Zobacz peÅne wydanie (PDF) - SÄdeczanin

More documents

Recommendations

Info

WWW.SADECZANIN.INFO 92 HISTORIA GRUDZIEŃ 2011 masz Ko sec ki (PTH) opo wia dał o po - wstaniu i działalności oddziałów partyzanc kich w re jo nie Tę go bo rzy ze szczególnym uwzględnieniem oddziału Ar mii Kra jo wej pchor. Jó ze fa Tocz ka „Topora”. – To akowcy obronili przed wysadzeniem przez Niemców zaporę w Rożnowie i most w Kurowie w styczniu 1945 r. i gdyby to zrobili partyzanci sowieccy to tam by stał po mnik i w cza sach PRL od - bywałyby się akademie – zauważył Tomasz Kosecki. Jego zdaniem społeczność gminy zdała egzamin z patriotyzmu w okresie najcięższej próby: okupacji niemieckiej i powojennego terroru komunistycznego. Z kolei Grzegorz Olszewski (PTH), badacz sądeckich ofiar Oświęcimia i innych obo zów kon cen tra cyj nych, opo - wia dał o re pre sjach, ja kie spo tka ły miesz kań ców gmi ny Ło so si ny Dol nej i stra tach ma te rial nych, ja kie po nie śli w okresie okupacji niemieckiej. TO MASZ KO SEC KI: My ślę, że nikt nie ża ło wał przy jaz du do Tęgoborzy w Święto Niepodległości. Tematyka była dość obszerna, ale trudno było ją po dzie lić, gdyż two rzy jed ną ca łość. Chcę ten te mat da lej po cią gnąć, bo to był pierwszy krok w przywracaniu pamięci o tam tych cza sach i lu dziach oraz pierw sza okazja do odkłamania historii. Najważniejsze, że udało się do współorganizowania konferencji zachęcić IPN i Gimnazjum w Tęgoborzy. Pomył zorganizowania tej konferencji powstał w marcu po prelekcji, jaką na zaproszenie dyrektora Zespołu Szkół w Tęgoborzu wygłosiliśmy dla tamtejszej młodzieży (T. Kosecki, D. Golik, A. Borek, P. Terebka). Wówczas zaproponowałem księdzu proboszczowi Stanisławowi Berdzikowi i Dawidowi Golikowi, aby zrobić podobny wykład dla wszystkich mieszkańców. Mam nadzieję, że „Sądeczanin” będzie wspomagał medialnie nasze działania na rzecz przywracania prawdziwej historii. Może warto zainteresować takimi prelekcjami szkoły, chętnie podzielimy się swoją wiedzą z młodzieżą. O powojennej, poakowskiej konspira cji w re jo nie Tę go bo rzy, od dzia łach „Wojska Polskiego” Władysława Janura „Białego” i grupy przetrwania „Wojsko Ge ne ra ła An der sa” (utrzy ma li się na wolności do wiosny 1953 r.) mówił z ko lei Da wid Go lik (IPN), któ ry prze - wod ni czył kon fe ren cji. Go lik cy to wał notatki ubowskie, że w kieszeni zabitych lub żywcem ujętych partyzantów funkcjo na riu sze bez pie ki znaj do wa li ró ża - niec, krzyżyki i książeczki do modlitwy, takie to było wojsko. Historyk wspominał m.in. zmar łe go w 2005 r. Ja na Pe cia - ka „Gra ba” z Ro jów ki, któ ry po szedł do la su w 1940 r., a za kład kar ny opu - ścił do pie ro 10 paź dzier ni ka 1967 r., po odsiedzeniu 15-letniego wyroku, jako je den z ostat nich w Pol sce więź niów stalinowskich. Dla wielu mieszkańców Rojówki i okolicy to postać kontrowersyjna, trudniąca się bandytyzmem, a nie walką o niepodległość… W następnym wykładzie Marcin Kasprzycki (IPN) omówił wcale nierzadkie przypadki kooperacji na Sądecczyźnie Żołnierzy Wyklętych z… funkcjonariuszami Milicji Obywatelskiej, co jest mało znanym epizodem tamtych czasów. Na ko niec Adam Bo rek i Pa weł Te - rebka z grupy rekonstrukcyjnej sądeckie go PTH przed sta wi li uzbro je nie partyzantów. Zademonstrowali wyłożoną na stołach kolekcję pistoletów, karabi nów, gra na tów, ba gne tów etc. Atrakcją sympozjum była grupa rekonstrukcyjna Zgrupowania „Błyskawica” mjr Józefa Kurasia „Ognia” z Nowego Targu. Młodzi mężczyźni i starsi panowie paradowali w mundurach z epoki, z karabinami na ramieniu i furażerkami z orłem w koronie na głowie. Fre kwen cja do pi sa ła, do koń ca by li słuchacze, dyskutowano na sali i w kuluarach, z Sącza przyjechało do Tęgoborzy wie lu mi ło śni ków hi sto rii naj now szej, m.in. Le szek Za krzew ski, prezes PTH, Jarosław Rola, prezes Sądec kiej Ro dzi ny Ka tyń skiej oraz Jan Ruchała i Mariusz Smoleń. W pierw szym rzę dzie sie dział wójt Stanisław Golonka, wiceprzewodniczący Ra dy Gmi ny Piotr Li twiń ski oraz dy - rek tor Gim na zjum Ire na Ba sta, któ ra ra zem z go spo da rzem gmi ny Ło so si - na Dolna pięknie przywitali gości.
