Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf

Szata roœlinna Odry i jej doliny
na nas³onecznionych zboczach doliny. Wy¿sze po³o¿enia zajmuj¹ bory sosnowe, a w miejscach
zniszczonych – wrzosowiska (chronione w rezerwacie „Wrzosy Cedyñskie”). Na terasach
zalewowych wystêpuje roœlinnoœæ b³otna i leœna. Takie zró¿nicowanie zbiorowisk
roœlinnych powoduje du¿e bogactwo florystyczne tego odcinka. Rezerwat „Bielinek”,
chroni¹cy roœlinnoœæ kserotermiczn¹, nale¿y do najbogatszych florystycznie rezerwatów
w Polsce [Celiñski, Filipek 1957]. Poza wymienionymi wczeœniej gatunkami, maj¹cymi
tutaj jedyne w Polsce stanowiska, wystêpuj¹ w rezerwacie miêdzy innymi: ostnica Jana
(Stipa joannis), ostnica w³osowata (S. capillata), turzyca delikatna (Carex supina), dzwonek
boloñski (Campanula bononiensis), dzwonek syberyjski (C. sibirica), oman szorstki
(Inula hirta), storczyk purpurowy (Orchis purpurea) i zaraza alzacka (Orobanche alsatica).
Flora tego rejonu jest dobrze zachowana, choæ zbiorowiska roœlinnoœci kserotermicznej ze
wzglêdu na swój charakter (s¹ to zbiorowiska pó³naturalne) nara¿one s¹ na zarastanie
roœlinnoœci¹ leœn¹. Powoduje to wypieranie rzadkich gatunków roœlin przez pospolite
roœliny zaroœlowe i synantropijne [Æwikliñski 1972]. W zakolu Odry ko³o Bielinka przylega
do doliny po prawej stronie Puszcza Piaskowa, na odcinku oko³o 10 km.
Dno doliny jest silnie zatorfione – ³¹cznie na 68% powierzchni, przewa¿nie zmeliorowane
i silnie przekszta³cone przez cz³owieka. Lesistoœæ tego odcinka doliny jest niewielka
(5%) – du¿e kompleksy leœne po³o¿one s¹ wy¿ej i nie stykaj¹ siê bezpoœrednio z Odr¹
(chronione w Cedyñskim Parku Krajobrazowym). Ze wzglêdu na unikatow¹ roœlinnoœæ kserotermiczn¹
utworzono tu rezerwat „Wrzosy Cedyñskie” (o powierzchni 71,6 ha) po³o¿ony
na piêknych krajobrazowo, stromych zboczach doliny Odry.
Dolina Dolnej Odry
Mezoregion nale¿y do dwóch krain geobotanicznych: Pojezierza Pomorskiego i Niziny
Szczeciñskiej. Dolina jest tu szeroka i niemal w ca³oœci zatorfiona – jest to najwiêkszy
basen torfowy w ca³ej dolinie Odry. Charakterystyczn¹ cech¹ tego odcinka, poza bogactwem
roœlin b³otnych, jest obecnoœæ gatunków atlantyckich. Optimum wystêpowania maj¹
tu: wiciokrzew pomorski (Lonicera peryclimenum), woskownica europejska (Myrica gale),
d³ugosz królewski (Osmunda regalis) i wrzosiec bagienny (Erica tetralix). Tylko w tym
rejonie Polski wystêpuje na naturalnych stanowiskach jarz¹b brekinia (Sorbus intermedia).
W rejonie ujœcia Odry du¿¹ rolê odgrywa flora halofilna, a wœród niej wymieniane wczeœniej
bardzo rzadkie gatunki roœlin. Szata roœlinna tego odcinka jest najlepiej zachowana.
Intensywna gospodarka prowadzona w okresie przedwojennym nie spowodowa³a nieodwracalnych
zmian i naturalna roœlinnoœæ w znacznym stopniu siê zregenerowa³a. Ze wzglêdu na
naturalnoœæ zbiorowisk roœlinnych na g³êbokim z³o¿u torfowym powo³ano tu park krajobrazowy
Doliny Dolnej Odry i zaplanowano utworzenie granicznego, polsko-niemieckiego
parku narodowego [Jasnowska, Jasnowski 1991]. W okolicy Szczecina do doliny Odry
przylegaj¹ dwie puszcze: Puszcza Bukowa, po prawej stronie na odcinku oko³o 15 km od
Gryfina do Szczecina, oraz Puszcza Wkrzañska, po lewej stronie na odcinku oko³o 30 km
od Szczecina do ujœcia Odry do Zalewu Szczeciñskiego. Jest to najlepiej zachowany i najlepiej
opracowany zarówno pod wzglêdem florystycznym jak i geobotanicznym odcinek
doliny Odry.
Ujœcie Odry i otoczenie Zalewu Szczeciñskiego to miejsce, w którym stykaj¹ siê ze sob¹
przebiegaj¹cy po³udnikowo korytarz ekologiczny Odry z korytarzem ekologicznym bieg-
83