04.01.2015 Views

Kapitalizm kapitalizmə bənzəməz - Azərbaycan Milli Kitabxanası

Kapitalizm kapitalizmə bənzəməz - Azərbaycan Milli Kitabxanası

Kapitalizm kapitalizmə bənzəməz - Azərbaycan Milli Kitabxanası

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Kapitalizm</strong> <strong>Kapitalizm</strong>ə Bənzəməz<br />

sinə hansı həddə qədər icazə verəcəyi bəlli deyil. Amma ola<br />

bilər ki, kimlərəsə bu bəllidir və öncədən dollar satıb manat<br />

alırlar ki, qazanclı çıxsınlar. Qısacası, hər iki versiya araşdırılmalıdır.<br />

Yeri gəlmişkən, həmin günlərdə ABŞ dolları ilə bağlı beynəlxalq<br />

valyuta birjalarında da pozitiv qənaət hakim idi. Məlum<br />

olduğu kimi, ABŞ yüksək tədiyyə balansı kəsiri, xarici ticarət<br />

kəsiri və büdcə defisiti ilə üz‐üzə qalıb. ABŞ ilə bağlı son<br />

bir neçə ay ərzində açıqlanan makroiqtisadi göstəricilərsə elə<br />

də pis deyildi. Hadisədən bir həftə əvvəl Xəzinə Nazirliyi ölkəyə<br />

xalis xarici sərmayə daxilolmalarının iyul ayında 87,4 milyard<br />

dollara yüksəldiyini açıqlamışdı. Mütəxəssislər 60 milyard<br />

dollar olacağını gözləyirdi. Digər tərəfdən büdcə defisiti<br />

də azalmağa doğru üz tutmuşdu, lakin son “Katrina” qasırğasının<br />

hələ bir müddət büdcə defisitinin yüksək olmasına səbəb<br />

olacağı proqnozlaşdırılırdı. Sentyabrın 20‐də ABŞ Mərkəzi<br />

Bankının faizləri 0,25 bənd daha yüksəldəcəyi ilə bağlı proqnozlar,<br />

həmçinin Avropa Birliyi ilə bağlı qeyri‐müəyyənliklər<br />

də ABŞ dollarının lehinə işləyirdi. Yəni, dünya bazarlarında<br />

ümumi dalğalanmalar olsa da, ABŞ dolları üçün hələ ki, elə bir<br />

təhlükə hiss edilmirdi.<br />

Bu hadisədən sonra <strong>Milli</strong> Bank valyutadəyişmə məntəqələri<br />

ilə bağlı qaydalara dəyişiklik etdi. Hal‐hazırda kommersiya<br />

qurumları <strong>Milli</strong> Bankın rəsmi məzənnəsindən yalnız 2 faiz artıq<br />

və ya əksik qiymət müəyyənləşdirə bilərlər. Əvvəl isə bu 3<br />

faiz səviyyəsində müəyyənləşmişdi.<br />

Qısacası, “2004‐cü ilin sonundan artmağa başlamış inflyasiya<br />

2005‐ci ilin aprel ayında illik hesabla 15%‐i ötmüşdü. İnflyasiyanın<br />

ikirəqəmli məcraya keçməsi ümumilikdə iqtisadi<br />

inkişafa, xüsusilə qeyri‐neft sektorunun inkişafına mənfi təsir<br />

göstərərək yeni iş yerlərinin yaranmasını təhlükə altına qoydu,<br />

sosial proqramların keyfiyyətini azaldaraq əhalinin bütün təbəqələrinin<br />

gündəlik həyatında hiss olunmağa başladı. Məhz<br />

‐ 173 ‐

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!