26.01.2015 Views

Struktura i właściwości magnetyczne - Instytut Fizyki PAN

Struktura i właściwości magnetyczne - Instytut Fizyki PAN

Struktura i właściwości magnetyczne - Instytut Fizyki PAN

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

cząstek), lecz równieŜ na parametry z nią związane, takie jak ich anizotropia powierzchniowa<br />

i / lub magnetostrykcja powierzchniowa. Warstwa powierzchniowa modyfikuje takŜe<br />

oddziaływania wymienne w obrębie samych cząstek, w tym na granicy rdzeń – powłoka<br />

(prowadząc w szczególnych przypadkach do powstania anizotropii wymiany [79, 80]) oraz<br />

sprzęŜenia <strong>magnetyczne</strong> pomiędzy cząstkami [16]. Wymienione tu czynniki, zarówno<br />

całkowita anizotropia magnetyczna jak i oddziaływania <strong>magnetyczne</strong>, determinują z kolei<br />

właściwości <strong>magnetyczne</strong> układu cząstek. Istotną rolę odgrywa przy tym ,,chemia<br />

powierzchni” (tzn. dobór odpowiedniego środka powierzchniowo czynnego), poniewaŜ<br />

struktura i uporządkowanie <strong>magnetyczne</strong> powierzchni mają znaczny wpływ na magnetyzację<br />

nasycenia oraz pole koercji układu cząstek. Przykładowo, dla nanocząstek Fe, których<br />

powierzchnie zmodyfikowano w procesie ich utlenienia (co powodowało powstanie<br />

polikrystalicznej warstwy tlenków Ŝelaza na powierzchni rdzeni α-Fe) - zaobserwowano<br />

redukcję ich magnetyzacji nasycenia M S w porównaniu z namagnesowaniem objętościowego<br />

Ŝelaza. ZauwaŜono takŜe, Ŝe M S tych cząstek ulega zmniejszeniu w miarę zmniejszania się ich<br />

rozmiaru [15, 61]. Oba te fakty powiązano z obecnością ich zewnętrznych warstw tlenkowych<br />

oraz przypisano je: (i) rosnącemu stosunkowi objętości tlenku do metalu w cząstkach, a takŜe<br />

(ii) niekolinearnej strukturze spinowej w powłoce tlenkowej.<br />

Środek powierzchniowo czynny moŜe przyczyniać się do zmiany anizotropii<br />

powierzchniowej i / lub napręŜeń w cząstkach, co w konsekwencji prowadzić moŜe do<br />

zmiany koercji układu – albo jej zwiększenia [81, 82] albo redukcji [33 str. 386].<br />

W przypadku układów małych cząstek Fe/Fe-O, w których objętość warstwy<br />

powierzchniowej była duŜa w stosunku do objętości rdzeni, w obszarze niskich temperatur<br />

zaobserwowano duŜe wartości pola koercji H C oraz silny spadek H C ze wzrostem<br />

temperatury [15, 18]. Przyczyn zwiększonej koercji drobnych cząstek w niskich<br />

temperaturach naleŜy upatrywać w: (i) nieporządku topologicznym i spinowym ich warstw<br />

powierzchniowych, który moŜe osłabiać oddziaływanie wymienne pomiędzy cząstkami<br />

(za pośrednictwem tlenkowych obszarów międzycząstkowych) i stanowić liczne centra<br />

kotwiczenia momentu <strong>magnetyczne</strong>go w procesie ich przemagnesowania oraz (ii) sprzęŜeniu<br />

spinowym dwóch róŜnych faz magnetycznych w cząstkach (ferro<strong>magnetyczne</strong>go rdzenia<br />

i antyferro- / ferri<strong>magnetyczne</strong>j powłoki tlenkowej), prowadzącym do powstania<br />

dodatkowego przyczynku w postaci anizotropii wymiany - do ich całkowitej anizotropii<br />

<strong>magnetyczne</strong>j.<br />

21

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!