miÄÅnie posturalne i nauka chodu
miÄÅnie posturalne i nauka chodu miÄÅnie posturalne i nauka chodu
ad.2. Właściwa nauka chodu Etap właściwej nauki chodzenia jest bardzo zróżnicowany. Wynika to ze zróżnicowanego stanu pacjentów. W niektórych przypadkach konieczne jest odciążenie (częściowe lub całkowite) lub dodatkowe punkty podparcia zabezpieczające stabilność postawy. W tym celu stosuje się szereg urządzeń lub pomocy ułatwiających naukę chodu. Jako przykład podać można urządzenia umożliwiające naukę chodu dzięki zastosowanemu podwieszeniu. Z tego rodzaju podwieszeniem możliwe staje się przeprowadzenie nauki chodu u pacjentów nie potrafiących samodzielnie poruszać się w poręczach lub poprowadzenie nauki chodu w wodzie. Na szczególną uwagę zasługuje wysokospecjalistyczne urządzenie do reedukacji chodu - Lokomat. Dzięki temu urządzeniu możliwy jest chód w podwieszeniu, nawet u pacjentów z bardzo upośledzoną funkcją chodu. Zautomatyzowane ortezy, poruszają kończynami dolnymi pacjenta, umożliwiając marsz po bieżni w pełni fizjologicznym wzorcu chodu. Specjalne oprogramowanie dopasowuje ruch kończyn pacjenta do prędkości bieżni, jednocześnie przekazując bezpośrednią informacje zwrotną o aktywności pacjenta i o jego własnym udziale w wykonywanym ruchu. Lokomat stosowany jest przede wszystkim u pacjentów: po urazach rdzenia kręgowego, po urazach czaszkowo-mózgowych, w stwardnieniu rozsianym, po udarach, u dzieci z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym. Naukę chodu poprzedza ocena stanu pacjenta. Polecamy pacjentowi wykonać ruch kończyną dolną w różnych kierunkach, następnie na przemian obciążać jedną i drugą kończynę oraz wykonać chód w miejscu. Wspomniana ocena pomoże nam w ustaleniu problemów lokomocyjnych pacjenta oraz zlokalizowaniu przyczyn zaburzeń, by poprzez odpowiednio dobrane działanie terapeutyczne móc je usunąć. U pacjentów neurologicznych, na tym etapie nauki chodu, zaistnieje potrzeba ułatwienia niektórych ruchów, a u pacjentów ortopedycznych zastosowania pewnego odciążenia. Na pierwszych etapach reedukacji chodu, podczas wykorzystywania pomocy ułatwiających chód, jakimi są kule, balkoniki, poręcze, stosujemy typ chodu - cztero-, trój- lub dwutaktowy. Następnie, na kolejnych etapach usprawniania, stosuje się coraz to mniej punktów podparcia. Wyjątek stanowi „chód kangurowy” stosowany jako jedyny możliwy
u paraplegików, gdzie zawsze występować będą dwa punkty podparcia (obie nogi lub obie kule). Punkty podparcia podczas chodu o kulach, stanowić mają, bądź odciążenie dla jednej nogi, bądź zapewnienie lepszej stabilności. W pierwszym przypadku, jako zasadę przyjmuje się, że odciążana kończyna przy podparciu, powinna być wsparta przynajmniej dwoma dodatkowymi punktami podparcia (rozłożenie ciężaru na 3 punkty), natomiast zdrowa noga może być stawiana bez dodatkowego podparcia. Z kolei w drugim przypadku każda z kończyn ma dwa punkty podparcia w fazie obciążenia, na ogół z pewnym powiększeniem płaszczyzny podparcia. W przypadku nieodwracalności zaburzeń chodu, dążymy do uzyskania najkorzystniejszych kompensacji i do optymalnego wzorca chodu. Ważne jest aby zapobiec wytworzeniu się i utrwaleniu nieprawidłowego stereotypu chodu, będącego wynikiem samoistnych kompensacji. Nieodłącznym