Postepy nauk rolniczych - Instytucja Naukowa - Polska Akademia ...
Postepy nauk rolniczych - Instytucja Naukowa - Polska Akademia ... Postepy nauk rolniczych - Instytucja Naukowa - Polska Akademia ...
100 M. Barszcz, J. Skomia³ i galasach. Pewne gatunki roœlin wytwarzaj¹ albo galotaniny albo elagotaniny, podczas gdy inne syntetyzuj¹ mieszaniny zawieraj¹ce taniny hydrolizuj¹ce i skondensowane [33, 48]. Niektóre wa¿ne gatunki roœlin u¿ywane jako ¿ywnoœæ dla ludzi lub pasza dla zwierz¹t zawieraj¹ znaczne iloœci tanin, np. ziarno sorga, prosa, jêczmienia, nasiona rzepaku i wielu roœlin str¹czkowych. Owoce, w których obecne s¹ taniny i inne zwi¹zki polifenolowe to: jab³ka, banany, je¿yny, daktyle, winogrona, brzoskwinie, gruszki, œliwki, maliny i truskawki [18]. Spoœród tych gatunków winogrona zawieraj¹ prawdopodobnie najwiêksz¹ iloœæ tanin skondensowanych, których koncentracja jest najwiêksza w pestkach [51]. Taniny hydrolizuj¹ce i skondensowane wystêpuj¹ w liœciach drzew, krzewów i zielnych roœlin motylkowatych, które s¹ wa¿nym Ÿród³em po¿ywienia dla prze¿uwaczy, zw³aszcza na terenach pustynnych i pó³pustynnych [18]. Zawartoœæ tanin w liœciach drzew i krzewów ró¿ni siê znacz¹co miêdzy gatunkami. W przeliczeniu na such¹ masê mo¿e wynosiæ od 1,5 do 30% [18]. Niektóre roœliny motylkowate, takie jak lucerna, esparceta, nostrzyk, koniczyna czerwona i koniczyna bia³a, znane s¹ z tego, ¿e zawieraj¹ znaczne iloœci tanin hydrolizuj¹cych lub skondensowanych, albo obydwie grupy tych polifenolowych zwi¹zków. W odniesieniu do nasion roœlin str¹czkowych taniny wykryto w fasoli, grochu, bobiku, cieciorce, fasolniku chiñskim i soczewicy. W wiêkszoœci nasion s¹ to taniny skondensowane [18]. Wysok¹ koncentracjê tanin stwierdzano w ziarnie sorga. Zawartoœæ tanin, wyra- ¿ona jako procentowy równowa¿nik katechiny, waha³a siê od 3,6–10,2% [18]. W odmianach uprawnych iloœæ tanin zwykle nie przekracza 1% [51]. W innych zbo¿ach iloœci te s¹ podobne lub mniejsze. W ró¿nych odmianach jêczmienia ca³kowita zawartoœæ tych substancji wynosi³a od 0,55 do 1,23%, w pszenicy mniej ni¿ 0,7%, a w ¿ycie poni¿ej 0,5% [18, 50]. Taniny s¹ uwa¿ane za zwi¹zki chemiczne s³u¿¹ce roœlinom do obrony przed patogenami i roœlino¿ercami. Obrona ta jest uwa¿ana za si³ê napêdow¹ w ewolucji wielu substancji w królestwie roœlin [40] i mog³a odegraæ g³ówn¹ rolê w kszta³towaniu cech biochemicznych tanin [2]. Proantocyjanidyny wyewoluowa³y przypuszczalnie w póŸnym dewonie lub karbonie [2]. Wydaje siê, ¿e umiejscowienie tych zwi¹zków w wewnêtrznej warstwie okrywy nasiennej wielu gatunków jest klasycznym przyk³adem pierwszej linii obrony. Z funkcj¹ ochronn¹ zwi¹zana jest tak¿e obecnoœæ proantocyjanidyn we w³oskach wydzielniczych [11]. Taniny maj¹ w³aœciwoœci przeciwbakteryjne i przeciwgrzybowe [48]. Zdolnoœæ do wi¹zania ¿elaza stanowi jeden z mechanizmów przeciwbakteryjnej aktywnoœci proantocyjanidyn. Brak tego pierwiastka powoduje silne ograniczenie wzrostu bakterii [11]. Taniny skondensowane tworz¹ kompleksy z jonami metali wykorzystuj¹c grupy o-difenolowe. Z tej w³aœciwoœci roœliny mog¹ te¿ czerpaæ inne korzyœci. Dziêki zdolnoœci do wi¹zania jonów metali komonica b³otna (Lotus pedunculatus CAV.) jest odporna na du¿e stê¿enia aluminium w glebie i mo¿e gromadziæ ten metal w bogatych w taniny wakuolach znajduj¹cych siê w korzeniach [11].
Mo¿liwoœci wykorzystania tanin … 101 Pozytywne oddzia³ywanie tanin na organizmy zwierz¹t Taniny s¹ zwi¹zkami o wielokierunkowym oddzia³ywaniu na organizmy zwierz¹t, którym dotychczas najczêœciej przypisywano w³aœciwoœci przeciw¿ywieniowe. Dzia³anie tanin mo¿e mieæ jednak aspekt pozytywny, który pozwala zaliczyæ je do nutraceutyków. Nutraceutykiem jest ka¿da substancja, która jest pokarmem lub jego czêœci¹ i ma pozytywny wp³yw na zdrowie, dziêki czemu mo¿e byæ zastosowana w profilaktyce i terapii ró¿nych chorób. Nutraceutykami mog¹ byæ izolowane sk³adniki pokarmowe, dodatki do ¿ywnoœci, specyficzne diety, produkty zio³owe oraz przetworzone pokarmy lub napoje [47]. Taniny, dostarczane z pasz¹ w umiarkowanych iloœciach, mog¹ korzystnie wp³ywaæ na produkcjê zwierzêc¹. Zasugerowano, ¿e nieznaczna cierpkoœæ, wynikaj¹ca z obecnoœci tych polifenolowych zwi¹zków, poprawia smakowitoœæ paszy i stymuluje jej pobieranie przez zwierzêta. T³umaczy³oby to równie¿ preferowanie przez ludzi napojów, takich jak herbata lub czerwone wino, w których obecne s¹ taniny. Preferencje te u cz³owieka t³umaczy siê zmys³em smaku szczególnie wra¿liwym na obecnoœæ tych substancji. Niektóre roœliny zawieraj¹ce taniny (gatunki z rodzajów: Acacia, Dichrostachys, Dorycnium, Hedysarum, Leucaena, Lotus, Onobrychis, Populus, Rumex i Salix), stosowane jako pasza dla prze¿uwaczy, mog¹ mieæ pozytywny wp³yw wynikaj¹cy g³ównie z oddzia³ywania na trawienie bia³ek. Taniny mog¹ redukowaæ iloœæ bia³ka trawionego w ¿waczu i zwiêkszaæ jego iloœæ, podlegaj¹c¹ trawieniu w jelicie cienkim [30, 53]. Dok³adny mechanizm dzia³ania, prowadz¹cy do poprawy wykorzystania bia³ka, nie jest w pe³ni zrozumia³y. Doœwiadczenia in vitro doprowadzi³y do postawienia hipotezy mówi¹cej, ¿e kompleksy bia³ek z taninami powstaj¹ przy pH panuj¹cym w ¿waczu (pH 6–7), a obni¿enie wartoœci pH w trawieñcu poni¿ej 3,5 oraz wzrost pH w jelicie cienkim powy¿ej 7 powoduje uwolnienie bia³ek z kompleksów. Umo¿liwia to trawienie bia³ka w ¿o³¹dku oraz sprawia, ¿e staje siê ono dostêpne dla enzymów trawiennych wydzielanych przez trzustkê [34]. Badania nad taninami komonicy zwyczajnej wykaza³y, ¿e nie tylko odwracalne wi¹zanie z bia³kiem, ale tak¿e zmniejszenie populacji bakterii proteolitycznych w ¿waczu owcy, przyczynia siê do ograniczenia trawienia bia³ka w tej czêœci przewodu pokarmowego [29, 30]. Umiarkowane stê¿enia tanin wp³ywa³y korzystnie na tempo wzrostu prze¿uwaczy, zwiêksza³y wydajnoœæ mleczn¹ oraz p³odnoœæ, a u owiec przyspiesza³y wzrost we³ny. Korzyœci te wynikaj¹ z wiêkszej dostêpnoœci i absorpcji aminokwasów w jelicie cienkim [30]. U owiec ¿ywionych komonic¹ zwyczajn¹, aminokwasy s¹ wch³aniane na ca³ej d³ugoœci jelita cienkiego, a nie tylko w pocz¹tkowym jego odcinku, co ma miejsce w przypadku neutralizacji tanin glikolem polietylenowym [53]. Wed³ug Aertsa i in. [2] do poprawy wykorzystania bia³ka przez owce wymagana jest zawartoœæ tanin skondensowanych na poziomie 2–4% suchej masy.
