Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf

More documents

Recommendations

Info

Kierunki ochrony przyrody i korytarza ekologicznego rzeki Odry i jej doliny poziomie lustra wody to szerokoœæ 5,0 m i d³ugoœæ 15,0 m, bardziej po¿¹dane by³oby jednak, usypanie wiêkszych wysp. Linia brzegowa wysp powinna byæ urozmaicona. Brzegi wysp powinny mieæ nachylenie oko³o 30%, a wiêc powinny byæ doœæ p³askie. Czêœæ szczytowa ma byæ tak¿e p³aska i wynurzona minimum 1,5 m nad poziom œredniej wody. Czêœæ wysp powinna mieæ wysokie strome brzegi, wysokoœci 2,0-3,0 m, umo¿liwiaj¹ce gnie¿d¿enie siê jaskó³ek brzegówek i zimorodków. Wyspy powinny byæ oddalone od wa³ów minimum 20,0 m, a g³êbokoœæ wody wokó³ wyspy nie powinna byæ mniejsza ni¿ 0,7 m, aby utrudniæ dostêp drapie¿nych ssaków. Wysp nie nale¿y obsadzaæ krzewami, ani drzewami, a w przysz³oœci zapobiegaæ ich zarastaniu wierzb¹. Lepiej bêdzie wykonaæ wiêcej mniejszych wysp, ni¿ ma³o du¿ych. Utworzone stosunkowo niewielkim kosztem wysp, których tak brakuje na ca³ej Odrze, to przysz³e, dogodne miejsca lêgów licznych cennych gatunków ptaków wodno-b³otnych, takich jak rybitwy, mewy, brodziec piskliwy, sieweczki, czy kaczki. S³u¿yæ one bêd¹ równie¿ jako miejsce wypoczynku dla ptaków nielêgowych, a ich podwodne umocnione czêœci stan¹ siê doskona³ym miejscem tarliskowym dla ryb. Wyspy mo¿na tak¿e tworzyæ na odcinkach uregulowanych, nie podpiêtrzonych. Nale¿y wybudowaæ kana³y równoleg³e do rzeki, o szerokoœci minimum 7,0-10,0 m, oddalone od Odry od 10 do 30 m i po³¹czone z ni¹ na pocz¹tku i na koñcu. Powsta³e w ten sposób wyspy o ró¿nej d³ugoœci, od ma³ych kilkumetrowych, do du¿ych kilkusetmetrowych, by³yby chêtnie zasiedlane przez liczne gatunki ptaków. Du¿a wyspa oddzielona od reszty doliny d³ugim kana³em mo¿e byæ dzielona poprzecznymi kana³ami na mniejsze wyspy, co dodatkowo utrudni dostêp l¹dowym drapie¿nikom [Jankowski 1993b]. Na projektowanym zbiorniku zaporowym „Racibórz”, a tak¿e na istniej¹cych na dop³ywach Odry zbiornikach, nale¿y tworzyæ zakotwiczone wyspy p³ywaj¹ce. Nawet ma³e wyspy o wymiarach 2,0 x 2,0 m mog¹ ju¿ byæ wykorzystywane np. przez rybitwy. Jako p³ywaki stosuje siê beczki metalowe, plastikowe, styropian itp. Powierzchniê, najczêœciej drewnian¹, pokrywa siê ziemi¹, piaskiem i ¿wirem. Wyspy takie s¹ szczególnie przydatne na zbiornikach, na których wystêpuj¹ w okresie lêgowym czêste i znaczne wahania poziomu wody. Na zbiornikach zaporowych nale¿y wydzieliæ pó³kolist¹ grobl¹ (wa³em) po³¹czon¹ z brzegiem, czêœæ zbiornika i po³¹czyæ wydzielon¹ czêœæ ze zbiornikiem za pomoc¹ jazu [Jankowski 1993b]. By³by on otwierany przy wysokim stanie wody a zamykany przy obni- ¿aj¹cym siê poziomie, tak aby zatrzymaæ zgromadzon¹ wodê. Na tak wydzielonej czêœci zbiornika mo¿na utworzyæ kilka sta³ych wysepek. Taki ma³y zbiornik by³by doskona³ym refugium dla roœlinnoœci i fauny wodnej, w którym powsta³yby dogodne warunki œrodowiskowe do rozrodu ryb, p³azów i ptaków. Najlepszym rozwi¹zaniem by³oby po³¹czenie tego zbiornika z rzek¹ przy pomocy kana³u lub ruroci¹gu. Pozwoli³oby to na wyrównanie wod¹ z rzeki strat spowodowanych parowaniem, itp. Tam, gdzie mosty na Odrze maj¹ podporê stoj¹c¹ w nurcie rzeki, na przed³u¿eniu podstawy tej podpory, w kierunku do³u rzeki, nale¿y wykonaæ na narzucie kamiennym pokrytym ¿wirem i piaskiem, wystaj¹cy nad powierzchniê wody na oko³o 1,0-1,5 m pó³wysep prostopad³y do mostu, oparty podstaw¹ o jego podporê. Powstanie miejsce trudno dostêpne 197
