PDF - Wolne Lektury

Najgorsza z nich była ta, że ksiądz biskup Piotr ochrzcił dziecko tej samej nocy, z czego
wnoszono⁵²⁷, że musi być bardzo słabe. Doświadczone mieszczki przytaczały jednak
wypadki, w których dzieci urodzone na wpół martwe odzyskiwały siłę do życia właśnie
po chrzcie. Więc pokrzepiano się nadzieją, którą wzmagało i imię nadane dziewczynce.
Mówiono, że żaden Bonifacy ni żadna Bonifacja nie może umrzeć zaraz po urodzeniu,
gdyż przeznaczono im jest coś dobrego uczynić, w pierwszych zaś leciech⁵²⁸, tym bardziej
w pierwszych miesiącach życia, dziecko nie może czynić ni źle, ni dobrze.
Następnego dnia jednak przyszły z zamku wiadomości niepomyślne i o niemowlęciu,
i o matce — i wzburzyły miasto. W kościołach przez cały dzień panował tłok jak w czasie
odpustu. Posypały się wota⁵²⁹ za zdrowie królowej i królewny. Widziano ze wzruszeniem
ubogich wieśniaków ofiarujących ćwiartki zboża, jagnięta, kury, wianuszki suszonych
grzybów lub krobie⁵³⁰ orzechów. Płynęły znaczne ofiary od rycerstwa, od kupców, od
rzemieślników. Rozesłano gońców do cudownych miejsc. Astrologowie badali gwiazdy.
W samym Krakowie nakazano uroczyste procesje. Wystąpiły wszystkie cechy⁵³¹ i wszystkie
bractwa⁵³². Całe miasto zakwitło chorągwiami. Odbyła się i procesja dzieci, sądzono
bowiem, że niewinne istoty najłatwiej ubłagają Boga o łaskę. Przez bramy miejskie zjeżdżały
coraz nowe tłumy z okolicy.
I tak płynął dzień za dniem wśród ustawicznego⁵³³ bicia w dzwony, wśród gwaru po
kościołach, procesyj i nabożeństw. Lecz gdy upłynął tydzień, a i dostojna chora, i dziecię
żyły jeszcze, poczęła otucha wstępować w serca. Zdawało się ludziom rzeczą niepodobną,
aby Bóg zabrał przedwcześnie władczynię państwa, która tyle dla niego uczyniwszy,
musiałaby pozostawić niedokończone ogromne dzieło — i apostołkę, która ofiarą własnego
szczęścia przywiodła do chrześcijaństwa ostatni pogański naród w Europie. Uczeni
wspominali, ile uczyniła dla Akademii⁵³⁴, duchowni — ile dla chwały Bożej, statyści⁵³⁵
— ile dla pokoju między chrześcijańskimi monarchami, prawoznawcy — ile dla sprawiedliwości,
biedni — ile dla ubóstwa, i wszystkim nie mieściło się w głowie, iżby życie
tak potrzebne dla Królestwa i świata całego mogło być przedwcześnie przecięte.
Tymczasem 13 lipca dzwony żałobne oznajmiły śmierć dziecka. Zawrzało znów mia- Śmierć, Niebezpieczeństwo
sto i niepokój ogarnął ludzi, a tłumy powtórnie obiegły Wawel, dopytując o zdrowie
królowej. Lecz tym razem nikt nie wychodził z dobrą nowiną. Owszem, twarze panów
wjeżdżających na zamek lub wyjeżdżających przez bramy były posępne i z każdym dniem
posępniejsze. Mówiono, że ksiądz Stanisław ze Skarbimierza⁵³⁶, mistrz nauk wyzwolonych⁵³⁷
w Krakowie, nie odstępuje już królowej, która codziennie przystępuje do komunii.
Mówiono również, że po każdym przystąpieniu komnata jej napełnia się światłem
niebieskim. Niektórzy widzieli je nawet przez okna, ale widok ten raczej przerażał oddane
pani serca jako oznaka, że rozpoczyna się już dla niej życie zaziemskie.
Niektórzy nie wierzyli jednak, aby się mogła stać rzecz tak straszna, i ci krzepili ⁵³⁸się
nadzieją, że sprawiedliwe nieba poprzestaną na jednej ofierze. Tymczasem w piątek z rana
dnia 17 lipca gruchnęło między ludem, iż królowa kona. Kto żył, spieszył pod zamek.
Miasto opustoszało tak, że zostali w nim tylko kalecy, albowiem nawet matki z niemowlętami
pośpieszyły do bram. Sklepy były pozamykane; nie gotowano jadła. Ustały
wszystkie sprawy, a natomiast pod Wawelem czerniało jedno morze ludu — niespokojne,
przerażone, ale milczące.
⁵²⁷������ z cz���� — wnioskować z czegoś.
⁵²⁸��c��c� — dziś popr.: latach.
⁵²⁹����� — symboliczny dar wieszany na ołtarzu, na świętym obrazie bądź na posągu religijnym jako prośba
o wstawiennictwo lub podziękowanie za nie.
⁵³⁰�r���a (daw.) — kosz.
⁵³¹c�c� — samorządna organizacja rzemieślników, skupiająca przedstawicieli określonego zawodu.
⁵³²�rac��� — organizacja religijna, zrzeszająca ludzi o podobnych formach pobożności (np. bractwo różańcowe).
⁵³³���a��cz�y (daw.) — ciągły.
⁵³⁴��a����a Kra�����a — założona w 1364 w Kazimierzu z fundacji Kazimierza III Wielkiego, odnowiona
w 1400 w Krakowie przez Władysława II Jagiełłę z fundacji Jadwigi Andegaweńskiej, od 1817 funkcjonuje pod
nazwą Uniwersytet Jagielloński.
⁵³⁵��a�y��a (daw.) — mąż stanu, polityk, strateg.
⁵³⁶��a����a� z� ��ar�����rza — (ok. 1365–1431), pierwszy rektor Akademii Krakowskiej, wybitny kaznodzieja.
⁵³⁷������ �a�� �yz�����yc� — stanowiło program średniowiecznej edukacji uniwersyteckiej: gramatyka, dialektyka,
retoryka, geometria, arytmetyka, astronomia, muzyka.
⁵³⁸�rz���� ��� (daw.) — wzmacniać się.
������ ����������� Krzyżacy� ��� ���r��zy 57