Misyjne MateriaÅy Formacyjne dla Dzieci 2013/2014

Jesteśmy 

światłością 

świata 

Misyjne Materiały Formacyjne dla Dzieci 2013/2014

Misyjne Materiały Formacyjne dla Dzieci 

Jesteśmy światłem świata 

Warszawa 2013

Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci 

01-015 Warszawa, Skwer Kard. Stefana Wyszyńskiego 9 

tel. (22) 838-29-44, (22) 536-90-20; fax (22) 838-00-08 

e-mail: pdmd@missio.org.pl, swiatmisyjny@missio.org.pl 

Konto: PKO BP SA I/0 Warszawa 

72 1020 1013 0000 0102 0002 7169 

Redakcja: 

Irmina Janus 

Skład: 

Krzysztof Kopania 

Opracowanie: 

s. Urszula Bayer UK, Eliza Łoniewska, Anna Sobiech, 

Joanna Stefańska, s. Michaela Szczepańska UK, 

ks. Krzysztof Wąchała TChr 

Konsultacja: 

dr Aneta Rayzacher-Majewska 

ISBN 978-83-61859-21-5

MoJa MisJa – być „śWiatłeM śWiata” 

Wrzesień 

I. SpotkanIe formacyjne 

Temat: Moja misja – być „światłem świata” 

Ty, Panie Jezu, 

tak mnie nazwałeś, 

bo do świętości mnie powołałeś! 

1. Modlitwa 

2. Słowo Boże (do odczytania na początku spotkania, po zapaleniu 

świecy) – Mt 5, 13-16 

„Wy jesteście światłem świata. Nie może się ukryć miasto położone na 

górze. Nie zapala się też światła i nie stawia pod korcem, ale na świeczniku, 

aby świeciło wszystkim, którzy są w domu. Tak niech świeci wasze 

światło przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili Ojca 

waszego, który jest w niebie.” 

➢ Przygotowujemy zdjęcia lub przedmioty związane z oświetleniem: 

słońce, ognisko, latarnia morska, łuczywo (pochodnia), kaganek, świeca, 

lampa naftowa, żarówka, latarka. Uczestnicy zajęć uporządkowują je 

od najstarszych do najnowszych wynalazków. Korzystamy z informacji 

zawartych w załączniku nr 1. 

3


➢ Dyskusja: Dlaczego człowiekowi zawsze bardzo zależało, żeby mieć 

dużo światła 

4 

3. Działanie 

➢ Doświadczenie z pryzmatem 

➢ Prezentacja zdjęć, slajdów ukazujących działanie pryzmatu. 

4. Zagadnienia dotyczące tematu 

Wprowadzenie 

➢ Kiedy do kościoła przynosimy świece 

Podczas chrztu św., I Komunii Świętej, w Wigilię Paschalną. 

➢ Jak nazywa się świeca, którą ksiądz zapala w czasie Wigilii 

Paschalnej Kiedy jeszcze ją zapalamy Czemu ma służyć jej światło 

Świeca nazywa się paschał. Można przypomnieć, co się na nim 

znajduje: znaki alfa i omega, rok, pięć otworów z czerwonymi ziarenkami 

kadzidła symbolizujące zbawcze rany Chrystusa. Podczas chrztu 

od paschału zapala się świecę, która jest znakiem przyjęcia światła 

Chrystusa. Gest ten równocześnie wiąże się z pewnym zadaniem. Uczeń 

Pana Jezusa powołany jest, by być „światłem świata”. Tego światła nie 

mamy sami z siebie, ale od Jezusa. 

➢ Spójrzmy na mapę świata. Każdemu kontynentowi przyporządkowany 

jest pewien kolor. Europie – biały, Afryce – zielony, obydwu 

Amerykom – czerwony, Australii i Oceanii – niebieski i Azji – żółty. 

Jesteśmy misjonarzami Pana Jezusa, dlatego musimy uważnie patrzeć na 

ludzi i uczyć się od tych, którzy swoje życie poświęcili dla misji. 

➢ Przypomnijmy sobie, kim jest misjonarz Jakie są jego zadania Jak 

możemy pomagać misjonarzom pracującym na wszystkich kontynentach 

Burza mózgów. Wypowiedzi dzieci zapisujemy na szarym papierze. 

Staramy się tak kierować dyskusją, by padło nawiązanie do tematu bycia 

światłem dla świata. Misjonarze zanoszą światło Ewangelii na wszystkie


kontynenty. Poświęcają życie, żeby wszyscy ludzie na ziemi usłyszeli, że 

są dziećmi jednego Ojca; że Jezus umarł i zmartwychwstał, aby każdemu 

z nas dać życie wieczne; aby mocą Ducha Świętego, otrzymanego 

na chrzcie, wszyscy stawali się braćmi i siostrami. Niosą też pomoc 

materialną, dbają o edukację i służbę zdrowia. Troszczą się o „całego” 

człowieka. A te wszystkie ich wysiłki wspierają dzieci z ognisk misyjnych 

na całym świecie. 

– Czy my także mamy w sobie moc światła 

Rozwinięcie 

➢ Wiemy już, że każdy z nas ma w sobie światło, które pochodzi od 

Boga. Pryzmat rozszczepia światło. A na jakie promienie rozdziela się 

światło płynące z misyjnego serca 

Dzieci rysują plakat. Mogą skorzystać z ilustracji znajdujących się 

w Świecie Misyjnym. Na środku rysują serce, od którego odchodzi dziesięć 

promieni, a na końcu każdego z nich piszą jedno z zadań małego misjonarza. 

Do każdego z nich szukają ilustracji. 

– Misjonarz w każdym człowieku dostrzega brata. 

– Misjonarz poznaje Jezusa, kocha Go i mówi o Nim. 

– Misjonarz codziennie modli się za dzieci całego świata. 

– Misjonarz za wszystko dziękuje. 

– Misjonarz jest szczęśliwy, że może dzielić się z innymi. 

– Misjonarz cieszy się, że może służyć innym. 

– Misjonarz zawsze przebacza. 

– Misjonarz jest hojny i gotowy do wyrzeczeń. 

– Misjonarz szuka pomocy u Jezusa. 

– Misjonarz zawsze myśli o innych. 

Prace zawieszamy w widocznym miejscu, żeby towarzyszyły grupie 

przez cały rok. 

5


Podsumowanie 

➢ Nawiązujemy do ewangelicznego zdania przeczytanego na początku 

spotkania. Dzieci uczą się na pamięć słów: Wy jesteście światłem 

świata. 

➢ Informujemy uczniów, że przez cały rok szkolny będą się uczyć na 

pamięć krótkich zdań ze spotkań formacyjnych. Na zakończenie można 

będzie zorganizować konkurs sprawdzający opanowanie pamięciowe 

tekstów z Pisma Świętego. 

➢ Zapoznajemy dzieci z pracą zaplanowaną na cały rok. 

➢ Korzystając z naklejki „Dekalogu Małego Misjonarza” nr 1 – 

Misjonarz w każdym człowieku dostrzega brata – przypominamy, że 

sens działania w Papieskim Dziele Misyjnym Dzieci wynika z faktu, że 

od chwili swojego chrztu wszyscy, niezależnie od rasy, kultury czy języka, 

jesteśmy dla siebie braćmi i siostrami. 

II. SpotkanIe modlItewne 

1. Na rozpoczęcie roku szkolnego, katechetycznego i formacyjnego 

przygotowujemy liturgię Mszy św. W naszych modlitwach będziemy 

dziękować Panu Bogu za dar wakacji oraz za 170 lat istnienia PDMD 

na świecie. Wszystkie dzieci uczestniczące w liturgii, a także nauczycieli 

i wychowawców zapraszamy do włączenia się w to Dzieło. 

2. Zachęcamy dzieci do uczestnictwa w pierwszych piątkach miesiąca. 

III. „Świat Misyjny” 

W numerze 5/2013 „Świata Misyjnego” znajdziemy informacje na 

temat życia wspólnoty Kościoła w Wenezueli. Zadania: 

➢ Dzielimy dzieci na 2-4 grupy. Każda przygotowuje quiz z 5 pytaniami 

dotyczącymi kraju (na podstawie informacji ze str. 6-9). Następnie 

wymieniamy pytania pomiędzy grupami i przeprowadzamy konkurs. 

➢ Odpowiadamy na listy wenezuelskich dzieci z PDMD. Można 

6


dołączyć zdjęcie ogniska. List wraz ze zdjęciem lub rysunkiem można 

zeskanować i przesłać na adres pdmd@missio.org.pl 

iV. Budowanie wspólnotę 

1. Przygotowujemy gazetkę misyjną, która będzie aktualizowana 

przez najbliższy rok. 

2. W Sekretariacie Krajowym PDMD zamawiamy legitymacje i indeksy 

dla nowych uczestników ogniska misyjnego. 

3. Nowym członkom rozdajemy indeksy i wyjaśniamy, jak mają z nich 

korzystać. Pozostałym dzieciom przypominamy o wypełnianiu zadań 

i zdobywaniu sprawności. 

4. Przypominamy o całorocznej zbiórce zużytych znaczków pocztowych. 

Załączniki 

✓ Załącznik nr 1 

Krótka historia światła 

Przez długi czas Słońce było jedynym źródłem światła dla całej 

rasy ludzkiej. Następnie, około trzysta tysięcy lat temu, prehistoryczny 

człowiek odkrył ogień jako źródło ciepła i światła. Ogniska, a później 

sosnowe pochodnie, lampy olejowe i łojowe, przyniosły światło i życie 

w jaskiniach, gdzie promienie słońca nigdy nie docierały. 

Wspaniałe rysunki w jaskini Altamira pochodzące z około piętnastu 

tysięcy lat temu prawdopodobnie zostały wykonane przy sztucznym 

oświetleniu. 

Źródła światła nie tylko rozświetlały zamknięte pomieszczenia, ale 

7


również ciemność na zewnątrz. Latarnia morska w Aleksandrii zaczęła 

wysyłać sygnały około 260 r. p.n.e. Istnieją też dowody z 378 r. n.e., że 

w starożytnej Antiochii istniało „oświetlenie uliczne”. 

Dowody na istnienie ozdobnych i funkcjonalnych lamp wytwarzających 

cenne światło za pomocą płomienia sięga bardzo wczesnych 

czasów. Lampy zasilane płynnymi substancjami były używane od tysięcy 

lat. Przełomowym wydarzeniem było wynalezienie w 1783 r. okrągłego 

palnika przez Aimé Argand. 

Lampy naftowe, pochodnie i świece pozostały w użyciu aż do XIX 

wieku – wszystkie źródła światła zasilane olejem lub gazem. Zapach 

był nieprzyjemny i powstawało niebezpieczeństwo używania otwartego 

ognia. 

Era oświetlenia elektrycznego 

Wiek oświetlenia elektrycznego rozpoczął się w roku 1879, w którym 

to Thomas Edison Alvara wynalazł znaną nam do dzisiaj żarówkę. 

Wyprodukował pierwszy egzemplarz, chociaż wcześniej, bo w 1854 r, 

projekt żarówki opracował również niemiecki zegarmistrz Johann Heinrich 

Goebel. Światło żarówki z włóknem wolframowym weszło na 

rynek. Niedługo potem zostało ono dołączone do pierwszych lamp 

wyładowczych. 

Dzisiaj życie byłoby nie do pomyślenia bez sztucznego oświetlenia. 

W ostatnich latach rozwój lamp i opraw nabrał dużego tempa. Wydajne 

technologie, nowe materiały i optyczne systemy tworzą nowe możliwości 

– poza wzrostem komfortu i wygody użytkownika oraz ochrony 

środowiska, wpływają pozytywnie na rozwój gospodarki. 

http://ledmagazyn.pl/technologia/historia-led/421 

8

trWaM W przyJaźni z JezuseM 

październik 


Temat: Trwam w przyjaźni z Jezusem 

Nie świecę sobą, ale, 

Panie Jezu, Tobą! 

1. Modlitwa 


świecy) – J 15, 4-5 

„Podobnie jak latorośl nie może przynosić owocu sama z siebie – jeśli 

nie trwa w winnym krzewie – tak samo i wy, jeżeli we Mnie trwać nie 

będziecie. Ja jestem krzewem winnym, wy – latoroślami. Kto trwa we 

Mnie, a Ja w nim, ten przynosi owoc obfity, ponieważ beze Mnie nic nie 

możecie uczynić” 

➢ Przypominamy sobie ewangeliczne zdanie z poprzedniego spotkania. 

Pytamy, kto już je zna na pamięć. Powtarzamy je w celu utrwalenia. 

➢ Dyskusja: Co to jest latorośl Jaki warunek trzeba spełnić, żeby na 

latorośli pojawiły się winogrona Kto siebie nazwał winnym krzewem 

Kim są ludzie, których Pan Jezus nazywa latoroślami 

9


10 

3. Działanie 

1. Prezentacja przedmiotów, które same z siebie nie potrafią działać – 

potrzebują podłączenia do źródła, np. żarówka, odtwarzacz CD, telefon 

z ładowarką, ładowarka do baterii, lampa solarna. 

2. Uczestnicy przeglądają egzemplarze Biblii, każdy wybiera fragment, 

który mu się podoba i zapisuje go kartce (mogą być po 2 fragmenty na 2 

kartkach). Następnie przypina/przykleja je na bluzkę – z tyłu i z przodu. 

Dzieci spacerują, zapoznając się ze słowami Jezusa wybranymi przez 

kolegów i koleżanki (kartki mogą być żółte, by kojarzyły się z niesieniem 

światła orędzia Bożego. 


Wprowadzenie 

➢ Nawiązując do poprzedniego spotkania formacyjnego, przypominamy, 

że uczeń Pana Jezusa, czyli każdy z nas, powołany jest do tego, 

żeby być „światłem świata”. Wszyscy jesteśmy jak pryzmat, przez który 

przechodzi Światło (Jezus) i staje się widoczne w kolorach tęczy. Kiedy 

inni patrzą na nas, powinni widzieć Pana Jezusa. 

➢ Wyjaśniamy dzieciom, że skuteczność misyjna zależy od świętości 

każdego chrześcijanina. Można to porównać do żarówki, która świeci 

tylko wtedy, kiedy podłączona jest do źródła prądu. 

Rozwinięcie tematu 

➢ Jako uczniowie Pana Jezusa jesteśmy „światłem świata”. Tego światła 

jednak nie mamy sami z siebie. Otrzymaliśmy je od Jezusa. I tylko 

wówczas, kiedy jesteśmy do Niego „podłączeni”, przez swoją osobistą 

świętość możemy wskazywać innym ludziom właściwą drogę. Podobnie 

jak żarówka, która nie zaświeci bez podłączenia do źródła prądu, tak też 

my nie „zaświecimy” bez Jezusa, nie przekażemy nikomu światła Dobrej 

Nowiny o zbawieniu. Jeśli trwamy w Nim, to wtedy jesteśmy światłem 

dla świata, stajemy się „piątą Ewangelią”, którą będą czytać ludzie i dzięki 

temu będą się do Niego zbliżać.


