Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf

Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf

d1dmfej9n5lgmh.cloudfront.net
from d1dmfej9n5lgmh.cloudfront.net More from this publisher
07.01.2015 Views

Kierunki ochrony przyrody i korytarza ekologicznego rzeki Odry i jej doliny W ramach okresowych kontroli nale¿y lokalizowaæ i likwidowaæ nielegalne odprowadzanie œcieków do cieków w zlewni Odry. Nale¿y kontynuowaæ propagowanie budowy tanich oczyszczalni korzeniowych, trzcinowych, wierzbowych, stawów biologicznych itp. w ma³ych jednostkach osadniczych oraz przy sezonowych oœrodkach wypoczynkowych. Na mniejszych rzekach, ale mocno zanieczyszczonych nale¿y budowaæ oczyszczalnie rzeczne. Nale¿y wzmóc kontrolê nad gospodark¹ odpadami i miejscami ich sk³adowania. Sk³adowiska odpadów nie mog¹ byæ lokalizowane w dolinach rzek. Sk³adowiska zlokalizowane w pobli¿u cieków, lecz poza ich dolinami, powinny byæ izolowane od pod³o¿a. Wszystkie dzikie wysypiska odpadów usytuowane w dolinach rzek powinny byæ jak najprêdzej zlikwidowane. Proponuje siê, aby przed du¿ymi zbiornikami zaporowymi budowaæ zbiorniki wstêpne, w których gromadzone bêd¹ osady i bêdzie siê wytr¹caæ czêœæ zanieczyszczeñ oraz gdzie zawarte w wodzie zwi¹zki biogeniczne bêd¹ wykorzystywane przez roœliny. Nale¿y przyspieszyæ dzia³ania zwi¹zane z ochron¹ atmosfery przez ograniczenie emisji zwi¹zków siarki, przez stosowanie odsiarczania wêgla przed spalaniem, wprowadzanie mniej szkodliwych dla œrodowiska przyrodniczego technologii spalania, ograniczenie emisji do atmosfery py³ów i gazów przez instalowanie filtrów. Nale¿y d¹¿yæ do ograniczenia emisji zwi¹zków azotu, metali ciê¿kich i innych szkodliwych pierwiastków i zwi¹zków chemicznych, które poprzez atmosferê dostaj¹ siê do gleby lub bezpoœrednio wp³ywaj¹ negatywnie na zdrowotnoœæ roœlin i zwierz¹t. Nale¿y propagowaæ dalszy rozwój biogazowni w celu umo¿liwienia utylizacji gnojowicy wytwarzanej w szczególnie du¿ych iloœciach przez przemys³owe fermy hodowlane. 4. Gospodarka rolna i ogrodnictwo Nale¿y d¹¿yæ do zmiany polityki rolnej w dolinie Odry oraz w dolinach rzek w jej zlewni. Powinno siê zweryfikowaæ pogl¹d, ¿e ka¿dy hektar ziemi musi rodziæ plony, gdy¿ ju¿ obecnie mamy nadprodukcjê ¿ywnoœci. W zwi¹zku z tym mo¿na zrezygnowaæ z czêœci upraw rolnych w dolinie Odry. Zasad¹ powinno byæ podnoszenie kultury rolnej na obszarach poza dolinami rzecznymi. Zaleca siê przejœcie w dolinie Odry z intensywnej produkcji rolnej na ekstensywn¹, zwiêkszaj¹c jednoczeœnie powierzchnie pastwisk i ³¹k koœnych, kosztem gruntów ornych. Maksymalnie nale¿y ograniczyæ stosowanie chemicznych œrodków ochrony roœlin i nawo¿enia. W ten sposób ocalimy nie tylko liczne gatunki i zbiorowiska roœlinne nieodporne na nadmiar fosforu czy azotu, ale tak¿e zwi¹zane z nimi gatunki zwierz¹t, wystêpuj¹ce w naturalnych dolinach rzecznych. 189