Korytarz ekologiczny doliny Odry dla ssaków drapie¿nych, wykorzystywane przez ptaki wodno-b³otne, jako miejsce wypoczynku i ¿erowania. Trapezowy przekrój poprzeczny koryta i wyrównane dno o jednakowym pod³o¿u nie sprzyja ró¿norodnoœci biologicznej, natlenieniu wody ani samooczyszczaniu rzeki. Dlatego proponuje siê szereg rozwi¹zañ technicznych zmierzaj¹cych do urozmaicenia koryta Odry i przekroju poprzecznego rzeki. Jednym z bardziej skutecznych rozwi¹zañ technicznych jest budowa tzw. ³awek (rys. 37). Wycina siê je w brzegu rzeki lub w czêœci doliny. £awka wyciêta w brzegu, poni¿ej œredniego poziomu wody, zwiêksza pojemnoœæ koryta i staje siê korzystnym œrodowiskiem dla rozwoju roœlinnoœci wodnej wynurzonej. £awka powinna byæ lekko nachylona w kierunku koryta. Je¿eli ³awka jest wycinana w brzegu powy¿ej œredniego poziomu wód, mo¿e porosn¹æ roœlinami charakterystycznymi dla przybrze¿nych terenów podmok³ych, zalewanych okresowo. Wykonanie ³awek mo¿e byæ zatem alternatyw¹ do tradycyjnego poszerzenia i pog³êbienia koryta wykonanego w celu zwiêkszenia pojemnoœci rzeki i doliny, a zarazem zmniejszenia zagro¿enia powodziowego. £awka mo¿e byæ jedno – lub wielostopniowa. Przy wielostopniowej – najni¿szy stopieñ mo¿na wyci¹æ na g³êbokoœci oko³o 0,2 m poni¿ej œredniego poziomu wody, nastêpny wycina siê tak, aby by³ zalewany œrednio raz w roku, nastêpny zaœ tak, aby by³ zalewany raz na kilka lat. Oczywiœcie przyjmuje siê ró¿ne za³o¿enia szczegó³owe w zale¿noœci od ukszta³towania rzeki i jej doliny. W przypadku Odry, minimalna szerokoœæ poszczególnych stopni ³awek nie powinna byæ mniejsza ni¿ 6,0 m. Szczególnie po¿¹dane jest wykonanie ³awek na odcinku Kotliny Raciborskiej, poniewa¿ jest on ubogi w roœlinnoœæ wodn¹ i wynurzon¹ oraz zaroœla wierzbowe i lasy ³êgowe. Inn¹ metod¹ urozmaicenia przekroju poprzecznego koryta Odry jest utworzenie szeregu ma³ych zatok, które mo¿na obsadziæ roœlinnoœci¹ wodn¹ lub te¿ zostawiæ do naturalnego zaroœniêcia. Po¿¹dane jest zró¿nicowanie poziomu dna zatok. Rysunek 37. Trzystopniowa „³awka” wykonana w brzegu Three-step berm in the river bank 198
Page 2 and 3:
IUCN Program Europy Korytarz ekolog
Page 4:
Fundacja IUCN Poland dziêkuje Mini
Page 8 and 9:
Spis treœci Od Wydawcy ...........
Page 10 and 11:
IX. Charakterystyka i ocena wybrany
Page 12 and 13:
Contents From the editor ..........
Page 14:
2. Forest in Oder valley ..........
Page 18 and 19:
Przedmowa ¯ycie ludzi od zarania d
Page 20 and 21:
I. Wstêp Opracowanie wykonano na z
Page 22 and 23:
Funkcja i znaczenie korytarzy ekolo
Page 24 and 25:
Funkcja i znaczenie korytarzy ekolo
Page 26 and 27:
Charakterystyka fizjograficzna i ge
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Fot. 1. Dolina Odry na Dolnym Œl¹
Page 34 and 35:
Fot. 5. Dolina Odry w Kotlinie Frei
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Zasoby wodne dorzecza Odry i stopie
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Tabela 4. Obci¹¿enie wód powierz