A gdzie jest szczególne źródło świętości Oczywiście, w Eucharystii. 

To ona najściślej jednoczy nas z Jezusem. On – obecny w Komunii św. – 

staje się dla nas pokarmem. Przychodząc do nas, ładuje nasze „baterie” 

i jest „paliwem, bez którego daleko nie zajedziemy”. 

Podsumowanie 

➢ Warto zachęcić dzieci do częstej Komunii św. Należy je uwrażliwić, 

że osoba, która nie przyjmuje Komunii św., naraża się na utratę Bożej 

łaski i „nie ma czym świecić”. 

Wracamy do tekstu biblijnego o krzewie winnym i podkreślamy, 

jak ważna jest więź każdego człowieka (latorośli) z Jezusem (Winnym 

Krzewem), który nas karmi w Eucharystii. Uczymy dzieci tekstu na 

pamięć lub zachęcamy do nauczenia się go w domu. 

➢ Pogłębiamy temat korzystając z naklejki „Dekalog Małego 

Misjonarza” nr 2: Misjonarz poznaje Jezusa, kocha Go i mówi o Nim. 

Wiarygodnie można mówić tylko o kimś, kogo się dobrze zna, dlatego 

tak ważne jest, abyśmy starali się poznawać Pana Jezusa i Jego Ewangelię, 

a także rozpoznawać Jego obecność w naszym życiu. Rozpoznawania 

obecności Pana Jezusa uczymy się poprzez częste spotkania z Nim 

w Eucharystii i spowiedzi, na osobistej modlitwie w domu i w kościele, 

przez czytanie Pisma Świętego i dobrej prasy (np. Świat Misyjny). 

Misjonarze to ludzie, którzy zachwycili się Jezusem i nauczyli się rozpoznawać 

Jego obecność. Tak bardzo Go pokochali, że już nie mogli tej 

miłości zatrzymać tylko dla siebie. Zapragnęli o Nim mówić ludziom na 

innych kontynentach i ukazywać Go poprzez swoje życie. Również my 

mamy tak czynić. Mały misjonarz poznaje Jezusa, kocha Go i nie wstydzi 

się o Nim mówić... 


1. Włączamy się – podobnie jak członkowie PDMD na całym świecie 

– w inicjatywę Światowego Apostolstwa Fatimskiego pt. „Dziecięca 

11


godzina święta”. W pierwszy piątek miesiąca (w tym roku 4 października) 

wszystkie dzieci będą adorować Pana Jezusa w Najświętszym 

Sakramencie, prosząc Go o pokój w rodzinach i na świecie. 

2. Wspólnie z dziećmi przygotowujemy liturgię Mszy św. na Niedzielę 

Misyjną (można skorzystać z Misyjnych Materiałów Liturgicznych na 

Tydzień Misyjny 2013). 

3. Na Tydzień Misyjny przygotowujemy nabożeństwo różańca misyjnego 

dla całej parafii, np. w różnych językach (Materiały Liturgiczne na 

Tydzień Misyjny 2013 oraz na stronie internetowej www.pdmd.missio. 

org.pl w zakładce „Tydzień Misyjny” oraz „Nabożeństwa misyjne”). 


➢ Korzystając z rubryki „Kuchnia Misjonarza” i „Warsztat Małego 

Misjonarza” przygotowujemy atrakcje na Tydzień Misyjny (w szkole lub 

parafii). Więcej propozycji na www.warsztatmisyjny.blogspot.com 

➢ Dzielimy się wiarą z innymi – piszemy krótką notkę o działalności 

naszego ogniska w październiku i zamieszamy na stronie internetowej 

www.pdmd.missio.org.pl w zakładce „Informacje z kraju” wraz ze zdjęciem 

(zamieszczając zdjęcie na stronie, pamiętamy o zmniejszeniu jego 

wielkości do min. 200 KB) 

IV. BudowanIe wSpólnoty 

1. Ogłaszamy konkurs na wykonanie różańca misyjnego. Z najciekawszych 

prac przygotowujemy wystawę. 

2. W plenerze organizujemy ognisko, na które zapraszamy – jeśli to 

możliwe – misjonarza oraz członków ogniska misyjnego z innej szkoły 

lub parafii. 

3. W Tygodniu Misyjnym – z pomocą rodziców – przygotowujemy 

kiermasz ciast. 

12

ufaM i innych uMacniaM W Wierze 

Listopad 


Temat: Ufam i innych umacniam w wierze 

Ufam Tobie! Chcę być „światłem”, 

gdy nadziei innym braknie. 

1. Modlitwa 


świecy) – Mt 24, 12-14 

„Wzmoże się nieprawość, oziębnie miłość wielu. Lecz kto wytrwa do 

końca, ten będzie zbawiony. A ta Ewangelia o królestwie będzie głoszona 

po całej ziemi, na świadectwo wszystkim narodom..” 

➢ Pytania do przeczytanego fragmentu: 

– Na podstawie cytatu z Ewangelii św. Mateusza powiedzcie, co będzie 

tematem naszych dzisiejszych zajęć 

Wytrwanie i zbawienie 

– Co to znaczy: „będzie zbawiony” 

To znaczy, że ktoś zobaczy Boga i że będzie żył wiecznie. 

13


– Czy zbawienie kojarzy się wam z czymś dobrym Co oznaczają 

słowa: „czekać na coś jak na zbawienie” 

Tak, zbawienie kojarzy się z czymś dobrym. Powiedzenie to oznacza: 

czekać na coś niecierpliwie, usilnie pragnąć, by coś się spełniło. 

Skoro już dziś tak bardzo czekamy na zbawienie, że pojawia się to 

w naszym języku jako wyraz tęsknoty, to narysujcie, jak – według was – 

wygląda świat zbawionych. 

3. Działanie 

Dzieci malują obraz przedstawiający świat zbawionych. Na końcu 

zdarzeń posłuży on do szukania drogi, jak do niego dojść. 


Wprowadzenie 

➢ Czytamy załącznik nr 1 – bajka z Oceanii. 

➢ Sprawdzamy zrozumienie tekstu: 

– Jak nazwa się miejsce, w którym toczy się akcja 

– Wymieńcie bohaterów opowiadania. 

– Znaczenia jakiego słowa nie znał człowiek 

– Jakie przeszkody napotkał w swojej wędrówce 

– Jakiej rady udzielił mu mędrzec 

My również w swoim życiu napotykamy na różne przeciwności losu. 

Tak to już bywa. Zamiast się jednak poddawać, musimy wychodzić 

naprzeciw wszelkim trudnościom i nauczyć się je pokonywać. 

– Co pomogło człowiekowi w znalezieniu krainy słońca 

Cel, który mężczyzna sobie wyznaczył; ludzie, których napotkał, nie 

odciągali od celu, ale dawali dobre rady, jak pokonać przeszkody; wielkie 

samozaparcie; że się nie poddawał i aż trzy razy robił łódź, byle tylko 

dopłynąć do celu, czyli BYŁ WYTRWAŁY – podkreślamy to, by nawiązać 

do tematu. 

Akcentujemy ważność posiadania celu, dla którego warto się trudzić, 

a także konieczność wzajemnej pomocy w drodze do wyznaczonego celu. 

14


Rozwinięcie 

➢ Czy ktoś z was wie, jaki cel stawiają sobie misjonarze, którzy opuszczają 

ojczyznę, rodzinę i przyjaciół, i wyjeżdżają do dalekich, nieznanych 

krajów Czy napotykają tam na jakieś trudności Czy łatwo im realizować 

cel, który sobie wyznaczyli 

➢ Dyskusja kierowana poniższymi uwagami: 

Poprzez analogię do bajki z Oceanii przedstawiamy sytuację misjonarzy 

jako tych, którzy chcą zanieść światło wiary w miejsca, gdzie ludzie 

żyją w mrokach niewiary. Rozmawiamy o trudnościach, które misjonarz 

musi pokonywać, żeby wypełnić to zadanie. Podkreślamy, jak bardzo 

ważną jego cechą jest ufność Jezusowi, bo tylko wtedy udziela On swoich 

łask. To ufność pozwala otwierać się na Boże dary i natchnienia. Drugą 

cechą, konieczną w posłudze misyjnej, jest wierność Jezusowi. Misjonarze 

gotowi są oddać za Niego życie. 

Przedstawiamy wybraną postać misjonarza – męczennika (np. ks. 

Marka Rybińskiego, kl. Roberta Gucwę lub ks. Jana Czubę). Pomoce 

dostępne na pdmd.missio.org.pl w zakładce „Spotkania formacyjne”. 

➢ Teraz powróćmy do waszych prac z początku zajęć. Narysowaliście 

swoje wyobrażenie świata ludzi zbawionych. Czy ten świat jest waszym 

celem, tak jak kraina słońca była celem wędrówki mężczyzny z bajki 

– Dlaczego chcecie się do niego dostać Kto tam na was czeka 

Ponieważ ten świat jest piękny, bo czeka tam Bóg, a On jest dobry i nas 

kocha. 

– A czy łatwo będzie się tam dostać Jakie niebezpieczeństwa czyhają 

na was po drodze 

Na samoprzylepnych karteczkach dzieci wypisują to wszystko, co im 

przeszkadza w drodze do zbawienia: kłótnie, nieodrabianie zadań, rozmowy 

na lekcjach, złe zachowanie w kościele, obgadywanie itd.(oczywiście, 

wykaz przeszkód dostosowany jest do poziomu uczestników). 

– Co zatem musimy zrobić, żeby zostać zbawionym – nawiązanie do 

celu zajęć z początku. 

15


Wytrwale nad sobą pracować, korzystać z sakramentów i NIGDY SIĘ 

NIE PODDAWAĆ 

➢ Wnioski: 

– Wybór Jezusa wiąże się z podjęciem wielu trudów, ale cel jest nieporównywalnie 

ważniejszy i piękniejszy, bo jest nim życie wieczne dla 

siebie i innych. 

– Mali misjonarze Jezusa niosą innym Jego światło – niosąc je potrzebują 

ufności, wytrwałości i wierności, nawet wtedy, gdy to boli, ponieważ 

trzeba podjąć trudną drogę. 

– Czasem, żeby osiągnąć zamierzony cel, trzeba z czegoś zrezygnować 

(wstaję rano na roraty, bo chcę się dobrze przygotować na przyjście Pana 

Jezusa na świat; chcę się modlić za tych, którzy jeszcze nie wiedzą o Bożym 

narodzeniu). 

– Przezwyciężanie strachu (przyznaję się do błędu i przyjmuję karę, 

ponieważ dla mnie ważniejsze jest czyste serce, o które troszczę się z miłości 

do Jezusa, niż strach przed karą). 

– Gotowość narażenia się na nieprzyjemności (idę z kolędnikami 

misyjnymi, choć koledzy mnie wyśmiewają). 

Dzieci mogą podać swoje propozycje. 

Podsumowanie 

➢ Nawiązując do tekstu biblijnego, przypominamy wartość wytrwałości 

w trosce o zbawienie swoje i innych, zachęcamy do codziennej 

modlitwy za misje i wierności Jezusowi nawet wtedy, gdy wiąże się to 

z podjęciem trudu, bo Kto wytrwa do końca, ten będzie zbawiony. 

➢ Powtarzamy fragmenty z Ewangelii z poprzednich spotkań; zachęcamy 

do nauczenia się na pamięć dzisiejszej sentencji. 

➢ Korzystając z naklejki „Dekalog Małego Misjonarza” nr 3 – 

Misjonarz modli się codziennie za dzieci całego świata – podkreślamy 

wartość codziennej, wytrwałej modlitwy za misje. Dzieci losują kontynent 

do modlitwy na najbliższy tydzień/miesiąc. 

16



1. Listopad jest czasem, w którym szczególnie pamiętamy o zmarłych 

z naszych rodzin, a także o misjonarzach i tych wszystkich, którzy 

przekazali nam wiarę oraz miłość do Kościoła. W naszych modlitwach 

pamiętamy o dzieciach z krajów misyjnych, które zginęły podczas wojny 

lub zmarły z głodu i braku opieki lekarskiej. 

2. Na cmentarzu porządkujemy zaniedbane groby. Zapalamy znicze 

przyniesione przez dzieci. 

iii. „Świat Misyjny” 

Na podstawie „Świata Misyjnego” 6/2013 przygotowujemy materiał na 

gazetkę szkolną lub parafialną o dzieciach z Republiki Demokratycznej 

Konga i Republiki Konga. Dzieci z tych afrykańskich krajów będziemy 

wspierać modlitwą i ofiarą podczas tegorocznego misyjnego kolędowania. 


1. Włączamy się w obchody „Dnia solidarności z Kościołem prześladowanym”. 

2. Na roraty przygotowujemy misyjne lampiony. 

3. Wysyłamy życzenia świąteczne do misjonarzy. 

4. Przygotowujemy do sprzedaży wigilijne sianko, własnoręcznie 

wykonane karty i stroiki świąteczne. 

5. Rozpoczynamy przygotowania do jasełek i „Kolędników Misyjnych”. 

17


Załączniki 


W poszukiwaniu słońca – bajka z Oceanii 

Gdzieś na krańcu świata leży zielona, słoneczna wyspa. Nie zawsze 

jednak taka była. Dawno, dawno temu spowijał ją półmrok. Była szara 

i smutna. Nazywano ją Krainą Cieni. Mieszkańcy wyspy nawet nie wiedzieli, 

że istnieje słońce. Nauczyli się żyć w ciemnościach. 

Pewnego dnia na wyspie zatrzymało się stadko dzikich gęsi. Chciały 

odpocząć przed dalszą drogą. Usiadły na polanie i zaciekawione rozglądały 

się wkoło. 

– Co za ponura kraina Tak ciemno, że prawie nic nie widać – rzekła 

jedna z nich. 

– Brrr... A jak zimno – dodała druga. – Dobrze, że na naszej wyspie 

jest jasno i ciepło. 

– To dzięki temu, że mamy słońce – wtrąciła trzecia. 

Rozmowę gęsi usłyszał młody człowiek. Wyszedł więc na polanę 

i zapytał: 

– Mówicie o czymś, czego zupełnie nie rozumiem! To gdzie indziej 

jest inaczej niż u nas 

– Tak! – odpowiedziały. – Daleko, daleko stąd, za siedmioma morzami 

krainy są jasne i piękne, bo świeci tam słońce... 

– Słońce! – zdziwił się. – A co to jest słońce 

– Jest to coś, co sprawia, że wszystko wokół żyje – odpowiedziały. 

Młody człowiek bardzo zapragnął ujrzeć ten inny świat. Udał się 

więc natychmiast do chaty i zaczął budować łódź. Postanowił bowiem 

wyruszyć na poszukiwanie słońca. Pewnego ranka wyniósł gotową łódź 

na brzeg oceanu i nie oglądając się za siebie, wypłynął na pełne morze. 

