Zobacz pełne wydanie (PDF) - SÄ deczanin

WWW.SADECZANIN.INFO
GRUDZIEŃ 2011 WOKÓŁ NAS 43
Te le gram in for mu ją cy o uciecz ce
z obo zu Cy li Sta wi skiej (pod tym na -
zwi skiem prze by wa ła w obo zie) wy -
sła ny do pla có wek po li cji
Czystą mową Goethego wyjaśnił cel
wizyty: „Jestem z Politische Abteilung
(Politycznego Oddziału) i mam zlecenie
doprowadzić na przesłuchanie więźniarkę”.
Podał nazwisko, numer obozowy.
Przyprowadzono Cylę, bladą, ze spuszczonymi
oczami, na „gumowych” nogach.
„Gdybyśmy ją zatrzymali na dłużej,
to da my znać” – powiedział i warknął
na więźniarkę: „komm, los, Schel ler, ge -
ra de aus”. Szli w mil cze niu wzdłuż
licznego komanda mocno obstawionego
przez ka pów. Je den z nich na wi dok Je -
rzego – esesmana dla okazania lojalności
za czął okła dać więź niów pał ką.
Po kilometrze zamienili kilka słow. „Jurek,
bo ję się” – zapamiętał szept. Powiedział
jej: „nie oglą daj się!” (…).
Oto i szlaban – Kontrollstelle. Krótka
rozmowa ze strażnikiem. Jerzy i Cyla
przechodzą na druga stronę, za druty.
Zie mia pa li ich w sto py, mu szą jed nak
zachować naturalną swobodę. Jerzemu
przy cho dzi na myśl, że jed nak stra żnik
coś podejrzewa i zaraz wznieci alarm.
Podążali na szosę, na której lada moment
mógł się pojawić lotny patrol. I rzeczywiście,
minęła ich furmanka z obozowymi
kotłami po zupie prowadzona przez
woźnicę, który znał Cylę z widzenia
i mógł ją roz po znać.
ZA SZLA BA NEM
Skręcili w las. Przemierzali łąki, mokradła,
Cyla już opadała z sił, zostawała
z tyłu.
Z za drzew widzieli jadące z i do łagru
ciężarówki. O ósmej wieczorem zawy
ła sy re na – znak, że z Oświę ci mia
zbiegł wię zień. Czy po ścig już ru szył
Co bę dzie, gdy do ak cji wkro czą wy tre -
sowane psy
Za cho wał się ory gi na ły li stów goń -
czych po ucieczce z obozu Jerzego Bielec
kie go i Cy li Cy bul skiej, da to wa ne
z dnia 22 lip ca 1944, godz. 19.35, dro gą
te le gra ficz ną do po ste run ków po li cji.
Koledzy Jerzego – Tadeusz Srogi i Marian
Wodniak, którzy przeżyli obozową
ge hen nę, opo wia da li mu po woj nie
o wściekłości wachmanów.
Na krótki odpoczynek zatrzymali się,
z du szą na ra mie niu, w kę pie wi kli ny
nad brze giem So ły, trzy ki lo me try
od obozowego ogrodzenia. Po zmroku
ruszyli w dalszą drogę. Przed świtem ujrze
li spa da ją cą gwiaz dę (me te oryt),
któ ra roz pa dła się na dwie czę ści sy piąc
wokół iskrami. „To tak, jak by dro gi na -
sze go ży cia mia ły się ro zejść” – powiedzia
ła Cy la Je rze mu. By ły to sło wa
prorocze.
Tułali się i kluczyli po lasach kilkana
ście dni. Ko cha li się jak wol ny mę -
żczy zna z wol ną ko bie tą. Cho dzi li
no ca mi, w dzień za szy wa li się w kry -
jówkach, w zbożu lub zagajnikach. Wyczerpani
oboje popadli w gorączkę. Jedli
brukiew wyrwana z pól, popijali wodą
ze sta wów (…)
Wielokrotnie zmieniali miejsce pobytu
(pomni, że na przedramieniu mieli tatuaż
z numerem obozowym) zanim
doczekali wyzwolenia. Jerzy przystał
do partyzantów z AK, Cylę przygarnęła
zaprzyjaźniona rodzina Czerników koło
Racławic, gdzie traktowano ją jak córkę.
– Ży cie ma swo je pra wa. Ka żde z nas
po szło wła sna dro gą. W 1945 Cy la do -
stała wizę tranzytową i wyjechała przez
Szwe cję do Ame ry ki. Wy szła za mąż.
Za oce anem nie wio dło się jej naj le piej,
nie zna ła an giel skie go, pra co wa ła
po nocach. Ja zdałem maturę w „Nowodwo
ru” i ukoń czy łem Po li tech ni kę
w Kra ko wie w 1951 r., a po woj sku pra -
cowałem w ekspozyturze PKS w Nowym
Tar gu. Więk szość za wo do we go ży cia
spę dzi łem w tu tej szym Ze spo le Szkół
Mechanicznych im. Stanisława Staszica,
w latach 1961–1979 jako dyrektor i jedno
cze śnie na uczy ciel bu do wy ma szyn
i technologii.
TRZY DZIE ŚCI DZIE WIĘĆ
CZER WO NYCH RÓŻ
Po raz pierwszy od oświęcimskiego
exodusu spotkali się po 39 latach. Jerzy
cze kał na Cy lę 8 czerw ca 1983 r. na lot -
ni sku Ba li ce. Na po wi ta nie wrę czył
jej 39 czer wo nych róż. Ze zło żo nej dla
Muzeum w Oświęcimiu i spisanej przez
mgr. Ta de usza Waś kę re la cji Cy li Cy -
bulskiej-Zacharowicz:
„Po wy jeź dzie do USA stra ci łam
kon takt z Jur kiem. Z po mo cą przy szedł
mi przypadek. Zatrudniona u mnie młoda
dziew czy na z Pol ski po cho dzi ła
z wo je wódz twa, gdzie miesz ka li Czer -
ni ko wie. Po przez swo ja ko le żan kę za -
trud nio ną na po czcie za ła twi ła mi
adres rodziny Czerników i ciotki Jurka.
Dowiedziałam się, że Jurek żyje, mieszka
w mie ście No wy Targ. Na dal jed nak
nie mia łam do kład ne go ad re su. Na pi -
sa łam więc wprost do ko men dan ta po -
li cji w tym mie ście. Otrzy ma łam nie
tyl ko ad res, ale na wet do mo wy nu mer
te le fo nu”.
1 września 1986 Bielecki otrzymuje
dyplom honorowy i medal Sprawiedliwy
wśród Na ro dów Świa ta. Ma swo je
drzewko oliwne w Alei Sprawiedliwych
na Wzgó rzu Pa mię ci w Je ro zo li mie.
Na dyplomie w dwóch językach (hebrajskim
i polskim) widnieje sentencja, którą
uczynił potem tytułem swojej książki:
Kto ra tu je jed no ży cie, jak by świat ca ły
ratował.
„Dzien nik Pol ski”, nr 305, 31 grud nia 1998
Fo to gra fie ar chi wal ne udo stęp nio ne
przez wnu ka J. Bie lec kie go,
p. Grze go rza De nen fel da