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Rysunek 7. Klasyfikacja jakoœci w
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Istniej¹ca i projektowana zabudowa
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Fot. 11. Ró¿ne typy starorzeczy w
Page 84 and 85:
Fot. 16. Zarastaj¹ce starorzecza O
Page 86 and 87:
Szata roœlinna Odry i jej doliny D
Page 88 and 89:
Szata roœlinna Odry i jej doliny
Page 90 and 91:
Szata roœlinna Odry i jej doliny r
Page 92 and 93:
Szata roœlinna Odry i jej doliny n
Page 94 and 95:
Szata roœlinna Odry i jej doliny 1
Page 96 and 97:
Szata roœlinna Odry i jej doliny 1
Page 98 and 99:
Szata roœlinna Odry i jej doliny Z
Page 100 and 101:
Szata roœlinna Odry i jej doliny d
Page 102 and 103:
Szata roœlinna Odry i jej doliny w
Page 104 and 105:
Szata roœlinna Odry i jej doliny z
Page 106 and 107:
VII. Odra jako korytarz ekologiczny
Page 108 and 109:
Odra jako korytarz ekologiczny - an
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Fot. 19. £êg wierzbowo topolowy W
Page 116 and 117:
Fot. 23. Stadia przejœciowe miêdz
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Wody Odry i jej dolina jako œrodow
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Fot. 25. Gr¹dy niskie w dolinie Od
Page 146 and 147:
Fot. 29. Remiz (Remiz pendulinus) j
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165: Wody Odry i jej dolina jako œrodow
Page 170 and 171: Charakterystyka i ocena wybranych w
Page 182 and 183: Obszary chronione w dolinie Odry st
Page 184 and 185: Obszary chronione w dolinie Odry
Page 190 and 191: Obszary chronione w dolinie Odry Ko
Page 196 and 197: XI. Waloryzacja korytarza ekologicz
Page 198 and 199: Waloryzacja korytarza ekologicznego
Page 200 and 201: Waloryzacja korytarza ekologicznego
Page 202 and 203: XII. Kierunki ochrony przyrody i ko
Page 204 and 205: Kierunki ochrony przyrody i korytar
Page 222 and 223: Summary place in two ways. In the f
Page 224 and 225: Summary • 336 km-long tract of th
Page 226 and 227: Summary the bream) the natural livi
Page 228 and 229: Summary An evaluation of waterfowl
Page 230 and 231: Summary nate here, but there are al
Page 232 and 233: Summary Œcinawa Depression (class
Page 234 and 235: Summary 1. Taking over from the Age
Page 236 and 237: Summary taken under consideration.
Page 238 and 239: Summary barges and, related to this
Page 240 and 241: Summary 2. The State Treasury’s A
Page 242 and 243: Bibliografia ADAMSKI A. 1993 . Wart
Page 244 and 245: Bibliografia BERDOWSKI W. 1976. Mch
Page 246 and 247: Bibliografia CELIÑSKI F. 1967. Not
Page 248 and 249: Bibliografia CZWA£GA T., WOLSKI D.
Page 250 and 251: Bibliografia FRIEDRICH S. 1980. Och
Page 252 and 253: Bibliografia JANKOWSKI W. 1993a. Oc
Page 254 and 255: Bibliografia Komunikat o jakoœci w
Page 256 and 257: Bibliografia KU NIEWSKI E. 1989. Ro
Page 258 and 259: Bibliografia MICHALAK S. 1979 . Zag
Page 260 and 261: Bibliografia PIOTROWSKA H. 1957b. Z
Page 262 and 263: Bibliografia SCHALOW H. 1919. Beitr
Page 264 and 265:
Bibliografia TOMIA£OJÆ L., DYRCZ
Page 266:
Bibliografia ¯AK L. 1974. Stan zag
show all

Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?