Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf

Korytarz ekologiczny doliny Odry
z nich jest ograniczone do miejsca wsiedleñ (z regu³y w dop³ywy, a nie do Odry) lub ich
rozprzestrzenianie jest niewielkie (g³owacica Hucho hucho). Niektóre zosta³y zawleczone
przypadkowo, ze sprowadzanym z Wêgier narybkiem karpi (np. czebaczek amurski Pseudorasbora
parva czy bass s³oneczny Lepomis gibbosus) i z biegiem Odry zawêdrowa³y a¿
do jej dolnego odcinka (rys. 14).
Istnieje teoretyczna mo¿liwoœæ przemieszczania siê ryb pomiêdzy dorzeczami Odry
i Wis³y oraz £aby kana³ami ³¹cz¹cymi ich dorzecza (Gliwickim, Bydgoskim i Odra –
Sprewa). Brak jednak¿e danych, które by to potwierdza³y. Zebranie dowodów potwierdzaj¹cych
takie migracje by³y mo¿liwe jedynie przez znakowanie ryb. Na odcinkach rzek
kontaktuj¹cych siê z kana³ami nie ma gatunków wystêpuj¹cych tylko w jednej z rzek. Jedynym
wyj¹tkiem by³ do niedawna ¿yj¹cy w dorzeczu Wis³y kie³b bia³op³etwy (Gobio albipinnatus),
którego jedno stanowisko znano w œrodkowej Wiœle. Znalezienie go w systemie
rzecznym Warty i Odry w roku 1994 [B³achuta i in.] potwierdzi³o mo¿liwoœæ migracji choæ
nie udowodni³o jej ostatecznie. Niewykluczone te¿, ¿e pewna czêœæ pospolitych gatunków
(leszcz, p³oæ, kr¹p i in.) przemieszcza siê miêdzy dorzeczami. Istnieje te¿ spore prawdopodobieñstwo
migracji s³odkowodnych gatunków ryb (okoñ, sandacz, p³oæ, leszcz i in.)
wzd³u¿ wybrze¿a Ba³tyku, którego wys³odzone wody nie stanowi¹ zasadniczo przeszkody
do ich wystêpowania.
3. Znaczenie starorzeczy w utrzymaniu bogactwa gatunkowego
ichtiofauny Odry
Bogactwo ryb w dolnym biegu Odry (w krainie leszcza) zwi¹zane jest przede wszystkim
z obecnoœci¹ na tym odcinku licznych starorzeczy. Starorzecza te s¹ zró¿nicowane, maj¹
stoj¹c¹ i znacznie czystsz¹ ni¿ w Odrze wodê, bogat¹ roœlinnoœæ wodn¹ i wy¿sz¹ temperaturê
wody w okresie letnim, co stwarza korzystne warunki egzystencji gatunkom preferuj¹cym
wody stoj¹ce lub wolno p³yn¹ce (wzdrêga, karaœ, lin, jaŸ, okoñ, jazgarz, szczupak,
sum, sumik kar³owaty, karp). Ekologiczne znaczenie starorzeczy podkreœla szczególnie
fakt, i¿ stanowi¹ one doskona³e tarliska dla ryb filofilnych (rys. 15). Narybek tych ryb, znacznie
mniej odporny na zanieczyszczenia ni¿ osobniki doros³e, nie prze¿y³by bezpoœrednio
po wylêgu, kiedy jego wymagania œrodowiskowe s¹ najwy¿sze wielu letnich ni¿ówek, podczas
których czystoœæ wody ulega znacznemu pogorszeniu. Szczególne znaczenie jako miejsca
rozrodu maj¹ starorzecza po³¹czone z rzek¹ stale lub przynajmniej w okresach wiosennego
przyboru wody. Tylko w takie starorzecza ryby mog¹ wstêpowaæ na tar³o co roku –
podroœniêty narybek bezpiecznie mo¿e przenieœæ siê do rzeki przed krytycznym obni¿eniem
siê poziomu wody.
Niezwykle cenne s¹ tak¿e g³êbsze starorzecza, stanowi¹ce zimowiska wielu gatunków
ryb lub daj¹ce im czasowe schronienie w okresach pogarszania siê czystoœci wody w rzece.
4. Zmiany w ichtiofaunie Odry
Wiœniewolski [1987] na podstawie rocznych statystyk od³owów ryb przedstawi³ zmiany
w strukturze po³owów w dolnej Odrze i Warcie. Rybacy ze spó³dzielni w Gryfinie od³awiali
w latach 1952-1978 g³ównie leszcze, raki i certy. Certy od 1974 roku przesta³y byæ ³owione,
100