Płynął już dość długo, kiedy nagle fale zaczęły się burzyć. Mężczyzna 

wypadł z łodzi. Ostatkiem sił dopłynął do maleńkiej wysepki. Nie poddał 

18


się jednak. Znowu zbudował łódź i popłynął dalej. Płynął niestrudzenie 

dzień i noc, i znowu dzień i noc... Już myślał, że wszystko co najgorsze 

jest już za nim, ale jakże się mylił. Raptem niebo zaszło czarnymi chmurami, 

a lekki dotąd wiatr niespodziewanie zamienił się w gwałtowny 

huragan. Błyskawice rozdzierały niebo. Maleńka łódka nie miała żadnych 

szans na przetrwanie, rozerwało ją na kawałki. Tym razem mężczyzna 

nie wierzył, że ujdzie z życiem. A jednak udało się. Woda wyrzuciła 

go na brzeg jakiejś wysepki. 

I tym razem nie ostudziło to jego zapału. Wydrążył z pnia drzewa 

kolejną łódź. Zanim jednak wypłynął, poprosił o radę miejscowego 

mędrca. 

– Co mam robić, dobry człowieku, żeby dopłynąć do kraju słońca 

– Przeszkadza ci w tym władca mórz, burz i wiatrów. Nazwij łódź jego 

imieniem, może wtedy będzie dla ciebie łaskawszy. 

I tak też młody człowiek zrobił. Odtąd już fale były spokojne, a wiatr 

sprzyjał mu przez całą drogę. Z dnia na dzień pozostawiał za sobą chłód 

i ciemności. Na horyzoncie pojawiła się jasność i ciepło, a w pewnej 

chwili powoli – jakby nieśmiało – wyszło z wody słońce, by zaraz zabłysnąć 

w całej krasie. 

Młodzieniec oniemiał z zachwytu. Zaśpiewał na jego cześć radosną 

pieśń. Odtąd też mieszkańcy Krainy Cieni nie żyli już w ciemności, bo 

młody człowiek sprowadził im słońce. 

19

JesteM Wdzięczny bogu i LudzioM 

grudzień 


Temat: Jestem wdzięczny Bogu i ludziom 

Gdy szczerze „dziękuję”, 

Twoim światłem promieniuję. 

1. Modlitwa 


świecy) – 1 Tes 5, 16-18 

„Zawsze się radujcie, nieustannie się módlcie! W każdym położeniu 

dziękujcie, taka jest bowiem wola Boża w Jezusie Chrystusie względem 

was.” 

➢ Pytania do przeczytanego tekstu: 

– Jakie dwie zachęty kieruje do nas Pan Bóg w swoim słowie 

Aby dziękować i modlić się. 

– Za kogo się modlicie 

Za dziadków, rodziców, księdza… 

20


– Zatem najczęściej modlicie się o coś, co jest ważne. A czy nie 

powinniśmy też pamiętać, żeby w swoich modlitwach za coś Panu Bogu 

podziękować Jak myślicie, za co polskie dziecko na początku XXI wieku 

może dziękować 

Za rodzinę, zdrowie, mądrość, że ma co jeść, że ma ładne ubrania, że 

może chodzić do szkoły… 

– Jaka modlitwa łączy dzieci na wszystkich kontynentach 

Ojcze nasz – modlitwa, której nas nauczył Pan Jezus 

➢ Posłuchajcie teraz tej modlitwy w różnych językach świata i wybierzcie 

te, które wydają się wam najciekawsze albo najbardziej egzotyczne. 

http://adgentes.misjonarze.org/index.php/modlitewnik/rozaniec-misyjny/ 

3. Działanie 

➢ Wiemy już, że wszystkie chrześcijańskie dzieci na świecie modlą się 

do Pana Boga tymi samymi słowami. I choć żyją na różnych kontynentach 

i mówią innymi językami, a czasem mają inny kolor skóry, to jednak 

stanowią jedną wielką rodzinę Bożą. 

➢ Wszystkie dzieci łączy także to, że bardzo lubią rozwiązywać różne 

łamigówki i rebusy. Spróbujcie teraz odpowiedzieć na kilka afrykańskich 

zagadek. 

Zgadnij, kim jestem 

1. Jestem dosyć dużym zwierzęciem. 

2. Najczęściej mieszkam na sawannie. 

3. Jestem ssakiem. 

4. Żyję w niewielkim stadzie. 

5. Samce i samice mojego gatunku różnią się od siebie wyglądem, 

jednak wszyscy mamy płową sierść. 

6. Jestem silny i szybki. 

7. Jestem drapieżnikiem z rodziny kotów. 

8. Poluję w grupie. 

21


22 

9. Jestem samcem, więc mam wspaniałą grzywę i głośno ryczę. 

10. Nazywają mnie „królem zwierząt”. (lew) 

Co to jest 

– Soba ukalakala kyavulu maji kakate myongo! – Wódz, który dużo 

pracuje, ale plecy go od tego nie bolą! (język) 

– Makamba ayadi akalakala kumoxi maji kudimenekena! – Dwóch 

przyjaciół, którzy razem pracują, ale nigdy się nie pozdrawiają. (oczy) 

– Awutho, aring aringi kinde duto – Cały czas biegnie przed siebie. 

(woda) 

– Thoul ma yweyo iro (Gare) – Smok wypuszczający dym. (pociąg) 

Zagadki w języku Maasai (Kenia, Tanzania): 

– Parkinyeyie oinyeyie iloreren (Enkakenya) – Kto budzi wszystkich 

ludzi (poranek) 

– Murrum lainei kumok naa emua nabo eeta – Wielu wojowników 

w czerwonym kolorze. (czerwone mrówki) 

(zagadki za stroną www.pracowniawielokulturowa.pl) 


Wprowadzenie 

➢ Czytamy bajkę z Mozambiku (zał. 1). 

➢ Sprawdzamy rozumienie tekstu – metoda dramy. 

Przedstawcie postać hieny i chłopca (wybieramy dwoje dzieci, które 

będą przyjmować taki układ ciała, jaki im wskażą pozostali uczestnicy 

zajęć. Należy zwrócić uwagę, jak pokazać zło, wyrachowanie, brak uczuć, 

ale także wdzięczność za doświadczone dobro. Ustawiający mówią, jak ma 

stanąć wybrana osoba i uzasadniają dlaczego). 

– Jak zachowali się bohaterowie opowiadania Oceńcie ich postępowanie. 

Hiena – bardzo źle, nie potrafiła docenić wyświadczonej pomocy, 

wolała żywić urazę w sercu do ojca chłopców. Chłopcy – bardzo dobrze,


pomogli komuś, kto był w potrzebie, zając – uczciwie wymierzył sprawiedliwość. 

– Jaka prawda została przypomniana w opowiadaniu 

Wdzięczność to wielka cnota. 

– A co to jest cnota 

Burza mózgów, odpowiedzi zapisujemy na kartce, dążymy do ustalenia 

definicji, że cnota to utrwalone w nas dobro. 

➢ Wykonujemy doświadczenie. Zapalamy małą świeczkę, po czym przykrywamy 

ją szklanką lub przezroczystym kubkiem, żeby odciąć dopływ 

powietrza (kubek owijamy kartką w taki sposób, żeby w rozwinięciu tematu 

zdjąć ją i odczytać napisy. Na szklankę możemy też nakleić karteczki samoprzylepne, 

żeby doświadczenie było widoczne). Obserwujemy, jak świeca 

gaśnie. 

– Dlaczego świeca zgasła 

Zabrakło jej tlenu. 

– Świeca jest jak nasza wiara, brak tlenu to nasze grzechy. A co jest 

„gaśnicą” w naszym życiu 

Rozwinięcie 

➢ Ściągamy z kubka kartkę i odczytujemy zapisane na niej zdania, co 

w naszym życiu jest taką „gaśnicą”. 

Przykłady: To jest za trudne..., Trzeba się wysilić..., Nie chce mi się..., 

Mnie też się coś od życia należy..., Nie muszę myśleć o innych..., Chcę odpocząć, 

i tak nie warto się starać..., Będą się ze mnie śmiać,.... Jeszcze będę 

musiał potem wszystkim podziękować, że mi łaskawie pomogli…. Nie cierpię 

być komuś wdzięcznym za pomoc, to takie poniżające… I tak mi się nie 

uda… wszyscy mi mówią, że jestem do niczego, to po co się starać… I tak 

niczego nie robię doskonale… wolę krytykować niż być krytykowanym… 

łatwiej jest komuś powiedzieć, że źle robi, niż samemu źle zrobić. 

– Dlaczego te słowa nas gaszą 

Bo zabierają sens działania. 

23


– Co zatem zrobić, by nadać sens naszej pracy, naszemu życiu Które 

z zdań – powiązanych z tematem – będzie dla nas wskazówką, co należy 

zmienić w naszym postępowaniu 

Później będę musiał wszystkim podziękować, że mi łaskawie pomogli… 

Nie cierpię być komuś wdzięcznym za pomoc, to takie poniżające. 

➢ MUSIMY NAUCZYĆ SIĘ DZIĘKOWAĆ DRUGIEMU CZŁO- 

WIEKOWI ZA POMOC, MUSIMY NAUCZYĆ SIĘ WDZIĘCZNOŚCI. 

Wdzięczność podtrzymuje nasz zapał, podobnie jak powietrze podtrzymuje 

płomień świecy. To wdzięczność pozwala, by płonął w nas misyjny 

płomień, by „chciało nam się chcieć”; bez niej „gaśniemy”. Narzekaniem 

i postawą roszczeniową gasimy światło w sobie i w innych. Te postawy 

są zaraźliwe, są jak „gaśnice”, które odcinają dopływ tlenu. Jeśli przebywamy 

w towarzystwie „marudy”, zaczynamy narzekać jak on. Jeśli sami 

marudzimy, zarażamy innych wokół siebie. Jesteśmy egoistami. 

➢ Poszukajmy recepty na nasz problem. Na arkuszu naklejcie kartkę 

zdjętą z kubka, a obok dopiszcie pomysły, jak nie dopuścić do ugaszenia 

płomienia (zał. 2). 

Podsumowanie 

➢ Powietrze jest potrzebne, żeby świeca płonęła. Tym, co podtrzymuje 

nasz wewnętrzny ogień – zapał misyjny – jest wdzięczność. 

Kiedy dziękuję za to, co mam, kim jestem, co potrafię, wtedy zaczynam 

dostrzegać, jak Bóg działa w moim życiu, zaczynam widzieć Jego obecność. 

To sprawia, że jestem szczęśliwy i radosny. To również otwiera 

moje oczy i serce dla innych – chce mi się wówczas poświęcać czas, 

starać się, wysilać, widzę cel, który chcę osiągnąć, wierzę, że warto 

podjąć trud. 

➢ Korzystając z naklejki „Dekalogu Małego Misjonarza” nr 4 

– Misjonarz za wszystko dziękuje Jezusowi – kończymy spotkanie 

modlitwą, która powinna mieć charakter dziękczynny. 

Metoda – opowiadanie, drama, doświadczenie ze świecą. 

24



1. Zachęcamy dzieci do udziału w roratach. 

2. Przygotowujemy z dziećmi liturgię Mszy św. roratniej, podczas której 

w sposób szczególny będziemy się modlić za ludzi trwających jeszcze 

w adwencie wiary. 

3. Uczestniczymy we Mszy św., podczas której nastąpi rozesłanie 

kolędników misyjnych. 

4. Przygotowujemy nabożeństwo przy żłóbku. 


Na podstawie różnych numerów „Świata Misyjnego” (np. listów od 

dzieci z krajów misyjnych, rubryki „Na alarm” i „Oczami misjonarza”) 

oraz materiałów ze strony pdmd.missio.org.pl (w zakładce „spotkania 

formacyjne”) przygotowujemy pokaz multimedialny o radości dzieci 

w krajach misyjnych. Staramy się w nim pokazać, jak wiele prostych, 

niezauważalnych przez nas rzeczy inne dzieci przyjmują z wdzięcznością 

(wschód słońca, które ogrzewa ciało po chłodnej nocy / skromny posiłek 

/ możliwość nauki w szkole / jeden zeszyt i ołówek / dzień przeżyty bez 

przemocy itp.). 


1. Organizujemy kiermasz świąteczny, na którym sprzedajemy sianko, 

karty i stroiki. 

2. W szkole i w parafii wystawiamy jasełka misyjne. 

3. Wyruszamy z kolędą misyjną. Tegoroczne ofiary będą przekazane 

dla dzieci z Republiki Demokratycznej Konga oraz Republiki Konga. 

Załączniki 

25



Hiena i pułapka – bajka z Mozambiku 

Zdarzyło się kiedyś, że pewien myśliwy zastawił pułapkę na zwierzynę 

żyjącą w puszczy. Rankiem następnego dnia dwaj jego synowie poszli 

sprawdzić, czy coś się złapało. W potrzasku znaleźli hienę. Chłopcy 

bardzo się jej przestraszyli i już mieli zawrócić do domu, kiedy zwierzę 

przemówiło ludzkim głosem. 

– Nie bójcie się! Podejdźcie bliżej, a obiecuję, że nic wam nie zrobię. 

Podeszli więc ostrożnie do klatki i delikatnie pogłaskali hienę po 

sierści. 

– O, jacy jesteście mili! – rzekła przymilnie. – Wypuście mnie na 

wolność, bo moje mięso nie bardzo nadaje się do jedzenia. Jest twarde 

i łykowate. Nie będzie ze mnie żadnego pożytku. 

– Moglibyśmy cię wypuścić, ale czy nie zrobisz nam krzywdy – spytał 

jeden z chłopców. 

– Daję wam słowo honoru, że nie – przysięgło zwierzę. 

Hiena skłamała bez mrugnięcia okiem, w rzeczywistości bowiem 

żywiła w sercu nienawiść do ich ojca. A teraz nadarzała się doskonała 

okazja, żeby się na nim zemścić. Chłopcy, słysząc takie zapewnienie, 

uwolnili zwierzę z pułapki. Oszustka półżywa legła na trawie. 

– Och, nie mam nic siły – westchnęła. – Nie dam nawet rady dojść 

do swego domu. A może wy byście mnie tam zanieśli Mam tam spore 

zapasy żywności, to podzielę się z wami. 

Chłopcy bez wahania wzięli hienę na ramiona i ruszyli przed siebie. 

Droga była daleka, z trudem więc dotarli we wskazane miejsce. Jednak 

nie znaleźli tam żadnych zapasów. 

– A niech to! – zawołała hiena. – Widać ktoś mi je ukradł, kiedy siedziałam 

w pułapce. Na szczęście nad brzegiem rzeki mam inną kryjówkę. 

Chodźmy tam! 

Chłopcy ostatkiem sił wzięli ją na ramiona i ruszyli w drogę. Ona 

tymczasem myślała sobie tak: „Każę im nosić się tak długo, aż padną 

26


z wyczerpania, a wtedy ich zjem”. 

W pewnej chwili ten dziwny korowód ujrzał zając. Natychmiast 

domyślił się, że hiena coś knuje. 

– Co ci dolega, moja droga – zapytał. 

– Wpadłam w pułapkę, którą założył ich ojciec – wyjaśniła. 

– To niemożliwe! Nigdy nie uwierzę, że ty, taka bystra, nie zauważyłaś 

klatki! – kontynuował zając. 

– Ależ to święta prawda, zającu. 

