Kurier 113-fonty.indd - Stowarzyszenie Przyjaciół Puszczykowa
Kurier 113-fonty.indd - Stowarzyszenie Przyjaciół Puszczykowa
Kurier 113-fonty.indd - Stowarzyszenie Przyjaciół Puszczykowa
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Listopad 2011<br />
www.puszczykowo.info.pl<br />
nr<strong>113</strong><br />
DOSTARCZANY BEZPŁATNIE MIESZKAŃCOM MIASTA<br />
Foto: Włodzimierz Kowaliński<br />
Spotkanie<br />
z Panià Marià Gostylla-Pachuckà, czytaj s.7
Portrety puszczykowskich domów<br />
Dom na rogu Poznańskiej<br />
i Magazynowej<br />
Obawiam się, że wskutek szeregu planów ujawnionych<br />
ostatnio wobec <strong>Puszczykowa</strong>, temat artykułów o przedwojennej<br />
architekturze trzeba będzie nazwać tytułem:<br />
„portrety trumienne puszczykowskich zabytków”.<br />
Wobec tego, niniejszym informuję o zamiarze likwidacji<br />
kolejnego zabytkowego domu <strong>Puszczykowa</strong>. Na<br />
ulicy Poznańskiej i Magazynowej<br />
stoi jeszcze dworek,<br />
który w planach budowy<br />
marketu, przeznaczony<br />
jest do rozbiórki.<br />
Jest to standardowy projekt<br />
lat 30-tych XX wieku, niedużego<br />
dworku przeznaczonego<br />
dla przedstawicieli przedwojennej<br />
klasy średniej. Dziś<br />
ta kwalifikacja jest również<br />
stosowna. Zaprojektowany<br />
został według klasycznych<br />
polskich reguł funkcjonalnych,<br />
czyli podziału bryły na<br />
trójczłonowy układ z centralnym<br />
wejściem, prawdopodobnym<br />
holem i klatką schodową<br />
na głównej osi oraz symetrycznymi skrzydłami.<br />
Dom ma użytkowe poddasze i kryty jest dwuspadowym<br />
naczółkowym dachem z ceramiczną dachówką. Brak jest<br />
jakichś znaczących ozdób, choć za taką w pewnym stopniu<br />
może uchodzić nisza wejścia głównego z widoczną<br />
sugestią wbudowania tam dwóch kolumn. Kolorystyka<br />
przydymiona patyną czasu wskazuje na pierwotny stan<br />
czyli piaskowy odcień żółci. Podobno kiedyś miejscowi<br />
murarze nazywali ten kolor puszczykowską żółcią, od piasku<br />
branego z okolicy do zaprawy tynkarskiej.<br />
Dom ma trafnie ułożone proporcje, dziś niebagatelna<br />
zaleta. Gdyby jego projekt przyjąć jako wzór do inspiracji,<br />
to na jedną rzecz powinno się szczególnie zwrócić uwagę:<br />
otóż w tym i podobnych przykładach murłata, na której<br />
spoczywają krokwie, leży bezpośrednio na wieńcu.<br />
Nazwijmy to prawdą kondygnacji. Dzięki temu masa muru<br />
nad oknami jest mniejsza niż mury podokienne, co nie<br />
powoduje przykrego wrażenia przytłoczenia parteru przez<br />
piętro. Najsłabszą stroną opisywanego domu jest lukarna<br />
we frontowej połaci dachu. Gdyby jej dodać również<br />
naczółkowy daszek, a także zaprojektować okazalsze<br />
2<br />
główne drzwi i nieco odsłonić front byłby to wzorowy<br />
projekt ponadczasowej architektury mieszkalnej. Wprowadzając<br />
różne konfiguracje detali w postaci drzwi, okien<br />
czy kolorów tynku można zaspokoić rozmaite gusta.<br />
Stan dworku z zewnątrz nie wskazuje na konieczność<br />
znaczącego remontu, a już w żadnym wypadku rozbiórki.<br />
Jego brak stanowiłby wielką wyrwę w tej części ulicy<br />
Poznańskiej, która z racji rzadkiej przedwojennej zabudowy<br />
willowej tych terenów, stanowiących peryferie ówczesnego<br />
letniska, po okresie powojennej industrializacji nie<br />
stanowi stylowej jedności. Zamierzony plan budowy marketu<br />
raczej pogłębi tę dezintegrację.<br />
Jak refren piosenki należy przy każdej takiej okazji<br />
powtarzać: przedwojenna architektura tworzy dobrą markę<br />
<strong>Puszczykowa</strong>. Podobną zabudową może poszczycić się<br />
niewiele „miast - ogrodów” i głównie z tego powodu Puszczykowo<br />
stawiane jest w rzędzie takich miejsc jak Konstancin<br />
pod Warszawą, Nikolasee pod Berlinem lub Hampstead<br />
pod Londynem czy też słynny Wimbledon. To ostatnie<br />
porównanie nie jest przypadkowe. Jestem przekonany,<br />
że Puszczykowo ma warunki, aby stać się drugim Wimbledonem<br />
z wszelkimi dobrymi implikacjami tej nazwy.<br />
Rozwijająca się baza tenisowa z prestiżowymi turniejami<br />
może być lokomotywą rozwoju miasta i wraz z dotychczasową<br />
marką stanowić jego nową identyfikację. Tak się<br />
nie stanie jeśli wygra zarysowująca się tendencja doraźnej<br />
industrializacji.<br />
Zbigniew Cichocki
Nr <strong>113</strong><br />
Szanowni Czytelnicy,<br />
telewizji i radiu od początku listopada słychać<br />
W kolędy. W wielu sklepach czekoladowe bombki<br />
Listopad 2011<br />
i gwiazdory pojawiły się już w październiku. Żyjemy<br />
w nieustającym czasie świątecznym, w którym coraz bardziej<br />
zacierają się granice między tym co codzienne, a tym<br />
co odświętne. Nawet niedziele nam spowszedniały. Zakupy<br />
w tym dniu, nikogo już nie dziwią, i mało kogo bulwersują.<br />
Wielkie centra handlowe zastępują małe sklepiki,<br />
a komercjalizacja sprawia, że to co kiedyś było niezwykłe,<br />
dziś staje się banalne.<br />
Żyjemy w coraz szybszym tempie i nim usprawiedliwiamy<br />
nasz nieustanny brak czasu.<br />
Coraz więcej obowiązków, coraz mniej chwil poświęcanych<br />
bliskim, przyjaciołom i samym sobie. Może jednak<br />
warto odnajdować zwyczajny<br />
rytm życia, a obowiązkom<br />
