Korytarz ekologiczny doliny Odry pdf

Korytarz ekologiczny doliny Odry
regulacje rzek powoduj¹ bardzo szybkie zanikanie jego stanowisk. Przyczynia siê do tego
tak¿e wycinanie drzew na miêdzywalu. Jest to najbardziej zagro¿ony zespó³ leœny w dolinie
Odry. Jego ostatnie enklawy powinny byæ objête ochron¹.
Ficario-Ulmetum – ³êg wi¹zowo-jesionowy. Zespó³ ten wystêpuje na naj¿yŸniejszych
glebach w dolinach rzecznych, w strefie epizodycznych zalewów, dalej od koryta rzeki ni¿
³êg wierzbowy, ale równie¿ w strefie obwa³owañ (fot. 21-24). W dolinie Odry zespó³ wystêpuje
potencjalnie na ca³ej jej d³ugoœci, jednak regulacja rzeki oraz wykorzystywanie ¿yznych
gleb pod uprawy spowodowa³o, ¿e dobrze zachowane ³êgi s¹ obecnie rzadkoœci¹.
W Kotlinie Raciborskiej w rezerwacie £ê¿czak wystêpuje zbiorowisko zaklasyfikowane do
zwi¹zku Alno-Padion [Krawiecowa, Kuczyñska 1964], bêd¹ce II faz¹ degeneracyjn¹ omawianego
zespo³u. Z Pradoliny Wroc³awskiej dobrze zachowany zespó³ podawany jest
z okolic O³awy [Kuczyñska 1965], Urazu i G³oski [Drozdowska, Macicka 1994] oraz
z rejonu miêdzy Malczycami a Lubi¹¿em [Macicka, Wilczyñska 1991]. W Obni¿eniu
Œcinawskim ³êg wi¹zowo-jesionowy zwi¹zany jest œciœle z Odr¹ i zajmuje bardzo ¿yzne siedliska
w kompleksie z gr¹dem niskim [Macicka, Wilczyñska 1988].
Galio-Carpinetum – gr¹d zachodnioeuropejski. Zespó³ ten wystêpuje potencjalnie na
wiêkszoœci obszaru Polski zachodniej, w dwóch g³ównych wariantach – gr¹du niskiego
wystêpuj¹cego na œwie¿ych glebach eutroficznych (fot. 25-27), zwi¹zanego czêsto z dolinami
rzek, oraz gr¹du wysokiego – suchego, mezotroficznego, nie zwi¹zanego z wysokim
poziomem wód gruntowych (fot. 28). W dolinach rzek gr¹dy niskie wystêpuj¹ najczêœciej
poza stref¹ zalewów i obwa³owaniem. Ich siedliska zajmowane s¹ bardzo czêsto pod
uprawy polowe. Najpospolitsze s¹ w œrodkowym biegu Odry. Na terenie Kotliny Raciborskiej
gr¹dy zajmowa³y du¿e powierzchnie [Matuszkiewicz 1967], obecnie w zwi¹zku
z odlesieniem tych terenów ich siedliska zajête s¹ pod uprawy. W Pradolinie Wroc³awskiej
gr¹d niski wystêpuje w trzech podzespo³ach: G.-C. typicum, G.-C. stachyetosum, G.-C.
corydaletosum, najliczniej w okolicy O³awy [Kuczyñska 1965]. W Obni¿eniu Œcinawskim,
g³ównie w podzespole G.-C. stachyetosum wystêpuje na œrodkowej terasie Odry [Macicka,
Wilczyñska 1988]. Podawany jest równie¿ z Doliny Œrodkowej Odry, z okolic Zielonej
Góry [Ratyñska 1983], gdzie jest silnie zdegenerowany (III faza). Nastêpuje tu silna pinetyzacja
i neofityzacja – wnika g³ównie œnieguliczka bia³a (Symphoricarpos albus). Gr¹dy
w dolinie Odry s¹ lepiej zachowane ni¿ ³êgi, jest to obecnie najszerzej rozpowszechnione
zbiorowisko leœne. Zagra¿a im g³ównie b³êdna gospodarka leœna (sadzenie sosny) oraz
obni¿enie poziomu wód gruntowych.
Peryclimeno-Quercetum – acidofilna d¹browa. Zespó³ ten wystêpuje w Polsce w pasie
nadmorskim. Jego wilgotna odmiana wystêpuje nad Zalewem Szczeciñskim w okolicy Stepnicy
[Celiñski i in. 1965] (opisywana równie¿ jako Pino-Betuletum i Betulo-Quercetum
roboris). Charakterystyczne jest obfite wystêpowanie atlantyckich gatunków: wiciokrzewu
pomorskiego (Lonicera peryclimenum), woskownicy europejskiej (Myrica gale) i d³ugosza
królewskiego (Osmunda regalis). Zespó³ w Polsce bardzo rzadki.
Lithospermo-Quercetum subboreale – ciep³olubna d¹browa. Zespó³ ten ma w Polsce
jedyne reliktowe stanowisko w Bielinku, uwarunkowane specyficznymi warunkami mikroklimatycznymi
krawêdzi doliny Odry. Gatunki charakyterystyczne zespo³u – d¹b omszony
(Quercus pubescens) i nawrot czerwonob³êkitny (Lithospermum purpureocaeruleum) –
maj¹ tutaj swoje jedyne stanowiska w Polsce [Celiñski, Filipek 1957]. Zespó³ jest dobrze
94