– Uwierzę dopiero wtedy, gdy zobaczę to na własne oczy! Pokaż, jak 

to się stało – nie ustępował zając. 

Hiena natychmiast zarządziła powrót na miejsce zdarzenia. Tam 

chłopcy otworzyli pułapkę, żeby zwierzę mogło wejść do środka. Kiedy 

już tam się znalazła, zając powiedział: 

– Jesteś niewdzięczna. Nie doceniłaś dobroci tych chłopców. Chciałaś 

zrobić im krzywdę, żeby zemścić się na ich ojcu. Teraz za karę posiedzisz 

sobie w tej klatce. 

Jeśli ktoś wyświadczy ci coś dobrego, nigdy nie odpłacaj mu złem. 

Wdzięczność to wielka cnota. 

27

JesteM radosny i budzę radość 

styczeń 


Temat: Jestem radosny i budzę radość 

Nie szukaj szczęścia 

w przyjemności, 

bo cię ominą prawdziwe radości. 

28 

1. Modlitwa 


świecy) – 2 Kor 9, 6-7 

„Tak bowiem jest: kto skąpo sieje, ten skąpo i zbiera, kto zaś hojnie 

sieje, ten hojnie też zbierać będzie. Każdy niech przeto postąpi tak, jak 

mu nakazuje jego własne serce, nie żałując i nie czując się przymuszonym, 

albowiem radosnego dawcę miłuje Bóg.” 

➢ Nawiązując do słów z Ewangelii, spróbujcie dopasować pytania do 

odpowiedzi (rozsypanka): 

– Kto (ja, ty...) 

– Co robić (dziel się, dawaj...) 

– Gdzie (tutaj, wszędzie...)


– Kiedy (teraz, często, zawsze...) 

– Komu (bliźnim, potrzebującym, bliskim...) 

– W jaki sposób (radośnie) 

➢ Z rozsypanych wyrazów ułóżcie poprawne zdanie: 

Zawsze i wszędzie radośnie dziel się z bliźnim. 

Robienie czegoś z radością pozwala nam czuć się szczęśliwymi. 

3. Działanie 

➢ Narysujcie, kim chcielibyście zostać, kiedy dorośniecie. 

Dzieci robią schematyczne, szybkie rysunki. 

➢ Uzasadnijcie, dlaczego wybraliście takie zawody. 

Odpowiedzi będą różne, należy jednak podkreślać przy każdym zawodzie, 

że wybrana praca będzie dawała satysfakcję i na pewno będzie służyć 

innym ludziom, a to daje zadowolenie i poczucie bycia potrzebnym. 


Wprowadzenie 

➢ Czytamy bajkę buszmeńską (zał. 1). Sprawdzamy zrozumienie tekstu. 

Dzieci odpowiadają na pytania „prawda” lub „fałsz”. 

• Zajączek poszedł na spacer ciemną nocą. 

F 

• Niebo usiane było gwiazdami. 

P 

• Jezioro leżało na rozległej równinie. 

F 

• Zajączek zobaczył złocisty księżyc. 

P 

• Zajączek był zachwycony pięknem księżyca. 

P 

• Księżyc znikł w jeziorze. 

P 

• Zajączek tęsknił za księżycem, ale nie płakał za nim. 

F 

• Następnego dnia księżyc znów pojawił się nad jeziorem. P 

• Księżyc czasami może zostać z zajączkiem. 

F 

• Księżyc zaproponował zajączkowi, że zostaną przyjaciółmi. P 

• Księżyc zwrócił się do zajączka z prośbą. 

P 

• Zajączek spełnił prośbę księżyca. 

F 

29


– Jak został ukarany zajączek za nieposłuszeństwo wobec prośby 

księżyca 

Twoja górna warga zostanie przecięta. Będzie to znak, że jesteś egoistą 

i nie potrafisz dzielić się radością z innymi; stracił przyjaźń księżyca. 

– Jaki morał zawarto w bajce 

Przyjaźni nie można zatrzymać tylko dla siebie. Prawdziwy przyjaciel 

nie zawłaszcza sobie drugiego człowieka. Nie wolno być egoistą. Trzeba się 

dzielić z innymi. 

Rozwinięcie 

➢ Cieszę się, że zrozumieliście, jak ważne jest, żeby się dzielić. 

W nagrodę mam dla was cukierki. 

Cukierki kładziemy na stół, ale jest ich mniej niż dzieci. Prosimy, by ktoś 

je podzielił. Czekamy na reakcję, co się będzie działo, kiedy okaże się, że 

zabrakło cukierków. Być może niektóre dzieci oddadzą swoje, a inne będą 

zdezorientowane i powiedzą, że słodyczy jest za mało. Podsumowujemy 

eksperyment. Wyrażamy uznanie dla tych, które umiały oddać to, co dostały. 

– Czy łatwo jest się dzielić Co czuły dzieci, które oddały swojego 

cukierka 

Sprawiłam komuś radość; ona chciała tego cukierka bardziej niż ja; 

było mi przyjemnie, gdy usłyszałam pochwałę. 

➢ Powinniśmy chętnie dzielić się, ponieważ dawanie sprawia o wiele 

więcej radości niż branie. Są tacy ludzie, którzy poświęcają się dla innych 

w ramach wolontariatu misyjnego. 

Wolontariusze misyjni działają przy zgromadzeniach takich jak salwatorianie, 

salezjanie, kombonianie czy SMA (Stowarzyszenie Misji 

Afrykańskich). 

Kim jest świecki wolontariusz misyjny 

To osoba, która ofiarowuje swój czas, wiedzę i umiejętności, aby służyć 

najbardziej potrzebującym w krajach Afryki, Ameryki Południowej, 

Europy Wschodniej lub Azji. Najważniejszym aspektem pracy takiego 

30


wolontariusza jest dzielenie się świadectwem chrześcijańskiego życia. Żyjąc 

wśród tych, do których jesteśmy posłani, wykonujemy konkretną pracę na 

rzecz innych i jesteśmy żywymi świadkami miłości Jezusa Chrystusa. 

Co robią wolontariusze misyjni 

– Dzielą się świadectwem codziennego życia Ewangelią. 

– Są wychowawcami w domach dla dzieci i domach dla dzieci ulicy. 

– Uczą w szkołach i przedszkolach. 

– Prowadzą świetlice i oratoria dla dzieci i młodzieży. 

– Animują życie parafii. 

– Organizują obozy wakacyjne dla dzieci. 

– Uczą przedmiotów technicznych, języków oraz nowoczesnych metod 

stosowanych w edukacji. 

– Przygotowują i kształcą lokalnych animatorów i nauczycieli. 

– Projektują i budują szkoły, przedszkola, internaty, przychodnie 

medyczne i oratoria. 

– Pracują jako lekarze, pielęgniarki, rehabilitanci. 

– Szkolą personel medyczny itp. 

Warunki, jakie trzeba spełnić, żeby wyjechać na misje: 

– co najmniej roczny okres formacji i przygotowania do wyjazdu, 

obejmujący uczestnictwo w spotkaniach wolontariuszy oraz indywidualne 

przygotowanie; 

– aktywna współpraca i udział w działaniach wolontariatu na terenie 

Polski; 

– silna motywacja i predyspozycje do wykonywania danego rodzaju 

pracy; 

– zgromadzenie funduszy na pokrycie kosztów podróży, ubezpieczenia 

i szczepionek; 

– dobra znajomość języka obowiązującego w danym kraju misyjnym; 

– ukończone 18 lat. 

Ostateczną decyzję o wyjeździe podejmuje duszpasterz wolontariatu. 

(źródło: swm.pl) 

31


Podsumowanie 

Zachęcam was, abyście uczyli się dawać. W przyszłości, być może, 

któreś z was zostanie wolontariuszem misyjnym, a później przyjdzie na 

zajęcia naszego ogniska misyjnego i opowie dzieciom o swojej pracy 

Metoda – rozsypanka wyrazowa, opowiadanie, analiza tekstu. 

III. SpotkanIe modlItewne 

1. Przygotowujemy liturgię Mszy św. na Misyjny Dzień Dzieci (pomoce 

znajdują się Materiałach Liturgicznych pt. Kolędnicy Misyjni 2013). 

IV. „Świat Misyjny” 

– Na podstawie „Świata Misyjnego” przygotowujemy gazetkę szkolną 

o dzieciach świata i Misyjnym Dniu Dzieci. Pomoce także na www. 

pdmd.missio.org.pl 

– Dla parafian lub społeczności szkolnej przygotowujemy inscenizację 

lub bajkę z kraju misyjnego. 

V. BudowanIe wSpólnoty 

1. Podsumowujemy kolędowanie misyjne. 

2. Do Sekretariatu Krajowego PDMD przesyłamy sprawozdanie 

z kolędowania wraz ze zdjęciami. 

3. Bierzemy udział w konkursie „Moje kolędowanie misyjne”. Szczegóły 

na www.pdmd.missio.org.pl . 

4. Organizujemy koncert kolęd dla rodziców. 

5. Wspieramy polskich misjonarzy. 

32


Załączniki 


Dlaczego zając ma rozciętą wargę – bajka buszmeńska 

Ta noc była niezwykle jasna. Mały zajączek nie mógł zasnąć, wymknął 

się więc z legowiska i przykucnął na szczycie góry. Z zachwytem obserwował 

niebo, które nocą było zupełnie inne niż w dzień – całe usiane 

jasnymi punkcikami. 

Nagle zza góry wyłonił się srebrzysty księżyc. Jego światło odbiło 

się w jeziorze położonym u podnóża góry. Zajączek patrzył zauroczony. 

Po raz pierwszy w życiu zobaczył takie wspaniałe zjawisko. Przez 

długie godziny obserwował drogę srebrnego krążka. W pewnej chwili 

z przerażeniem zauważył, że księżyc zaczął maleć, by w końcu zniknąć 

w wodach jeziora. Zajączek rozpłakał się z żalu, że nigdy więcej nie ujrzy 

już nic równie pięknego. Z bijącym sercem następnej nocy wszedł na 

szczyt góry. Tym razem nie cieszył go widok gwieździstego nieba, tęsknił 

bowiem za jasnym światłem księżyca. Jakież więc było jego zdumienie, 

kiedy nagle pojawił się on na niebie. Srebrna tarcza zdawała się lśnić 

jeszcze bardziej niż poprzedniej nocy. 

– Krążku, srebrny krążku! – zawołał z radością. – Jak to się stało, że 

znowu jesteś Przecież wczoraj utonąłeś w jeziorze! 

Księżyc uśmiechnął się szeroko, aż roziskrzyła się cała woda. 

– Nie zatonąłem. Jestem księżycem i każdej nocy przebywam taką 

drogę. 

– Ale ja nie chcę, żebyś odchodził. Zostań ze mną na zawsze – prosił 

zajączek. 

– To niemożliwe. Jednak mogę zostać twoim przyjacielem. Powierzę 

ci też pewne zadanie. Idź i powiedz wszystkim zwierzętom, że jestem 

waszym sprzymierzeńcem i każdej nocy będę rozświetlał wam drogi. Nie 

zapomnij im tego powtórzyć! 

33


Kiedy księżyc odszedł, zajączek bardzo posmutniał. Tym razem 

z innego powodu. Otóż za nic w świecie nie chciał z nikim dzielić się 

swoim nowym przyjacielem. Pragnął mieć go tylko dla siebie. Nie 

powtórzył zatem nikomu słów księżyca, jednak po pewnym czasie prawda 

wyszła na jaw. Kiedy księżyc dowiedział się o tym, wpadł w straszny 

gniew. 

– Bardzo mnie zawiodłeś, zajączku! Prawdziwi przyjaciele tak nie 

robią. Musisz ponieść za to karę. Odtąd twoja górna warga będzie przecięta 

na znak, że jesteś egoistą i nie potrafisz dzielić się radością z innymi 

– powiedział do zajączka i zasmucony skrył się za chmurami. 

34

JesteM piękny(a) i tWórczy(a) 

Luty 


Temat: Jestem piękny(a) i twórczy(a) 

Jest we mnie obraz Stwórcy, 

mogę być piękny i twórczy! 

1. Modlitwa 


świecy) – 1P 4, 10 

„Jako dobrzy szafarze różnorakiej łaski Bożej służcie sobie nawzajem 

tym darem, jaki każdy otrzymał.” 

➢ Wyjaśniamy pojęcie „szafarz” (można pobawić się w skojarzenia: 

szafa – miejsce przechowywania rzeczy; coś z niej wyciągam, gdy potrzebuję; 

mogę wyjąć coś dla kogoś...). 

➢ Czym w naszym życiu jest „różnoraka łaska Boża” 

3. Działanie 

➢ Bóg stworzył mnie pięknym, jedynym i niepowtarzalnym. Żeby 

podkreślić tę naszą wyjątkowość, zapraszamy dzieci do eksperymentu: 

35


Wszyscy malują farbą dłonie i odciskają je na kartce. Ewentualnie na 

sztywnej, przezroczystej folii rysują kontur swojej dłoni. Następnie nakładają 

folie jedna na drugą i zastanawiają się, dlaczego poszczególne obrysy 

nie pasują do siebie idealnie. 

➢ Każdy z nas ma inną dłoń, nawet jeśli kontur wydaje się być podobnym 

(mamy pięć palców, zbliżony układ dłoni), to jednak jest ona jedyna 

i niepowtarzalna. 

Niepowtarzalne są również nasze zdolności, nasz wygląd (nawet bliźniaki 

czymś się różnią). Czasem jesteśmy niezadowoleni ze swego wyglądu, 

ale Pan Bóg zawsze patrzy na nas z zachwytem. To On nas stworzył. 

Dał nam też talenty, o których może jeszcze nie wiemy, ponieważ nie 

mieliśmy okazji ich odkryć. Żebyśmy jednak mogli się nimi dzielić, 

musimy nie tylko je poznać, ale także rozwijać. 

36 


Wprowadzenie 

➢ W temat dzielenia się swoimi umiejętnościami wprowadzamy dzieci 

poprzez bajkę Hansa Christiana Andersena Pięć ziarnek grochu (zał. 1). 

➢ My także powinniśmy być podobni do ziarnka grochu, którym Pan 

Bóg posłużył się, by przywrócić radość i zdrowie chorej dziewczynce. 

(Jeśli ta forma jest zbyt długa na wprowadzenie, istnieje inna możliwość. 

Można skorzystać z komputera i pokazać dzieciom kilka stron internetowych 

z działalności różnych ognisk misyjnych). 

Rozwinięcie 

➢ Dzielimy się z innymi swoimi talentami, darami i życiem, ponieważ 

„Nikt nie jest samotną wyspą”. Wszyscy jesteśmy stworzeni do dzielenia 

się, bo tylko wtedy sami również się rozwijamy. 

Dzieci spotykają się w ognisku od prawie pół roku, mogą zatem 

wypisać na kartkach, jakie inicjatywy udało im się już podjąć i jakie ich 

talenty zostały przy tym wykorzystane. Tworzą plakat. W jednej kolum-


nie wypisują dotychczasowe zaangażowania w parafii i szkole, w drugiej 

talenty, które wykorzystały podczas przygotowań. Na przykład: 

talent plastyczny przy tworzeniu gazetek i plakatów; talent muzyczny, 

pamięć przy nauce tekstów do misyjnego nabożeństwa, talent aktorski 

w inscenizacji misyjnej. 

