PDF - Wolne Lektury

Kazał też Głowaczowi przysiąść się do siebie i mieć kuszę na podorędziu¹⁵⁴⁷ od wilków,
tymczasem zaś gawędził z nim wesoło.
— W Przasnyszu — rzekł — jeno¹⁵⁴⁸ konie popasiem, rozgrzejem się i zaraz ruszymy
dalej.
— Do Ciechanowa?
— Naprzód do Ciechanowa państwu się pokłonić i nabożeństwa zażyć.
— A potem? — pytał Głowacz.
Zbyszko uśmiechnął się i odrzekł:
— Potem, kto wie, czy nie do Bogdańca.
Czech spojrzał na niego ze zdziwieniem. W głowie błysnęła mu myśl, że może młody
pan wyrzekł się Jurandówny, i wydało mu się to tym podobniejszym do prawdy, ponieważ
Jurandówna wyjechała, o uszy zaś Czecha odbiła się w leśnym dworcu wiadomość, że pan
na Spychowie przeciwny¹⁵⁴⁹ był młodemu rycerzowi. Więc ucieszył się poczciwy giermek,
bo chociaż miłował Jagienkę, ale patrzał na nią, tak jak na gwiazdę na niebie i rad by był
okupić jej szczęście choćby krwią własną, Zbyszka też pokochał i z całej duszy pragnął
obojgu do śmierci służyć.
— To już wasza miłość osiędzie na dziedzinie! — rzekł z radością.
— Jakże mi na dziedzinie siedzieć — odpowiedział Zbyszko — kiedym owych rycerzy
krzyżowych pozwał, a przedtem jeszcze Lichtensteina?
Mówił de Lorche, że ponoć mistrz ma króla w gościnę do Torunia zaprosić, to się do
królewskich pocztów przyczepię — i tak myślę, że w Toruniu Pan Zawisza z Garbowa¹⁵⁵⁰
alibo pan Powała z Taczewa¹⁵⁵¹ wyprosi mi u pana naszego pozwoleństwo, abym się mógł
na ostre¹⁵⁵² z tymi mnichami potykać. Pewnikiem¹⁵⁵³ wystąpią oni z giermkami, więc
i tobie przyjdzie się spotkać.
— Już bym też chyba sam mnichem ostał, gdyby miało być inaczej — rzekł Czech.
Zbyszko spojrzał na niego z zadowoleniem.
— No i nie będzie temu dobrze, który ci się pod żelaziwo nawinie. Pan Jezus dał ci
siłę okrutną, ale źle byś uczynił, gdybyś nią zbytnio puszył, albowiem prawemu giermkowi
pokora przystoi.
Czech począł kiwać głową na znak, że siłą nie będzie puszył, ale jej też i na Niemców
nie poskąpi — a Zbyszko uśmiechał się w dalszym ciągu, ale już nie do giermka, tylko
do własnych myśli.
— Stary pan będzie rad¹⁵⁵⁴, gdy wrócim — rzekł po chwili Głowacz — i w Zgorzelicach
też będą radzi.
Zbyszkowi stanęła Jagienka tak w oczach, jakby przy nim siedziała na saniach. Bywało
to zawsze, że gdy wypadkiem o niej pomyślał, to widział ją ogromnie wyraźnie…
„Nie! — rzekł sobie — nie będzie ona rada, bo jeśli wrócę do Bogdańca, to z Danuśką,
a ona niech bierze innego…” Tu mignęli mu przed oczyma: Wilk z Brzozowej i młody
Cztan z Rogowa — i nagle uczyniło mu się przykro na myśl, że dziewczyna może pójść
w ręce jednego z tych dwóch. „Wolej ¹⁵⁵⁵by lepszego jakiego znalazła — mówił sobie
w duszy — bo to piwożłopy i kostery¹⁵⁵⁶, a dziewka uczciwa jest”. Pomyślał też i o tym
że stryjowi, gdy się dowie o tym, co zaszło, będzie okrutnie markotno¹⁵⁵⁷, ale pocieszył
się wraz myślą, że Maćkowi chodziło zawsze w pierwszym rzędzie o ród i o dostatki,
które mogły znaczenie rodu podnieść. Jagienka była wprawdzie bliżej, bo o miedzę, ale
za to Jurand większy był dziedzic od Zycha ze Zgorzelic, wiec łatwo było przewidzieć,
¹⁵⁴⁷�a ����r���� (daw.) — pod ręką.
¹⁵⁴⁸���� (daw.) — tylko.
¹⁵⁴⁹�rz�c���y (daw.) — niechętny.
¹⁵⁵⁰�a���za �zar�y z �ar���a — (ok. 1370–1428) polski rycerz, przez pewien czas na służbie króla Węgier
Zygmunta Luksemburskiego.
¹⁵⁵¹�����a� ���a�a z �acz��a — (ok. 1380–ok. 1415), rycerz i dyplomata, powołany do rady wojennej przed
bitwą pod Grunwaldem.
¹⁵⁵²�a ���r� — na broń ostrą, przen.: na śmierć.
¹⁵⁵³��������� (daw.) — na pewno.
¹⁵⁵⁴ra� (daw.) — zadowolony.
¹⁵⁵⁵����� (daw.) — lepiej.
¹⁵⁵⁶�����ra (daw.) — gracz w kości, hazardzista.
¹⁵⁵⁷�ar����� — smutno.
������ ����������� Krzyżacy� ��� ���r��zy 179
Sługa