I BÃLMÆ OPTO NANOELEKTRONÄ°KA - Bakı DövlÉt Universiteti
I BÃLMÆ OPTO NANOELEKTRONÄ°KA - Bakı DövlÉt Universiteti
I BÃLMÆ OPTO NANOELEKTRONÄ°KA - Bakı DövlÉt Universiteti
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Fizikanın müasir problemləri VI Respublika konfransı<br />
Təcrübələrdə ali su bitkisi Elodea canadensisin budağının bir hissəsini dəmir<br />
nanohissəciyi olan məhlulda, digər hissəsini isə adi suda müxtəlif müddətlərdə saxlamaqla<br />
dəmir nanohhissəciklərinin hüceyrələrə daxil olub-olmadığı və elədə onların hərəkəti,<br />
yarpaqlarda toplanması yoxlanmıșdır. Əvvəlcə bilavasitə dəmir nanohissəciklərinin sulu<br />
məhlulunda qalan yarpaqlardan və gövdədən nümunələr götürülmüș və EPR siqnalları<br />
çəkilmișdir. Məlum olmușdur ki, elodeanın yarpaqlarını dəmir nanohissəciyində saxladıqda<br />
belə yarpaqlarda güclü EPR siqnalı müșahidə olunur. Sonra həmin budağın adi suda qalan<br />
hissəsindən yarpaqlar və gövdə götürülərək EPR siqnalları çəkilmișdir. Adi suda qalan<br />
yarpaqlarda EPR siqnalı zəif olmasına baxmayaraq müșahidə edilmișdir. Gövdənin bu<br />
hisssəsinin daha uzaq yarpaqlarında EPR siqnalı müșahidə edilməmișdir. Digər təcrübələrdə<br />
elodeanın kökləri birbașa dəmir nanohissəciklərində, yarpaqlar olan hissəsi isə adi suda 7 gün<br />
saxlanmıș və sonra həm kökdə və həm də yarpaqda EPR siqnalları çəkilmișdir və kökdə güclü<br />
EPR siqnal așkar edilmișdir. Lakin gövdənin adi suda qalan hissəsindən götürülən<br />
yarpaqlarda EPR siqnalı müșahidə edilməmișdir. Bu təcrübələrin nəticələri göstərmișdir ki,<br />
dəmir nanohissəciklər elodeanın kğklərinə də sorula bilir, lakin onlar köklərdən gövdəyə<br />
hərəkət edə bilmirlər. Bunun səbəbini aydınlașdırmaq üçün dəmir nanohissəciklərinin<br />
gövdədə və yarpaqlarda olan üzvü maddələrlə qarșılıqlı trəsirini öyrənmək tələb olunur.<br />
Təcrübələrdə həmçinin dəmir nanohissəciklərinin bitkilərin cücərən toxumlarına daxil<br />
olması da EPR üsulu ilə tədqiq edilmișdir. Toxumlar dəmir nanohissəciyi olan məhlulda 24<br />
saat saxlandıqdan sonra onların qabığından, endosperm və rüșeym zonasından nümunələr<br />
götürülərək EPR siqnalı çəkilmișdir. Müxtəlif bitkilərin (lobya, qarğıdalı, noxud, buğda,<br />
mərcimək), balqabaq, paxla) toxumlarında dəmir nanohissəciklərinin EPR siqnalları<br />
yoxlanmıșdır. Təcrübələr göstərmișdir ki, dəmir nanohissəciklərinin EPR siqnalı toxumların<br />
həm qabığında və həm də endospermdə müșahidə olunur. Bütün toxumlarda EPR siqnalı<br />
müșahidə olunmușdur. Lakin balqabaq toxumlarının daxili nazik qabığıni dəmir<br />
nanohissəcikləri keçə bilmir. Odur ki, balqbaq toxumunun endosperm təbəqəsində EPR<br />
siqnalı müșahıdə olunmur. Sonrakı təcrübələrdə bitkilərin toxumları dəmir nanohissəciyi olan<br />
məhlulda cücərdilmișdir. Bu təcrübənin nəticələrindən aydın olmușdur ki, dəmir<br />
nanohissəciklərində bitkilərin toxumları adi suda cücərən toxumlara nisbətən xeyli intensiv<br />
cücərirlər.<br />
ƏDƏBİYYAT<br />
Cang Woolee, Shail Mahendra, Katherine Zodrov, Dong Li, Yu-Chang Tsai, Janet Braam,<br />
and Pedro J.J. Alvarez. Developmental Phytoitoxicity of metal oside nanoparticles to