Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli Kitabxanası
Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli Kitabxanası
Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli Kitabxanası
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Kapitalizm</strong> <strong>Kapitalizm</strong>ə Bənzəməz<br />
lərdə dünya ölkələri arasında birbaşa xarici investisiyaların<br />
cəlb edilməsi performansı üzrə indeks sıralamasında 3‐cü yerdədir.<br />
101<br />
Böyük neft və qaz layihələrinin həyata keçirilməsi sayəsində<br />
Azərbaycanda ÜDM‐nin bir neçə ilə ikiqat artacağı proqnozlaşdırılır.<br />
Kapital/məhsul əmsalının təqribən 4,6 olması isə<br />
iqtisadiyyata kapital qoyuluşlarının bunun təqribən beş qatı<br />
qədər artacağını göstərir. İldən‐ilə ölkənin, xüsusilə neft sektoruna<br />
investisiyaların artan xətt üzrə inkişafı belə deməyə əsas<br />
verir ki, xarici şirkətlər Azərbaycanda “devrim” yerinə “evrim”,<br />
yəni, inqilab yerinə təkamül formulunu müdafiə edirlər.<br />
Yüz ildən artıqdır ki, neft, Azərbaycan xalqının (Cənubu<br />
Azərbaycanı da nəzərdə tuturam) taleyini müəyyənləşdirən<br />
mühüm amil kimi çıxış edir. Bu amili düzgün qiymətləndirə<br />
bilməyən heç bir siyasi qüvvə uğur qazana bilməyib.<br />
V.İ.Lenin 1918‐ci il iyunun 30‐da İ.V.Stalinə yazırdı ki, almanlar...<br />
“Söz verirlər ki, türkləri Bakıya qoymasınlar, özləri<br />
də neft istəyirlər... Bakını əldə saxlamaq üçün indi ən ciddi imkanlar<br />
vardır. Neftin bir qismini, əlbəttə, verərik”.<br />
İ.V.Stalin M.C.Bağırov vasitəsilə Cənubi Azərbaycandakı<br />
vəziyyəti öyrənir və Seyid Cəfər Pişəvərinin liderliyindəki hərəkatı<br />
dəstəkləyirdi. 1945‐ci ildə Pişəvəri ilə Bağırovun bu məsələlərlə<br />
bağlı Sovet Azərbaycanında görüşü də olmuşdu. Lakin<br />
1946‐cı ildə İran hökumətinə başçılıq edən Qəbavülmüş‐<br />
Səltənə Sovet hökumətinin “birtərəfliliyini” əldə etmək üçün<br />
Moskvaya gedərək Stalinlə görüşdü. Danışıqlar nəticəsində<br />
Sovet hökumətinin Şimali İranda, o cümlədən Cənubi Azərbaycanda<br />
çoxdan arzuladığı neft axtarışı və çıxarılması konsessiyası<br />
haqqında müqavilə hazırlandı. Müqavilə 1946‐cı il<br />
aprelin 4‐də Tehranda imzalandı. Mayın 8‐də isə Stalin Pişəvə‐<br />
101 World Investment Report 2004, United Nations Conference on Trade and<br />
Development, səh.13., http://www.unctad.org/en/docs/wir2004_en.pdf.<br />
‐ 93 ‐