- Page 49 and 50: Czynniki wp³ywaj¹ce na formowanie
- Page 51 and 52: Czynniki wp³ywaj¹ce na formowanie
- Page 53: Czynniki wp³ywaj¹ce na formowanie
- Page 56 and 57: 56 S. Gach, K. Korpysz zabezpieczaj
- Page 58 and 59: 58 S. Gach, K. Korpysz poprzecznego
- Page 60 and 61: 60 S. Gach, K. Korpysz niu, powoduj
- Page 62 and 63: 62 S. Gach, K. Korpysz kiszonki owi
- Page 64 and 65: 64 S. Gach, K. Korpysz wej i przech
- Page 66 and 67: 66 S. Gach, K. Korpysz [15] Gach S.
- Page 69 and 70: Postêpy Nauk Rolniczych nr 2/2011:
- Page 71 and 72: nia biogazu do sieci gazowej (Niemc
- Page 73 and 74: Wykorzystanie substratów pochodzen
- Page 75 and 76: Wykorzystanie substratów pochodzen
- Page 77 and 78: Wykorzystanie substratów pochodzen
- Page 79 and 80: Wykorzystanie substratów pochodzen
- Page 81 and 82: Wykorzystanie substratów pochodzen
- Page 83 and 84: Wykorzystanie substratów pochodzen
- Page 85 and 86: Wykorzystanie substratów pochodzen
- Page 87 and 88: Wykorzystanie substratów pochodzen
- Page 89 and 90: Wykorzystanie substratów pochodzen
- Page 91 and 92: Wykorzystanie substratów pochodzen
- Page 93 and 94: Wykorzystanie substratów pochodzen
- Page 95 and 96: Postêpy Nauk Rolniczych nr 2/2011:
- Page 97 and 98: Mo¿liwoœci wykorzystania tanin
- Page 99: Mo¿liwoœci wykorzystania tanin
- Page 103 and 104: Mo¿liwoœci wykorzystania tanin
- Page 105 and 106: Mo¿liwoœci wykorzystania tanin
- Page 107 and 108: Mo¿liwoœci wykorzystania tanin
- Page 109 and 110: Mo¿liwoœci wykorzystania tanin
- Page 111 and 112: Postêpy Nauk Rolniczych nr 2/2011:
- Page 113 and 114: Mo¿liwoœci wykorzystania… 113 h
- Page 115 and 116: Mo¿liwoœci wykorzystania… 115 W
- Page 117 and 118: Mo¿liwoœci wykorzystania… 117 P
- Page 119 and 120: Mo¿liwoœci wykorzystania… 119 [
- Page 121 and 122: Postêpy Nauk Rolniczych nr 2/2011:
- Page 123 and 124: 15 Sympozjum … 123 na pó³nocy.