i odpoczynkowi przywracać<br />
właściwe proporcje. Nie<br />
pozwólmy, by to co szczególne<br />
i wyjątkowe zaginęło w zalewie<br />
tego co pospoli te i zwyczajne.<br />
Wszystko ma swój czas.<br />
Czekajmy więc cierpliwie,<br />
Drodzy Czytelnicy, na czas<br />
świąteczny, a tymczasem polecam<br />
bardzo serdecznie cały numer naszego pisma, w którym<br />
przeczytacie o najciekawszych wydarzeniach, które<br />
miały miejsce w Puszczykowie w mijającym miesiącu.<br />
Z poważaniem<br />
Redaktor naczelna – Katarzyna Trybuś<br />
„<strong>Kurier</strong> Puszczykowski” dotarł do pisma Powiatowego Konserwatora Zabytków opiniującego projekt<br />
wielkopowierzchniowego budynku handlowego w Puszczykowie.<br />
Ze względu na wagę tematu i duże zainteresowanie mieszkańców publikujemy obszerne fragmenty. Pismo datowane<br />
jest 14 września 2011; wytłuszczenia pochodzą od redakcji.<br />
OPINIA Powiatowego Konserwatora Zabytków<br />
dotycząca zawiadomienia o wszczęciu postępowania ws. ustalenia warunków zabudowy<br />
dla budynku handlowego przy ul. Poznańskiej/Magazynowej w Puszczykowie<br />
„<br />
Odpowiadając na pismo z dnia 16.08.2011 r. ...dotyczące Należy podkreślić, że przestrzeń miasta <strong>Puszczykowa</strong><br />
zawiadomienia Burmistrza Miasta <strong>Puszczykowa</strong> o wszczęciu<br />
postępowania w sprawie ustalenia warunków zabudoficzne<br />
i otaczające walory przyrodnicze oraz charakter<br />
jest silnie zdeterminowana przez jego położenie geograwy<br />
dla budynku handlowego wraz z niezbędną infrastrukturą pierwotnej zabudowy jaka zaczęła powstawać w Puszczykowie<br />
od końca XIX wieku. Stąd obraz miasta jest zupeł-<br />
techniczną... Powiatowy Konserwator Zabytków informuje, iż<br />
kierując się zasadami ochrony zabytków, które w mieście nie odmienny niż pozostałych miasteczek w Wielkopolsce.<br />
Puszczykowie stanowią szczególną wartość, tworząc przez Należy zaznaczyć, że w Uchwale Nr 258/09/V Rady Miasta<br />
lata swoisty klimat urbanistyczny miasta, przykłada szczególną<br />
wagę do jakichkolwiek inwestycji mających wpływ Programu Opieki nad Zabytkami dla Miasta <strong>Puszczykowa</strong>...<br />
<strong>Puszczykowa</strong> z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie przyjęcia<br />
na zagospodarowanie przestrzenne tego miasta i jego walory<br />
architektoniczne.<br />
obowiązuje się realizować m.in.:<br />
zostały zawarte następujące kierunki działań, które Miasto<br />
Ze stanowiska konserwatorskiego lokalizacja planowanej „– eksponowanie walorów kulturowych miasta w połączeniu<br />
inwestycji stworzy w centrum miasta publiczną strefę usługową,<br />
która przyczyni się do powstania luki przestrzennej w zwar-<br />
– przeciwdziałanie degradacji środowiska przyrodniczego i kul-<br />
z walorami krajobrazowymi,<br />
tej zabudowie miasta. Ponadto inwestycja, jak wynika z załączonej<br />
mapki, obejmuje rozbiórkę budynku położonego przy – ochrona prawna elementów kompozycji urbanistycznej miasta”.<br />
turowego miasta,<br />
ul. Poznańskiej 97, co rozbije zharmonizowany układ zabudowy,<br />
utrzymujący określoną linię zabudowy.<br />
zacja budynku handlowego wraz z niezbędną infrastrukturą<br />
Respektując ww. postanowienia należy zaznaczyć, że lokali-<br />
...Ze stanowiska konserwatorskiego inwestycje tworzące strefy<br />
publiczne o określonej architekturze, którym towarzyszy sta <strong>Puszczykowa</strong> zdecydowanie wpłynie na degradację swo-<br />
techniczną, pylonem reklamowym i parkingami w centrum mia-<br />
infrastruktura wymagająca odpowiedniego układu funkcjonalno-przestrzennego,<br />
oraz swoistej formy reklamy należy loka-<br />
niwecząc historyczną koncepcję tego miejsca jako miastaistego<br />
charakteru urbanistyczno-przestrzennego miasta,<br />
lizować na peryferiach miasta. Stworzenie takiej strefy usługowo-handlowej<br />
w sercu miasta z miejsca skazuje rangę urba-<br />
Biorąc pod uwagę powyższe, inwestycja nie może być<br />
-ogrodu.<br />
nistyczną <strong>Puszczykowa</strong> na podążanie drogą typowej aglomeracji<br />
miejskiej, która bez konceptu urbanistycznego, lokuje torskiego”.<br />
pozytywnie zaopiniowana ze stanowiska konserwa-<br />
zabudowę marketową w jego centrum, przy okazji ubliżając<br />
Wiesław Biegański<br />
mentalności mieszkańców tego miasta.<br />
Powiatowy Konserwator Zabytków<br />
3
Listopad 2011 Nr <strong>113</strong><br />
Spotkanie z radnym – nowa jakość<br />
w komunikacji z mieszkańcami<br />
Na spotkanie podsumowujące pierwszy rok kadencji samorządowej,<br />
7 listopada zaprosił mieszkańców naszego miasta<br />
radny Maciej Stelmachowski. Frekwencja była duża, na<br />
spotkanie przybyło ok. 50 osób żywotnie zainteresowanych<br />
sprawami miasta.<br />
Po krótkiej prezentacji spraw, którymi w minionym roku zajmowała<br />
się Rada Miasta <strong>Puszczykowa</strong>, radny oddał głos mieszkańcom.<br />
Pytań było dużo, a dotyczyły m.in. projektowanej<br />
przez Aquanet podwyżki cen wody i ścieków, modernizacji<br />
drogi 430 i niezgody na takie rozwiązania, braku aktualnego<br />
rankingu ulic do utwardzenia, katastrofalnego stanu boiska do<br />
piłki nożnej, braku planów zagospodarowania przestrzennego,<br />
