Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf

Wody Odry i jej dolina jako œrodowisko ¿ycia ptaków
Kostrzyñski Zbiornik Retencyjny [Nowysz i Weso³owski 1972, Fruziñski 1973, Majewski
1983, Jermaczek i in. 1990, Jermaczek i in. 1993 oraz in.].
Badania ptaków leœnych, z zastosowaniem metod iloœciowych przeprowadzono po raz
pierwszy w lasach nadodrzañskich na prze³omie lat 60-tych i 70-tych [Ranoszek 1969,
Tomia³ojæ 1974, Tomia³ojæ, Profus 1977]. Obszerniejsze opracowanie na temat awifauny
miêdzywala Odry na odcinku 125 km od Malczyc do Nowej Soli sporz¹dzono dopiero
w latach 90-tych [Jankowski 1990].
Wraz z rozwojem amatorskiego ruchu obserwacji ptaków oraz powstawaniem w ostatnich
latach oœrodków regionalnych nasza wiedza o awifaunie Polski bardzo siê wzbogaci³a.
Na podstawie literatury oraz informacji nie opublikowanych powsta³y opracowania zbiorcze
[Tomia³ojæ 1972, 1990, Dyrcz i in. 1991, Gromadzki i in. 1994]. Przeprowadzono równie¿
prace inwentaryzacyjne w celu wykrycia terenów wa¿nych dla ptaków w Europie
[Grimmett, Jones 1989]. Publikacje te dostarczaj¹ cennych informacji na temat wystêpowania
wielu gatunków ptaków w Polsce, w tym równie¿ w dolinie Odry.
Du¿y wk³ad w poznanie najciekawszych pod wzglêdem awifaunistycznym miejsc
w dolinie Odry mia³a przeprowadzona w niektórych województwach przyrodnicza inwentaryzacja
gmin oraz waloryzacja projektowanych parków krajobrazowych.
Stan zbadania awifauny rzeki Odry nale¿y jednak uznaæ za niewystarczaj¹cy. Nie
doczeka³y siê ca³oœciowego opracowania takie ciekawe obszary, jak Miêdzyodrze czy starorzecza
Obni¿enia Œcinawskiego i Pradoliny G³ogowskiej. Poza tym brakuje publikacji na
temat awifauny ca³ych odcinków doliny Odry (odcinek pomiêdzy Now¹ Sol¹ a Cigacicami).
Sytuacja ta wymaga szybkiej zmiany ze wzglêdu na wci¹¿ zachodz¹ce negatywne
przekszta³cenia w najbli¿szym otoczeniu tej rzeki.
3. Znaczenie doliny Odry dla ptaków w okresie lêgowym
W dolinach du¿ych rzek, w tym równie¿ Odry mo¿na wymieniæ nastêpuj¹ce g³ówne typy
siedlisk wa¿nych dla ptaków:
• koryto rzeki,
• starorzecza,
• nadrzeczne tereny otwarte,
• lasy nadrzeczne.
Koryto Odry zosta³o silnie przekszta³cone na ca³ej d³ugoœci biegu. Wi¹za³o siê to z przystosowaniem
rzeki do transportu wodnego oraz z przeprowadzeniem prac zwi¹zanych
z ochron¹ przeciwpowodziow¹. W zwi¹zku z tym koryto Odry nie stanowi ju¿ dziœ atrakcyjnego
miejsca dla ptaków lêgowych. Jednak w dolinie rzeki znajduj¹ siê jeszcze obszary
ma³o odbiegaj¹ce od naturalnych, stwarzaj¹ce mo¿liwoœci gniazdowania takich gatunków,
jak: zimorodek (Alcedo atthis), brzegówka (Riparia riparia) czy brodziec piskliwy (Actitis
hypoleucos). S¹ to tereny po³o¿one blisko g³ównego nurtu Odry, w miejscach, gdzie wpadaj¹
jej dop³ywy, np. przy ujœciu Ma³ej Panwi oraz na odcinku O³awy od Siechnicy do
Wroc³awia.
115