Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf

Korytarz ekologiczny doliny Odry
Nale¿y zrezygnowaæ z zasypywania starorzeczy oraz z niwelacji teras zalewowych
i d¹¿yæ do utrzymania naturalnych mikroreliefów powierzchni doliny.
Powy¿ej projektowanego stopnia „Malczyce”, na km 288,0 rzeki znajduje siê d³ugie starorzecze
po³¹czone dolnym koñcem z Odr¹. Powsta³o ono w 1991 roku, po prze³o¿eniu
koryta Odry. Utworzony w ten sposób kilkusetmetrowej d³ugoœci pó³wysep równoleg³y do
nurtu Odry, po przeciêciu go u podstawy szerokim na co najmniej 20,0 m kana³em, móg³by
utworzyæ du¿¹ d³ug¹ wyspê – nowe dogodne miejsce bezpiecznego gnie¿d¿enia siê licznych
ptaków wodnych oraz tarlisko ryb. Jeszcze korzystniejszym rozwi¹zaniem by³oby
podzielenie takiej wyspy na 2-3 mniejsze. Nale¿y te¿ rozwa¿yæ mo¿liwoœæ utworzenia
podobnych wysp, wykorzystuj¹c w tym celu niektóre nadaj¹ce siê do tego celu starorzecza.
W zwi¹zku z tym trzeba starannie przeanalizowaæ, które z nich mog¹ byæ wykorzystane do
utworzenia wysp w dolinie Odry. Zaznaczyæ nale¿y, ¿e czêœæ starorzeczy po³¹czonych jednym
koñcem z Odr¹ powinna zostaæ w nie zmienionym stanie, bez sta³ego przep³ywu
wody.
Najlepszym rozwi¹zaniem jest zachowanie du¿ej ró¿norodnoœci starorzeczy: po³¹czonych
tylko górnym koñcem z Odr¹, po³¹czonych tylko dolnym koñcem z Odr¹, po³¹czonych
obydwoma koñcami z rzek¹ oraz odciêtych od rzeki, po³¹czonych z ni¹ tylko przy
wysokich stanach wód. Cenne jest tak¿e zró¿nicowanie starorzeczy pod wzglêdem wielkoœci,
g³êbokoœci, stopnia zaroœniêcia roœlinnoœci¹ wodn¹, oraz ze wzglêdu na miejsce wystêpowania
starorzeczy (w lasach i na terenach otwartych). Dlatego, oprócz zachowania istniej¹cych
starorzeczy, nale¿y przeprowadziæ modyfikacjê niektórych z nich:
• na obszarze doliny, gdzie dominuj¹ starorzecza odciête od rzeki przy œrednich stanach
wód, nale¿y po³¹czyæ czêœæ z nich jednostronnie, a czêœæ dwustronnie z Odr¹, poprzez
wykonanie kana³ów,
• tam gdzie przewa¿aj¹ nadmiernie wyp³ycone starorzecza, nale¿y wiêkszoœæ z nich
kolejno odmuliæ i ewentualnie pog³êbiæ, rozk³adaj¹c prace nad grup¹ starorzeczy na
wiele lat, ¿eby nie doprowadziæ do zbyt gwa³townych zmian w ich biocenozach,
• na najwiêkszych starorzeczach mo¿na utworzyæ wyspy, w celu stworzenia miejsce
lêgowych dla ptaków,
• po³¹czenie ze sob¹ przekopem czêœci ma³ych starorzeczy u³atwi zachowanie w nich
flory i fauny,
• na odcinkach, gdzie brak starorzeczy naturalnych nale¿y wykonaæ sztuczne, które
z czasem przejê³yby rolê naturalnych, np. w miejscach po wydobytym ¿wirze.
Poszczególne typy starorzeczy wykorzystywane bêd¹ przez rozmaite gatunki zwierz¹t,
w ró¿nym wieku w poszczególnych porach roku; po³¹czenie starorzeczy z rzek¹ ma istotne
znaczenie dla ryb, poniewa¿ umo¿liwia im odbycie tar³a, ¿erowanie i wypoczynek.
Powy¿ej projektowanego stopnia „Malczyce”, na miêdzywalu, które w przysz³oœci
bêdzie zalane, proponuje siê usypanie kilku wysp. Do ich usypania wykorzystaæ mo¿na
materia³ wydobywany w trakcie budowy œluzy, a jeszcze lepiej materia³ pozyskany na miejscu.
Zapewni to korzystn¹ ró¿norodnoœæ warunków na dnie zbiornika powy¿ej zapory
i utrudni dostêp ssaków drapie¿nych do wyspy. Pierwsze wyspy mog³yby byæ wykonane
oko³o 0,3 km powy¿ej stopnia, nastêpne dalej w górê rzeki. Minimalne wymiary wysp na
196