niezadowolenia z likwidacji lodowiska, braku debaty nt. dalszego<br />
rozwoju <strong>Puszczykowa</strong>, odszkodowań za drogi, braku czystości<br />
i porządku w mieście.<br />
Radny Stelmachowski odpowiedział na wiele pytań, inne<br />
sprawy obiecując wyjaśnić po uzyskaniu informacji z urzędu.<br />
Spotkanie zorganizowane było profesjonalnie: prezentacja multimedialna<br />
rzeczowa, swobodny styl wypowiedzi przy zachowanej<br />
dyscyplinie czasowej. Pytań byłoby znacznie więcej, lecz<br />
27<br />
zgromadzeni zostali poinformowani,<br />
co przyjęto z niedowierzaniem, iż<br />
spotkanie może trwać tylko 1 godzinę,<br />
bowiem za wynajęcie Sali na<br />
spotkanie z mieszkańcami, radny<br />
zobowiązany był zapłacić z własnych,<br />
prywatnych funduszy!<br />
Spotkanie to pokazało, że choć<br />
mamy lokalne gazety, to bezpośredniej<br />
rozmowy nic nie zastąpi. Dziwi<br />
jedynie fakt i zarazem jest zaprzeczeniem osiągnięć demokracji,<br />
że radny zmuszony jest wynajmować lokal gdy chce (a<br />
nawet ma obowiązek!) spotkać się ze swymi wyborcami. Wszak<br />
dialog w demokracji jest najważniejszy – tak powinno być<br />
w społecznościach obywatelskich.<br />
Choć wiele spraw zostało jedynie zasygnalizowanych – ze<br />
względu na krótki czas, to stwierdzić można, że spotkaniem<br />
tym, radny Maciej Stelmachowski zapoczątkował nową jakość<br />
komunikowania się z mieszkańcami w sprawach dotyczących<br />
miasta, w którym żyjemy i na którym nam zależy J. K.<br />
Porozmawiaj z radnym na www.stelmachowski.com<br />
Natura 2000 – uzupełnienie krajowego<br />
systemu ochrony przyrody<br />
października w siedzibie Wielkopolskiego Parku Narodowego<br />
odbyło się spotkanie dyskusyjne na temat Planu<br />
Zadań Ochronnych dla WPN-u, poświęcone europejskiemu<br />
programowi Natura 2000. Celem tworzenia tej sieci jest<br />
zatrzymanie procesu niszczenia dziedzictwa przyrodniczego<br />
Europy - zachowanie zagrożonych wyginięciem gatunków<br />
roślin, zwierząt i siedlisk przyrodniczych. W spotkaniu brali<br />
udział naukowcy, leśnicy i przedstawiciele organizacji pozarządowych,<br />
które inicjują i wspierają działania dotyczące<br />
ochrony środowiska. Spotkanie zakończyło się powołaniem<br />
Zespołu Lokalnej Współpracy. Ponieważ jestem w składzie<br />
członkowskim z ramienia Stowarzyszenia <strong>Przyjaciół</strong> <strong>Puszczykowa</strong>,<br />
postaram się Państwu zrelacjonować przebieg kolejnych<br />
spotkań Zespołu, pokazać sytuację zastaną oraz trudności na<br />
dwóch obszarach objętych tym programem: Ostoi Rogalińskiej<br />
i Ostoi Wielkopolskiej. Mariola Marecka-Chudak<br />
Dodatkowe egzemplarze bieżące „<strong>Kurier</strong>a Puszczykowskiego”<br />
można nabyć w kiosku Ruchu przy ul. Poznańskiej w Puszczykowie,<br />
a także w Barze Espresso na Dworcu PKP w Puszczykówku.<br />
4
Nr <strong>113</strong><br />
związku z pojawiającymi się pytaniami, jakie mamy<br />
W propozycje dla władz co do rozwiązań na drodze<br />
wojewódzkiej nr 430.<br />
Odpowiadamy, że w żadnym wypadku nie zgadzamy się<br />
na propozycje projektowe przedstawione nam na spotkaniach<br />
w ramach „konsultacji społecznych”. Absolutnie nie<br />
zgodzimy się na: wycinki drzew przy drogach, wyburzanie<br />
domów, budowy wielkich rond i całej sieci dróg dojazdowych<br />
do owych rond, zasypywanie polderów rzecznych ani na budowę<br />
szpetnych ekranów dźwiękochłonnych, które nieodwracalnie<br />
podzielą naszą przestrzeń życiową. Uważamy natomiast,<br />
że małymi kosztami można sprawić, że droga 430 stanie się<br />
bezpieczniejsza dla mieszkańców naszych miast – <strong>Puszczykowa</strong><br />
i Mosiny oraz, że można na niej usprawnić ruch stosując<br />
kilka prostych rozwiązań. Oto czego oczekujemy:<br />
1. Budowy inteligentnych świateł na skrzyżowaniach. Jedno<br />
takie rozwiązanie już istnieje na skrzyżowaniu koło cmentarza<br />
w Puszczykowie. Chcemy takich świateł więcej. Jak<br />
też oczekujemy dodatkowych pasów dla lewoskrętów<br />
na skrzyżowaniach.<br />
2. Chcemy przejść dla pieszych ze światłami „na żądanie”<br />
umieszczonych na wylotach zamkniętych już uliczek, to<br />
zamiast kosztownych i szpecących krajobraz kładek.<br />
3. Wnioskujemy o „inteligentne” światła drogowe, które zmieniają<br />
się na czerwone po wykryciu, że zbliżający się pojazd<br />
jedzie z nadmierną prędkością. Nie chcemy, żeby kierowcy<br />
byli karani za przekraczanie prędkości mandatami, ale chcemy<br />
spowolnienia ruchu i przestrzegania prawa, jak i poprawy<br />
bezpieczeństwa nas - mieszkańców. W istniejącym obecnie<br />
stanie droga ta jest traktowana raczej niczym tor wyścigowy.<br />
Nikt nie przestrzega ograniczenia do 50 km, a o notorycznym<br />
wyprzedzaniu na zakazach i skrzyżowaniach nie<br />
wspominamy, tak jak o corocznych wiosennych wyścigach<br />
motocyklowych. Stosując takie rozwiązanie można by nawet<br />
podnieść ograniczenie prędkości z 50 km do 60 lub 70 km.<br />
I tak wszyscy dziś jadą 90 km i więcej, więc po co godzić<br />
się na istniejącą fikcję i hipokryzję.<br />
4. Domagamy się uruchomienia kolejki podmiejskiej o dużej częstotliwości<br />
kursowania, np. co 20–30 minut. Jest to zasadne<br />
