94 314-34-40 lub: 601 613 440<br />

• Rafmil - Bernard Karwacki<br />

tel.: 94 315-55-25 lub: 601-420-906<br />

POLA BIWAKOWE i CAMPINGI<br />

BOBOLIN<br />

• SOREL, tel.: 94 314 80 61 lub 606 14 55 51<br />

• Madejczyk K., tel. 94 314 86 37<br />

DĄBKI<br />

• Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji<br />

tel.: 94 314-80-64, 94 80 70<br />

WICIE<br />

• Kemping Nadmorski, tel.: 94 315-55-32<br />

• Pole namiotowe - Hinc Ewa i Zenon<br />

tel.: 94 315-54-05 lub: 601-860-474<br />

• Pole namiotowe - Pod Gruszą, tel.: 94 314-47-85

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!