aktualizacja inwentaryzacji przyrodniczej gminy polkowice - Biuletyn ...

W badaniach bioindykacyjnych z wykorzystaniem porostów (= lichenoindykacja)
wyróżnia się następujące, podstawowe strefy:
1/ pustynia porostowa, na obszarze której porosty nadrzewne nie występują;
2/ strefa osłabionej wegetacji (strefa walki), charakteryzująca się obecnością mniej
wrażliwych na zanieczyszczenia porostów skorupiastych i listkowatych; te ostatnie z reguły
mają małe i często uszkodzone plechy; z gatunków o plechach krzaczkowatych występują
tylko bardziej odporne porosty z rodzajów mąkla Evernia i odnożyca Ramalina;
3/ strefa normalnej wegetacji, na obszarze której nie obserwuje się negatywnych
zmian we florze porostów lub są one minimalne; występują gatunki reprezentujące wszystkie
typy morfologiczne plech.
Powyższą klasyfikację zwykle rozbudowuje się, co umożliwia bardziej dokładny
monitoring. Używając porostów jako biowskaźników, wyróżniamy następujące strefy (według
Fałtynowicza 1995):
I - O SZCZEGÓLNIE SILNIE ZANIECZYSZCZONYM POWIETRZU (= bezwzględna
pustynia porostowa), która charakteryzuje się całkowitym brakiem porostów nadrzewnych;
kora jest pozbawiona epifitów lub występują na niej jednokomórkowe zielenice, które – przy
masowym pojawie – nadają pniom zieloną barwę;
II - O BARDZO SILNIE ZANIECZYSZCZONYM POWIETRZU (= względna pustynia
porostowa), w której występują tylko najbardziej odporne na zanieczyszczenia porosty o
plechach skorupiastych: misecznica proszkowa Lecanora conizaeoides i gatunki z rodzaju
liszajec Lepraria;
III - O SILNIE ZANIECZYSZCZONYM POWIETRZU (= wewnętrzna strefa osłabionej
wegetacji), w której, poza gatunkami skorupiastymi, rosną również porosty o plechach
łuseczkowatych, gatunkami wskaźnikowymi dla tej strefy są: brudziec kropkowaty
Amandinea punctata, paznokietnik ostrygowy Hypocenomyce scalaris, obrost wzniesiony
Physcia adscendens i złotorost postrzępiony Xanthoria candelaria;
IV - O ŚREDNIO ZANIECZYSZCZONYM POWIETRZU (= środkowa strefa osłabionej
wegetacji), w której występują już porosty o plechach listkowatych; strefę tę wyróżniają:
pustułka pęcherzykowata Hypogymnia physodes i tarczownica bruzdkowana Parmelia
sulcata;
V - O WZGLĘDNIE MAŁO ZANIECZYSZCZONYM POWIETRZU (= zewnętrzna strefa
osłabionej wegetacji), którą charakteryzuje obecność mniej wrażliwych na
zanieczyszczenia porostów krzaczkowatych. Są to: mąkla tarniowa Evernia prunastri, mąklik
otrębiasty Pseudevernia furfuracea i gatunki z rodzaju odnożyca Ramalina; porosty te zwykle
występują nielicznie, a ich plechy są zwykle małe i zdeformowane;
278