w świetle tego, że miasta w UE zaczynają wprowadzać opłaty<br />
za wjazd do centrów swoich miast, nas zapewne czeka to w najbliższym<br />
czasie. Już dziś Poznań wprowadza opłaty za korzystanie<br />
ze strefy parkowania w soboty. Nie wiemy też ile będziemy<br />
za pięć lat płacić za litr paliwa. Wtedy może się okazać, że<br />
z dnia na dzień nie uda się rozwiązać problemu dojazdów do<br />
pracy czy szkoły. Wtedy może być za późno na szybką reakcję.<br />
Takie rozwiązania należy realizować z wyprzedzeniem i przewidywać<br />
możliwe scenariusze biegu zdarzeń. I to jest właśnie<br />
zadanie dla mądrych i przewidujących władz.<br />
5<br />
Listopad 2011<br />
Od redakcji: w związku z dużym zainteresowaniem mieszkańców <strong>Puszczykowa</strong> i Mosiny propozycją modernizacji<br />
wojewódzkiej drogi 430 Poznań – Mosina publikujemy Stanowisko Stowarzyszenia Ochrony Krajobrazu i Tradycyjnego<br />
Charakteru <strong>Puszczykowa</strong> i Mosiny. Zachęcamy Państwa do wyrażania swojej opinii.<br />
StANOwISKO<br />
Stowarzyszenia Ochrony Krajobrazu i Tradycyjnego Charakteru<br />
<strong>Puszczykowa</strong> i Mosiny w sprawie projektów przebudowy drogi 430<br />
5. Domagamy się budowy przejść dla zwierząt, ale nie z wylotem<br />
w sam środek największego bagniska. Chcemy, żeby<br />
były one ponad drogą, a nie pod nią i tam gdzie faktycznie<br />
zwierzęta chodzą. Chcemy, żeby wskazali je profesjonalni<br />
przyrodnicy, biolodzy pracujący nad ochroną zwierząt, miast<br />
projektantów i inżynierów znających się na zagadnieniach<br />
czysto technicznych. Oczekujemy ogrodzenia rezerwatów<br />
płotami. Ochroni to zwierzęta żyjące w WPN i samochody<br />
poruszające się po drodze i wyeliminuje konflikty na tle<br />
wypadków z udziałem zwierząt dziko żyjących w WPN-nie.<br />
6. Uważamy, że wystarczy wybudować w Mosinie nowy odcinek<br />
drogi łączący drogę 430 z drogą 431 w kierunku Stęszewa;<br />
jest to rozwiązanie wystarczające, żeby rozładować<br />
powstające w tym mieście w godzinach szczytu korki.<br />
Można by do tego celu skorzystać ze starej linii kolejowej<br />
do Osowej Góry i jej nasypem poprowadzić drogę, a następnie<br />
zejść z niej za Pożegowem i wyprowadzić jeszcze niezabudowanym<br />
polem do drogi na Stęszew. Jak poczekamy<br />
dłużej pole zostanie zapewne zabudowane szeregowcami,<br />
a znając tempo i złe planowanie przestrzenne Mosiny, za<br />
chwilę może być już za późno na takie rozwiązanie. To jest<br />
rozwiązanie właściwe dla zlikwidowania korków na wjeździe<br />
do Mosiny jakie pojawiają się tam tylko od godziny 16<br />
do godziny 17.30–18 00. Uważamy że budowa autostrady za<br />
500 mln lub 300 mln PLN, nie odkorkuje skrzyżowań<br />
w Mosinie, natomiast taki odcinek drogi o długości dokładnie<br />
półtora kilometra czyli 1500 m (!) będzie w pełni wystarczającym<br />
i rozwiązującym ruch drogowy w mieście Mosinie.<br />
Wyrażamy zdziwienie, że władze Mosiny nie analizują swoich<br />
map i nie wykorzystują istniejących możliwości i nie<br />
szukają prostych rozwiązań u siebie.<br />
Oczekujemy od władz przede wszystkim mądrości i rozsądku,<br />
szczególnie w wydawaniu publicznego grosza, który<br />
jest tak właściwie naszym groszem. Mamy nadzieję, że<br />
pochodzący z wyboru, nasi reprezentanci będą skorzy do<br />
wysłuchania głosu swoich wyborców i będą kierować się<br />
rozumem i właściwie wykorzystają swój potencjał intelektualny<br />
dla dobra publicznego, miast marnotrawienia pieniędzy<br />
i bezmyślnego niszczenia przyrody, krajobrazu<br />
i naszej jakości życia.<br />
Wszystkich zainteresowanych naszymi działaniami zapraszamy<br />
na stronę internetową www.zielone-puszczykowo.pl<br />
W imieniu Stowarzyszenia Ochrony Krajobrazu<br />
i Tradycyjnego Charakteru <strong>Puszczykowa</strong> i Mosiny<br />
Piotr Wojnowski<br />
Do wiadomości „Gazeta Mosińsko-Puszczykowska”<br />
i „Głos <strong>Puszczykowa</strong>”.
Listopad 2011 Nr <strong>113</strong><br />
Jesień Kulturalna dobiega końca<br />
Gościem przedostatniego już spotkania w ramach<br />
tegorocznej „Jesieni Kulturalnej” był aktor serialowy<br />
i teatralny Radosław Elis. Po długiej zawodowej<br />
drodze, w trakcie której artysta współpracował z wieloma<br />
teatrami (m.in. z Teatrem Narodowym w Warszawie,<br />
Teatrem ROMA i Teatrem na Woli) zadomowił się<br />
na deskach Teatru Wielkiego w Poznaniu. Obok aktorstwa<br />
drugą pasją Radosława Elisa jest śpiew. Dla puszczykowskiej<br />
publiczności wystąpił w recitalu pt. „Piosenki<br />
francuskie i nie tylko”. Wraz z akompaniamentem<br />
muzycznym Jacka Skowrońskiego aktor zaprezentował<br />
m. in. „Les Champs – Elysees”, „La Boheme”<br />
i „Trąbeczka”. Nie zabrakło też bisu, którym był utwór<br />
„Nathalie”.<br />
Tymczasem 15 grudnia o godz. 18:00 odbędzie się<br />
ostatnie spotkanie z cyklu tegorocznej „Jesieni Kulturalnej”.<br />
Będzie to Koncert Bożonarodzeniowy pt.<br />
„Pada śnieg”. Tym razem wspaniała artystka z teatru<br />
muzycznego – Michalina Brudnowska zaśpiewa piosenki<br />
polsko- i anglojęzyczne związane z okresem<br />
świąt Bożego Narodzenia. Bilety do nabycia w Bibliotece<br />
Miejskiej w cenie 5 zł. Zapraszamy serdecznie.<br />
Małgorzata Niedzielska<br />
