Prostorni plan uređenja Grada Kraljevice - Multilink

PROSTORNI PLAN UREĐENJA
GRAD NOVI VINODOLSKI
Područje Hrvatskog primorja je seizmički aktivno. Istraživanja pokazuju da je uzrok
seizmičke aktivnosti već spomenuto regionalno podvlačenje Jadranske ploče pod Dinaride u
dubini, a bliže površini strukturne promjene u obliku navlačenja. Takve strukturne promjene
odražavaju se na površini pojačanim neotektonskim pokretima. Prema dosadašnjim
spoznajama, u visini Istre i Cresa podvlačenje je blago, pod nagibom oko 15 0 , dok se ploha
Moho-diskontinuiteta nalazi na dubini od 18 km. Idući prema sjeveroistoku, u zoni većih
gravimetrijskih gradijenata, počinje naglo tonjenje repernog horizonta na dubinu 10 do 15
km, čiji nagib dosiže 30 0 . Najveća seizmotektonska aktivnost je u zoni prosječne širine 30 km
koja se proteže od Klane preko Rijeke i Vinodola, a obuhvaća i sjeveroistočni dio otoka Krka.
Ispod te zone je najveće tonjenje i najveća dubina Moho-diskontinuiteta od preko 40 km. Sile
stresa i reakcije na njega kao i gravitacija stvaraju koncentraciju napona u dubini što izaziva
potrese. Vinodolska udolina i priobalni dio teritorija, dakle naseljeni dio općine, nalazi se
unutar opisane seizmotektonski aktivne zone. Ostali, većinom nenaseljeni dio teritorija općine
smješten je sjeveroistočno od te zone.
Osnovna značajka seizmičnosti u Kvarnerskom području je pojava većeg broja relativno
slabijih potresa u seizmički aktivnim razdobljima. Hipocentri odnosno žarišta potresa nalaze
se na dubini od svega 2 do 30 km, što je relativno plitko. Zato su potresi lokalni i obično ne
zahvaćaju šire područje. Epicentralna područja su u Klani, samoj Rijeci, istočno od Omišlja i
između Bribira i Grižana u Vinodolskoj udolini. Prema Seizmičkoj mikrorajonizaciji Rijeke,
u sklopu koje je najdetaljnije obrađen priobalni dio Primorsko-goranske županije, u toj
aktivnoj zoni osnovni stupanj seizmičnosti je 7 0 MCS ljestvice, a prema Klani i Bribiru
povećava se na 8 0 . Idući prema jugozapadnom rubu (Cres i Lošinj) kao i sjeveroistočnom
(dio Gorskog kotara) osnovni stupanj se smanjuje na 6 0 do 5 0 MCS ljestvice.
Dosad najjači potres na području Županije dogodio se 1916. upravo u zoni Bribir-Grižane.
Imao je magnitudu M = 5.8 i intenzitet u epicentu I o = 7-8 0 MCS. Prema novim saznanjima
najjači potresi na području Županije mogu doseći jačinu od M = 6.5. Seizmički valovi mogu
doći do teritorija općine Vinodolske i iz dva susjedna epocentralna područja: furlanskog i
ljubljanskog, gdje se mogu očekivati potresi većih magnituda.
Vrijeme pojavljivanja potresa gotovo da i ne podliježe nekoj zakonitosti. U pojedinim
slučajevima jakom potresu prethode slabi potresi; a češće iza jakog potresa slijedi serija
slabijih nakanadnih potresa. Razdoblja pojačane seizmičke aktivnosti izmjenjuju se s
razdobljima smanjene seizmičke aktivnosti, a vrijeme trajanja tih razdoblja bitno su različita.
Na temelju dosadašnjih podataka priobalno naseljeno područje ima slijedeće maksimalne
očekivane intenzitete seizmičnosti:
I o = 7 0 MCS (Seizmotektonska karta iz 1974.);
I o = 7 0 MCS (Seizmološka karta iz 1982.);
I o = 6 0 MSK-64 (Seizmološka karta iz 1987. za period 50 g.);
I o = 8 0 MSK-64 (Seizmološka karta iz 1987. za period 100 g.);
I o = 8 0 MSK-64 (Seizmološka karta iz 1987. za period 200 g.);
I o = 8 0 MSK-64 (Seizmološka karta iz 1987. za period 500 g.).
Hipsometrijski viši i pretežito nenaseljeni dio teritorija ima slijedeće maksimalne očekivane
intenzitete seizmičnosti:
I o = 7 0 MCS (Seizmotektonska karta iz 1974.);
I o = 7-8 0 MCS (Seizmološka karta iz 1982.);
I o = 6 0 MSK-64 (Seizmološka karta iz 1987. za period 50 g.);
I o = 7-8 0 MSK-64 (Seizmološka karta iz 1987. za period 100 g.);
I o = 7-8 0 MSK-64 (Seizmološka karta iz 1987. za period 200 g.);
I o = 8 0 MSK-64 (Seizmološka karta iz 1987. za period 500 g.).
Rezultati istraživanja potvrdili su uzročno-posljedičnu vezu seizmičnosti i tektonskih pokreta,
pa se može govoriti o sezmotektonskoj aktivnosti nekog područja. Poznavanje prostornih,
energetskih i vremenskih značajki seizmičnosti, te odnosa seizmičke i tektonske aktivnosti su
osnova za istraživanja prognoze mjesta, jačine pa i vremena nastanka potresa.
U R B A N I S T I Č K I I N S T I T U T H R V A T S K E d . d . - Z A G R E B
20