PDF - Wolne Lektury

A Jurand począł powtarzać jakimś dziwnym i zarazem strasznym głosem:
— Danveld, Löwe, Got�yd i Rotgier…
Mikołaj z Długolasu polecił jeszcze wysłać bywałych¹⁶³⁵ a przebiegłych ludzi do Prus,
aby się w Szczytnie i Insborku wywiedzieli, czy Jurandówna tam jest, a jeśli nie, to dokąd
została wywieziona; po czym książę wziął kostur w rękę i wyszedł, by wydać odpowiednie
rozkazy, księżna zaś zwróciła się do Juranda, chcąc go dobrym słowem pokrzepić:
— Jakoże wam jest? — spytała.
Ów zaś przez chwilę nic nie odpowiedział, jakby nie słyszał pytania, a potem nagle
rzekł:
— Jakoby mnie kto w dawną ranę ugodził.
— Ale ufajcie w miłosierdzie boskie; wróci Danuśka, jeno im de Bergowa oddajcie.
— Nie pożałowałbym im i krwi.
Księżna zawahała się, czyby mu zaraz o ślubie nie wspomnieć, ale pomyślawszy nieco,
nie chciała przyrzucać nowego zmartwienia do ciężkich już i tak nieszczęść Juranda
i przy tym ogarnął ją jakiś strach. „Będą jej szukali ze Zbyszkiem, niech mu Zbyszko przy
sposobności powie — rzekła sobie — a ninie¹⁶³⁶ w głowie by się mu mogło do reszty
pomieszać”. Więc wolała mówić o czym innym.
— Wy nas nie winujcie — rzekła. — Przyjechali ludzie w waszych barwach, z pismem
z waszą pieczęcią oznajmującym, jakoście chorzy, jako oczy wam gasną i jako na dziecko
raz jeszcze spojrzeć chcecie. Jakże się było przeciwić i ojcowego przykazania nie spełnić?
Jurand zaś podjął ją pod nogi.
— Ja nikogo nie winuję, miłościwa pani.
— I to wiedzcie, że Bóg ją wam odda, bo oko Jego jest nad nią. Ześle on jej poratowanie,
jako na ostatnich łowach zesłał, gdy srogi tur¹⁶³⁷ na nas uderzył — a Pan
Jezus natchnął Zbyszka, żeby nas bronił. Sam ci o mało nie stradał żywota i długo potem
chorzał, ale Danuśkę i mnie obronił, za co mu książę dał pas i ostrogi. Widzicie!… Ręka
boska jest nad nią. Pewnie, że dziecka żal. Myślałam, że z wami przyjedzie, że ją obaczę,
najmilszą, a tymczasem…
I głos jej zadrżał, i łzy puściły się z oczu, a w Jurandzie tłumiona dotychczas rozpacz
zerwała się na chwilę, nagła i straszna jak wicher. Chwycił rękoma swe długie włosy,
a głową począł bić w belki ściany, jęcząc i powtarzając chrapliwym głosem:
— Jezu! Jezu! Jezu!…
Lecz Zbyszko skoczył ku niemu i potrząsnąwszy go z całą siłą za ramiona, zawołał:
— W drogę nam! Do Spychowa!
�������� ���������� ���������
Czyj to poczet? — zapytał nagle Jurand, ocknąwszy się za Radzanowem z zamyślenia
jakby ze snu.
— Mój — odpowiedział Zbyszko.
— A ludzie moi wszyscy poginęli?
— Widziałem ich nieżywych w Niedzborzu.
— Nie masz starych towarzyszów!
Zbyszko nie odrzekł nic i jechali dalej w milczeniu a szybko, gdyż chcieli jak najprędzej
być w Spychowie, spodziewając się, że może zastaną tam jakich wysłanników
krzyżackich. Na szczęście ich przyszły znów mrozy i drogi były przetarte, więc mogli
pośpieszać. Pod wieczór Jurand znów przemówił i począł wypytywać o owych braci zakonnych,
którzy byli w leśnym dworcu, a Zbyszko opowiadał mu wszystko — i o ich
skargach, i o odjeździe, i o śmierci pana de Fourcy, i o postępku swego giermka, który
w tak straszny sposób pokruszył ramię Danvelda, a podczas tego opowiadania przypomniała
mu się i uderzyła go jedna okoliczność, to jest bytność owej niewiasty w leśnym
dworcu, która przywiozła od Danvelda balsamy gojące. Na popasie począł więc wypytywać
o nią i Czecha, i Sanderusa — ale obaj nie wiedzieli dokładnie, co się z nią stało. Zdawało
im się, że odjechała albo razem z tymi ludźmi, którzy przybyli po Danusię, albo wnet po
¹⁶³⁵�y�a�y (daw.) — obyty w świecie, doświadczony.
¹⁶³⁶����� (daw.) — teraz.
¹⁶³⁷��r — wymarły dziki ssak z rzędu parzystokopytnych.
������ ����������� Krzyżacy� ��� ���r��zy 192
Rozum