– Skąd mamy talenty 

– Jak to się dzieje, że każdy z nas jest inny, ma inne dary i zdolności 

➢ Podsumowujemy wypowiedzi dzieci oraz ich spostrzeżenia dotyczące 

talentów. Podkreślany wysiłek, jaki niejednokrotnie towarzyszył 

im podczas przygotowywań różnych inicjatyw. Zwracamy także uwagę 

na radość, jaką może mieć tylko ktoś, kto cokolwiek zrobił dla innych. 

Nawiązujemy do hasła: Nie szukaj szczęścia w przyjemności, bo cię ominą 

prawdziwe radości. 

➢ Przechodzimy do tematu wykorzystywania swoich talentów na 

rzecz wspólnoty, którą tworzy rodzina, przyjaciele, parafia. Jeśli ognisko 

istnieje od dłuższego czasu, wówczas nawiązujemy do znanego 

dzieciom misyjnego MOSTU i przypominamy, co oznacza literka T 

(twórczość). 

➢ Przypominamy słowo Boże przeczytane na początku spotkania. 

Powtarzamy, by dzieci zapamiętały je jako wskazówkę od Pana Jezusa dla 

dobra wspólnoty Kościoła. 

➢ Dzieci dobierają się parami. Każda para otrzymuje kartkę z trzema 

kołami wpisanymi w siebie. W środku wpisują swoje imię i nazwisko, 

a na kreskach odchodzących promieniście – imiona członków rodziny. 

Następnie wpisują, czym mogą się podzielić z poszczególnymi osobami 

(np. na kresce do rodzeństwa – nauczę brata gry w warcaby; znajdę czas, 

by się z nim pobawić itp.). Po zakończeniu pracy pary wymieniają się 

pomysłami i pod kołami zapisują myśli kolegów, których same nie napisały, 

a mogą je wykorzystać w swojej rodzinie. W drugim kole zapisują 

hasło „koledzy, przyjaciele”, w trzecim „parafia”, po czym dopisują pomysły 

– jak w pierwszym kole (zał. 2). 

37


➢ Dekalog Małego Misjonarza nr 6: Misjonarz cieszy się, że może 

służyć innym. 

➢ W oparciu o świadectwo misjonarza podkreślamy wartość bezinteresownej 

służby dla innych jako źródła głębokiej radości. 

Metoda: eksperyment, opowiadanie, analiza utworu, pogadanka. 


1. W miarę możliwości włączamy się w przygotowanie liturgii Mszy 

św. na Światowy Dzień Chorego. 

2. Modlitwą obejmujemy wszystkich chorych i samotnych. Pamiętamy 

również o chorych, cierpiących dzieciach z krajów misyjnych. 

3. W święto Cyryla i Metodego, patronów Europy, modlimy się 

o powołania kapłańskie i zakonne w krajach Europy, a także za misjonarzy 

przygotowujących się w Centrum Formacji Misyjnej w Warszawie. 


W różnych numerach „Świata Misyjnego” odnajdujemy informacje 

i przykłady pomysłowości polskich dzieci, ale także dzieci w krajach 

misyjnych. 

– Przygotowujemy naszyjnik dzieci z Ugandy („Warsztat Małego 

Misjonarza” w „Świat Misyjny” 2/2013, str. 32) lub opracowujemy „przepis” 

na jego wykonanie (opis i zdjęcia) do rubryki „Warsztat małego 

misjonarza”. Wysyłamy do redakcji „Świata Misyjnego” na adres swiatmisyjny@missio.org.pl. 

Najciekawsze prace ukażą się w czasopiśmie i na 

stronie internetowej PDMD. 

38 


1. Organizujemy „misyjny bal karnawałowy” (dzieci przychodzą 

w strojach „kontynentalnych”), na którym będą konkursy oraz sprzedaż 

ciast i misyjnych potraw.


2. Organizujemy zabawę w plenerze: kulig, lepienie misyjnego bałwana, 

gry zespołowe. 

3. Zachęcamy dzieci, żeby odwiedziły kogoś chorego (kolegę, członka 

rodziny – w domu, szpitalu, domu opieki). 

Załączniki 


Bajka 

Pięć ziarnek grochu – Hans Christian Andersen 

Było sobie pięć ziarnek grochu w jednym strączku; wszystkie były 

zielone i strączek był zielony, myślały więc, że cały świat jest zielony; 

to całkiem zrozumiałe. Strączek rósł i ziarnka groszku rosły, mimo że 

coraz ciaśniej było im w ich mieszkaniu, jakoś sobie radziły i siedziały 

rzędem, jedno przy drugim. Słońce świeciło i ogrzewało strączek, deszcz 

go spłukiwał, było ciepło i dobrze, jasno w dzień i ciemno w nocy, tak 

jak powinno być; ziarnka groszku stawały się coraz większe i coraz więcej 

myślały, bo czymś trzeba się przecież zająć. 

– Czyż zawsze mamy tu tkwić – pytały – stwardniejemy od tego długiego 

siedzenia. Wydaje nam się, że tam na dworze coś się dzieje; mamy 

jakieś przeczucia! 

Upłynęły tygodnie. Ziarnka grochu zrobiły się żółte i strączek także 

pożółkł. 

– Cały świat żółknie – mówiły. I miały słuszność. 

Nagle poczuły silny wstrząs; zerwano strączek, dostał się w ludzkie 

ręce, wraz z wieloma pełnymi strąkami znalazł się w kieszeni kurtki. 

39


– Teraz już nam wkrótce otworzą – powiedziały i czekały na tę chwilę. 

– Chciałbym teraz wiedzieć, który z nas zajdzie najdalej – powiedział 

najmniejszy groszek. – Zaraz się to okaże. 

– Niech się stanie, co się ma stać – oświadczył największy. Trach! 

Strączek pękł i wszystkie pięć groszków potoczyło się w jasnym blasku 

słońca: leżały w dziecięcej dłoni, pewien chłopczyk trzymał je i mówił, że 

byłyby to doskonałe naboje do jego procy; zaraz potem jeden z groszków 

dostał się do procy i został wystrzelony. 

– Teraz lecę w daleki świat! Niech mnie schwyta, kto potrafi! – krzyknął 

groszek i poleciał. 

– A ja lecę prosto do słońca – powiedziało drugie ziarnko groszku. 

Słońce to wspaniały strąk, w sam raz odpowiedni dla mnie. I poleciało. 

– Gdziekolwiek się dostaniemy, będziemy sobie spały – powiedziały 

następne dwa ziarnka – ale mimo to potoczmy się trochę. 

I rzeczywiście potoczyły się naprzód, po podłodze, wkrótce włożono 

je jednak do procy. 

– My zajdziemy najdalej! – krzyknęły. 

– Niech się stanie, co się ma stać – powiedziało ostatnie ziarnko 

i wystrzeliło w powietrze, poleciało na starą deskę pod okno na poddaszu, 

wpadło do szpary wypchanej mchem i miękką ziemią, mech otulił 

je; leżało tam zapomniane, ale Bóg o nim nie zapomniał. 

– Niech się stanie, co ma się stać – powiedziało. 

W maleńkim pokoiku na tym poddaszu mieszkała biedna kobieta, 

która ciężko pracowała, chodziła po domach i czyściła piece, rąbała drzewo 

– miała dużo sił i chęci do pracy, ale mimo to była wciąż w biedzie. 

W domu, w małej izdebce na poddaszu, zostawiała swą jedyną niedorosłą 

córeczkę, delikatną i wątłą; dziewczynka przez cały rok leżała 

w łóżku i zdawało się, że nie może ani żyć, ani umrzeć. 

– Pójdzie do swojej siostrzyczki – mówiła kobieta. – Miałam dwoje 

dzieci, było mi ciężko pracować na dwoje, ale Bóg podzielił się ze mną 

i jedno zabrał do siebie, teraz chciałabym bardzo zatrzymać sobie drugie; 

40


ale Bóg nie chce, aby dzieci były rozłączone, więc ta także odchodzi do 

siostrzyczki. 

Ale chora dziewczynka nie odeszła. Leżała cierpliwie i spokojnie 

przez cały dzień, gdy matka wychodziła, aby coś zarobić. 

Była wiosna i kiedy matka wczesnym rankiem szła do pracy, a słońce 

tak pięknie świeciło przez okno i promienie padały na podłogę pokoiku, 

chora dziewczynka wpatrywała się w najniższą szybę. 

– Co to jest, to zielone, co wygląda zza szyby i porusza się na wietrze 

Matka podeszła do okna i uchyliła je. 

– Ach – powiedziała – to mały groszek, który wypuścił zielone listki! 

W jaki sposób mogło się to ziarnko dostać do szpary Masz teraz mały 

ogródek, na który możesz sobie patrzeć. 

Przesunięto łóżko chorej bliżej okna, aby dziewczynka mogła patrzeć 

na kiełkujący groch, a matka poszła do roboty. 

– Mamo, wydaje mi się, że wyzdrowieję – powiedziała dziewczynka 

wieczorem. – Słońce grzało mnie dzisiaj tak mocno. Groszek przyjął się 

tak dobrze i ja na pewno także wyzdrowieję, wstanę i wyjdę na słońce. 

– Daj Boże! – powiedziała matka, chociaż nie wierzyła, aby to się 

mogło stać; kijkiem podparła kiełkujący groch, który obudził tyle radosnych 

myśli w dziewczynce; nie chciała, aby go wiatr połamał. Koniec 

nitki przywiązała do parapetu okna i do górnej części ramy, aby pędy 

groszku miały się na czym oprzeć i piąć, strzelając w górę; widać było, jak 

groszek rozwija się z każdym dniem. 

– Doprawdy, ma pączki! – powiedziała pewnego ranka kobieta 

i zaświtała jej nadzieja, że mała, chora dziewczynka wyzdrowieje; uprzytomniła 

sobie, że w ostatnich czasach mała ożywiła się, więcej mówiła, 

a w ciągu ostatnich dni sama siadała na łóżku i błyszczącymi oczami 

patrzała na maleńki ogródek, który składał się z jedynego ziarnka grochu. 

W tydzień później chora dziewczynka po raz pierwszy wstała na 

godzinę z łóżka. Uszczęśliwiona siedziała w promieniach ciepłego słońca; 

okno było otwarte, a przed oknem rósł w pełnym rozkwicie czerwono- 

41


-biały kwiatek groszku. Dziewczynka pochyliła główkę i pocałowała 

ostrożnie delikatne płatki. Dzień ten był prawdziwym świętem. 

– Pan Bóg sam posadził to ziarnko i pozwolił rozkwitnąć roślince, aby 

dodać nadziei tobie, moje drogie dziecko, i mnie – powiedziała uszczęśliwiona 

matka i uśmiechnęła się do kwiatka, jak do dobrego anioła 

zesłanego przez Boga. 

A co się stało z innymi ziarnkami 

To, które poleciało w daleki świat, wołając: „Niech mnie schwyta, kto 

potrafi”, wpadło do rynny na dachu i dostało się do gołębnika, leżało 

tam jak Jonasz w brzuchu wieloryba. Dwa leniwe ziarnka zostały pożarte 

przez gołębia. Przynajmniej na coś się przydały. Ale czwarte ziarnko, to, 

które chciało się dostać do słońca, wpadło do rynsztoka, leżało tam dnie 

i tygodnie w stojącej wodzie i pęczniało. 

– Utyłem porządnie – powiedział groszek. – Pękam! Dalej nie może 

zajść i nie zaszło dalej chyba żadne ziarnko grochu. Jestem najniezwyklejsze 

ze wszystkich pięciu ziarnek w strączku. 

A rynsztok podzielił to zdanie. 

Przy oknie w pokoiku na poddaszu stała dziewczynka z błyszczącymi 

oczami, zdrowymi, rumianymi policzkami, patrzyła na kwiatek grochu 

i dziękowała za niego Panu Bogu. 

– A ja jednak upieram się przy moim ziarnku – powiedział rynsztok. 


42


✓ Załącznik 3 

DLA ANIMATORA: 

Ciało człowieka składa się z około 50 mld komórek. To 10 tys. razy 

więcej niż liczba ludzi na Ziemi. Komórki te zbudowane są z 6 mld cząsteczek 

– białek, tłuszczów, cukrów i aminokwasów. To 60 razy tyle co 

gwiazd w widocznej części wszechświata. 

Wszystkie te komórki tworzą 800 tkanek, 211 kości, 450 par mięśni 

szkieletowych, parę kostek słuchowych, 12 par nerwów czaszkowych, 

2 półkule mózgowe. Całość – u człowieka o wadze 70 kg – zanurzona 

jest w 45 litrach wody. Żeby odżywić, natlenić i oczyścić organizm, pięć 

litrów krwi krąży po labiryntach 160 mln tętnic i tętniczek oraz 500 

mln żył i żyłek o łącznej długości 950 km. To więcej niż odległość ze 

Szczecina do Zakopanego! Dziennie krew pokonuje tę trasę 1440 razy! 

Żeby sprawować władzę nad tym skomplikowanym mechanizmem, 

miliony impulsów nerwowych przepływają przez 100 tys. km włókien. 

Można by nimi dwa i pół raza otoczyć kulę ziemską. 

Ile jesteś w stanie zjeść w ciągu 75 lat życia – około 600 kg masła 

i oleju, 1125 kg sera, 825 kg cukru, 900 kg jaj, 7 t owoców i warzyw, 3 t 

chleba, klusek i ryżu, 250 kg ryb, 400 kur, 6000 l mleka, 8 owiec, 20 świń 

i 4 krowy, czyli równowartość wagi od 7,5 do 10 słoni. Dostarczy ci to 

ilość energii porównywalną z tą, która uwalnia się przy eksplozji 65 t 

trotylu. 

Energię traci się ciągle, nawet w czasie jedzenia, koniecznego dla 

odnowienia nadwątlonych sił, zużywasz 440 kJ: 140 kJ na gryzienie 

i przeżuwanie oraz 300 kJ na trawienie. 

Godzina surfowania po Internecie kosztowała cię 500 kJ, czyli 120 

kcal (potocznie – ale nieprawidłowo – mówi się 120 cal). 500 kJ energii 

może dostarczyć szklanka mleka lub kilo jabłek. 

W czasie wakacji straciłeś ponad 6 mln neuronów. Nie ma powodu 

43


do paniki! Nawet gdybyś nadal tracił je w tym tempie, masz rezerwę na 

najbliższe 2739 lat! Potem zostałaby ci w mózgu tylko jedna komórka... 

Zakładając, że od chwili, kiedy zacząłeś czytać ten dział, minęło 5 

minut, w tym czasie obumarł miliard Twoich komórek, a ich budulec 

został rozłożony przez białe krwinki i ponownie wykorzystany. W tym 

samym czasie w wyniku podziałów przybyło ci około miliarda innych, 

nowych komórek. Oczywiście jedne komórki żyły dłużej, inne krócej. 

