Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf
Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf
Szata roœlinna Odry i jej doliny zachowany, zagra¿a mu w pewnym stopniu neofityzacja – zarastanie przez robiniê akacjow¹ (Robinia pseudoacacia). Gatunek charakterystyczny zespo³u, d¹b omszony (Quercus pubescens), tworzy mieszañce z dêbem bezszypu³kowym (Quercus petraea), w zwi¹zku z czym nie wystêpuje ju¿ w tej chwili w czystej formie. Zespó³ ten jest najwiêksz¹ osobliwoœci¹ botaniczn¹ doliny Odry. Pozosta³e zespo³y leœne i zaroœlowe to m.in. Salici-Franguletum, Salicetum triandro-viminalis, Salicetum pentandro-cinereae (fot. 7), Myrico-Salicetum auritae, Betuletum pubescentis, Circaeo-Alnetum (fot. 12), Vaccinio uliginosi-Pinetum oraz niewielkie fragmenty zespo³ów leœnych nie zwi¹zanych bezpoœrednio z dolin¹ rzeki. S¹ one albo uwarunkowane lokalnym siedliskiem (np. wydma w obrêbie doliny) albo powsta³y sztucznie, w wyniku gospodarki cz³owieka. S¹ to przede wszystkim fragmenty œwietlistych d¹brów (Potentillo albae-Quercetum) oraz buczyn (zwi¹zek Fagion). Lasy takie zwiêkszaj¹ ró¿norodnoœæ przyrody i s¹ czêsto siedliskiem interesuj¹cych gatunków roœlin i zwierz¹t, zas³uguj¹ wiêc na ochronê, mimo ¿e czêsto s¹ pochodzenia antropogenicznego. W kompleksie lasów ko³o O³awy wystêpuje oko³o 20-hektarowy fragment ¿yznej buczyny ni¿owej (Melico-Fagetum) z interesuj¹c¹ flor¹. Jest on chroniony w rezerwacie leœnym Leœna Woda [Krawiecowa, Kuczyñska 1968]. D¹browa ciep³olubna w postaci kilkuarowego p³atu podawana jest z miêdzywala Odry miêdzy Chobieni¹ a Wilkowem G³ogowskim [Weretelnik i in. 1990]. Na obrze¿ach doliny Odry wystêpuj¹ bory sosnowe i œwierkowe, najczêœciej o charakterze sztucznych monokultur, czêœciowo nale¿¹ce do zwi¹zku Dicrano-Pinion. Zbiorowiska segetalne Zbiorowiska chwastów polnych nie s¹ bezpoœrednio zwi¹zane z dolin¹ Odry, wiele z nich jest jednak zbiorowiskami zastêpczymi w stosunku do okreœlonych zespo³ów leœnych. Wymieniono te z nich, które wystêpuj¹ w dolinie Odry na siedliskach lasów z ni¹ zwi¹zanych [Anio³-Kwiatkowska 1990]: • Arnoserido-Scleranthetum, zespó³ wystêpuj¹cy w dolinie Odry w dwóch podzespo³ach: A.-S. typicum i A.-S. teesdaletosum na siedliskach borów œwie¿ych i mieszanych; • Digitarietum ischaemi, zespó³ wystêpuje w dolinie Odry doœæ rzadko, na siedliskach borów œwie¿ych i mieszanych; • Vicietum tetraspermae, jeden z najpospolitszych zespo³ów, wystêpuj¹cy w dolinie Odry w trzech podzespo³ach: V.t. typicum i V.t. sperguletosum, na siedliskach gr¹dów ubogich, oraz V.t. lathyretosum, na siedliskach gr¹dów ¿yznych; • Papaveretum argemones, wystêpuj¹cy na siedlisku acidofilnej d¹browy; • Echinochloo-Setarietum, pospolity zespó³ chwastów upraw okopowych, wystêpuj¹cy w dolinie Odry w dwóch podzespo³ach: E.-S. typicum, na siedliskach gr¹dów ¿yznych, oraz E.-S. digitarietosum, na siedliskach d¹brów acidofilnych; • Lathyro-Melandrietum, rzadki, kalcyfilny zespó³, wystêpuj¹cy na siedliskach ³êgów wi¹zowo-jesionowych; • Aphano-Matricarietum, pospolity zespó³ wystêpuj¹cy w dwóch podzespo³ach: A.-M. typicum i A.-M. lathyretosum, na siedliskach ¿yznych gr¹dów; 95
