Raporti Vjetor i Përformancës 2009 - WWRO

Raporti vjetor i performancës për ofruesit e shërbimeve të ujit dhe mbeturinave 2009
Është me rëndësi të theksohet se me aprovimin e tarifave të reja nga mjetet
financiare të kompanive dhe të donatorve janë paraparë të ndërmirren investime të
konsiderueshme gjatë viteve 2009-2011, nga të gjitha kompanitë e ujësjellësit, në
vlerë totale mbi 140 milion euro, investime këto që janë të domosdoshme në sistemet
e ujësjellësit dhe kanalizimit të cilat do të mundësojnë shërbime më cilësore për
konsumatorët. Pjesa më madhe e investimeve kapitale pritet të financohen nga
donacionet dhe grandet, ndërsa vlera prej 23 milion euro e mbuluar me tarifat e këtij
procesi, të cilat janë planifikuar të investohen nga të hyrat vetanake të kompanive
është një hap i rëndësishëm. Realizmin e këtyre investimeve ZRRUM-i e ka
monitoruar gjatë vitit 2009 për të parë se sa ato janë duke u realizuar si në vlerë ashtu
edhe në dinamikën e paraparë. Në përputhje me progresin e arritur në drejtim të
realizimit të tyre, ZRRUM-i mund të merr në konsiderim rishqyrtimin e tarifave në
vitet e ardhshme.
3.4 Zhvillimet në Procesin tarifor prej 1 Janar 2009
Që nga fundi i 2007 ZRRUM, ka punuar me ofruesit e shërbimeve të ujit dhe
mbeturinave për të arritur një ndryshim thelbësor në bazën e përcaktimit të tarifave.
Në vitet e para të rregullimit ekonomik të sektorit të ujit, kur kompanitë e licensuara
ishin ende duke u njohur me konceptet rregullative, tarifat caktoheshin në baza
vjetore dhe përcaktoheshin me metodën e mbulimit të kostos. Edhe pse ZRRUM-i,
ka kërkuar gjithmonë të nxisë investimet në rrjetin e ujësjellësit dhe të kanalizimit,
në praktikë kompanitë e licensuara kanë gjeneruar vetëm rrjedhje margjinale të
parave të gatshme për të financuar investimet, në pjesën më të madhe ata kanë
dështuar të përmbushin edhe objektivat e thjeshta të arkëtimit të parave të gatshme.
Normat e mbulimit të punës të paraqitura në këtë raport janë afër ose nën 1.0 për të
gjitha kompanitë, që e konfirmon këtë analizë. Për këtë arsye kompanitë janë
mbështetur kryesisht në grantet nga donatorët për çdo investim të konsiderueshëm.
Pa dyshim, nivelet aktuale të investimeve në sektorin e ujit nuk janë të mjaftueshme
as për të ruajtur gjendjen e tanishme.
Me qëllim të nxitjes së investimeve, planifikimit afatmesëm dhe rritjes së
transparencës së tarifave, ZRRUM, duke u konsultuar gjerësisht me palët e interesit,
ka prezantuar ndryshimet e mëposhtme në metodologjinë e tarifave në sektorin e ujit
të Kosovës që kanë hyrë në fuqi prej 1 Janar 2009:
• Kalimi nga tarifat vjetore në periudhën tre-vjeçare të shqyrtimit të tarifave
(2009-2011). Kjo do të ngritë ndjeshëm sigurinë rregullative, dhe për këtë
arsye do të inkurajojë planifikimet afatmesme. Mundësia që kompanitë të
mbajnë përfitimet financiare me të tejkaluar objektivat në të gjithë periudhën
e rishqyrtimit duhet gjithashtu të ndihmojë për të ofruar përmirësim të
konsiderueshëm të performancës komerciale.
• Prezantimi i Kthimit mbi Vlerën Rregullatore të Kapitalit. Kjo do të i lejojë
kompanitë për të arritur një nivel të arsyeshëm të fitimit përveç mbulimit të
kostos, dhe për këtë arsye do të sigurojë rrjedhje shtesë të parave të gatshme
Zyra Rregullatore për Ujësjellës dhe Mbeturina 14