Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli Kitabxanası
Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli Kitabxanası
Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli Kitabxanası
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İlkin Sabiroğlu<br />
xidmət ixracının dünya üzrə faizlə nisbəti və nəhayət, birbaşa<br />
xarici investisiya ehtiyatlarının dünya üzrə faizlə nisbəti.<br />
Təbii ki, xarici investisiya çəkə bilmək üçün ölkədə əlverişli<br />
investisiya iqlimi də formalaşmış olmalıdır. Bu isə ilk əvvəl<br />
ölkədə iqtisadi sərbəstliklərin təmin edilməsindən keçir. Yeri<br />
gəlmişkən, “iqtisadi sərbəstliklər” mücərrəd anlayış deyil. Artıq<br />
iqtisadi sərbəstlik deyiləndə Avropa Birliyi ölkələrinin inteqrasiyasının<br />
əsasını təşkil edən “dörd sərbəstlik” prinsipinə<br />
istinad edilir. “Dörd sərbəstlik” prinsipinə görə, iqtisadi sərbəstlik<br />
malların, xidmətlərin, fərdlərin, kapitalın sərbəst hərəkəti<br />
kimi qəbul edilməlidir. Buraya bir də Dünya Bankının<br />
“Doing Business” hesabatını hazırlayarkən istifadə etdiyi –<br />
biznesə başlamaq, lisenziya almaq, işə götürmə və işdən çıxarma,<br />
mülkiyyətin qeydə alınması, kredit almaq, investorların<br />
qorunması, vergilərin ödənməsi, sərhədlərarası ticarət,<br />
kontraktların həyata keçirilməsi, biznes fəaliyyətini dayandırma<br />
və iqtisadiyyatın xüsusiyyətləri ‐ kimi göstəriciləri əlavə etdiyiniz<br />
zaman geriyə mücərrəd olan heç nə qalmır. 214<br />
Bir xeyli müddət əvvəl, <strong>Milli</strong> Məclisin İqtisadi Siyasət daimi<br />
komissiyasının 17 may 2001‐ci il tarixli iclasında “İnvestisiyaların<br />
Təşviqi Haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanun<br />
layihəsi müzakirəyə çıxarılmışdı. Xüsusilə nəzərə alsaq ki,<br />
Azərbaycanda növündən asılı olmayaraq istənilən formadakı<br />
investisiyalara ciddi tələbat var, onda belə bir qanunun əhəmiyyəti<br />
anlaşılar. Layihədə mənfəət vergisi, yol vergisi, sosial<br />
ödəmələr eləcə də elektrik enerjisi və nəqliyyat haqları ilə bağlı<br />
12 ilə qədər tətbiq oluna biləcək güzəştlər müəyyən edilməsi<br />
nəzərdə tutulurdu. Sənəddə nəzərdə tutulan güzəştlərin neftqaz<br />
sektoruna, maliyyə, bank və sığorta sektorunda çalışan şirkətlərə<br />
şamil edilməyəcəyi də qeyd olunmuşdu. Qanun layi‐<br />
214 Doing Business in 2005, The World Bank,<br />
http://rru.worldbank.org/Documents/DoingBusiness/2004/DB2004‐fullreport.pdf,<br />
(01.03.2006).<br />
‐ 192 ‐