Korytarz ekologiczny doliny Odry Koniecznie nale¿y ograniczyæ wypas zwierz¹t na terenach przyleg³ych do rzeki, aby zapobiec niekontrolowanemu niszczeniu drzew i krzewów. Nale¿y zrezygnowaæ z niszczenia herbicydami istniej¹cej roœlinnoœci i odejœæ od wysiewania selekcjonowanych, wysokoprodukcyjnych mieszanek traw, gdy¿ powoduje to zanik rzadkich gatunków i zbiorowisk roœlinnych. Trzeba d¹¿yæ do likwidacji ogródków dzia³kowych w dolinie Odry, a szczególnie w jej miêdzywalu. Powinny je zast¹piæ biotopy zbli¿one do naturalnych, jak np. podmok³e ³¹ki. Bêdzie to tak¿e korzystne ze wzglêdu na ochronê przeciwpowodziow¹. 5. Melioracje Szybkiemu przewartoœciowaniu musi ulec stosunek do melioracji w dolinie rzeki Odry oraz ca³ej jej zlewni. Nale¿y zrezygnowaæ z nowych melioracji odwadniaj¹cych w dolinie, szczególnie w samym miêdzywalu Odry. Powinno siê nawet rozwa¿yæ mo¿liwoœæ ponownego zabagnienia uprzednio zmeliorowanych terenów, przez zamontowanie na sta³e zastawek oraz przez zrezygnowanie z konserwowania sieci melioracyjnej. Dla przeciwdzia³ania zarastaniu przez drzewa i krzewy podmok³ych terenów otwartych, proponuje siê raz w roku koszenie ³¹k, dopiero w drugiej po³owie lipca, aby nie powodowaæ strat w lêgach ptaków. Podjêcie nowych inwestycji melioracyjnych powinno byæ poprzedzone wykonaniem rzetelnej waloryzacji przyrodniczej terenów przewidzianych do zmeliorowania i okreœleniem skutków ekologicznych jakie poci¹gnie za sob¹ ta inwestycja. Nale¿y ca³kowicie zrezygnowaæ z budowy nowych systemów melioracyjnych na rzecz odnawiania starych. Zmianie powinien ulec sposób finansowania prac melioracyjnych: w³aœciciel gruntu powinien w znacznym stopniu uczestniczyæ w kosztach tych inwestycji, a pañstwo powinno tylko czêœciowo refundowaæ koszty konserwacji istniej¹cych urz¹dzeñ. Przyczyni siê to do zracjonalizowania nowych inwestycji oraz zagwarantuje d³u¿sz¹ i w³aœciw¹ eksploatacjê ju¿ wykonanych urz¹dzeñ melioracyjnych. Nale¿y szczególnie zadbaæ o odbudowê zniszczonych zastawek w systemach melioracyjnych na ³¹kach i w lasach. Wzd³u¿ nie odnawianych rowów melioracyjnych powinny byæ zachowane szpalery 40-, 50-letnich drzew przynajmniej po jednej stronie tych rowów. W czasie melioracji (lub prac regulacyjnych) nie nale¿y zasypywaæ oczek œródpolnych i starorzeczy, wycinaæ zadrzewieñ i zakrzaczeñ œródpolnych ani likwidowaæ mikrorzeŸby terenu. Na koñcowych odcinkach systemów melioracyjnych, przed ujœciem do odbiornika (rzeki) nale¿y budowaæ ma³e zbiorniki wodne – stawy, w których bêdzie przetrzymywana woda sp³ywaj¹ca z pól systemami melioracyjnymi. Przyczyni siê to do wytr¹cenia siê do osadów dennych czêœci fosforu, metali ciê¿kich i innych sk³adników nawozów mineralnych wymytych z pól przez wodê. Czêœæ tych pierwiastków przeniknie do roœlin wodnych i bêdzie mog³a póŸniej byæ usuniêta razem z nimi. Zgromadzona woda korzystnie bêdzie zmieniaæ mikroklimat oraz mo¿na j¹ bêdzie wykorzystaæ do nawodnieñ rolniczych w okresach suszy, dziêki czemu czêœæ sk³adników nawozowych wróci na pola. 190

<strong>Korytarz</strong> <strong>ekologiczny</strong> <strong>doliny</strong> <strong>Odry</strong><br />

