Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli Kitabxanası
Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli Kitabxanası
Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli Kitabxanası
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Kapitalizm</strong> <strong>Kapitalizm</strong>ə Bənzəməz<br />
sinə hansı həddə qədər icazə verəcəyi bəlli deyil. Amma ola<br />
bilər ki, kimlərəsə bu bəllidir və öncədən dollar satıb manat<br />
alırlar ki, qazanclı çıxsınlar. Qısacası, hər iki versiya araşdırılmalıdır.<br />
Yeri gəlmişkən, həmin günlərdə ABŞ dolları ilə bağlı beynəlxalq<br />
valyuta birjalarında da pozitiv qənaət hakim idi. Məlum<br />
olduğu kimi, ABŞ yüksək tədiyyə balansı kəsiri, xarici ticarət<br />
kəsiri və büdcə defisiti ilə üz‐üzə qalıb. ABŞ ilə bağlı son<br />
bir neçə ay ərzində açıqlanan makroiqtisadi göstəricilərsə elə<br />
də pis deyildi. Hadisədən bir həftə əvvəl Xəzinə Nazirliyi ölkəyə<br />
xalis xarici sərmayə daxilolmalarının iyul ayında 87,4 milyard<br />
dollara yüksəldiyini açıqlamışdı. Mütəxəssislər 60 milyard<br />
dollar olacağını gözləyirdi. Digər tərəfdən büdcə defisiti<br />
də azalmağa doğru üz tutmuşdu, lakin son “Katrina” qasırğasının<br />
hələ bir müddət büdcə defisitinin yüksək olmasına səbəb<br />
olacağı proqnozlaşdırılırdı. Sentyabrın 20‐də ABŞ Mərkəzi<br />
Bankının faizləri 0,25 bənd daha yüksəldəcəyi ilə bağlı proqnozlar,<br />
həmçinin Avropa Birliyi ilə bağlı qeyri‐müəyyənliklər<br />
də ABŞ dollarının lehinə işləyirdi. Yəni, dünya bazarlarında<br />
ümumi dalğalanmalar olsa da, ABŞ dolları üçün hələ ki, elə bir<br />
təhlükə hiss edilmirdi.<br />
Bu hadisədən sonra <strong>Milli</strong> Bank valyutadəyişmə məntəqələri<br />
ilə bağlı qaydalara dəyişiklik etdi. Hal‐hazırda kommersiya<br />
qurumları <strong>Milli</strong> Bankın rəsmi məzənnəsindən yalnız 2 faiz artıq<br />
və ya əksik qiymət müəyyənləşdirə bilərlər. Əvvəl isə bu 3<br />
faiz səviyyəsində müəyyənləşmişdi.<br />
Qısacası, “2004‐cü ilin sonundan artmağa başlamış inflyasiya<br />
2005‐ci ilin aprel ayında illik hesabla 15%‐i ötmüşdü. İnflyasiyanın<br />
ikirəqəmli məcraya keçməsi ümumilikdə iqtisadi<br />
inkişafa, xüsusilə qeyri‐neft sektorunun inkişafına mənfi təsir<br />
göstərərək yeni iş yerlərinin yaranmasını təhlükə altına qoydu,<br />
sosial proqramların keyfiyyətini azaldaraq əhalinin bütün təbəqələrinin<br />
gündəlik həyatında hiss olunmağa başladı. Məhz<br />
‐ 173 ‐