gRAtulAcJE<br />
SEJM<br />
RZECZYPOSPOLITEJ<br />
POLSKIEJ<br />
listopada 2011 r. w Warszawie odbyło się<br />
8 zaprzysię żenie nowych parlamentarzystów<br />
wybranych w wyborach 9 października 2011 r.<br />
Panu Posłowi Arkademu Radosławowi<br />
POZwólMy BEZużytEcZNyM DlA NAS<br />
PRZEDMIOtOM DAć DRugIE życIE<br />
Serdecznie proszę szanownych czytelników i tych, którzy<br />
chcieliby nieodpłatnie przekazać niepotrzebne przedmioty<br />
i tych, którzy poszukują o zgłaszanie potrzeb na adres<br />
mailowy mariolachudak@onet.eu lub tel. 506 507 150<br />
Aktualnie poszukuję:<br />
• „pajączek” korekta prawidłowej postawy – dla syna<br />
pani Joanny,<br />
• rower damski, meble do pokoju i pralkę automatyczną<br />
– dla pani Małgorzaty,<br />
• zamrażarkę szufladkową i elektryczną suszarkę do prania<br />
– dla pani Ilony,<br />
• pralkowirówkę – dla pani Sary,<br />
• radio – dla pani Renaty,<br />
• małe okno – dla pana Macieja,<br />
• małą szafkę z szufladami (stolik nocny) – dla Maćka.<br />
Do wydania:<br />
• bojler elektryczny 70 litrowy – od pani Anny,<br />
6<br />
Fiedlerowi – mieszkańcowi <strong>Puszczykowa</strong> gratulujemy zdobycia<br />
mandatu poselskiego, życząc jednocześnie sukcesów<br />
w działaniach dla dobra publicznego, skutecznych ustaw ulepszających<br />
polską rzeczywistość, a także satysfakcji z pełnienia<br />
zaszczytnej funkcji Posła Rzeczpospolitej.<br />
• przewijak niemowlęcy, krzesło dwufunkcyjne dla małego<br />
dziecka i dwa kinkiety piwniczne (szklane kule) – od pani Joli,<br />
• kurtka dla dwulatka – od pani Moniki,<br />
• gitara elektryczna – od pana Piotra.<br />
Podziękowania dla p. Krysi, Joli, Tereni, Ilony i Eli oraz<br />
p. Pawła, Zbyszka, Jacka, Piotra i Błażeja. Przedmioty ofiarowane<br />
już cieszą nowych właścicieli.<br />
Mariola Marecka-Chudak<br />
S PROStOwANIE<br />
W<br />
<strong>Stowarzyszenie</strong> <strong>Przyjaciół</strong> <strong>Puszczykowa</strong><br />
Redakcja „<strong>Kurier</strong>a Puszczykowskiego”<br />
KP nr 112 na s. 5 napisaliśmy, że uchwała ws. ustalenia<br />
wysokości ekwiwalentu pieniężnego dla członków<br />
ochotniczych straży pożarnych nie została uchwalona.<br />
Prawdą jest, że uchwała wzbudziła kontrowersje, jednak<br />
została podjęta. Czytelników przepraszamy za pomyłkę.<br />
Redakcja
Nr <strong>113</strong><br />
W<br />
gościnnej Sali im. Jana Pawła II przy kościele pw.<br />
Św. Józefa w Puszczykowie, w niedzielne popołudnie<br />
6 listopada, uczestniczyliśmy w otwarciu wystawy malarstwa<br />
i tkaniny artystycznej Marii Gostylli-Pachuckiej, od niedawna<br />
mieszkanki <strong>Puszczykowa</strong>.<br />
Twórczość Pani Marii to piękne akwarele, głównie motywy kwiatowe<br />
oraz niezwykle barwne w nastroju i kolorystyce gobeliny.<br />
7<br />
Listopad 2011<br />
SPOtKANIE z Panią Marią<br />
Święto Niepodległości Polski.<br />
Od 20 lat mamy możliwość czczenia w naszym kraju Święta<br />
Niepodległości. Stało się zwyczajem, że każda organizowana<br />
uroczystość z tej okazji gromadzi Polaków najpierw<br />
na uroczystej patriotycznej Eucharystii. Podobnie jest w naszej<br />
puszczykowskiej społeczności. W tym roku 11 listopada na<br />
Mszy św. patriotycznej w parafii św. Józefa Oblubieńca NMP<br />
spotkali się Puszczykowianie i goście, którzy zjechali do nas<br />
z Bydgoszczy. Uroczysta procesja licznych pocztów sztandarowych,<br />
ministrantów i kapłanów była pięknym wprowadzeniem<br />
do Mszy św. koncelebrowanej przez sześciu kapłanów.<br />
Ksiądz Tomasz Porzycki SChr, postulator rzymski ks. Posadzego,<br />
ze Zgromadzenia Towarzystwa Chrystusowego, przewodniczył<br />
liturgii i wygłosił także homilię. Podkreślił istotność<br />
szczególnie ważnych, dla nas Polaków, słów BÓG –<br />
HONOR – OJCZYZNA. Zaprosił wszystkich uczestników<br />
Eucharystii do modlitwy o obecność w naszej Ojczyźnie ludzi<br />
honoru, ludzi dla których najważniejszym jest zachowanie<br />
godności własnej, ale i godności innych. Wspólne odśpiewanie<br />
„Boże coś Polskę” zakończyło część modlitewną mszy patriotycznej.<br />
O. Proboszcz podziękował wszystkim, którzy przyczynili<br />
się do uroczystej oprawy Mszy św., ale także Puszczykowianom,<br />
za liczne przybycie do naszej świątyni i zaprosił<br />
wszystkich do Sali Parafialnej im. Jana Pawła II, gdzie przygotowano<br />
poczęstunek z pachnącymi rogalami marcińskimi<br />
i ciepłymi napojami. Piękny wystrój Sali wprowadził nas w nastrój<br />
patriotycznego śpiewu. Pod kierunkiem Chóru Nadwarciańskich<br />
Puszczyków i przy akompaniamencie P. Macieja Kubackiego<br />
– organisty, wszyscy obecni w Sali gromko śpiewali<br />
korzystając z przygotowanych tekstów. Coraz pewniej, z roku<br />
Była to nie tylko wystawa artystycznego rękodzieła. Pani<br />
Maria w ciepłych słowach opowiedziała niezwykle interesująco<br />
o swojej drodze życiowej – od wczesnego dzieciństwa, bo właśnie<br />
wtedy już przejawiała zainteresowania malowaniem, a także muzyką,<br />
aż po ukończenie studiów, pracę zawodową i życie rodzinne.<br />
Pani Maria jest bowiem matką dwóch córek, które odziedziczyły<br />
po Niej talent muzyczny – obie są profesorami muzyki.<br />
Talent artystyczny Pani Maria przekazała także<br />