Korytarz ekologiczny doliny Odry • Lamio-Veronicetum politae, doœæ rzadki zespó³ wystêpuj¹cy na siedliskach ¿yznych gr¹dów; • Oxalido-Chenopodietum polyspermi, bardzo rzadki zespó³, wystêpuj¹cy tylko na aluwiach w Obni¿eniu Œcinawskim, byæ mo¿e na siedliskach ³êgu wierzbowo-topolowego. 5. Najwa¿niejsze dla roœlin korytarze ekologiczne w obrêbie doliny Odry Dolina Odry, jak wspomniano w czêœci wstêpnej, stanowi pewn¹ ca³oœæ, bêd¹c¹ korytarzem ekologicznym o specyficznych warunkach – przebiegaj¹cym przez ca³¹ Polskê zachodni¹ z po³udnia na pó³noc. Poszczególne odcinki doliny Odry ze wzglêdu na swoj¹ specyfikê stanowi¹ odrêbne korytarze, wchodz¹ce w sk³ad korytarza g³ównego. Maj¹ one istotne znaczenie ze wzglêdu na rozprzestrzenianie siê ró¿nych grup ekologicznych roœlin oraz po³¹czenie z korytarzami innych rzek, bêd¹cych dop³ywami Odry. Do najwa¿niejszych dla roœlin korytarzy ekologicznych w dolinie Odry nale¿¹: 1. Brzegi Zalewu Szczeciñskiego – teren wystêpowania unikalnych na skalê Polski zespo- ³ów halofilnych i szuwarów pó³halofilnych oraz atlantyckich odmian zespo³ów leœnych. Niektóre gatunki solniskowe maj¹ tu jedyne w Polsce stanowiska. 2. Miêdzyodrze – teren bardzo cenny ze wzglêdu na du¿y stopieñ naturalnoœci zbiorowisk roœlinnych, zw³aszcza szuwarów, wilgotnych turzycowisk i lasów. Krawêdzie doliny s¹ miejscem wystêpowania zbiorowisk kserotermicznych i szlakiem wêdrówki gatunków, które wchodz¹ w ich sk³ad. 3. Kotlina Freienwalde – czêœæ Pradoliny Toruñsko-Eberswaldzkiej, która jest bardzo wa¿nym szlakiem migracji gatunków kserotermicznych. Teren wystêpowania unikatowych zbiorowisk ciep³olubnych oraz reliktowych stanowisk niektórych gatunków roœlin. Jest to fragment wiêkszego korytarza przebiegaj¹cego równole¿nikowo przez ca³¹ centraln¹ Europê. Jego przed³u¿eniem w kierunku wschodnim jest dolina Warty. 4. Obni¿enie Œcinawskie – teren wystêpowania najlepiej zachowanych lasów higrofilnych, przede wszystkim ³êgów oraz starorzeczy. W starorzeczach oraz lasach wystêpuj¹ bardzo rzadkie gatunki roœlin, w tym roœliny zwi¹zane œciœle z dolin¹ Odry, a tak¿e wiele gatunków gin¹cych i chronionych. Korytarz doliny Odry ³¹czy siê na granicy tego odcinka z dolin¹ Baryczy przebiegaj¹c¹ w kierunku wschód-zachód. 5. Kotlina Raciborska – teren bardzo zniszczony, lecz istotny ze wzglêdu na rozprzestrzenianie siê w kierunku pó³nocnym gatunków roœlin górskich oraz maj¹cych centra wystêpowania na po³udnie od Polski. Wystêpuj¹ tu tak¿e starorzecza i stawy z cenn¹ roœlinnoœci¹. Teren ten nie jest wystarczaj¹co poznany i wymaga pilnych badañ. Konieczna jest renaturyzacja tego odcinka przez odbudowê zniszczonych zbiorowisk leœnych. 96
- Page 54 and 55: Zasoby wodne dorzecza Odry i stopie
