PDF - Wolne Lektury

co ich mogło obchodzić. Było też trochę wzajemnego podziwu w tej przyjaźni, albowiem
młody i śliczny Zbyszko, który i na wojnie się już wsławił, i w gonitwach⁹⁸² brał udział,
i na pokojach królewskich bywał, wydawał się dziewczynie w porównaniu z takim Cztanem
z Rogowa lub z Wilkiem z Brzozowej prawdziwym dworskim rycerzem i niemal
królewiczem, jego zaś zdumiewała chwilami uroda dziewczyny. Myślał wiernie o swojej
Danusi, nieraz jednak, gdy spojrzał niespodzianie na Jagienkę, czy to w lesie, czy w domu,
mimo woli mówił sobie: „Hej! to ci łania!” — gdy zaś wziąwszy ją pod boki, wsadzał na
konia i wyczuwał pod dłońmi jej czerstwe⁹⁸³, jakby z kamienia wykrzesane⁹⁸⁴ ciało, to aż
go ogarniał niepokój i — jak powiadał Maćko: — „brały go ciągoty⁹⁸⁵”, a zarazem coś
poczynało mu chodzić po kościach i morzyć go niby sen.
Jagienka, z natury harda, skora do wyśmiewania, a nawet zaczepna, stawała się stopniowo
z nim coraz pokorniejsza, zupełnie jak służka, która tylko w oczy patrzy, w czym by
usłużyć i dogodzić, on zaś rozumiał tę jej wielką przychylność, był jej wdzięczen⁹⁸⁶ i coraz
mu milej było z nią przestawać⁹⁸⁷. W końcu, zwłaszcza od czasu gdy Maćko począł pijać
niedźwiedzie sadło, widywali się prawie codziennie, a po wyjściu szczebrzucha⁹⁸⁸ z rany,
wybrali się razem na bobry po świeży skrom⁹⁸⁹ do gojenia bardzo potrzebny.
Wzięli kuszę, siedli na koń i pojechali naprzód do Moczydołów, które miały być
w przyszłości wianem⁹⁹⁰ Jagienkowym, potem pod las, gdzie zostawili konie pachołkowi,
i dalej poszli piechotą, gdyż przez gęstwę i mokradła trudno było przejechać. Po drodze
pokazała Jagienka za rozległą, pokrytą szuwarami łąką siną wstęgę lasu i rzekła:
— To bory Cztana z Rogowa.
— Tego, który by cię rad wziął?
A ona poczęła się śmiać:
— Wziąłby, żebym się jeno⁹⁹¹ dała!
— Łacnie⁹⁹² mu się obronisz, mając Wilka do pomocy, który, jako słyszałem, na
tamtego zęby szczerzy. I dziwno mi to nawet, że się jeszcze nie pozwali na śmierć.
— Bo tatulo, jadąc na wojnę, powiedzieli im tak: „Jeśli się pobijecie, to żadnego na
oczy nie chcę widzieć”. To i cóż mieli robić? Jak są w Zgorzelicach, to na się sapią, ale
potem piją razem w gospodzie w Krześni, póki pod ławy nie pozlatują.
— Głupie chłopy!
— Czemu?
— Bo jak Zycha nie było doma, powinien był jeden alibo drugi nastąpić na Zgorzelice
i siłą cię brać. Cóż by Zych uczynił, jeśliby wróciwszy, znalazł cię z dzieciakiem na ręku!
A modre oczy Jagienki zaiskrzyły się od razu:
— To myślisz, żebym się była dała? A czy to w Zgorzelicach nie ma ludzi, a ja to
nie umiem chycić⁹⁹³ oszczepu albo kuszy? Niechby spróbowali! Pognałabym ja każdego
do domu, jeszcze bym sama Rogów albo Brzozową najechała. Wiedzieli tatuś, że mogą
przezpiecznie⁹⁹⁴ na wojnę iść.
I tak mówiąc, poczęła marszczyć swe śliczne brwi i potrząsać tak groźnie kuszą, że aż
Zbyszko roześmiał się i rzekł:
— No, tobie rycerzem być, nie dziewczyną.
Ona zaś, uspokoiwszy się, odrzekła:
— Cztan mnie strzegł od Wilka, a Wilk od Cztana. Byłam ci ja zresztą pod opatową⁹⁹⁵
opieką, a z opatem lepiej nikomu nie zadzierać…
⁹⁸²������y — turnieje rycerskie.
⁹⁸³cz�r���y (daw.) — zdrowy.
⁹⁸⁴�y�rz��a� — wykuć z kamienia.
⁹⁸⁵c�����y — pożądanie.
⁹⁸⁶����cz�� — dziś popr.: wdzięczny.
⁹⁸⁷�rz���a�a� (daw.) — przebywać.
⁹⁸⁸�zcz��rz�c� — słowniki podają znaczenie: wiano panny młodej. Sienkiewicz prawdop. skontaminował to
ze słowem ”brzeszczot”.
⁹⁸⁹��r�� — tłuszcz zwierzęcy.
⁹⁹⁰��a�� — posag.
⁹⁹¹���� (daw.) — tylko.
⁹⁹²�ac��� a. �ac�� (daw.) — łatwo.
⁹⁹³c�yc�� — dziś popr.: chwycić.
⁹⁹⁴�rz�z���cz��� (daw.) — bezpiecznie.
⁹⁹⁵��a� — przełożony w męskim zakonie kontemplacyjnym.
������ ����������� Krzyżacy� ��� ���r��zy 105
Pożądanie
Bezpieczeństwo