swoim wnukom – 13-letniej Marcie i 17-letniemu Adamowi<br />
Mazurkom. To one właśnie – Jej wielka radość<br />
- sprawiły nam nie lada niespodziankę podczas spotkania,<br />
o czym informujemy z dużą satysfakcją: zagrały<br />
na skrzypcach utwory m.in. Paganiniego i Bacha. Jak<br />
widać w Puszczykowie mamy następne pokolenie utalentowanych<br />
twórców, z czego cieszymy się i możemy<br />
być dumni.<br />
Gabriela Ozorowska<br />
Przy okazji przypominamy, że gobelinowy herb miasta<br />
<strong>Puszczykowa</strong>, który zawisł w Sali organizacji pozarządowych<br />
w Bibliotece Miejskiej w Puszczykowie przy<br />
ul. Wysokiej 1 to dzieło Pani Marii, sprezentowane<br />
organizacjom na otwarcie Sali.<br />
na rok śpiewamy radośnie, z podziałem na role, piosenkę<br />
„Przybyli ułani”. Niejednego wzruszyły słowa pieśni Jana Pietrzaka<br />
„Żeby Polska, była Polską” oraz Hymn Państwowy,<br />
odśpiewane na zakończenie spotkania. Jestem przekonana, że<br />
spoglądający na nas z każdego zakątka tej pięknej Sali bł. Jan<br />
Paweł II wtórował nam.<br />
Trudno ocenić, czy to uroczyste spotkanie przyciąga co roku<br />
więcej entuzjastów śpiewu, czy smakowitych rogali Sala<br />
wypełniona przez parafian potwierdza po raz kolejny fakt jej<br />
przydatności i konieczność wspólnej troski o to piękne miejsce.<br />
Ojcu Proboszczowi, Markowi Smykowi za inicjatywę i organizację<br />
tego spotkania i wielką troskę o sprawną realizację<br />
oraz wszystkim, którzy mieli swój udział w przygotowaniu<br />
składamy serdeczne. Bóg zapłać! Jolenta Strabel
Listopad 2011 Nr <strong>113</strong><br />
Święto pieczonej pyry u „leśnych<br />
przyjaciół”<br />
S obotnie odrabianie zajęć nie musi być<br />
nudne. Przekonali się o tym uczniowie<br />
Szkoły Podstawowej nr 2 w Puszczykowie. 22<br />
października Szkoła Tenisa „Serve&Volley”<br />
zorganizowała dla nich Festyn Sportów Tenisowych.<br />
Zapewnił on dzieciom sporo emocji,<br />
radości, a także nagród!<br />
Na uczestników czekało 10 konkurencji,<br />
które miały wyłonić młode talenty. Najciekawszymi<br />
wyzwaniami były: podbijanie piłki<br />
rakietą, „celna ściana”, „ścieżka talentów” czy<br />
też „koperta”.<br />
Dzieci w każdym wieku radziły sobie świetnie,<br />
a ich wysiłki zostały nagrodzone. Każdy<br />
otrzymał od Szkoły Tenisa „Serve&Volley”<br />
piłkę tenisową, a najlepsza trójka została<br />
zaproszona na darmowy miesięczny kurs tenisa!<br />
Szkoła języka angielskiego „Finch System” ufundowała natomiast<br />
słowniki, które z pewnością ułatwią naukę. Nad bezpieczeństwem<br />
uczestników czuwało 11 wolontariuszy oraz nauczyciele,<br />
przyglądający się rywalizacji w mini kawiarni stworzonej<br />
przez Caffe Espresso. Partnerem technicznym Festynu został<br />
sklep sportowy Decathlon Swadzim.<br />
Wiele radości dostarczył przedszkolakom<br />
jesienny piknik rodzinny, który zorganizowano<br />
w Przedszkolu Nr 3 „Leśni Przyjaciele”.<br />
W słoneczne, sobotnie przedpołudnie 22.10 br.<br />
licznie zgromadzonych gości do wspólnej zabawy<br />
zaprosiły swoim występem artystycznym starsze<br />
dzieci. Następnie zaprezentowały się najmłodsze<br />
przedszkolaki. Był to dla nich bardzo ważny<br />
dzień – odbyło się pasowanie na prawdziwych<br />
leśnych przyjaciół.<br />
W czasie trwania pikniku piekły się pyry w ognisku,<br />
a na dzieci czekały liczne atrakcje. Przedszkolaki,<br />
dopingowane przez kolegów i rodziców, brały<br />
udział w różnorodnych „pyrowych” konkurencjach<br />
sportowych. Dużym powodzeniem cieszył się<br />
kącik kreatywny - dzieci wraz z rodzicami z materiału przyrodniczego<br />
wyczarowywały jesienne kompozycje. Powstawały kasztanowe<br />
ludziki, pyrkowe stworki czy najeżone jeżyki. W kąciku<br />
plastycznym za pomocą ziemniaczanych stempli i farb można<br />
było tworzyć niezwykle barwne obrazy na papierze, a na twarzach<br />
małych i dużych powstawały prawdziwie jesienne tatuaże.<br />
Dla wszystkich przedszkolaków wystąpił teatr lalkowy SAPART<br />
z opowieścią o „Łaciatym słoniu”.<br />
Punktem kulminacyjnym tej plenerowej imprezy było oczywiście<br />
konsumowanie upieczonych pyrek, najlepiej smakowały<br />
z gzikiem! Można też było rozkoszować się pysznymi słodkimi<br />
wypiekami przygotowanymi przez rodziców. Wszystko<br />
smakowało wybornie.<br />
Jesienny piknik u „Leśnych <strong>Przyjaciół</strong>” to sposób na wspólne<br />
spędzenie czasu wraz ze swoimi dziećmi oraz na integrację<br />
rodzin. Mamy nadzieję, że tego typu uroczystość na stałe wejdzie<br />
do kalendarza imprez przedszkolnych.<br />
Renata Palm, Joanna Górczyńska<br />
festyn Sportów tenisowych<br />
8<br />
Ten dzień był wyjątkowy, spędzony na wesoło, aktywnie<br />
i zupełnie inaczej niż do tej pory.<br />
Szkoła Tenisa „Serve&Volley” będzie również organizatorem<br />
zimowych Półkolonii Tenisowych, które odbywać się będą<br />
w czasie ferii zimowych w sali gimnastycznej Szkoły Podstawowej<br />
nr 2 w Puszczykowie.<br />
Marcin Radwan
Nr <strong>113</strong><br />
W<br />
Listopad 2011<br />
Puszczykowskie Brylanty<br />
Puszczykowie już po raz piąty zostały wręczone<br />
nagrody Rady Miasta dla uczniów szczególnie uzdolnionych.<br />