WWW.SADECZANIN.INFO GRUDZIEŃ 2011 HISTORIA 93 Z Tarnowa przyjechała rodzina pchor. Józefa Toczka, syn Wiktor z żoną Teresą i sy nem Łu ka szem oraz wnucz ka dzielnego partyzanta – Iwona. „Topór” doczekał wolnej Polski. – Teściu zmarł 8 listopada 1991 roku, po grzeb od był się w Tar no wie 11 li - stopada w Święto Niepodległości, w ten symboliczny sposób zamknęła się księga je go ży cia, bo Pol sce po świę cił swo - je ży cie – mówiła synowa „Topora”. Obradom i dyskusjom towarzyszyła wystawa zdjęć i dokumentów partyzantów, na sto isku IPN mo żna by ło ta kże nabyć najnowsze publikacje o Żołnierza Wyklętych. „Są de cza nin” spra wo wał pa tro nat medialny nad konferencją. (HSZ) Stosunek ludności do partyzantów (…) Oma wia jąc mo ją dzia łal ność na po gra ni czach zie mi są dec ko li ma - nowsko-brzesko bocheńskiej w oddziale par ty zanc kim, nie mo żna po mi nąć stosunku ludności do nas i naszych poczynań. Początkowo stosunek ten był bardzo ostrożny, wyczekujący, powiedziałbym, bo jaź li wy. Ale nie na le ży się dzi wić. Czas, gdy ja zna la złem się w tam tym te - renie, to okres szczególnych represji, terroru, wsyp i aresztowań. Trud no się dzi wić, gdy ro dzi ce na za - wsze tra cą dzie ci, gdy dzie ci bez pow rot - nie tra cą ro dzi ców. Aby zro zu mieć gro zę tych dni i tych cza sów, trze ba je by ło po pro stu prze żyć. Więc nie na le ży się dziwić tej początkowej powściągliwości, czy bojaźni. Bar dzo do brze po dzia ła ła na tam tej - szą lud ność, zwłasz cza tę go bor sko -ło - so so siń ską li kwi da cja Got t frie da i Smolenia (bez żadnych represji), a następ nie ich ochro ny a na wet obro ny w wy ni ku dzia łal no ści OP na od cin ku prze pro wa dza nych ak cji sa bo ta żo wo - -dy wer syj nych, jak nisz cze nie gmin i wszel kich jej ewi den cji, jak nisz cze - nie mle czar ni i zlew ni mle ka, ochro - na przed kol czy ko wa niem by dła i trzo dy chlew nej, ochro na przed wy - wo zem lud no ści na ro bo ty itp. wy mie - nio nych po przed nio. Znacz nie rów nież zbli ży ła lud ność do nas, na sza dzia łal - ność dot. likwidacji konfidentów, dono - sicieli i szpicli, bandytów i złodziei. To prze cież w su mie by ły wi docz ne zna ki ich ochro ny i obro ny, za rów no przed be stial stwem oku pan ta, jak i mę - ta mi ludz ki mi. W 1944 r. już nie mal ca ła lud ność od - nosiła się do Oddziału Partyzanckiego i jego żołnierzy bardzo przychylnie, serdecznie, powiedziałbym z entuzjazmem. Stwa rza ło to dla nas znacz nie lep sze wa - runki wyżywienia i zakwaterowania (jak to nie raz by ło głod no i chłod no), po ru - szania się w terenie, łączności, w pewnym sensie większego bezpieczeństwa itp. Nie od czu wa ło się żad nych spe cjal - nych ró żnic mię dzy AK i BCH (tych ostatnich w tamtych terenach było zresztą nie wie lu) i to za rów no przed, jak i po scaleniu. W tym miejscu należałoby wymienić cho ciaż kil ka osób, czy ro dzin, któ rych – To akow cy obro ni li przed wy sa dze niem przez Niem ców za po rę w Ro żno wie i most w Ku - ro wie w stycz niu 1945 r. i gdy by to zro bi li par ty - zan ci so wiec cy to tam by stał po mnik i w cza sach PRL od by wa ły by się aka - de mie – za uwa żył To masz Ko sec ki. zapamiętałem, a którzy w tych ciężkich czasach okazywali nam szczególną pomoc i serdeczność, zarówno mnie osobi ście, jak i żoł nie rzom mo je go Od dzia łu. Do osób na te re nie gmi ny Chełmiec i Łososina Dolna, należy zali czyć w szcze gól no ści: ro dzi nę Sma - gów z Trze trze wi ny, Jó ze fa Krza ka – młynarza z Chomranic, rodzinę Szwedów i Pulitów z Chomranic, u których le ża łem z za ka że niem po po strza le na Wysokiem; to sołtys Kopeć z Chom-
Page 1 and 2:
v Biznesmen z Biczyc v PANORAMA WSI
Page 3 and 4:
12.2011 | w numerze: WWW.SADECZANIN
Page 5 and 6:
WWW.SADECZANIN.INFO GRUDZIEŃ 2011
Page 7 and 8:
KON SPOL W CHI NACH Sądecka firma
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
GRUDZIEŃ 2011 WWW.SADECZANIN.INFO
Page 27 and 28:
GRUDZIEŃ 2011 WWW.SADECZANIN.INFO
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42: WWW.SADECZANIN.INFO GRUDZIEŃ 2011
Page 73 and 74: GRUDZIEŃ 2011 WWW.SADECZANIN.INFO
Page 76 and 77: Gabinet masażu „FizjoMed” Zabi
Page 78 and 79: 78 WWW.SADECZANIN.INFO GRUDZIEŃ 20
Page 80 and 81: WWW.SADECZANIN.INFO 80 HISTORIA GRU
Page 96 and 97: WWW.SADECZANIN.INFO 96 ROZMAITOŚCI
Page 98 and 99: WWW.SADECZANIN.INFO 98 ROZMAITOŚCI
show all

Zobacz peÅne wydanie (PDF) - SÄ deczanin

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

Zobacz peÅne wydanie (PDF) - SÄdeczanin