aktualizacja inwentaryzacji przyrodniczej gminy polkowice - Biuletyn ...

III.4.4.
III.4.4.1.
PTAKI
WSTĘP
Na terenie gminy Polkowice dotychczas przeprowadzono jedną kompleksową
inwentaryzację ptaków w 1996 roku (Krajewski i in. 1996), wykonaną na zlecenie Urzędu
Gminy Polkowice. Wcześniej nie prowadzono na tym obszarze żadnych badań ptaków, nie
licząc jednodniowego liczenia ptaków wzdłuż wału OUOW „Żelazny Most” (Owczarek 1995
za Krajewski i in. 1996) opublikowanego w numerze Informatora Przyrodniczego
Województwa Legnickiego. Jest to jednak doniesienie dotyczące wybranego fragmentu
terenu gminy Polkowice. Przeprowadzona na potrzeby bieżącej aktualizacji inwentaryzacji
analiza pism i wydawnictw ornitologicznych nie zawiera danych na temat awifauny gminy
Polkowice. Prezentowane wyniki w zakresie inwentaryzacji ornitofauny na terenie gminy są
kontynuacją badań przeprowadzonych w 1996 roku.
III.4.4.2.
METODYKA BADAŃ
Przed rozpoczęciem prac terenowych mających na celu inwentaryzację awifauny
gminy Polkowice, dokładnie przeanalizowano wyniki poprzednio przeprowadzonej
inwentaryzacji badanego terenu (Krajewski i in. 1996), które pomogły wytypować środowiska
szczególnie wartościowe ornitologicznie, tj.: zbiorniki wodne, tereny podmokłe oraz wiekowe
lasy liściaste i parki. Terenom tym oraz występującym na nich ptakom poświęcono najwięcej
uwagi. Przeprowadzono szczegółowe badania całego terenu gminy. W miejscach
szczególnie atrakcyjnych ornitologicznie (Krajewski i in. 1996) badania przeprowadzono
dwukrotnie w ciągu sezonu lęgowego ptaków (tzn. od 1 marca do 31 lipca 2012 r.).
Przy ustalaniu metodyki inwentaryzacji kierowano się zasadami metodycznymi
zawartymi w atlasach i poradnikach metodycznych poświęconych temu zagadnieniu
(Czapulak i in. 1987, Mikusek 2005, Sikora i in. 2007, Chylarecki i in. 2009). Kluczowym
elementem przeprowadzonej inwentaryzacji było określenie bogactwa gatunkowego całego
zgrupowania ptaków lęgowych na terenie gminy Polkowice. Szczególny nacisk położono na
występowanie, liczebność i status lęgowy gatunków zagrożonych, tj. wymagających
szczególnej ochrony w granicach Unii Europejskiej (Załącznik I Dyrektywy 2009/147/WE),
w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (PCKZ) oraz w skali regionu, czyli na terenie Śląska
(Dyrcz i in. 1991).
Prowadząc badania brano pod uwagę szczegóły dotyczące biologii lęgu
poszczególnych gatunków ptaków, których spodziewano się na badanym terenie, tzn.
preferencje siedliskowe, fenologię przeprowadzania toków i gniazdowania oraz zmienność
ich aktywności dobowej. Obserwacje prowadzono przy pomocy lornetki 10x42 i lunety
(Opticron), poruszając się piechotą. Posługiwano się również metodą nasłuchu głosów
126