Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
— Między prawdziwymi chrześcijany! — powtórzył z naciskiem Kuno Lichtenstein.<br />
— Jakże? — zawołał podnosząc głowę biskup krakowski Wysz — zali⁴⁵⁰ to nie w odwiecznie<br />
chrześcijańskim królestwie przebywacie? zali nie starsze tu kościoły niż w Malborgu?<br />
— Nie wiem — odpowiedział Krzyżak Król szczególniej drażliwy był, gdy szło<br />
o chrześcijaństwo. zdawało mu się, że Krzyżak może jemu właśnie chce przymówić, więc<br />
wystające policzki pokryły mu się zaraz czerwonymi piętnami, oczy poczęły błyskać.<br />
— Co to! — odezwał się grubym głosem. — Nie chrześcijański ja król? co?<br />
— Królestwo powiada się chrześcijańskim — odparł zimno Krzyżak — ale obyczaje<br />
są w nim pogańskie…<br />
Na to podnieśli się groźni rycerze: Marcin z Wrocimowic⁴⁵¹, herbu Półkoza, Florian<br />
z Korytnicy⁴⁵², Bartosz z Wodzinka, Domarat z Kobylan⁴⁵³, Powała z Taczewa, Paszko<br />
Złodziej z Biskupic⁴⁵⁴, Zyndram z Maszkowic⁴⁵⁵, Jaksa z Targowiska, Krzon z Kozichgłów,<br />
Zygmunt z Bobowy i Staszko z Charbimowic, potężni, sławni, zwycięscy w wielu bitwach,<br />
w wielu turniejach, i to płonąc z gniewu, to blednąc, to zgrzytając zębami, poczęli wołać<br />
jeden przez drugiego:<br />
— Gorze⁴⁵⁶ nam! bo gościem jest i nie może być wyzwan!<br />
A Zawisza Czarny, Sulimczyk, najsłynniejszy między słynnymi, „wzór rycerzy”, zwrócił<br />
zmarszczone czoło do Lichtensteina i rzekł:<br />
— Nie poznaję cię, Kunonie. Jakże możesz, rycerzem będąc, hańbić wspaniały naród,<br />
gdy wiesz, że jako posłowi żadna ci za to kara nie grozi?<br />
Lecz Kuno wytrzymał spokojnie groźne spojrzenia i odrzekł zwolna, dobitnie:<br />
— Nasz Zakon, zanim do Prus przybył, wojował w Palestynie, ale tam nawet i Saraceni⁴⁵⁷<br />
posłów szanowali. Wy jedni ich nie szanujecie — i dlategom obyczaj wasz nazwał<br />
pogańskim.<br />
Na to gwar uczynił się jeszcze większy. Naokół stołu ozwały się znów okrzyki: „Gorze⁴⁵⁸,<br />
gorze!” Ale uciszyły się, gdy król, na którego obliczu wrzał gniew, klasnął obyczajem<br />
litewskim kilkakroć w dłonie. Wówczas wstał stary Jaśko Topór z Tęczyna, kasztelan<br />
krakowski, sędziwy, poważny, postrach dostojnością urzędu budzący, i rzekł:<br />
— Szlachetny rycerzu z Lichtensteinu, jeśli was jakowaś obelga jako posła spotkała,<br />
mówcie, a srogiej sprawiedliwości wartko⁴⁵⁹ stanie się zadość.<br />
— Nie przygodziłoby mi się⁴⁶⁰ to w żadnym innym chrześcijańskim państwie —<br />
odrzekł Kuno. — Wczoraj na drodze do Tyńca napadł mnie jeden wasz rycerz, i choć<br />
z krzyża na płaszczu łacnie⁴⁶¹ mógł poznać, ktom jest — na życie moje godził.<br />
Zbyszko, usłyszawszy te słowa, pobladł mocno i mimo woli spojrzał na króla, którego<br />
twarz była wprost straszna. Jaśko z Tęczyna zdumiał się i rzekł:<br />
— Możeż to być?<br />
— Zapytajcie pana z Taczewa, któren był świadkiem przygody.<br />
Wszystkie oczy zwróciły się na Powałę, który stał przez chwilę mroczny ze spuszczonymi<br />
powiekami, po czym rzekł:<br />
— Tak jest!…<br />
Usłyszawszy, to rycerze poczęli wołać: „Hańba! hańba! Bogdaj się ziemia pod takim<br />
zapadła!” I ze wstydu jedni uderzali się pięściami w uda i piersi, drudzy skręcali w palcach<br />
cynowe misy na stole nie wiedząc, gdzie oczy podziać.<br />
— Czemuś ty go nie ubił? — zagrzmiał król.<br />
— Bo głowa jego do sądu należy — odparł Powała.<br />
⁴⁵⁰za�� (daw.) — czy.<br />
⁴⁵¹�arc�� ��arc��z� z �r�c�����c — (zm. 1442), polski rycerz niemieckiego pochodzenia, starosta łowicki.<br />
⁴⁵²���r�a� z K�ry���cy — średniowieczny rycerz polski, kasztelan wiślicki, uczestnik bitwy pod Grunwaldem.<br />
⁴⁵³���ara� z K��y�a� — (1380–1440), uczestnik bitwy pod Grunwaldem, od r. 1428 marszałek nadworny<br />
koronny.<br />
⁴⁵⁴�a�z�� ��a���� z �������c� z�a�y ������� — rycerz, uczestnik bitwy pod Grunwaldem.<br />
⁴⁵⁵�y��ra� z �a�z����c — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia.<br />
⁴⁵⁶��rz� (ze starop. gorzeć: palić się) — biada, nieszczęście, niebezpieczeństwo.<br />
⁴⁵⁷�arac��� — Arabowie, muzułmanie, przen. poganie; w czasie opisywanym w powieści w Hiszpanii trwała<br />
rekonkwista, to jest odbijanie ziem zajętych przez Saracenów.<br />
⁴⁵⁸��rz� (ze starop. gorzeć: palić się) — biada, nieszczęście, niebezpieczeństwo.<br />
⁴⁵⁹�ar��� (daw.) — szybko.<br />
⁴⁶⁰�rzy����� ��� (daw.) — przydarzyć się.<br />
⁴⁶¹�ac��� (daw.) — łatwo.<br />
������ ����������� Krzyżacy� ��� ���r��zy 46