Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf

Korytarz ekologiczny doliny Odry
• wid³y Odry i Nysy £u¿yckiej, gdzie znajduj¹ siê liczne tarliska ryb karpiowatych;
• ujœcia i dolne biegi Pliszki i Ilanki, w których s¹ tarliska reofilnych karpiowatych,
a dodatkowo praktycznie a¿ do ich ujœcia do Odry s¹ one zasiedlone przez naturalne
populacje pstr¹ga potokowego;
• dolny bieg Warty od ujœcia do miejscowoœci Witnica, z ró¿nowiekowymi i o ró¿nej
trofii starorzeczami, oraz odcinek Odry od ujœcia Warty do ujœcia Myœli; jest to teren,
na którym znajduj¹ siê idealne warunki do odbycia rozrodu przez praktycznie wszystkie
gatunki z fitofilnej grupy rozrodczej, szczególne znaczenie maj¹ rozlewiska
w wid³ach Odry i Warty dla szczupaka i suma;
• rozlewiska „Miêdzyodrza”, które dziêki du¿emu zró¿nicowaniu siedliskowemu s¹
zamieszka³e przez zespó³ ryb charakterystyczny dla nie przekszta³conych, naturalnych
rzek nizinnych.
7. Mo¿liwoœci ochrony ichtiofauny Odry
Jeszcze do niedawna wœród g³ównych przyczyn zagro¿enia naszej rzecznej ichtiofauny na
pierwszym miejscu wymieniano zanieczyszczenie wód. Zmniejszenie iloœci wprowadzanych
do rzek zanieczyszczeñ i zahamowanie tempa degradacji wód spowodowa³o, ¿e na
pierwszy plan wysunê³y siê przekszta³cenie koryt rzecznych na skutek zabudowy hydrotechnicznej
i melioracje oraz zwi¹zane z nimi prostowanie koryt rzecznych i przystosowywanie
ich do szybkiego odprowadzenia wody. Takie zabiegi powoduj¹ ujednolicenie œrodowisk.
Ogranicza to wielu gatunkom ryb mo¿liwoœci rozrodu, zmniejsza powierzchniê ich
¿erowisk oraz liczbê kryjówek, nara¿aj¹c tym samym ryby na zwiêkszon¹ presjê ryback¹
i k³usownicz¹.
Do utrzymania obecnej ró¿norodnoœci gatunkowej ichtiofauny rzecznej niezbêdne s¹
zabiegi czynnie wspieraj¹ce zagro¿one gatunki przez:
• wspomaganie ich naturalnego rozrodu (hodowla ró¿nowiekowego narybku w oœrodkach
zarybieniowych, objêcie ochron¹ w okresie rozmna¿ania naturalnych tarlisk ryb,
stwarzanie nowych tarlisk i miejsc odchowu narybku przez ³¹czenie starorzeczy i ³ach
z g³ównym korytem, wykonywanie „sztucznych starorzeczy” (nie regulowanie ma³ych
dop³ywów),
• preferowanie gatunków o zmniejszaj¹cej siê liczebnoœci (sum, szczupak) przez wyd³u¿enie
okresów ochronnych i zwiêkszanie wymiarów ochronnych,
• w koniecznych przypadkach stosowanie umiarkowanej regulacji, umo¿liwiaj¹cej zachowanie
ró¿norodnych biotopów i urozmaicanie struktury œrodowiska przez budowê
sztucznych raf i tworzenie zastoisk z zamulonym dnem jak to pokazano na rysunku 16
[Backiel 1993].
Podstawowe znaczenie dla utrzymania rybostanu rzeki ma jednak zmniejszenie iloœci
odprowadzanych do niej zanieczyszczeñ. Przy utrzymaniu dotychczasowej tendencji do
poprawy jakoœci wód i jednoczesnym spe³nieniu podanych wy¿ej zaleceñ jest mo¿liwe nie
tylko utrzymanie obecnego stanu ichtiofauny, ale tak¿e poprawa jej struktury, polegaj¹ca na
zwiêkszeniu udzia³u w niej gatunków cennych.
104