- Page 125 and 126: Spis treœci Profesor Ryszard Babic
Mo¿liwoœci wykorzystania tanin … 101<br />
Pozytywne oddzia³ywanie tanin na organizmy zwierz¹t<br />
Taniny s¹ zwi¹zkami o wielokierunkowym oddzia³ywaniu na organizmy zwierz¹t,<br />
którym dotychczas najczêœciej przypisywano w³aœciwoœci przeciw¿ywieniowe.<br />
Dzia³anie tanin mo¿e mieæ jednak aspekt pozytywny, który pozwala zaliczyæ je do<br />
nutraceutyków. Nutraceutykiem jest ka¿da substancja, która jest pokarmem lub jego<br />
czêœci¹ i ma pozytywny wp³yw na zdrowie, dziêki czemu mo¿e byæ zastosowana<br />
w profilaktyce i terapii ró¿nych chorób. Nutraceutykami mog¹ byæ izolowane sk³adniki<br />
pokarmowe, dodatki do ¿ywnoœci, specyficzne diety, produkty zio³owe oraz<br />
przetworzone pokarmy lub napoje [47].<br />
Taniny, dostarczane z pasz¹ w umiarkowanych iloœciach, mog¹ korzystnie wp³ywaæ<br />
na produkcjê zwierzêc¹. Zasugerowano, ¿e nieznaczna cierpkoœæ, wynikaj¹ca<br />
z obecnoœci tych polifenolowych zwi¹zków, poprawia smakowitoœæ paszy i stymuluje<br />
jej pobieranie przez zwierzêta. T³umaczy³oby to równie¿ preferowanie przez ludzi<br />
napojów, takich jak herbata lub czerwone wino, w których obecne s¹ taniny. Preferencje<br />
te u cz³owieka t³umaczy siê zmys³em smaku szczególnie wra¿liwym na obecnoœæ<br />
tych substancji.<br />
Niektóre roœliny zawieraj¹ce taniny (gatunki z rodzajów: Acacia, Dichrostachys,<br />
Dorycnium, Hedysarum, Leucaena, Lotus, Onobrychis, Populus, Rumex i Salix),<br />
stosowane jako pasza dla prze¿uwaczy, mog¹ mieæ pozytywny wp³yw wynikaj¹cy<br />
g³ównie z oddzia³ywania na trawienie bia³ek. Taniny mog¹ redukowaæ iloœæ bia³ka<br />
trawionego w ¿waczu i zwiêkszaæ jego iloœæ, podlegaj¹c¹ trawieniu w jelicie cienkim<br />
[30, 53]. Dok³adny mechanizm dzia³ania, prowadz¹cy do poprawy wykorzystania<br />
bia³ka, nie jest w pe³ni zrozumia³y. Doœwiadczenia in vitro doprowadzi³y do postawienia<br />
hipotezy mówi¹cej, ¿e kompleksy bia³ek z taninami powstaj¹ przy pH panuj¹cym<br />
w ¿waczu (pH 6–7), a obni¿enie wartoœci pH w trawieñcu poni¿ej 3,5 oraz<br />
wzrost pH w jelicie cienkim powy¿ej 7 powoduje uwolnienie bia³ek z kompleksów.<br />
Umo¿liwia to trawienie bia³ka w ¿o³¹dku oraz sprawia, ¿e staje siê ono dostêpne dla<br />
enzymów trawiennych wydzielanych przez trzustkê [34]. Badania nad taninami<br />
komonicy zwyczajnej wykaza³y, ¿e nie tylko odwracalne wi¹zanie z bia³kiem, ale<br />
tak¿e zmniejszenie populacji bakterii proteolitycznych w ¿waczu owcy, przyczynia<br />
siê do ograniczenia trawienia bia³ka w tej czêœci przewodu pokarmowego [29, 30].<br />
Umiarkowane stê¿enia tanin wp³ywa³y korzystnie na tempo wzrostu prze¿uwaczy,<br />
zwiêksza³y wydajnoœæ mleczn¹ oraz p³odnoœæ, a u owiec przyspiesza³y wzrost<br />
we³ny. Korzyœci te wynikaj¹ z wiêkszej dostêpnoœci i absorpcji aminokwasów<br />
w jelicie cienkim [30]. U owiec ¿ywionych komonic¹ zwyczajn¹, aminokwasy s¹<br />
wch³aniane na ca³ej d³ugoœci jelita cienkiego, a nie tylko w pocz¹tkowym jego<br />
odcinku, co ma miejsce w przypadku neutralizacji tanin glikolem polietylenowym<br />
[53]. Wed³ug Aertsa i in. [2] do poprawy wykorzystania bia³ka przez owce wymagana<br />
jest zawartoœæ tanin skondensowanych na poziomie 2–4% suchej masy.
Change language