Zobacz pełne wydanie (PDF) - SÄ deczanin

WWW.SADECZANIN.INFO
GRUDZIEŃ 2011 WOKÓŁ NAS 41
ry ce fil mu do ku men tal ne go To ma sza
Ma gier skie go „Don’t turn back – a lo ve
sto ry from Au schwitz” (Nie oglą daj się
– historia miłosna z Oświęcimia) – mówi
Je rzy.
W powodzi wyjątkowo już bogatej literatury
i obrazów filmowych o tematyce
wojenno-obozowej, ten akurat epizod
z ży cia Je rze go Bie lec kie go wznie ca
ciarki po plecach.
Wszyst ko, co naj wa żniej sze, dzie je
się przez przypadek – Jerzy przywołuje
za sły sza ną on giś myśl ks. prof. Jó ze fa
Tischnera, znajomego od wielu lat z sąsiadującej
z Nowym Targiem Łopusznej.
Mi łość, nie na wiść, śmierć – ja kże
często biorą swój początek w przypadkowej
chwili. Ciekawe, czy Stwórca regu
lu je te przy pad ki, czy jest obec ny
przy tych epizodach człowieczego losu
Czym za tem jest fa tum i ła ska, fa ta lizm
i Bóg
NU MER 243
Dziewiętnastoletni Jerzy opuścił rodzin
ny dom w Mi cha ło wi cach ko ło
Miechowa z plecakiem, w towarzystwie
trzech kolegów – Stanisława Stachury,
Józefa Waśki i Edwarda Bubki. W szufladzie
zostawił list do rodziców i braci
wy ja śnia jąc po wód odej ścia: „Wró cę
do wolnej ojczyzny…”
– Sta ra li śmy się uni kać bar dziej
uczęszczanych dróg. Usiłowaliśmy przedo
stać się w ma ju 1940 na Wę gry, a po -
tem do Fran cji. Z prze zor no ści,
po re ko ne san sie w re jo nie Sa no ka,
chcieliśmy dobrze przygotować przerzut
przez gra ni cę. Wpa dli śmy jed nak nie -
oczekiwanie w ręce gestapo w Dąbrówce,
na kwa te rze wiej skiej, pod No wym
Sączem. Najprawdopodobniej zadenuncjował
nas ukraiński konfident, którego
spotkaliśmy na stacji kolejowej. Niemcy
aresz to wa li nas w no cy z 7 na 8 ma ja,
w dniu św. Stanisława. Wzięli też gospodarza,
Ignacego.
Przesłuchanie w sądeckim więzieniu.
Jerzy tłumaczy, że przyjechał tu na pogrzeb
ciotki i przy okazji poszukiwaniu
pra cy. „Nie le piej ci by ło u ma my”
– kpią stra żni cy. W ce li kil ka na ście
osób, wszyscy granicznicy. Warszawiacy,
ktoś z Kielc, na wet pro fe sor. Za nim
jesz cze Je rzy usły szał „was hast du in
Ungarn ge sucht!” (cze go szu ka łeś
na Węgrzech) poczuł uderzenie pięścią
mię dzy oczy, a w ustach smak krwi. Do -
stał wtedy solidne bicie. Noc przeleżał
na brzuchu. Polecenie spakowania manatek
przyjął jak wybawienie. Pomyślał
na wet, że bę dzie bli żej do mu, bo wci -
śnię ty do sa mo cho du zdą żył doj rzeć
przez szpa rę dro go wskaz: Brze sko
– 23 km. Rzeczywiście trafił do więzienia
w Tarnowie (…).
– Niebawem, w czerwcu skierowano
mnie w pierw szym trans por cie do Au -
schwitz – wspomina Jerzy na dowód obnażając
przedramię z niskim numerem
obozowym „243”.
CY LA NI CZYM
PRO MYK SŁOŃ CA
(…) Pochodziła z Łomży, była córką
właściciela dużego, nowoczesnego młyna.
W dniu jej przy jaz du trans por tem
do Birkenau, w styczniu 1943 r., straciła
matkę i dziewięcioletnią siostrę, obie
za ga zo wa ne cy klo nem. Kil ka ty go dni
póź niej wy koń czo no oj ca Mor de cha ja
Wpa dli śmy jed nak nie -
ocze ki wa nie w rę ce ge -
sta po w Dą brów ce,
na kwa te rze wiej skiej,
pod No wym Są czem. Naj -
praw do po dob niej za de -
nun cjo wał nas ukra iń ski
kon fi dent, któ re go spo -
tka li śmy na sta cji ko le -
jo wej.
i dwóch dorosłych braci, Jakuba i Natana.
Z licznej, szczęśliwej rodziny została
przy ży ciu sa ma…
– Naj czę ściej roz ma wia li śmy przez
dziu rę w de sce sza lun ku, po wsta łą
po wyjętym sęku. Rzadziej, z zachowaniem
naj więk szej ostro żno ści, roz ma -
wia li śmy pod czas przerw obia do wych
przy otwar tych drzwiach, w ką cie wą -
ziut kie go przed sion ka. Mo głem wów -
czas do tknąć, a na wet po ca ło wać
w po li czek. Co tu zresz tą ukry wać, już
po kil ku dniach Cy la sta ła się dla mnie
oso bą bli ską i dro gą. By ła jak pro myk
słoń ca w tej po twor nej, obo zo wej sza -
rzyźnie…
Za miast zwy cza jo wych kwiat ków
czy upo min ków, ja kie mło dy chło pak
podarowuje dziewczynie, Jerzy podrzucał
Cy li ka wa łek chle ba, ja kieś le kar -
stwo czy odzież.
Bielecki – 3 miesiące po ucieczce
Cyla, 1945 r.