- Page 56 and 57: Tabela 4. Obci¹¿enie wód powierz
- Page 58 and 59: Zasoby wodne dorzecza Odry i stopie
- Page 60 and 61: Zasoby wodne dorzecza Odry i stopie
- Page 62 and 63: Rysunek 7. Klasyfikacja jakoœci w
- Page 64 and 65: Rysunek 8. Klasyfikacja jakoœci w
- Page 66 and 67: Zasoby wodne dorzecza Odry i stopie
- Page 68 and 69: Rysunek 11. Klasyfikacja jakoœci w
- Page 70 and 71: Zasoby wodne dorzecza Odry i stopie
- Page 72 and 73: Istniej¹ca i projektowana zabudowa
- Page 74 and 75: Istniej¹ca i projektowana zabudowa
- Page 76 and 77: Istniej¹ca i projektowana zabudowa
- Page 78 and 79: Istniej¹ca i projektowana zabudowa
- Page 80 and 81: Istniej¹ca i projektowana zabudowa
- Page 82 and 83: Fot. 11. Ró¿ne typy starorzeczy w
- Page 84 and 85: Fot. 16. Zarastaj¹ce starorzecza O
- Page 86 and 87: Szata roœlinna Odry i jej doliny D
- Page 88 and 89: Szata roœlinna Odry i jej doliny
- Page 90 and 91: Szata roœlinna Odry i jej doliny r
- Page 92 and 93: Szata roœlinna Odry i jej doliny n
- Page 94 and 95: Szata roœlinna Odry i jej doliny 1
- Page 96 and 97: Szata roœlinna Odry i jej doliny 1
- Page 98 and 99: Szata roœlinna Odry i jej doliny Z
- Page 100 and 101: Szata roœlinna Odry i jej doliny d
- Page 102 and 103: Szata roœlinna Odry i jej doliny w
- Page 106 and 107: VII. Odra jako korytarz ekologiczny
- Page 108 and 109: Odra jako korytarz ekologiczny - an
- Page 110 and 111: Odra jako korytarz ekologiczny - an
- Page 112 and 113: Odra jako korytarz ekologiczny - an
- Page 114 and 115: Fot. 19. £êg wierzbowo topolowy W
- Page 116 and 117: Fot. 23. Stadia przejœciowe miêdz
- Page 118 and 119: Odra jako korytarz ekologiczny - an
- Page 120 and 121: Odra jako korytarz ekologiczny - an
- Page 122 and 123: Odra jako korytarz ekologiczny - an
- Page 124 and 125: Odra jako korytarz ekologiczny - an
- Page 126 and 127: Wody Odry i jej dolina jako œrodow
- Page 128 and 129: Wody Odry i jej dolina jako œrodow
- Page 130 and 131: Wody Odry i jej dolina jako œrodow
- Page 132 and 133: Wody Odry i jej dolina jako œrodow
- Page 134 and 135: Wody Odry i jej dolina jako œrodow
- Page 136 and 137: Wody Odry i jej dolina jako œrodow
- Page 138 and 139: Wody Odry i jej dolina jako œrodow
- Page 140 and 141: Wody Odry i jej dolina jako œrodow
- Page 142 and 143: Wody Odry i jej dolina jako œrodow
- Page 144 and 145: Fot. 25. Gr¹dy niskie w dolinie Od
- Page 146 and 147: Fot. 29. Remiz (Remiz pendulinus) j
- Page 148 and 149: Wody Odry i jej dolina jako œrodow
- Page 150 and 151: Wody Odry i jej dolina jako œrodow
- Page 152 and 153: Wody Odry i jej dolina jako œrodow
<strong>Korytarz</strong> <strong>ekologiczny</strong> <strong>doliny</strong> <strong>Odry</strong><br />
• Lamio-Veronicetum politae, doœæ rzadki zespó³ wystêpuj¹cy na siedliskach ¿yznych<br />
gr¹dów;<br />
• Oxalido-Chenopodietum polyspermi, bardzo rzadki zespó³, wystêpuj¹cy tylko na aluwiach<br />
