Samanburðartilraunir á próteingjöfum í kjarnfóðri ... - Landbunadur.is

5. tafla. Áhrif kjarnfóðurgerða á nyt og helstu efni mjólkur, ásamt samlagstekjum á apríl verðlagi 2008. OLM =
orkuleiðrétt mjólk, EM = ekki tölfræðilegur marktækur munur, * - ** = tölfræðilegur marktækur munur á milli
gerða.
Gerð
Dagsnyt/kú Fita Prótein Úrefni Tekjur, kr
kjarnfóðurs kg mjólk OLM, kg g fita g prótein % % mmól/l á kg á dag
Möðruvellir (jafnmikið AAT úr kjarnfóðri)
Alhliða 24,3 24,1 98 77 4,08 3,21 5,4 48,6 1172
DK-16 24,8 24,2 98 77 3,98 3,12 5,9 47,3 1170
Sparnyt-16 25,1 24,2 98 77 3,97 3,11 5,7 47,2 1165
EM EM EM EM EM ** * ** EM
Hvanneyri (jafnmargar fóðureiningar úr kjarnfóðri)
Alhliða 22,1 21,8 87 75 3,96 3,40 7,3 50,4 1105
DK-16 22,2 21,9 87 75 3,94 3,38 7,6 50,1 1107
Sparnyt-16 22,4 22,1 88 75 3,94 3,35 7,3 49,8 1111
EM EM EM EM EM EM EM EM EM
Á Hvanneyri þar sem kýrnar fengu jafnmargar fóðureiningar úr kjarnfóðri óháð
gerðum mældist enginn marktækur munur í nyt, efnamagni og tekjum á milli gerða.
Það þýðir að kjarnfóðurkostnaður var hæstur með Alhliða blöndunni eða sem nemur
um 3 kr á hvern orkuleiðréttann mjólkurlíter miðað við auglýst verð seljenda í janúar
2009. Ekki var marktækur munur á kjarnfóðurkostnaði á hvern mjólkurlíter á milli
DK-16 og Sparnyt 16 blandnanna.
Niðurstöðurnar frá Möðruvöllum og Hvanneyri eru ekki samhljóða. Skýringin á þessu
er mjög sennilega sú að á Hvanneyri er gefið mjög mikið kjarnfóður miðað við nyt.
Allt bendir til þess að kýrnar séu “offóðraðar” m.t.t. orku en þó fyrst og fremst á
próteini eins og úrefnismælingarnar gefa til kynna (sjá í 3. og 4. töflu). Einnig er
hugsanlegt að sjálfvirku kjarnfóðurskammtararnir séu ekki nægilega nákvæmir fyrir
svona tilraunir. Hins vegar má benda á þetta er búnaður sem er notaður á mörgum
kúabúum.
Samantekt
Þar sem mjólkurkúm er gefið hátt hlutfall af kjarnfóðri skila “dönsku” blöndurnar
svokölluðu (DK-16 og Sparnyt 16) jafnmikilli nyt og efnamagni í mjólk og
hefðbundin kjarnfóðurblanda með fiskimjöli. Það myndi því skila miklum
efnahagslegum ávinningi að skipta yfir í nýju blöndurnar. Með hækkandi verði á öllu
kjarnfóðri er þó mikilvægt að endurskoða fóðurplön með það að markmiði að draga úr
heildar kjarnfóðurgjöf og auka nákvæmni í fóðrun.
Þar sem stefnt er að því að mjólkurkýr mjólki sem mest af orkuríkum fyrsta flokks
heyjum og markvissri en takmarkaðri kjarnfóðurgjöf skilar hefðbundin
kjarnfóðurblanda á hvert gefið kjarnfóðurkíló meiri nyt og efnameiri mjólk en
“dönsku” blöndurnar. Efnahagslegur ávinningur af því að skipta yfir í “danska”
blöndu er þar enginn samkvæmt þessum tilraunum og miðað við verð á þessum
blöndum í dag. Á Möðruvöllum mjólkuðu kýrnar meira af hverju kílói af Alhliða
blöndunni í samanburði við DK-16 og Sparnyt 16 blöndurnar (1. mynd). Þetta skiptir