Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli KitabxanasÄ±

More documents

Recommendations

Info

<strong>Kapitalizm</strong> <strong>Kapitalizm</strong>ə Bənzəməz yəsini düşürmək lazımdır. “Neqativ faiz” səviyyəsinin hakim olduğu sistemə dövlətdən başqa heç kim öz vəsaitlərini yönəltməz Bəs onda İpoteka Fondu necə inkişaf edəcək Heç bir qurum mütəmadi zərəri maliyyələşdirərək yaşaya bilməz. İpotekalı mənzil maliyyələşdirmə sistemində məgər dövlətin vəzifəsi zərəri maliyyələşdirməkdən ibarətdir Dövlətin vəzifəsi elə bir şərait yaratmaqdır ki, aylıq rəsmi gəlirləri az olan vətəndaşlar da bu sistemdən istifadə edə bilsinlər. Ona görə də, ipoteka kreditinin faizindən daha çox müddəti əhəmiyyət daşıyır. Dövlət “neqativ faiz” tətbiq etməkdənsə, kredit müddətlərinin uzadılmasına nail olsa, aylıq ödəniş məbləğləri düşəcəyindən cəmiyyətin daha geniş təbəqəsi bundan istifadə edə bilər. Digər tərəfdən, mövcud şərtlər ipotekadan daha çox kommersiya üçün sərfəlidir. Məsələn, Türkiyədə aparılan bir araşdırmanın nəticələri göstərir ki, ipoteka kreditinin faiz dərəcələri aşağı olduğundan bu kreditdən faydalanmaq istəyən bir çox şəxs öz aralarında “şərti” olaraq mənzil alqı‐satqı sövdələşməsi imzalasalar da, əslində alınan kredit tamam başqa təyinatlar üzrə istifadə edilir. Bu Azərbaycanda da istisna edilmir. Amma bunun ölkədəki “mənzilsizlik problemi”nə faydası nə olacaq Ayrıca, “İpoteka Haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 58‐ci maddəsində tikilməkdə olan yaşayış evlərinin və mənzillərin ipotekası nəzərdə tutulsa da, mövcud şərtlərdə bu nəzərə alınmayıb. 232 Sonda qeyd edək ki, kreditləri 20‐30 il müddətinə verməkdən də çəkinməyə dəyməz. ABŞ‐da 1968‐ci ildən bu yana 63 milyon nəfəri Mortgage sistemi vasitəsi ilə ev sahibi edən “Fannie Mae” şirkətinin məlumatlarına görə, ev almaq istəyənlər əvvəlcə 20 illiyə kredit götürsə də, daha sonradan borclarını erkən ödəməyə çalışırlar. Nəticədə ortalama müddət 7‐8 232 “İpoteka Haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu, op. cit. ‐ 205 ‐
İlkin Sabiroğlu ilə düşür. Bir sözlə bizdə ipoteka sisteminin fayda verməsi üçün hələ çox işlər görülməlidir. İpoteka sisteminin inkişafı isə ölkədə evsizlik probleminin köklü sürətdə həlli ilə yanaşı qiymətli kağızlar bazarının da inkişafına şərait yarada bilər. Ölkədə qiymətli kağızlar bazarı çox zəif inkişaf etdiyindən bu sahəyə də investisiya cəlbində problemlər yaşanır. Göstəricilərə baxsaq, 2005‐ci ildə ümumi həcmi 225,7 milyon AZN olan 108 səhm buraxılışı, həmçinin 128 milyon AZN həcmində 24 dövlət qısamüddətli istiqraz buraxılışı həyata keçirilib. AMB‐nin notları ilə REPO əməliyyatlarının sayı nisbətən artıb və 227 milyon AZN həcmində 208 REPO əqdi bağlanıb. Bundan başqa, hesabat ilində veksel bazarı da nisbətən inkişaf edib ‐ ümumi həcmi 40 milyon AZN olan 73 veksel buraxılıb. Qiymətli kağızlarla bağlı alqı‐satqı əqdlərinin sayı 2005‐də 7257, ümumi həcmi isə 50 milyon AZN olub. Bakı Fond Birjasında (BFB) əqdlərin bağlanmasında da canlanma hiss olunur, birjanın səhmlərlə ticarət dövriyyəsi təqribən 6 dəfə artaraq 5 milyon dollara çatıb. BFB‐da 1081 əqd bağlandığı halda, birjadankənar bazarda da artım müşahidə olunub və əqdlərin sayı 6348 təşkil edib. Müqayisə üçün bildirək ki, 2000‐ci ildə cəmi 612 əqd bağlandığı halda, ötən 5 il ərzində bu göstərici 8 dəfəlik artım təşkil edir. 233 Bütün bu müsbət tendensiyaya baxmayaraq qiymətli kağızlar bazarının həcmi çox kiçikdir. Xüsusilə “korporativ istiqrazlar bazarında keçən 2005‐ci ildə artım olmayıb, əksinə, azalma müşahidə olunub ‐ cəmi 3 istiqraz buraxılışı qeydiyyatdan keçib. Halbuki 2004‐cü ildə korporativ istiqraz buraxılışlarının sayı 14‐ə bərabər olub”. 234 233 “QKDK sədri Gündüz Məmmədov: “Gələcəkdə çoxu əlverişli tədavül vasitəsinə çevriləcək ipoteka kağızlarından faydalanacaq””, APA, 1 mart 2006, http://www.apa.az/news.phpid=18642, (01.03.2006). 234 Ibid. ‐ 206 ‐
Page 2 and 3:
KAPİTALİZM KAPİTALİZMƏ BƏNZƏ
Page 4 and 5:
Bu kitab elm dəryasında mənə yo
Page 6 and 7:
Kapitalizm Kapitalizmə Bənzəməz
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Real ÜDM/XMM 60 (1990‐2005) (Gö
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157: Kapitalizm Kapitalizmə Bənzəməz
show all

Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli KitabxanasÄ±

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli KitabxanasÄ±