strategjia dhe plani i veprimit për të drejtat e njeriut në republikën e ...

Republika e Kosovës është në procesin e ngritjes dhe konsolidimit të institucioneve demokratike
shtetërore të cilat do të operojnë mbi bazën e ndarjes së pushteteve të garantuara me Kushtetutën e
Republikës së Kosovës.
Në Nenin 4 të Kushtetutës përcaktohet qarte se: Kosova është Republikë demokratike e bazuar në
parimin e ndarjes së pushteteve dhe kontrollit e balancimit në mes tyre, sikurse është përcaktuar me
këtë Kushtetutë.
• Kuvendi i Republikës së Kosovës ushtron pushtetin legjislativ.
• Qeveria e Republikës së Kosovës është përgjegjëse për zbatimin e ligjeve e politikave shtetërore
dhe i nënshtrohet kontrollit parlamentar.
• Pushteti gjyqësor është unik, i pavarur dhe ushtrohet nga gjykatat.
Procesi i ngritjes dhe konsolidimit të të trija pushteteve dhe performanaca e tyre nuk po shkon edhe pa
probleme. Me gjithë problemet evidente me të cilat janë duke u përballë tri shtyllat kryesore të Shtetit
(legjislativi, egzekutivi dhe gjygjësori) në aspektin e zbatimit efektiv të ligjeve si dhe mbrojtjes dhe
zbatimit të të drejtave të njeriut, strategjija për të drejtat e njeriut e cila do te jetë e shoqëruar me planin
e veprimi fillimisht 3 vjeqar për zbatimin e saj do ti jap shtytje të fuqishme zgjidhjes së problemeve si
dhe do ti kontriboj procesit të integrimit të Kosovës në BE.
Për më tutje do të prezantohen problemet kyqe me të cilat po përballen institucionet e Kosovës lidhur
me zbatimin efektiv të ligjeve dhe reflektimi i tyre në zbatimin e të drejtave të njeriut.
Problemet e identifikuara në pushtetin e legjislativit lidhur me zbatimin e ligjeve dhe të
drejtave të njeriut;
Kuvendi i Republikës së Kosovës: miraton ligje, rezoluta dhe akte të tjera të përgjithshme. Gjithashtu
Kuvendi mbikëqyr punën e Qeverisë dhe të institucioneve të tjera publike që raportojnë në Kuvend, në
përputhje me Kushtetutën dhe ligjin. Përkundër ekzistimit të një kornize ligjore e cila definon dhe
shpjegon cart rolin kushtetues dhe rëndësinë e organit legjislativ, ende ka vështirësi praktike në
zbatimin dhe kryerjen e misionit të Kuvendit.
• Kuvendi ka një komision për të drejtat e njeriut, barazi gjinore, persona të pagjetur dhe
peticione, me një mandat për të shqyrtuar të gjitha çështjet që kanë të bëjnë me të drejtat e
njeriut, për të rishikuar peticione nga qytetarët dhe për të mbikëqyrur zbatimin efektiv të ligjeve
brenda kompetencave të saj mirëpo kapacitetet e tyre për ta bëre një mbikqyrje efektive të
zbatimit të ligjeve ende janë të kufizuara.
• Kuvendi i mungon kapaciteti për të monitoruar zbatimin e ligjeve, organizimin e debateve,
konsultime publike, amendimin e projektligjeve, hulumtim, dëgjimet publike mbesin sporadike,
derisa shoqëria civile efektivisht nuk është e përfshirë në asnjë debat parlamentar.
• Çfarë i mungon në mirëfunksionimin dhe performancën më të mirë të Kuvendit të Kosovës
është funksionimi i një njësie- shërbimi për hulumtime parlamentare që, nëpërmjet analizës dhe
hulumtimit mund të përmirësojë procesin ligjvënës në Kuvendin e Kosovës dhe në të njëjtën
kohë do të ndihmojë dhe për të rritur efektivitetin e deputetëve gjatë gjatë ushtrimit të
funksionit të tyre për mbikëqyrjen e degës ekzekutive.
• Nuk ka platform institucionale që do të mundësonte dialog të rregullt mes kuvendit dhe
organizatave të shoqërisë civile.
• Kapaciteti i Kuvendit për monitorim dhe hulumtime mbetet ende i dobët. Procedura legjislative
duhet përforcuar për të siguruar një ekspertizë ndërsektorale.
• Zyra për çështje ligjore, standardizim dhe harmonizim ka mungesë personeli, duke dobësuar
kështu shqyrtimin e efektshëm dhe të hollësishëm të legjislacionit. Kapaciteti i Kuvendit për
12