Nagroda ta jest wyróżnieniem indywidualnym dla<br />
uczniów, których zainteresowania wykraczają poza programy<br />
szkolne i którzy wykazują się znaczącymi osiągnięciami<br />
w nauce, sporcie, pracy naukowej, artystycznej<br />
i kulturalnej oraz zadaniach promujących<br />
miasto. Puszczykowo może poszczycić się wieloma<br />
utalentowanymi młodymi obywatelami, o czym<br />
może świadczyć liczba przyznanych odznaczeń.<br />
Przyznane nagrody mają na celu wspomaganie<br />
możliwości stosowania zdobytej wiedzy w praktyce,<br />
a także umożliwianie udziału w ogólnopolskich<br />
i międzynarodowych olimpiadach, konkursach,<br />
festiwalach oraz zawodach sportowych.<br />
Nagrody oraz wyróżnienia 27 utalentowanym<br />
mieszkańcom <strong>Puszczykowa</strong> wręczali Przewodniczący<br />
Rady Zbigniew Czyż oraz Przewodnicząca<br />
Komisji Edukacji, Kultury i Sportu Małgorzata<br />
Szczotka. Uroczystość uświetnił koncert gitarowy grupy warsztatowej<br />
prowadzonej przez Carlosa Ramireza. Utwory muzyki<br />
klasycznej i rozrywkowej w wykonaniu 30-osobowego zespołu<br />
podbiły serca zgromadzonych w sali teatralnej Biblioteki Miejskiej,<br />
którzy głośnymi brawami domagali się bisu.<br />
Nagrodzeni uczniowie to: Anna Jagaciak, Kinga Łuczak,<br />
Dominika Sykulska, Zofia Pajszczyk, Aleksandra Lis, Ewa<br />
Pawlaczyk, Michał Samcik, Tytus Ostoja, Maciej Czyż,<br />
Mieszko Kwaśniewski, Aleksandra Baszyńska, Mikołaj<br />
Danielewicz, Zuzanna Światowy, Paweł Bakun, Kajetan<br />
Jasiczak, Adam Zenker, Maciej Krzyżański, Jan Światowy,<br />
Anna Wiaterek, Ewa Orzechowska, Olga Iwaszkiewicz-<br />
-Rudoszańska, Zofia Bogdańska, Wojciech Błądek,<br />
Alfred Ossowki.<br />
A. Z.<br />
Puszczykowskie<br />
Spotkania<br />
Kulturalne<br />
w Sali Jana Pawła II<br />
Organizatorzy: Paraalna Rada Ekonomiczna przy Kościele św. Józefa oraz Impresariat Muzyczny Duo<br />
Przygoda<br />
z krasnalem<br />
27<br />
października w ramach V odsłony Puszczykowskiej<br />
„Jesieni Kulturalnej” do Biblioteki Miejskiej w Puszczykowie<br />
zawitał poznański teatr Krokodyl. Aktorzy specjalnie<br />
dla dzieci wystąpili w spektaklu „Przygody krasnala<br />
Hałabały”. Wraz z całą widownią krasnal szukał leśnych<br />
przyjaciół, którzy nie przybyli na umówione z nim spotkanie.<br />
Poszukiwaniom towarzyszyło mnóstwo przygód, konkursów,<br />
piosenek i żartów, które doskonale rozbawiły najmłodszych<br />
i ich opiekunów.<br />
Małgorzata Niedzielska<br />
Affabre Concinui<br />
– wokalne emocje w Puszczykowie<br />
9 grudnia 2011 r.<br />
godz.19.30<br />
Dochody z koncertu przeznaczone<br />
będą na pokrycie kosztów przebudowy Sali Jana Pawła II.<br />
Możliwa jest rezerwacja zaproszeń-cegiełek:<br />
• u kierownika Sali – tel. 600 352 103<br />
• w biurze paraalnym – Puszczykowo<br />
ul. Dworcowa 16, tel. 618133135<br />
• Impresariat Muzyczny DUO – Puszczykowo<br />
ul. Brzozowa 8, tel. 61 819 30 56, 61 813 34 10<br />
Sala Jana Pawła II<br />
Puszczykowo<br />
ul. Dworcowa 16, w podziemiach kościoła<br />
9
W<br />
Listopad 2011 Nr <strong>113</strong><br />
Indywidualne biegi przełajowe<br />
– powiatowe. Malta 30.09.2011<br />
tym roku Powiatowe Igrzyska Młodzieży Szkolnej w gach Przełajowych odbywały się przy okazji Poznańskich<br />
Bie-<br />
Igrzysk Młodzieży Szkolnej w Biegach Przełajowych i biegu<br />
w ramach Memoriału im. Bronisława Szwarca. Start i meta<br />
biegu znajdowały się przy Pomniku Harcerzy<br />
na terenie poznańskiej Malty. Trasa<br />
przebiegała po oznaczonych pętlach<br />
w terenie leśnym na podłożu trawiasto-<br />
-piaszczystym. Szkoły Podstawowe startowały<br />
w kategoriach wiekowych: rocznik<br />
1999 oraz rocznik 2000 i młodsi. Wszystkie<br />
dzieci miały do pokonania dystans<br />
1000 metrów.<br />
Zawody odbywały się przy ciepłej, słonecznej<br />
pogodzie i w niezwykle przyjemnej<br />
atmosferze stworzonej przez organizatorów<br />
imprezy. Profesjonalnie przygotowano<br />
trasę biegową oraz zaplecze sportowo-<br />
-sprzętowe. Nie zabrakło ciepłych posiłków<br />
i napojów dla każdego uczestnika<br />
zawodów. Atrakcyjności imprezie dodały puchary, medale, upominki,<br />
nagrody rzeczowe dla pierwszych 3. zawodników każdego biegu.<br />
W grupie dziewcząt młodszych w biegu wzięło udział 211<br />
uczennic, a dziewcząt starszych było 155. Chłopców młodszych<br />
wystartowało 179, a starszych 250.<br />
10<br />
Ze Szkoły Podstawowej Nr 2 wystąpiło 7 dziewcząt i 4 ców. Nasi uczniowie zajęli następujące miejsca w biegu<br />
chłopw<br />
ramach Powiatowych Igrzysk Młodzieży Szkolnej: w grupie<br />
dziewcząt młodszych – Margareta Ohnsorge 22 miejsce, Anna<br />
Pachura 25 i Julia Andrzejewska 26<br />
miejsce. W grupie dziewcząt starszych<br />
– Weronika Gawin 1 miejsce, Aurelia<br />
Pietraszkiewicz 9 miejsce, Marta Jajczyk<br />
31, a Zyta Wesołowska 37 miejsce,<br />
w grupie chłopców młodszych: – Adam<br />
Dec 33 miejsce natomiast u chłopców<br />
starszych: – Maciej Czyż 1 miejsce<br />
i Sebastian Leonarczyk 4 miejsce. Do<br />
finału Mistrzostw Województwa Wielkopolskiego<br />
regulaminowo kwalifikuje<br />
się sześciu pierwszych zawodników.<br />
Mamy, zatem trzech finalistów: WERO-<br />
NIKĘ GAWIN, MACIEJA CZYŻA<br />