Te, które tworzą skórę lub żołądek, wymieniają się co 3-4 dni, komórki: 

rogówki oka żyją tydzień, krwinki czerwonej – 2 miesiące, zaś włókna 

mięśniowego – 7 lat. Komórki mięśnia serca i nerwowe w zasadzie nie 

odnawiają się wcale, chodź i od tej zasady są wyjątki. 

Podczas wakacji odnowiona została około 1/3 twojego ciała. Bez twojej 

wiedzy. Składające się na twoje ciało cząsteczki i atomy są nieustannie 

rozmontowywane, przerabiane, wymieniane, przemieszczane... a ty 

wciąż jesteś sobą. 

A zatem! W ciągu 10 minut, odkąd czytałeś ten dział, straciłeś bezpowrotnie 

700 neuronów. W tym samym czasie przybyło ci jednak 2 mld 

nowych komórek, czyli około 0,004% Twojego ciała! Zmieniłeś się! – ale 

nie patrz w lustro... 

http://www.zss5dg.com/strona_zss5dg/pomoce/znalezione/cialo_ 

czlowieka.htm 

44

przebaczaM i proszę o przebaczenie 

Marzec 


Temat: Przebaczam i proszę o przebaczenie 

Ciemności zwyciężam 

z łatwością, gdy przepraszam 

i wybaczam z miłością. 

1. Modlitwa 


świecy) – (Mt 18, 21-22) 

„Piotr zbliżył się do Niego i zapytał: «Panie, ile razy mam przebaczyć, 

jeśli mój brat wykroczy przeciwko mnie Czy aż siedem razy» Jezus mu 

odrzekł: «Nie mówię ci, że aż siedem razy, lecz aż siedemdziesiąt siedem 

razy.” 


Wprowadzenie 

➢ Nawiązując do przeżywanego czasu Wielkiego Postu, wprowadzamy 

temat przebaczenia. Pokazujemy dzieciom krzyż i pytamy, w jaki 

45


sposób Pan Jezus przyjął zadawane Mu cierpienie. Podkreślamy, że przebaczył 

ludziom, którzy doprowadzili Go do ukrzyżowania: Ojcze, odpuść 

im, bo nie wiedzą, co czynią. 

➢ Ciekawą formą aktywizacji byłoby ukrycie w sali karteczek z literami 

hasła z jednej strony i odpowiadającymi im numerami z drugiej 

strony, a następnie ich poszukiwanie i układanie. Wskazane by było, żeby 

karteczki miały kształt płonącej świecy. Zachęcamy dzieci, by odnalazły 

w sali ukryte litery, z których powinny utworzyć hasło 

P R Z E B A C Z E N I E. 

Rozwinięcie tematu 

➢ Zapalamy lampkę i stopniowo zasłaniamy ją coraz większą ilością 

czarnych kartek, aż jej światło będzie zupełnie niewidoczne. 

Rozmawiamy o tym zjawisku. Następnie powracamy do ewangelicznego 

zdania: Nie mówię ci, że aż siedem razy, lecz aż siedemdziesiąt siedem 

razy. Wyjaśniamy, że nawet jednorazowy brak przebaczenia przysłania 

w nas światło Chrystusa, a tym bardziej powtarzające się trwanie w gniewie. 

Gasi to w nas radość, pokój i wzajemną miłość. Krzywdzi nie tylko 

innych, ale również nas samych. Słowa Pana Jezusa uczą nas przebaczać 

wiele, wiele razy. Przebaczając wnosimy promień Jezusowego światła 

w mroki gniewu, nienawiści i niezgody. 

➢ Rozmawiamy z dziećmi o ich doświadczeniach związanych z tematem 

przebaczenia. Pytamy o sytuacje, kiedy trudno im było coś przebaczyć. 

➢ Wcześniej przygotowujemy planszę z napisem W SZKOLE JEZUSA, 

wokół którego piszemy hasła: Co Jak Dlaczego (zał. 1). W zależności 

od liczby dzieci (w parach, trójkach lub wszystkie razem) na małych, 

kolorowych kartkach wpisujemy ich odpowiedzi i przyklejamy je pod 

pytania. Podsumowujemy wyniki pracy. 

➢ Ukazujemy postać brata Krzysztofa, trapisty z Algierii, i jego świadectwo 

przebaczenia zanim spotkała go śmierć z ręki tego, którego nazwał 

„bratem ostatniej chwili” (zob. „Świat Misyjny” 2/2014 str. 12-13). 

46


➢ Inne propozycje: 

– Praca w grupach. Przygotowanie i zaprezentowanie scenek dotyczących 

sytuacji, w których przebaczamy. Wspólna analiza pracy. 

– Praca w grupach. Wykonanie (do wyboru) plastyczne hasła, plakatu, 

komiksu lub ilustracji na temat przebaczenia. Prezentacja twórczości 

przez poszczególne grupy. Wystawa w parafii lub szkole. 

Podsumowanie 

➢ Podsumowanie i wnioski z zajęć. Zawsze należy przebaczać, ponieważ 

pokonuje ono ciemność nienawiści i w skłócony świat wnosi światło 

pojednania. Zachęcamy do wielokrotnego przebaczania, gdyż tego uczy 

nas Pan Jezus i takie świadectwo dają nam misjonarze. 

➢ Korzystając z naklejki nr 7 – Misjonarz zawsze przebacza – zachęcamy 

dzieci, żeby podczas misyjnego przeżywania Wielkiego Postu 

skupiły się na wprowadzaniu w życie zachęty Pana Jezusa, by przebaczać 

„siedemdziesiąt siedem razy”. 

Metody – rozsypanka literowa, doświadczenie, pogadanka, przygotowanie 

i wystawienie scenek, praca plastyczna. 


1. Zachęcamy dzieci, aby w czasie Wielkiego Postu ofiarowały modlitwę 

i wyrzeczenia (np. zrezygnowały ze słodyczy, komputera, telewizji) 

w intencji cierpiących rówieśników w krajach misyjnych. 

2. Przygotowujemy misyjną drogę krzyżową (patrz Misyjne Materiały 

Liturgiczne na Wielki Post 2014). 

3. Przygotowujemy adorację przy Grobie Bożym. Modlitwą obejmujemy 

dzieci, które nie doświadczyły jeszcze radości ze spotkania ze 

Zmartwychwstałym Jezusem. 

4. W Dniu Modlitwy i Postu za Misjonarzy Męczenników (obchodzony 

24 marca) w sposób szczególny pamiętamy o misjonarzach męczennikach. 

47



Korzystając z rubryki „Na alarm” oraz z innych czasopism misyjnych 

(zob. także www.missio.org.pl w zakładce „Spotkania formacyjne”) przygotowujemy 

plakat na Wielki Post – drogę krzyżową w intencji dzieci 

świata. Każdą stację drogi krzyżowej obrazujemy zdjęciem z misji i wpisujemy 

intencję. Pod intencją zapisujemy podjęte przez nas wyrzeczenia 

lub dobre uczynki. Gotową pracę zamieszczamy w widocznym miejscu 

w szkole lub parafii. 


1. Wysyłamy życzenia świąteczne do misjonarzy. 

2. Przygotowujemy karty, palemki i stroiki wielkanocne. 

Załączniki 


W SZKOLE JEZUSA 

Co przebaczam Jak Dlaczego 

48

cieszę się WoLnością dziecka bożego 

kwiecień 


Temat: Cieszę się wolnością dziecka Bożego 

Mam serce wolne od chciwości, 

jestem stworzony do miłości. 

1. Modlitwa 


świecy) – Mt 6, 19-21 

„Nie gromadźcie sobie skarbów na ziemi, gdzie mól i rdza niszczą 

i gdzie złodzieje włamują się, i kradną. Gromadźcie sobie skarby w niebie, 

gdzie ani mól, ani rdza nie niszczą i gdzie złodzieje nie włamują się, 

i nie kradną. Bo gdzie jest twój skarb, tam będzie i serce twoje.” 

Wprowadzenie 

➢ Na stoliku umieszczamy różne przedmioty. Zapraszamy dzieci, by 

wzięły do rąk jak najwięcej rzeczy. Następnie wykładamy po jednym 

cukierku dla każdego dziecka. Może go wziąć tylko ta osoba, która ma 

w rękach jeszcze trochę wolnego miejsca. 

49


Po chwili pozwalamy wszystkim dzieciom opróżnić ręce i poczęstować 

się cukierkiem. Następnie rozmawiamy o tym, kiedy łatwiej było 

sięgnąć po słodycze i dlaczego warto mieć wolne ręce, gdy ktoś chce nas 

obdarować 

3. Rozwinięcie tematu 

➢ Nawiązujemy do słowa Bożego. Na przeciwległych stronach sali 

rozwieszamy dwa arkusze. Na jednym znajduje się rysunek skrzyni, na 

drugim zaś chmurka z napisem „niebo”. Dzieci wypisują na paskach 

papieru to, co dla nas stanowi skarb, który będziemy mogli zabrać do 

nieba – wartości duchowe. Następnie przyklejają je na plansze, do których 

pasują ich propozycje. Planszę „niebo” odwracamy na drugą stronę, 

ale wcześniej umieszczamy na niej duże serce. Pytamy, co łączy obie 

strony planszy. Kierujemy rozmową tak, żeby wysnuły wniosek, że serce 

trzeba wypełniać skarbami, które później zabierzemy do nieba. Można 

również – korzystając z ilustracji i napisów – ukazać, że jeśli w sercu 

nagromadzi się dużo rzeczy zbędnych lub złych, to nie będzie w nim 

miejsca na dobre. Wyciągamy kartki z napisami: chciwość i egoizm. 

Naklejamy je na serce, zasłaniając „skarby dobra, modlitwy”, itd. 

➢ Podkreślamy hojność i gotowość do wyrzeczeń, które są cechami 

chrześcijanina – misjonarza i człowieka szczęśliwego. 

➢ Symbolicznie pakujemy „plecak misjonarza” i planujemy czynności, 

które są konieczne, żeby dotrzeć na placówkę misyjną – do nieba: 

• Bilet na samolot to „bilet” do nieba otrzymany na chrzcie św., który 

daje dzieciom Bożym prawo do nazywania Boga swoim Ojcem. 

• Bagaż – liczy się tylko miłość (do nieba zabierzemy to, co rozdamy). 

• Nadbagaż stanowią wszystkie zbędne przywiązania do rzeczy materialnych 

oraz chciwość i egoizm – to kłopot z wejściem na pokład. 

➢ Zachłanność i niezgoda na uwolnienie się od nadbagażu spowoduje 

pozostanie na lotnisku, co w konsekwencji uniemożliwi dotarcie do celu. 

Świadectwo misjonarza (zał. 1). 

50


Podsumowanie 

➢ Mówimy o konieczności kształtowania w sobie postawy wolności 

wobec dóbr materialnych, które przez pokusę chciwości i egoizmu mogą 

zapychać nam serca. Zachęcamy do pokonywania egoizmu przez wybór 

postawy dzielenia się i otwartości na potrzeby innych. 

➢ Korzystając z naklejki „Dekalogu Małego Misjonarz” nr 8: – Misjonarz 

jest hojny i gotowy do wyrzeczeń, – wyznaczamy zadanie, które 

dzieci wykonają na następnym spotkaniu. Rozdajemy kartki z tabelką 

– Skarbiec – i prosimy, by wpisywały na nich sytuację, którą mogłyby 

zaliczyć do skarbów gromadzonych w niebie. 

Metoda – eksperyment, skrzynia skarbów, pogadanka, świadectwo 

misjonarki. 


1. Odmawiamy Koronkę do Miłosierdzia Bożego w intencji prześladowanych 

za wiarę i doświadczanych różnymi cierpieniami naszych 

dalekich braci (dzieci ulicy, dzieci wojny, dzieci niewolników, dzieci żołnierzy, 

dzieci wykorzystywanych do ciężkiej pracy). 


Wspólnie lub z podziałem na grupy przygotowujemy reklamę „Świata 

Misyjnego”. Wybieramy formę reklamy telewizyjnej (spot), radiowej 

(dźwięk) lub plakat. Pierwszą możemy przedstawić w formie scenki, 

w drugiej posługujemy się tylko głosem i muzyką, a w trzeciej obrazem. 

Prace przesyłamy drogą elektroniczną na adres swiatmisyjny@missio. 

orgo.pl do 20 maja. Najciekawsze prace zostaną nagrodzone i zaprezentowane 

na stronie PDMD. 


1. Organizujemy kiermasz wielkanocny. 

51


2. Włączamy się w Tydzień Miłosierdzia – odwiedzamy chorych, starszych, 

samotnych. Zanosimy im prasę misyjną. 

3. W Sekretariacie Krajowym PDMD dla dzieci pierwszokomunijnych 

zmawiamy koperty wraz z pamiątkowymi obrazkami. 

Załączniki 


Kim jest Ashol To kilkuletnia dziewczynka ze szczepu Dinka, która 

głęboko zapadła w moją pamięć i moje serce. Spotkałam ją w nadzwyczajnych 

i bardzo dla niej przykrych okolicznościach. Pewna wioska 

została doszczętnie zrujnowana podczas napadu. Kiedy dowiedzieliśmy 

się o tym, pojechaliśmy tam, aby przyjść z pomocą tym, którym udało 

się przeżyć, a także by pomodlić się i pogrzebać zamordowanych. Kiedy 

przybyliśmy na miejsce, z krzaków wyszła przerażona dziewczynka. 

Trzęsła się ze strachu, ale w jej oczach widać było determinację. „Matko, 

daj mi wody” – zwróciła się do mnie. Wyjęłam z torby wodę i powiedziałam 

„Proszę, napij się”. Jednak ona przecząco pokręciła głową. „Nie, 

to nie dla mnie” – powiedziała. „A dla kogo Kto tam jeszcze jest” – 

zapytałam. 

Później okazało się, że prosiła o wodę dla młodszego braciszka, którego 

ukryła podczas masakry. Wyjście z ukrycia po tym, co widziała, 

wydawało się nie do wykonania. A mimo to znalazła w sobie dość odwagi, 

bo młodszy brat potrzebował wody... Ocaliła mu życie, a teraz znów 

zaryzykowała dla niego własne. 

Dzieci siedziały w buszu całą noc, bojąc się poruszyć, a nawet głośniej 

oddychać. To było ich pierwsze spotkanie z ludźmi po napadzie. Przeżyły 

tylko one. 

52


Dzieci Sudanu potrafią zadziwić dobrocią, odwagą i radością. Tak 

bardzo chciałabym, aby mogły chodzić do szkoły i z nadzieją patrzeć 

w przyszłość. Otworzyć dla nich szkoły i dać im szansę na naukę – to 

najlepsza droga dla tego nowego kraju, który jest ich ojczyzną. Tutejsi 

ludzie liczą na Kościół. On nigdy ich nie zdradził, nie zawiódł. Ufają 

misjonarzom i liczą na nich. 