elementem nauki chodzenia, jest również nauka upadania i podnoszenia się z upadku. Natomiast terapeuta powinien ze swojej strony zapewnić bezpieczną asekurację i jasny instruktarz. ad.3. Doskonalenie chodu W ramach doskonalenia chodu pacjent wykonuje przejścia po pochylni, schodach, po różnego rodzaju nawierzchni, pokonuje przeszkody terenowe itp. Kolejny etap to utrudnianie chodzenia, poprzez zmienianie warunków treningu (trudniejsze zadania, likwidowanie ułatwień). W tym względzie pomocne wydają się wszelkie tory przeszkód. Pracować można również nad pewnymi parametrami chodu, jak prędkość i długość kroku. Osiąga się to poprzez poprawę ogólnej wydolności. Podczas tej fazy likwiduje się też drobne błędy chodu, np. poprzez zmianę aparatu, protezy, butów lub wkładki do obuwia. W przypadku, kiedy nie jest możliwe pełne przywrócenie funkcji chodu, dąży się do utrzymania uzyskanego poziomu sprawności i wydolności chodu. opracował: Radosław Kobyłecki
- Page 1 and 2: „MIĘŚNIE POSTURALNE I NAUKA CHO
- Page 3: pionizujemy do niewielkich nachyle
u paraplegików, gdzie zawsze występować będą dwa punkty podparcia (obie nogi lub obie<br />
kule).<br />
Punkty podparcia podczas <strong>chodu</strong> o kulach, stanowić mają, bądź odciążenie dla jednej<br />
nogi, bądź zapewnienie lepszej stabilności.<br />
W pierwszym przypadku, jako zasadę przyjmuje się, że odciążana kończyna przy<br />
podparciu, powinna być wsparta przynajmniej dwoma dodatkowymi punktami podparcia<br />
(rozłożenie ciężaru na 3 punkty), natomiast zdrowa noga może być stawiana bez<br />
dodatkowego podparcia.<br />
Z kolei w drugim przypadku każda z kończyn ma dwa punkty podparcia w fazie<br />
obciążenia, na ogół z pewnym powiększeniem płaszczyzny podparcia.<br />
W przypadku nieodwracalności zaburzeń <strong>chodu</strong>, dążymy do uzyskania<br />
najkorzystniejszych kompensacji i do optymalnego wzorca <strong>chodu</strong>. Ważne jest aby<br />
zapobiec wytworzeniu się i utrwaleniu nieprawidłowego stereotypu <strong>chodu</strong>, będącego<br />
wynikiem samoistnych kompensacji.<br />
Nieodłącznym elementem nauki chodzenia, jest również <strong>nauka</strong> upadania i podnoszenia się<br />
z upadku. Natomiast terapeuta powinien ze swojej strony zapewnić bezpieczną<br />
asekurację i jasny instruktarz.<br />
ad.3. Doskonalenie <strong>chodu</strong><br />
W ramach doskonalenia <strong>chodu</strong> pacjent wykonuje przejścia po pochylni, schodach, po<br />
różnego rodzaju nawierzchni, pokonuje przeszkody terenowe itp. Kolejny etap to<br />
utrudnianie chodzenia, poprzez zmienianie warunków treningu (trudniejsze zadania,<br />
likwidowanie ułatwień). W tym względzie pomocne wydają się wszelkie tory przeszkód.<br />
Pracować można również nad pewnymi parametrami <strong>chodu</strong>, jak prędkość i długość kroku.<br />
Osiąga się to poprzez poprawę ogólnej wydolności.<br />
Podczas tej fazy likwiduje się też drobne błędy <strong>chodu</strong>, np. poprzez zmianę aparatu,<br />
protezy, butów lub wkładki do obuwia. W przypadku, kiedy nie jest możliwe pełne<br />
przywrócenie funkcji <strong>chodu</strong>, dąży się do utrzymania uzyskanego poziomu sprawności<br />
i wydolności <strong>chodu</strong>.<br />
opracował:<br />
Radosław Kobyłecki