w Obni¿eniu Œcinawskim, byæ mo¿e na siedliskach ³êgu wierzbowo-topolowego.<br />
5. Najwa¿niejsze dla roœlin korytarze ekologiczne w obrêbie<br />
<strong>doliny</strong> <strong>Odry</strong><br />
Dolina <strong>Odry</strong>, jak wspomniano w czêœci wstêpnej, stanowi pewn¹ ca³oœæ, bêd¹c¹ korytarzem<br />
<strong>ekologiczny</strong>m o specyficznych warunkach – przebiegaj¹cym przez ca³¹ Polskê zachodni¹<br />
z po³udnia na pó³noc. Poszczególne odcinki <strong>doliny</strong> <strong>Odry</strong> ze wzglêdu na swoj¹ specyfikê stanowi¹<br />
odrêbne korytarze, wchodz¹ce w sk³ad korytarza g³ównego. Maj¹ one istotne znaczenie<br />
ze wzglêdu na rozprzestrzenianie siê ró¿nych grup <strong>ekologiczny</strong>ch roœlin oraz po³¹czenie<br />
z korytarzami innych rzek, bêd¹cych dop³ywami <strong>Odry</strong>.<br />
Do najwa¿niejszych dla roœlin korytarzy <strong>ekologiczny</strong>ch w dolinie <strong>Odry</strong> nale¿¹:<br />
1. Brzegi Zalewu Szczeciñskiego – teren wystêpowania unikalnych na skalê Polski zespo-<br />
³ów halofilnych i szuwarów pó³halofilnych oraz atlantyckich odmian zespo³ów leœnych.<br />
Niektóre gatunki solniskowe maj¹ tu jedyne w Polsce stanowiska.<br />
2. Miêdzyodrze – teren bardzo cenny ze wzglêdu na du¿y stopieñ naturalnoœci zbiorowisk<br />
roœlinnych, zw³aszcza szuwarów, wilgotnych turzycowisk i lasów. Krawêdzie <strong>doliny</strong><br />
s¹ miejscem wystêpowania zbiorowisk kserotermicznych i szlakiem wêdrówki gatunków,<br />
które wchodz¹ w ich sk³ad.<br />
3. Kotlina Freienwalde – czêœæ Pra<strong>doliny</strong> Toruñsko-Eberswaldzkiej, która jest bardzo<br />
wa¿nym szlakiem migracji gatunków kserotermicznych. Teren wystêpowania unikatowych<br />
zbiorowisk ciep³olubnych oraz reliktowych stanowisk niektórych gatunków roœlin. Jest to<br />
fragment wiêkszego korytarza przebiegaj¹cego równole¿nikowo przez ca³¹ centraln¹ Europê.<br />
Jego przed³u¿eniem w kierunku wschodnim jest dolina Warty.<br />
4. Obni¿enie Œcinawskie – teren wystêpowania najlepiej zachowanych lasów higrofilnych,<br />
przede wszystkim ³êgów oraz starorzeczy. W starorzeczach oraz lasach wystêpuj¹<br />
bardzo rzadkie gatunki roœlin, w tym roœliny zwi¹zane œciœle z dolin¹ <strong>Odry</strong>, a tak¿e wiele<br />
gatunków gin¹cych i chronionych. <strong>Korytarz</strong> <strong>doliny</strong> <strong>Odry</strong> ³¹czy siê na granicy tego odcinka<br />
z dolin¹ Baryczy przebiegaj¹c¹ w kierunku wschód-zachód.<br />
5. Kotlina Raciborska – teren bardzo zniszczony, lecz istotny ze wzglêdu na rozprzestrzenianie<br />
siê w kierunku pó³nocnym gatunków roœlin górskich oraz maj¹cych centra<br />
wystêpowania na po³udnie od Polski. Wystêpuj¹ tu tak¿e starorzecza i stawy z cenn¹ roœlinnoœci¹.<br />
Teren ten nie jest wystarczaj¹co poznany i wymaga pilnych badañ. Konieczna jest<br />
renaturyzacja tego odcinka przez odbudowê zniszczonych zbiorowisk leœnych.<br />
96