i SEBASTIANA LEONARCZYKA.<br />
Natomiast w kwalifikacji biegu otwartego<br />
Memoriału im. Bronisława Szwarca WERONIKA GAWIN<br />
była bezkonkurencyjna i ponownie zajęła 1 miejsce. U chłopców<br />
też sukces: MACIEJ CZYŻ zajął 3 miejsce, a SEBA-<br />
STIAN LEONARCZYK 9 miejsce.<br />
Marzenna Johaniewicz<br />
Powiatowe sztafetowe biegi<br />
przełajowe Koziegłowy 7.10.2011<br />
K oziegłowy były miejscem tegorocznych zawodów w fetowych Biegach Przełajowych, w których rywalizowali<br />
Sztauczniowie<br />
Szkół Podstawowych z powiatu poznańskiego.<br />
Szkoła Podstawowa nr 2 po zwycięstwie<br />
nad Szkołą Podstawową nr 1<br />
uzyskała awans do tych zawodów<br />
i tym samym w koziegłowskich biegach<br />
reprezentowała Puszczykowo.<br />
Tym razem warunki do biegania<br />
okazały się trudne, a to za przyczyną<br />
niekorzystnej pogody, było<br />
zimno i wietrznie. Po otwarciu<br />
zawodów przez pana Z. Urbańczyka<br />
rozpoczęła się rywalizacja uczniów<br />
kilkunastu szkół podstawowych.<br />
W biegach uczestniczyło 5 dziewcząt<br />
i 5 chłopców z każdej szkoły.<br />
Każdy z nich miał do pokonania<br />
800 metrów. Dzieci startowały na<br />
przemian, raz dziewczynka, raz chłopiec. Szkołę Podstawową<br />
nr 2 reprezentowali następujący uczniowie: dziewczęta –<br />
Marta Jajczyk, Aurelia Pietraszkiewicz, Weronika Gawin, Pau-<br />
lina Nowicka, Zyta Wesołowska, rez. Zosia Baszyńska, Anna<br />
Pachura; chłopców – Maciej Czyż, Piotr Górka, Łukasz Kopczyński,<br />
Adam Karalus, Wiktor Kędziora, rezerwowy Sebastian<br />
Leonarczyk, Adam Dec.<br />
Nasi uczniowie od początku biegli<br />
na pierwszym miejscu wymieniając<br />
się, co pewien czas ze sztafetą z Lubonia.<br />
Jeden z naszych czołowych<br />
zawodników uległ niegroźnej kontuzji<br />
i nie chcąc go narażać na trud<br />
biegania w tak ciężkich warunkach,<br />
zespół startował osłabiony. Pewnie<br />
dlatego końcówka należała do sztafety<br />
z Lubonia, puszczykowscy<br />
przełajowcy zajęli drugie miejsce.<br />
Zdobycie II miejsca w Powiatowych<br />
Zawodach daje naszym<br />
uczniom awans do XIII WIELKO-<br />
POLSKICH IGRZYSK MŁO-<br />
DZIEŻY SZKOLNEJ MISTRZOSTW W SZTAFETOWYCH<br />
BIEGACH PRZEŁAJOWYCH.<br />
Marzenna Johaniewicz
Listopad 2011 Nr <strong>113</strong><br />
Poznańskie pyry – to brzmi dumnie<br />
18<br />
Przeciętny mieszkaniec Ziemi spożywa ok. 33 kg ziemniaków<br />
rocznie. Statystyczny Wielkopolanin zjada w ciągu<br />
roku do 120 kg. My wiemy, że są niskokaloryczne - mają pięć<br />
razy mniej kalorii niż makaron czy kasza. Dostarczają nam<br />
sporo minerałów i witamin. Ponadto są lekkostrawne, a zawarte<br />
w nich związki są łatwo przyswajalne. No i nie są drogie,<br />
a w naszym pożywieniu odgrywały i nadal odgrywają dominującą<br />
rolę. Podawanie wielkopolskich potraw z ziemniaków,<br />
to sposób na zachowanie rodzimej tradycji. Przypomnę zatem<br />
kilka rarytasów kulinarnych. Ślepe ryby lub rzadkie pyrki<br />
– gęsta zupa ziemniaczana zaprawiona mlekiem lub maślanką.<br />
Jeśli była okraszona zasmażką nazywano ją ślepymi rybami<br />
z myrdyrdą (w zamożniejszych domach gotowano ją z mięsem,<br />
włoszczyzną i przysmażoną cebulką). W Wielkopolsce<br />
robiono wiele klusek z ziemniaków. Kulochy lub kulanki<br />
zwane także nagusami sporządzało się z utartych surowych<br />
ziemniaków bez dodatku mąki, wrzucanych w postaci kulki<br />
na gotującą się wodę. Po ugotowaniu, do wody dolewało się<br />
mleko i spożywało jako zupę z kluskami. Inny rodzaj klusek,<br />
to szkaplarki z mąką żytnią lub pszenną oraz jajkiem, które<br />
po ugotowaniu podawało się okraszone masłem, słoninką lub<br />
olejem. Robiono także skubanki zwane tartusami – kluski<br />
pół na pół z surowych i ugotowanych ziemniaków zagęszczonych<br />
żytnią mąką. Po zmieszaniu składników, gotuje się całe<br />
ciasto, a po ugotowaniu skubie się z niego małe kluski i po<br />
ponownym podgrzaniu podaje z okrasą na stół. Do dnia dzisiejszego<br />
popularne są szagówki – rozwałkowane ciasto z ugotowanych<br />
ziemniaków, mąki i jajka kroi się na szagę, czyli na<br />
skos i gotuje w osolonej wodzie. Jeszcze innym rodzajem klusek<br />
są prażuchy zwane dziadami – na ugotowane i rozduszone<br />
ziemniaki sypie się mąkę, następnie przez pół godziny<br />
pruży i wykłada na talerze łyżką jak kluski - doskonały dodatek<br />
do kwaśnych zup. Charakterystyczne dla Wielkopolski i stale<br />
popularne są plendze (plyndze) – placki ze startych surowych<br />
ziemniaków, mąki i jaj. Smażone na oleju i spożywane na słodko<br />
lub na słono z cebulką. Podawano także na podwieczorek<br />
placek ziemniaczany zwany bambrzakiem. Gotowano osolone<br />
pyry w mundurkach, podawano pyry deptane, smażone lub<br />
pyry z gzikiem – dania proste i smaczne, serwowane głównie<br />
w piątkowe bezmięsne obiady. Jeśli zachodziła taka potrzeba,<br />
Wielkopolanki potrafiły upiec ziemniaczany chleb i podobno<br />
przerobić pyry na cukier. Tyle o niedrogiej wielkopolskiej<br />
kuchni, choć jak jesteśmy przy pyrach i cukrze można by rozpocząć<br />
omawianie kolejnego działu produkcji spożywczej, ale<br />
tym kobiety na ogół się nie zajmowały.<br />
Mariola Marecka-Chudak