Kochani, wiem, jak wiele dobra i miłości niesiecie poprzez Papieskie 

Dzieło Misyjne Dzieci. Wiem też, że dla sudańskich dzieci podjęliście 

trud kolędowania [w 2011 roku]. Jestem wzruszona i bardzo Wam za to 

dziękuję w imieniu własnym i wszystkich małych Sudańczyków. 

Odważna Ashol, Świat Misyjny 6/2011, str. 16 

s. Aleksandra Bartoszewska, salezjanka 

Sudan Południowy 

53

uczę się Mądrości bożeJ 

Maj 


Temat: Uczę się mądrości Bożej 

Nawet taki mały szkrab 

może z Bogiem zmieniać świat! 

1. Modlitwa 


świecy) – 2 Kor 4, 7 

„Przechowujemy zaś ten skarb w naczyniach glinianych, aby 

z Boga była owa przeogromna moc, a nie z nas. Zewsząd znosimy 

cierpienia, lecz nie poddajemy się zwątpieniu; żyjemy w niedostatku, 

lecz nie rozpaczamy; znosimy prześladowania, lecz nie czujemy się 

osamotnieni, obalają nas na ziemię, lecz nie giniemy.” 

Pokazujemy gliniane naczynie z ukrytą w nim kartką z dzisiejszym 

tekstem biblijnym. Po jej wyjęciu i odczytaniu słowa Bożego pytamy 

dzieci, co może oznaczać ukrycie tekstu w naczyniu. Podkreślamy kruchość 

naczynia, łatwość, z jaką można je stłuc. 

54


3. Działanie 

➢ Metoda PUZZLE: Przygotowujemy układankę z niewielką liczbą 

elementów (ok. 10). Jeśli nie mamy oryginalnej gry, można pociąć ilustrację 

w formacie A4. Ochotnik wykonuje zadanie, które będzie polegało 

na złożeniu puzzli w jak najkrótszym czasie. Po zakończeniu pracy 

czynność można powtórzyć. 

➢ Następnie puzzle układane będą w grupach do 10 osób (jeśli jest 

więcej dzieci, wtedy trzeba przygotować dwa obrazki). Każdy z uczestników 

wybiera jeden fragment układanki i zastanawia się, jak czuje się sam 

na sam z tą nieokreśloną cząstką ilustracji. Po przystąpieniu do składania 

obrazka (może to być również zdanie) dzieci zwracają uwagę na własne 

przeżycia, które towarzyszą wspólnej pracy. 

➢ Podejmujemy rozmowę na temat roli jednostki pozostawionej samej 

sobie, jej roli we wspólnocie, wartości współdziałania itp. Wypowiedzi 

dzieci można zapisać. 

4. Rozwinięcie tematu 

➢ Przechodzimy do kluczowego momentu spotkania: Moc Jezusa 

– kruchość człowieka. Pomimo swoich słabości mogę być światłem 

Jezusa – warunkiem jest zaufanie mądrości Bożej. Pomimo słabości 

mogę być światłem, ponieważ wiem, że źródło siły, światła nie jest we 

mnie, lecz w Bogu. Wie o tym każdy misjonarz. Gdyby on chciał działać 

według własnych pomysłów, to dzieło misyjne zbuduje na samym 

sobie, a gdy odejdzie, to ono runie. Jeśli jednak opiera je na Bogu, to 

również u Niego będzie szukał mądrości w rozwiązywaniu wszelkich 

spraw i problemów. Będzie pamiętał, że zawsze trzeba czerpać z Bożej 

mądrości, a nie z własnej. 

➢ Z listu misjonarza (zał. 2). 

➢ Przywołujemy postać Matki Teresy z Kalkuty i jej słowa: Jestem 

świadoma, że jesteśmy maleńką kroplą w wielkim oceanie nędzy i cier- 

55


pienia, ale jeżeli nie byłoby tej kropli, to ludzkie cierpienie i nędza byłyby 

jeszcze większe. 

Matka Teresa wiedziała, że to jej „niewiele” jest częścią wielkiego 

dzieła. 

➢ Prosimy dzieci, by opowiedziały, jakie zadania podejmują samodzielnie 

jako mali misjonarze Jezusa (modlitwa osobista za misje, skarbonka 

misyjna itd.), a jakie mogą się udać tylko wtedy, gdy będą ze sobą 

współpracować. Wnioski można zapisywać w kolumnach na kartce. 

➢ Pokazujemy kartki A4, na których znajduje się kilka nazw i liczb 

dotyczących projektów misyjnych zrealizowanych dzięki dzieciom 

z PDMD. Prosimy, by uczestnicy im się przyjrzeli, a po odczytaniu liczb 

powiedzieli, jakie myśli towarzyszyły im w tym momencie. 

➢ Na stole kładziemy złotówkę. Wyjaśniamy, że na obecnym spotkaniu 

jest ona symbolem tych niewielkich możliwości, jakie każdy z nas 

posiada. Jeśli jednak połączymy siły i z wiarą oddamy nasze wysiłki Panu 

Bogu, to uczynione dobro pomnoży się wielokrotnie. W każdej trudnej 

sytuacji staramy się znaleźć dobre rozwiązanie. 

Prezentujemy dzieciom słownik ortograficzny, mapę, receptę, instrukcję 

obsługi, stronę internetową z prognoza pogody itp. Uświadamiamy je, 

że kiedy mamy z czymś problem, porady szukamy u specjalisty z danej 

dziedziny, odwołujemy się do dorobku tychże ludzi. Tak samo misjonarz 

powinien zawsze szukać pomocy u Jezusa – w Biblii, w modlitwie, 

w sakramentach (tu można wskazać Biblię, różaniec, modlitewnik, obrazki 

lub zdjęcia z przyjmowanych sakramentów itp.). Ta pomoc sprawi, że 

nawet w trudnych sytuacjach znajdzie rozwiązanie i siłę do pomyślnego 

wyjścia z trudnych sytuacji. 

Podsumowanie 

➢ Wracamy do fragmentu biblijnego o skarbie w naczyniach glinianych. 

Ukazujemy współzależność pomiędzy skutecznością działania 

misyjnego a więzią z Panem Jezusem. Podkreślamy, że gliniane naczynie 

56


może pozostać puste i bezużyteczne, jeśli nie pozwoli się napełnić albo 

będzie chciało tylko stać na półce i „ładnie wyglądać”. 

➢ Przypominamy zabawę w puzzle, która pomogła nam zrozumieć 

skuteczność współpracy w dziele ewangelizacji. 

➢ Korzystając z naklejki „Dekalogu Małego Misjonarza” nr 9 – Misjonarz 

szuka pomocy u Jezusa – zapraszamy dzieci do ułożenia modlitwy, 

w której wyrażą swoją ufność i wiarę w moc Boga, poproszą też o tę 

umiejętność zawierzenia dla wszystkich misjonarzy. Na czas pisania 

modlitwy można włączyć cichą muzykę. 

➢ Plakat 

Metoda – puzzle, pogadanka. 


1. Uczestniczymy w nabożeństwach majowych. 

2. W Niedzielę Dobrego Pasterza (11 maja) modlimy się o liczne 

powołania kapłańskie i zakonne, zwłaszcza na terenach misyjnych. 

3. Przygotowujemy misyjny dzień w Białym Tygodniu. 

4. Uczestniczymy we Mszy św. z okazji Dnia Matki. W modlitwie 

pamiętamy o naszych mamach, a także mamach misjonarzy. 


Na podstawie rubryki „Dzieci pomagają dzieciom” (str. 10) odnajdujemy 

miejsca na mapie świata, gdzie dotarła pomoc od polskich dzieci 

w danym roku. 

Dodatkowa pomoc: zestawienie na www.missio.org.pl w zakładce 

„Projekty PDMD”. 


1. Przygotowujemy inscenizację dla mam, którą dzieci przedstawią 

w kościele w Dniu Matki. 

57


2. Ogłaszamy konkurs (np. poezji maryjnej; plastyczny nt. „Maryja – 

Matką dzieci całego świata”, „Moja przydrożna kapliczka”, „Matka Boża 

ma wiele twarzy”). Organizujemy wystawę najciekawszych prac. 

3. Układamy litanię do Matki Bożej. Wokół obrazu Maryi umieszczamy 

tytuły, jakie wymyśliły dzieci (np. Pani majowa, Królowa naszych 

serc). Całość możemy zaprezentować w gazetce misyjnej. 

4. W Sekretariacie Krajowym PDMD zamawiamy znaczki kontynentalne 

dla dzieci, które ukończą kolejne stopnie formacji misyjnej. 

Załączniki 


58



Z listu misjonarza 

Nazywam się o. Giorgio, jestem Włochem, misjonarzem Matki Bożej 

Pocieszenia. Od 10 lat pracuję w Mongolii. To bardzo mała wspólnota, 

liczy zaledwie 15 ochrzczonych i 50 katechumenów tzn. osób, które 

przygotowują się do przyjęcia chrztu świętego. Takie przygotowanie trwa 

czasem kilka lat. To prawdziwie misyjna praca, to znaczy, że głosimy 

Jezusa tym, którzy dotąd jeszcze o Nim nie słyszeli. Trudności nie brakuje. 

Po pierwsze – klimat (zimą temperatura spada do -40⁰ C). Latem 

jest bardzo gorąco, ale nocą temperatura czasem spada nawet poniżej 

zera. Po drugie – warunki życia. Żyjemy pośród nomadów i dostosowujemy 

się do ich stylu życia. Mieszkamy tak jak oni – w namiotach. Dla 

Europejczyka taki sposób życia jest bardzo trudny. Niemal codziennie 

doświadczamy tego, że Pan Bóg jest źródłem siły i potrafi w naszych 

słabościach objawiać swoją moc. Czy pamiętacie historię powołania św. 

Piotra Jezus go wybrał na „skałę Kościoła”, na pierwszego papieża. Czy 

dlatego, że św. Piotr był najinteligentniejszym, najzdolniejszym, najbardziej 

wykształconym człowiekiem w Izraelu Nie. Jezus go wybrał, 

choć dobrze znał jego charakter i słabości (św. Piotr wielokrotnie był 

upominany przez Jezusa i stchórzył w najtrudniejszej chwili). To dla nas 

bardzo ważna lekcja. To nie na naszym geniuszu, talentach, wspaniałych 

cechach osobowości czy nawet ciężkiej pracy opiera się misyjna praca, 

ale na działaniu Boga. My jesteśmy tylko narzędziem w Jego rękach. 

Jeśli oddajemy Mu się całkowicie do dyspozycji, spełniamy Jego wolę, 

a nie naszą – wówczas On może przez nas działać i dokonywać rzeczy 

prawdziwie wielkich. 

Jest w naszej wspólnocie pewna dziewczyna, Lucija. To wolontariuszka. 

Wnosi do wspólnoty wiele radości i piękna. Opiekuje się innymi, 

wspiera, umacnia w wierze. Brak rąk i nóg nie stanowi dla niej przeszkody. 

Nie zawsze była taka, bo przed chrztem, przygnieciona ciężarem 

59


choroby, nie wstawała z łóżka. Oto przykład jak Pan Bóg może działać 

w człowieku. 

Nie mamy pensji za swoją pracę, a przecież żyjemy tu i prowadzimy 

wiele projektów edukacyjnych i charytatywnych. To wszystko działanie 

Bożej Opatrzności. Wspiera nas wielu dobrych ludzi. Bez Niego nic nie 

bylibyśmy w stanie uczynić. Praca misjonarza w Mongolii jest bardzo 

trudna pod wieloma względami, dlatego najważniejsza w naszym życiu 

jest modlitwa, zaufanie Panu Bogu. Każdy dzień zaczynamy Adoracją 

Najświętszego Sakramentu od wczesnego rana aż do południa. To bardzo 

ważne, aby życie moje i innych misjonarzy było przeniknięte modlitwą. 

Bez tego wszystkie nasze wysiłki będą „gonieniem za wiatrem” – bezowocne, 

nietrwałe, puste. Proszę Was o modlitwę, aby życie każdego 

misjonarza było całkowitym przylgnięciem do Jezusa, aby mógł powiedzieć 

„już nie ja żyję, lecz żyje we mnie Chrystus”. Tylko wtedy będziemy 

mogli głosić Ewangelię. 

o. Giorgio, Mongolia, listopad 2012 

60

JesteM Miłosierny 

czerwiec 


Temat: Jestem miłosierny 

Kto nie boi się ciemności 

Ten, kto w Bożej trwa światłości! 

1. Modlitwa 


świecy) – Ef 5,8-10 

„Niegdyś bowiem byliście ciemnością, lecz teraz jesteście światłością 

w Panu: postępujcie jak dzieci światłości. Owocem bowiem światłości jest 

wszelka prawość i sprawiedliwość, i prawda. Badajcie, co jest miłe Panu”. 

➢ W życiu chrześcijanina bardzo ważna jest prawda. Stąd też każdego 

dnia czynimy rachunek sumienia, czyli „stajemy w prawdzie” przed 

Panem Bogiem, aby razem z Nim rozróżniać dobro i zło. W przeciwnym 

razie stajemy się ślepi. Wielu ludzi niszczy życie swoje i innych nie dlatego, 

że pragną zła, ale właśnie dlatego, że nie rozróżniają dobra i zła. Pismo 

Święte nazywa szatana „ojcem kłamstwa”, bo nieustannie próbuje oszukać 

ludzi, nazywając dobrem (wolnością, miłością, radością) to, co nas niszczy. 

Dlatego tak ważne są słowa św. Pawła: „Badajcie, co jest miłe Panu”. 

61


62 


Wprowadzenie 

➢ Tworzymy 3 plakaty: „sprawiedliwość”, „prawość” i „prawda”. Pod 

głównym hasłem wypisujemy synonimy danego słowa. Możemy także je 

zobrazować (opis sytuacji, przysłowie/powiedzenie). Po prawej stronie 

hasła wypisujemy to, co je buduje, a po lewej to, co je niszczy. 

➢ Do zabawy można wykorzystać cytaty świętych, błogosławionych 

lub świadków wiary (zał. 1). Wybór należy uzasadnić: Moim zdaniem 

to powiedzenie/cytat nawiązuje do hasła „sprawiedliwość”, ponieważ... 

Rozwinięcie 

➢ Przypominamy hasło z dekalogu małego misjonarza: Misjonarz 

zawsze myśli o innych. Pytamy dzieci, jak odczytany fragment z Listu do 

Efezjan łączy się z hasłem dekalogu. 

Sprawiedliwość i prawość nie dotyczy tylko i wyłącznie nas, i konsekwencji, 

które poniesiemy w tym i w przyszłym życiu. Nasze postępowanie 

ma wpływ na życie innych. 

➢ Być sprawiedliwym i prawym to często angażować się dla dobra 

innych, stawać w obronie krzywdzonych, oszukiwanych, prześladowanych. 

Jednym z pięknych przykładów takiej postawy jest s. Dorothy Mae 

Stang, obrończyni rdzennych mieszkańców Amazonii (zał. 2). Możemy 

pozwolić dzieciom na odszukanie postaci (lub postaw) „sprawiedliwych” ze 

swojego środowiska. 

➢ Przedstawiając postać s. Dorothy, możemy dotknąć problemu 

ochrony środowiska – dbałości o to, co nas otacza, miejsca, w których 

przebywamy i z których korzystamy (szkoła, dom, podwórko, las, jeziora, 

góry, rzeki itp.). 

➢ Wykorzystujemy metodę „mapa mentalna”. 

Rozpoczynamy od burzy mózgów: 

– Po co i jak dbamy o nasz wspólny dom – planetę/kraj/region. 

Klasyfikujemy pomysły według ustalonego klucza, np. woda, powie-


trze, surowce naturalne, zwierzęta, rośliny, ziemia. Tworzymy mapę na 

dużych arkuszach papieru i umieszczamy na niej hasła, rysunki, wycinki 

z gazet itp. 

Do tematu można wykorzystać obrazy z filmu „SOS Ziemia („Home”) 

w reżyserii Yann Arthus-Bertrand (2009). 

Jak będzie wyglądał nasz dom, planeta, jeśli każdy będzie myślał tylko 

o sobie (zał. 3) 

➢ Sprawiedliwość, do jakiej wzywa nas Jezus, jest pełna miłosierdzia. 

Jeśli chcemy, aby Bóg był dla nas miłosierny, to my również my mamy 

być miłosierni dla naszych bliźnich. 

Dyskusja: Co by było, gdyby sprawiedliwość była pozbawiona miłosierdzia 

➢ Przed wakacjami możemy przypomnieć „Wakacyjne drogowskazy 

misyjnego wędrowca” (zał. 4). 

Podsumowanie 

➢ Podsumowujemy pracę formacyjną całego roku. Przypominamy 

Dekalog Małego Misjonarza i hasła z poszczególnych miesięcy. Prosimy 

dzieci, aby na kartkach wypisały to, co na spotkaniach PDMD im się 

podobało, a co nie (z uzasadnieniem). 

Metoda: plakat, burza mózgów, mapa mentalna. 

➢ Zaproszenie na MIVA PŁYWA, reklama „wioski świata”. 


1. Uczestniczymy w nabożeństwach czerwcowych, podczas których 

modlimy się w intencji słabszych, krzywdzonych, opuszczonych i chorych, 

a także o potrzebne siły dla pracujących wśród nich misjonarzy. 

2. Przygotowujemy liturgię Mszy św. dziękczynnej za cały rok pracy 

w PDMD. 

63



W „Świecie Misyjnym” nr 4/2014 odnajdujemy grę planszową. 

Nawiązując do treści spotkania formacyjnego, tworzymy własną grę 

planszową (podstawą jest mapa świata). Na polach specjalnych (cofasz 

się/przeskakujesz/czekasz) zaznaczamy np. problemy społeczne (dostęp 

do wody, zasobów naturalnych, opieki lekarskiej, analfabetyzm, niesprawiedliwy 

podział dóbr, korupcja, wyzysk itp.), ale także piękno przyrody 

oraz wartości kulturowe i duchowe: solidarność, gościnność, poszanowanie 

starszych, wdzięczność, otwartość na dar życia itp. Staramy się 

wprowadzić sprawiedliwe zasady gry. 


1. Organizujemy spotkanie podsumowujące kolejny rok działalności 

oraz „Studiów misyjnych dla najmłodszych”. 

2. Każdy z uczestników spotkania zabiera ze sobą na wakacje płomyk 

z wypisaną nazwą kraju misyjnego. W swojej codziennej modlitwie 

będzie pamiętał o jego mieszkańcach i misjonarzach wśród nich pracujących. 

3. Przygotowujemy sprawozdanie z działalności ogniska misyjnego 

i wraz ze zdjęciami oraz świadectwami dzieci przesyłamy do Sekretariatu 

Krajowego PDMD. 

Załączniki 


64 

„Nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe.” 

„Twoje dobro lub zło nie umiera, lecz powraca jak bumerang.” 

T. Ruciński FSC


„Nie ma pokoju bez sprawiedliwości, nie ma sprawiedliwości bez 

przebaczenia. 

Jan Paweł II 

„Wszelkie dobro jest tylko pożyczką od Boga, za którą będziemy kiedyś 

odpowiadać i z której będziemy się rozliczać przed Nim. 

Joseph Ratzinger 

„Lepsza cnota w błocie niż niecnota w złocie. 

Mikołaj Rej 

„Nie ten jest mądry, kto wiele spraw umie, lecz kto złe od dobrego 

rozeznać rozumie. 

Mikołaj Rej 

„Cywilizacja bardziej sprawiedliwa i braterska zaczyna się od przemiany 

serca, a serce każdego może się zmienić, jeśli zostanie dotknięte 

przez Chrystusa. 

Papież Franciszek 

„To nie kultura egoizmu, indywidualizmu, która często panuje 

w naszym społeczeństwie, buduje świat bardziej ludzki i do niego prowadzi, 

ale kultura solidarności. 

Papież Franciszek 

„Człowiek jest odpowiedzialny nie tylko za uczucia, które ma dla 

innych, ale i za te, które w innych budzi. 

Stefan Kardynał Wyszyński 


Światełko w dżungli – s. Dorota Stang 

Siostra Dorothy Mae Stang była Amerykanką (stan Ohio). W roku 

1948 wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr od Najświętszej Panny z Namur. 

Była nauczycielką i katechetką. Do Brazylii przybyła w sierpniu 

1966 r. Miała wówczas 35 lat. Zamieszkała w zachodniej części stanu 

Para, w regionie lasów tropikalnych na północy Brazylii i zajmowała się 

65


projektami socjalnymi, walcząc o prawa dla rolników i reformy rolne. 

Pracowała wśród ludzi skrajnie ubogich i upośledzonych społecznie. 

Starała się, aby ona i jej współsiostry nie tylko pracowały z ubogimi, ale 

też żyły ubogo. W podstawowych wspólnotach parafialnych poznały 

mieszkańców i ich codzienne problemy. Ewangelia była dla sióstr motywacją 

do zaangażowania się w ludzkie sprawy, walki o sprawiedliwość 

społeczną, ich prawo do czystej wody, opieki zdrowotnej, edukacji 

i ziemi. Siostry spotykały się z przemocą reprezentowaną zarówno przez 

wielkich właścicieli ziemskich, zagraniczne korporacje, agencje rządowe 

i wojsko, jak i przez ludzi przybywających za pracą i chlebem, którzy 

zaborczo karczowali dziewiczy las amazoński. 

Siostrę Dorothy nazywa się „misjonarzem ekologicznym”, bo walczyła 

o ocalenie dżungli przed rabunkowym wyrębem. Przekonywała 

osadników do zachowania naturalnego środowiska i ochrony lasów skazywanych 

na wycinkę. Walczyła o zmianę ich mentalności, tłumaczyła 

działanie ekosystemu lasów tropikalnych i przekonywała do idei ekorozwoju. 

Pokazywała, że zamiana lasów na pastwiska nie jest jedyną drogą 

ich sukcesu ekonomicznego i projektowała rezerwaty leśne. W końcu 

naraziła się tym miejscowym władzom i okolicznym właścicielom ziemskim. 

Jeden z nich, któremu siostra Stang zarzucała wykorzystywanie 

ludzi do niewolniczej pracy oraz nielegalny wyręb lasów tropikalnych, 

wynajął płatnych zabójców. Żadna z osób zamieszanych w jej zabójstwo 

nie przypuszczała jednak, że ta śmierć stanie się zwycięstwem misjonarki 

i głoszonych przez nią idei. Siostra Dorothy stała się symbolem walki 

o sprawiedliwość, pokój i ochronę przyrody w Amazonii oraz ważnym 

„światłem” rozświetlającym mroki przemocy i bezwzględnej eksploatacji. 

Pomimo licznych gróźb nie opuściła swej placówki. Została zamordowana 

12 lutego 2005 r. w Anapu w Amazonii. 

Za działalność na rzecz praw człowieka i ochrony środowiska w lasach 

Amazonii przyznawano jej międzynarodowe nagrody. Pośmiertnie uhonorowała 

ją Izba Reprezentantów Kongresu Stanów Zjednoczonych. 

66


„Przeżyła swe życie zgodnie z Ewangelią, trwała w modlitwie i oddaniu 

wspólnocie. Głosiła Bożą dobroć i miłość biednym, wstawiała się za 

nimi, a szczególnie za kobietami i dziećmi w najbardziej opuszczonych 

miejscach” – czytamy w rezolucji Izby Reprezentantów. 

Źródło: W dżungli zabija się anioły, Binka Le Breton, Wydawnictwo 

Znak 


Pewien człowiek chciał zobaczyć niebo i piekło. Pewnego dnia pojawił 

się jego Anioł Stróż. 

– Pokażę ci niebo i piekło – rzekł do człowieka. – Chodź ze mną. 

Człowiek podążył za aniołem, a w miarę upływu drogi krajobraz 

wokół się zmieniał: sucha, spalona trawa, kikuty martwych drzew, spękana, 

wyschnięta ziemia... W końcu doszli do wielkiej posiadłości, która 

kiedyś musiała być piękna, lecz teraz odstraszała brzydotą – była pusta, 

zniszczona i zaniedbana. Dom i ogród był w opłakanym stanie. Z domu 

dochodziły przykre odgłosy: ktoś jęczał, ktoś klął, ktoś komuś urągał. 

Człowiek zajrzał do wnętrza i zobaczył ludzi siedzących przy suto 

zastawionym stole. Choć potraw było wiele, ludzie ci byli wynędzniali, 

przeraźliwie głodni i spragnieni. Kłócili się zajadle, wydzierali sobie 

wzajemnie jedzenie lub pomstowali na okrutny los. Człowiek przyjrzał 

się uważnie i dostrzegł, że każdy z nich ma przymocowane do rąk łyżki 

z bardzo długimi trzonkami i każda próba podniesienia do ust choćby 

kęsa kończyła się niepowodzeniem. Mimo to ludzie wciąż z zachłannością 

próbowali zagarnąć jak najwięcej i jak najlepsze kęsy dla siebie, 

obserwując podejrzliwie swego sąsiada. 

– To straszne – powiedział wstrząśnięty tym widokiem człowiek. 

– A teraz zobaczysz niebo – powiedział Anioł Stróż i poprowadził 

człowieka w przeciwną stronę. 

Im bardziej oddalali się od piekła, tym krajobraz coraz bardziej 

67


się zmieniał. Pachniała zielona łąka, szumiały drzewa, śpiewały ptaki. 

Aż doszli niemal do takiej samej posiadłości, lecz... jakże wspaniałej! 

Człowiek nie mógł się nadziwić pięknem ogrodu, różnorodnością kwiatów, 

owocujących drzew... Widać było, że ktoś dba o to wszystko z wielką 

miłością i oddaniem. Z pięknem lśniącego czystością domu dobiegały 

czułe nawoływania, radosny śmiech i śpiew. Człowiek zajrzał do środka 

i zobaczył podobną scenerię: ludzi, którzy siedzieli obok siebie przy 

suto zastawionym stole, a w powietrzu unosił się zapach potraw. I tutaj 

także ludzie mieli przywiązane do rąk łyżki z bardzo długimi trzonkami... 

Ale nie byli głodni. Nie próbowali nimi sami jeść, lecz nałożone 

na łyżki kęsy podawali swym towarzyszom. Karmiąc się nawzajem, byli 

syci i... wdzięczni. A życzliwość i miłość udzielała się wszystkiemu, co 

ich otaczało, bo we wszystkie prace angażowali się z taką samą troską 

i wrażliwością. 

A to jest niebo – powiedział Anioł Stróż. – Widzisz różnicę 


Wakacyjne drogowskazy misyjnego wędrowca 

źródło: „Świat Misyjny” 4/2009, str. 4-5 

68

ofiary 

W roku 2011 polskie dzieci należące 

do Papieskiego Dzieła Misyjnego zebrały 1 783 524,43 zł 

Ofiary z ich osobistych wyrzeczeń – 183 941,61 zł (z 36 diecezji) 

Ofiary z I Komunii Świętej – 848 330,47 zł (z 38 diecezji) 

Ofiary z „Kolędników Misyjnych” – 751 252,35 zł (z 41 diecezji) 

Sekretariat Generalny PDMD w Rzymie wskazał projekty oraz 

kraje, do których zostały przekazane ofiary: 

Egipt – 12 projektów 

Indie – 11 projektów 

Madagaskar – 8 projektów 

Pakistan – 12 projektów 

Sri Lanka – 8 projektów 

Wietnam – 11 projektów 

RAZEM – 62 projekty 

69

Fundacja Orszak Trzech Króli 

zaprasza 

na uliczne jasełka w Gdańsku, Krakowie, Poznaniu, 

Szczecinie, Warszawie, Wrocławiu i wielu innych miastach 

www.orszak.org 

Wyjdźmy na ulice naszych miast 6 stycznia 2014 r., aby wspólnie: 

• pielęgnować i promować wartości chrześcijańskie i prorodzinne 

• świętować we wspólnocie wiary 

• celebrować uroczystość Trzech Króli.

spis treści 

Wrze sień 

Moja misja – być „światłem świata” ................................................................ 3 

Paździer nik 

Trwam w przyjaźni z Jezusem ........................................................................ 9 

Li sto pad 

Ufam i innych umacniam w wierze ............................................................ 13 

Gru dzień 

Jestem wdzięczny Bogu i ludziom ............................................................... 20 

Sty czeń 

Jestem radosny i budzę radość ....................................................................... 28 

Lu ty 

Jestem piękny(a) i twórczy(a) ....................................................................... 35 

Ma rzec 

Przebaczam i proszę o przebaczenie .......................................................... 45 

Kwie cień 

Cieszę się wolnością dziecka Bożego .......................................................... 49 

Maj 

Uczę się mądrości Bożej ................................................................................ 54 

Czer wiec 

Jestem miłosierny ............................................................................................ 61

nie BĄdŹ oBojętnyM 

Pewna dwunastoletnia dziewczynka napisała kiedyś w swoim dzienniczku: 

„Jesteśmy ludźmi przyszłości, to my musimy ulepszać świat. 

Najgorszą rzeczą jest nic nie robić i patrzeć, jak ten biedny świat 

się rozpada. 

Wołamy: „Niech żyje pokój!”, a prowadzimy wojny. 

Powtarzamy: „Precz z narkotykami!”, a zabijamy sprawiedliwych. 

A przecież nie jest powiedziane, że nie można z tym wszystkim 

skończyć. 

Chciałabym Ci powiedzieć: 

jeżeli jesteś smutny z powodu nienawiści w świecie, 

nie płacz i nie trać nadziei, ale zrób coś, 

choćby coś małego!” 

Nie chowaj pod korcem 

Dokumentujemy działalność misyjnego ogniska. Zdjęcia ze spotkań 

formacyjnych i działalności ogniska nadsyłamy na adres pdmd@missio. 

org.pl, aby służyły animatorom i innym grupom (wielkość zdjęcia minimum 

1 MB).

Misyjne MateriaÅy Formacyjne dla Dzieci 2013/2014

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

Misyjne MateriaÅy Formacyjne dla Dzieci 2013/2014