Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli KitabxanasÄ±

More documents

Recommendations

Info

Kapitalizm Kapitalizmə Bənzəməz Ölkədə enerji problemi kompleks şəkildə o vaxt həll olunacaq ki, enerjinin həm istehsalı, həm istehlakı, həm də qiymətləndirilməsində bazar prinsipləri əsas götürüləcək. Lakin bazar prinsipləri əsas götürülməzdən əvvəl bazar subyektlərinin də buna hazır olması və ya hazırlanması çox zəruridir. Hökumətin son addımında sanki bunların nəzərə alınmadığı təəssüratı yaranır. Denominasiyaya yenicə start verildiyi bir mərhələdə buna gedilməsi və həm də qiymətlərin tədricən deyil, birdən‐birə iki dəfə artırılmasını başa düşmək olmur. İnflyasiya təzyiqlərini azaltmaq bir saylı iqtisadi problem kimi qarşımızda durduğu bir vaxtda denominasiyanın da inflyasiya effekti ilə birlikdə yanacaq qiymətlərinin yüksəldilməsinin inflyasiya effekti ciddi çətinliklər yaradacaq. Artıq qətiyyətlə söyləyə bilərik ki, Milli Bank inflyasiya təzyiqlərini azaltmaq üçün manatın məzənnəsinin bahalaşması siyasətini davam etdirəcək. Bu addım xüsusilə kənd təsərrüfatı məhsullarının qiymətinin yüksəlməsinə səbəb olacaq. Ümumi hazırlıq görülmədən neft ölkəsində yanacaq qiymətlərinin dünya qiymətləri səviyyəsinə yüksəldilməsi istəyi nə dərəcədə doğru yanaşmadır Dünya neft istehlakının 25 faizi ABŞ‐ın üzərinə düşsə də, orada neftin qiyməti Avropadan iki dəfə ucuzdur. O cümlədən Çin böyük həcmli yanacaq idxalına baxmayaraq, neft istehlakının subsidiyalaşdırılması siyasətini həyata keçirir. Avropa Birliyi iqtisadi artım sıxıntıları çəkərkən ABŞ‐da illik iqtisadi artımın 3 faizdən aşağı düşməməsinin və Çinin sürətli iqtisadi artımının səbəblərindən biri də budur. Beynəlxalq Valyuta Fondu 2006‐cı ildə iqtisadi artımın Çində 8,2 faiz, ABŞ‐da 3,3 faiz, avro zonasında isə 1,8 faiz olacağını proqnozlaşdırır. 192 Hökumət yanacaq növlərinin satış qiymətlərinin yüksəldilməsini bəzi yanacaqdoldurma məntəqələrində qiymət fərqlə‐ 192 İlkin Sabiroğlu: “Yanacağın bahalaşması daha ciddi çətinliklər yaradacaq”, Müsahibə, “Gündəlik Azərbaycan” qəzeti, 10 yanvar 2006. ‐ 175 ‐
İlkin Sabiroğlu rindən maxinasiya vasitəsi kimi istifadə edilməsi, qaçaq yanacaq ixracı, büdcə həcminin artırılması kimi aspektlərdən əsaslandırır. Sadalananların ilk ikisi qeyri‐iqtisadi amillər olduğu üçün hökumət də bunu qeyri‐iqtisadi rıçaqlarla tənzimləməli idi. Hökumət yanacaq qiymətlərini artıraraq, büdcə daxilolmalarını yüksəldə biləcəyi kimi, ucuz enerji siyasəti ilə iqtisadiyyatın canlılığını qoruması nəticəsində vergilərlə də büdcə gəlirlərini artıra bilər. Makroiqtisadi effektləri baxımından indiki məqamda ikinci yol daha məqbul olsa da görünən odur ki, hökumət büdcə daxilolmalarını artırmağın daha sadə variantına üstünlük verir. Qeyd edək ki, Azərbaycan hökuməti yaxın vaxtlarda ölkə iqtisadiyyatında ünvanlı dövlət subsidiyaları mexanizminin tətbiqini planlaşdırır. Bu zaman enerji istehlakının da nəzərə alınması mütləq surətdə vacibdir. Doğrudur, Beynəlxalq Valyuta Fondu Azərbaycan hökumətini orta müddətli strategiya hazırlamağa və enerji daşıyıcılarının qiymətlərini bu strategiya çərçivəsində dünya bazarındakı qiymətlər səviyyəsinə qaldırmağa çağırır. Lakin fond hökumətə tövsiyə edir ki, enerji daşıyıcılarının qiymətləri qaldırılmazdan əvvəl ölkənin enerji sektorunda fəaliyyət göstərən dövlət müəssisələrində idarəçiliyin təkmilləşdirilməsi tədbirlərini həyata keçirməlidir. BVF həmçinin qiymətlərin qaldırılmasını effektiv ünvanlı sosial yardım sisteminin tətbiqi ilə əlaqələndirməyi zəruri hesab edir. 193 Artıq Azərbaycanda inflyasiyanın bütün növləri müşahidə edilir. Yüksək iqtisadi artım və büdcə xərclərinin artması tələb inflyasiyasına yol açarkən, yanacaq qiymətlərindəki yüksəlmə xərc inflyasiyasına, ticarət tərəf müqabili ölkələrdəki inflyasiya isə idxal inflyasiyasına yol açır. Denominasiyanın texniki inflyasiyası əsasən önümüzdəki aylarda hiss olunacaq. Ümu‐ 193 “BVF nəyi tövsiyə edir”, IqtisadNet, 22 yanvar 2006, http://www.iqtisad.net/xeberler/00165.htm, (01.03.2006). ‐ 176 ‐
Page 2 and 3:
KAPİTALİZM KAPİTALİZMƏ BƏNZƏ
Page 4 and 5:
Bu kitab elm dəryasında mənə yo
Page 6 and 7:
Kapitalizm Kapitalizmə Bənzəməz
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Real ÜDM/XMM 60 (1990‐2005) (Gö
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127: Kapitalizm Kapitalizmə Bənzəməz
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
show all

Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli KitabxanasÄ±

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli KitabxanasÄ±