Izvodi iz sudske prakse

Izvodi iz sudske prakse-Evropski sud za ljudska prava
Član 6 EKLJP – Pravo na pravično suđenje
Član 6, stav 1
Član 6, stav 1, postavlja opće odredbe o sprovođenju pravde. On glasi kao što slijedi:
1.Prilikom utvrđivanja građanskih prava i obaveza ili osnovanosti bilo kakve
krivične optužbe protiv njega, svako ima pravo na pravično suđenje i javnu
raspravu u razumnom roku pred nezavisnim i nepristrasnim, zakonom
ustanovljenim sudom. Presuda se izriče javno, ali se novinari i javnost mogu
isključiti s čitavog ili jednog dijela suđenja u interesu morala, javnog reda
ili nacionalne sigurnosti u demokratskom društvu, kada to nalažu interesi
maloljetnika, ili zaštite privatnog života strana u sporu, ili kada to sud smatra
izričito neophodnim zato što bi u posebnim okolnostima publicitet mogao
nanijeti štetu interesima pravde.
1. Sfera primjene «prava na sud»
Na «pravo na sud», kao što je definirano u članu 6, možemo se oslanjati kod «određivanja
građanskih prava i obaveza [neke osobe]« (na francuskom: «contestations sur ses droits et
obligations de caractère civil») ili u slučaju «bilo kakve krivične optužbe» protiv osobe koja
se poziva na to pravo (na francuskom: «accusa¬tion en matière pénale»). Pojmovi «sporovi
(fr. contestations) u vezi građanskih prava i obaveza» i «krivična optužba» bit će objašnjeni
pojedinačno.
Pravo na sud radi «utvrđivanja građanskih prava i obaveza»
Izraz «spor» (fr. contestation) u vezi «građanskih prava i obaveza» zahtijeva detaljnu analizu
svakog od ovih elemenata.
Koncept «spora» (fr. contestation)
U predmetu Benthem protiv Nizozemske (presuda od 23. oktobra 1985, Serija A br. 97, str. 15,
stav 32), Sud je je dao sažetak svoje sudske prakse u vezi pojma «spor»:
Principi koji su nastali na temelju sudske prakse Suda za ljudska prava uključiju sljedeće:
(a) Poštivanje duha Konvencije zahtijeva da se riječ “contes¬tation” (spor) ne tumači « isuviše
tehnički» i da joj se da «više suštinsko nego formalno značenje» (vidi presudu Le Compte, Van
Leuven and De Meyere od 23. juna 1981, Serija A br. 43, str. 20, stav 45).
(b) «Contestation» (spor) može da se odnosi ne samo na «stvarno postojanje […] prava» nego
također i na njegov opseg ili na način na koji se ono uživa (vidi istu presudu, loc. cit, str. 22, stav
49). Ovaj izraz može uključivati podjednako i «pitanja u vezi činjenica» kao i ona «u vezi primjene
pozitivnih zakona» (vidi istu presudu, loc. cit, str. 23, stav 51, in fine, i presudu Albert i Le Compte
od 10. februara 1983, Serija A br. 58, str. 16, stav 29, in fine, i str. 19, stav 36).
150