Koniecznie nale¿y ograniczyæ wypas zwierz¹t na terenach przyleg³ych do rzeki, aby<br />

zapobiec niekontrolowanemu niszczeniu drzew i krzewów.<br />

Nale¿y zrezygnowaæ z niszczenia herbicydami istniej¹cej roœlinnoœci i odejœæ od wysiewania<br />

selekcjonowanych, wysokoprodukcyjnych mieszanek traw, gdy¿ powoduje to zanik<br />

rzadkich gatunków i zbiorowisk roœlinnych.<br />

Trzeba d¹¿yæ do likwidacji ogródków dzia³kowych w dolinie <strong>Odry</strong>, a szczególnie w jej<br />

miêdzywalu. Powinny je zast¹piæ biotopy zbli¿one do naturalnych, jak np. podmok³e ³¹ki.<br />

Bêdzie to tak¿e korzystne ze wzglêdu na ochronê przeciwpowodziow¹.<br />

5. Melioracje<br />

Szybkiemu przewartoœciowaniu musi ulec stosunek do melioracji w dolinie rzeki <strong>Odry</strong> oraz<br />

ca³ej jej zlewni.<br />

Nale¿y zrezygnowaæ z nowych melioracji odwadniaj¹cych w dolinie, szczególnie<br />

w samym miêdzywalu <strong>Odry</strong>. Powinno siê nawet rozwa¿yæ mo¿liwoœæ ponownego zabagnienia<br />

uprzednio zmeliorowanych terenów, przez zamontowanie na sta³e zastawek oraz<br />

przez zrezygnowanie z konserwowania sieci melioracyjnej. Dla przeciwdzia³ania zarastaniu<br />

przez drzewa i krzewy podmok³ych terenów otwartych, proponuje siê raz w roku koszenie<br />

³¹k, dopiero w drugiej po³owie lipca, aby nie powodowaæ strat w lêgach ptaków.<br />

Podjêcie nowych inwestycji melioracyjnych powinno byæ poprzedzone wykonaniem rzetelnej<br />

waloryzacji przyrodniczej terenów przewidzianych do zmeliorowania i okreœleniem<br />

skutków <strong>ekologiczny</strong>ch jakie poci¹gnie za sob¹ ta inwestycja. Nale¿y ca³kowicie zrezygnowaæ<br />

z budowy nowych systemów melioracyjnych na rzecz odnawiania starych. Zmianie<br />

powinien ulec sposób finansowania prac melioracyjnych: w³aœciciel gruntu powinien<br />

w znacznym stopniu uczestniczyæ w kosztach tych inwestycji, a pañstwo powinno tylko<br />

czêœciowo refundowaæ koszty konserwacji istniej¹cych urz¹dzeñ. Przyczyni siê to do zracjonalizowania<br />

nowych inwestycji oraz zagwarantuje d³u¿sz¹ i w³aœciw¹ eksploatacjê ju¿<br />

wykonanych urz¹dzeñ melioracyjnych. Nale¿y szczególnie zadbaæ o odbudowê zniszczonych<br />

zastawek w systemach melioracyjnych na ³¹kach i w lasach. Wzd³u¿ nie odnawianych<br />

rowów melioracyjnych powinny byæ zachowane szpalery 40-, 50-letnich drzew przynajmniej<br />

po jednej stronie tych rowów. W czasie melioracji (lub prac regulacyjnych) nie<br />

nale¿y zasypywaæ oczek œródpolnych i starorzeczy, wycinaæ zadrzewieñ i zakrzaczeñ œródpolnych<br />

ani likwidowaæ mikrorzeŸby terenu.<br />

Na koñcowych odcinkach systemów melioracyjnych, przed ujœciem do odbiornika<br />

(rzeki) nale¿y budowaæ ma³e zbiorniki wodne – stawy, w których bêdzie przetrzymywana<br />

woda sp³ywaj¹ca z pól systemami melioracyjnymi. Przyczyni siê to do wytr¹cenia siê do<br />

osadów dennych czêœci fosforu, metali ciê¿kich i innych sk³adników nawozów mineralnych<br />

wymytych z pól przez wodê. Czêœæ tych pierwiastków przeniknie do roœlin wodnych<br />

i bêdzie mog³a póŸniej byæ usuniêta razem z nimi. Zgromadzona woda korzystnie bêdzie<br />

zmieniaæ mikroklimat oraz mo¿na j¹ bêdzie wykorzystaæ do nawodnieñ rolniczych w okresach<br />

suszy, dziêki czemu czêœæ sk³adników nawozowych wróci na pola.<br />

190

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!