Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
— Jak nie będziesz mógł, to się odpasz… Piękny pas! Wy też na Litwie musieliście<br />
wziąć łup godny?<br />
Nie narzekamy — odrzekł Zbyszko, korzystając ze sposobności, aby okazać, że i dziedzice<br />
Bogdańca nie byle włodyczkowie⁸⁵⁴. — Część łupów przedaliśmy w Krakowie i wzięliśmy<br />
czterdzieści grzywien⁸⁵⁵ srebra…<br />
— Bój się Boga! Toż za to można kupić wieś.<br />
— Bo była jedna zbroja mediolańska, którą stryjko spodziewający się śmierci sprzedał,<br />
a to wiecie…<br />
— Wiem! No! to warto na Litwę iść. Ja swego czasu chciałem, alem się bojał⁸⁵⁶.<br />
— Czego? Krzyżaków?<br />
— E, kto by się ta ich bał. Póki cię nie zabiją, to czegóż się bać, a jak cię zabiją, to<br />
już i nie czas na strach. Bojałem się onych pogańskich bożków, czyli diabłów. Po lasach<br />
to podobno tego jak mrowia.<br />
— A gdzież mają siedzieć, kiedy im bożnice⁸⁵⁷ popalili?… Dawniej mieli dostatek,<br />
a teraz jeno grzybami i mrówkami żyją.<br />
— Widziałeś też ich?<br />
— Ja sam nie widziałem, ale słyszałem, że ludzie widzieli… Wysunie ta poniektóry<br />
kosmatą łapinę i zza drzewa potrząsa nią, żeby mu co dać…<br />
— Powiadali to samo Maćko — ozwała się Jagienka.<br />
— A jakże! prawił⁸⁵⁸ ci i mnie o tym w drodze — dodał Zych. — No, nie dziwota!<br />
Przecie i u nas, choć kraj dawno krześcijański, czasem się coś po bajorach śmieje,<br />
a i w domu, choć księża o to krzyczą, lepiej zawsze skrzatom miskę z jadłem na noc<br />
ostawić, bo inaczej tak ci skrobią w ściany, że i oka nie zmrużysz… Jagienka!… postaw,<br />
córuchno, pod progiem miskę!<br />
Jagienka wzięła glinianą miskę pełną klusków⁸⁵⁹ z serem i postawiła ją pod progiem.<br />
Zych zaś rzekł:<br />
— Księża krzyczą, pomstują! Panu Jezusowi przecie przez trochę klusków chwały nie<br />
ubędzie, a skrzat byle był syt i życzliwy, to i od ognia, i od złodzieja ustrzeże.<br />
Po czym zwrócił się do Zbyszka:<br />
— Ale może byś się odpasał i trochę sobie zaśpiewał?<br />
— Zaśpiewajcie wy, bo już widzę, że z dawna macie ochotę, ale może panna Jagienka<br />
zaśpiewa?<br />
— Będziem po kolei śpiewali — zawołał uradowany Zych. — Jest też w domu pachołek,<br />
który nam do wtóru na drewnianej fujarce zapiska. Wołać pachołka!<br />
Zawołano pachołka, który siadł na zydlu⁸⁶⁰ i włożywszy „piszczkę” w usta, a następnie<br />
rozstawiwszy na niej palce, jął spoglądać po obecnych, czekając, komu ma zawtórować.<br />
Oni zaś poczęli się sprzeczać, nikt bowiem nie chciał być pierwszy. Kazał wreszcie<br />
Zych dać przykład Jagience, więc Jagienka, chociaż bardzo jej było wstyd Zbyszka, wstała<br />
z ławy, włożyła ręce pod fartuch i poczęła:<br />
Gdybym ci ja miała<br />
Skrzydłeczka jak gąska,<br />
Poleciałabym ja<br />
Za Jaśkiem do Śląska!… ⁸⁶¹<br />
Zbyszko otworzył naprzód szeroko oczy, po czym zerwał się na równe nogi i zawołał<br />
wielkim głosem:<br />
— A wy skąd to umiecie śpiewać?<br />
Jagienka spojrzała na niego ze zdumieniem.<br />
— Przecie to wszyscy śpiewają… Co wam?<br />
⁸⁵⁴����ycz�a a. ����ycza — rycerz, zwłaszcza niemajętny lub bez pełni praw stanowych.<br />
⁸⁵⁵�rzy��a — śrdw. jednostka monetarna, wartość określonej wagi kruszcu.<br />
⁸⁵⁶���a� ��� — dziś popr.: bać się.<br />
⁸⁵⁷��ż��ca — tu: świątynia.<br />
⁸⁵⁸�ra��� (daw.) — mówić.<br />
⁸⁵⁹������� — dziś popr.: klusek.<br />
⁸⁶⁰zy��� — mebel do siedzenia, podobny do taboretu.<br />
⁸⁶¹�a �a���� �� �����a — pieśń ludowa spotykana w Wielkopolsce, Małopolsce, na Mazowszu i na Śląsku.<br />
������ ����������� Krzyżacy� ��� ���r��zy 94<br />
Diabeł<br />
Muzyka
Change language