Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli KitabxanasÄ±

More documents

Recommendations

Info

Kapitalizm Kapitalizmə Bənzəməz dünya bazarlarında neft qiymətlərinin artması ilə birlikdə neft gəlirlərinin daha da yüksəlməsi qeyri‐neft sektorunun inkişafına marağı azaldırmış. 140 Azərbaycan digər neft ölkələrindən qeyri‐neft sektorunun problemlərinin xarakterinə görə fərqlənir. Düzdür, son illər bizdə də neft gəlirlərinə arxayın olaraq vergi səviyyələri mütəmadi olaraq aşağı salınır. Əlimizdə konkret araşdırma olmadığı üçün bu tendensiyanın qeyri‐neft sektorundan vergi daxilolmalarına necə təsir etdiyini deyə bilməsək də, “Laffer əyrisi”‐ nin indiki mərhələdə Azərbaycanda özünü doğrultmayacağına qəti əminik. Vergi Məcəlləsi üzərində belə tez‐tez dəyişikliklərə gedilməsini də zərərli tendensiya kimi qəbul edirik. Qeyri‐neft sektoru üzrə büdcə daxilolmalarının artmasını başqa səbəblərlə əlaqələndiririk. Məsələn, bir müddət əvvəl yanacaq bazarına hakim olan bir şirkətin kassa aparatlarından istifadə etmədiyi bəyan edildi. Belə halda vergi dərəcələrini dəyişdirməyin nə anlamı var Azərbaycanda qeyri‐neft sektorunun vəziyyəti xüsusi yanaşma tələb edir. Biz qeyri‐neft sektorunun ixrac potensialı olan sahələrini necə inkişaf etdirə biləcəyimiz üzərində fikirləşməliyik. Məhz ona görə “Hamı yerli mal alsın, xeyir vətənə qalsın!” devizini tənqid edirdik. Bu deviz daxili istehlakçılara səslənir. Bizim isə xarici ticarət obyekti olmayan mallar sektorunun inkişafını stimullaşdıran, bütün dünyada özünü doğrultmayan bir kampaniyaya deyil, istehsalçılarımızı xarici rəqabətə, xarici bazarlara səsləyən addımlara ehtiyacımız var. “Özümüz bişirib özümüz yeyək!” prinsipi ilə problemin içindən çıxmaq mümkün deyil. Bu baxımdan yeni nazirin bizimlə 140 Ömer Taşpınar, “Petrol ve Arap ekonomileri”, “Forbes‐Türkiye” jurnalı, Oktyabr 2005, səh.33. ‐ 127 ‐
İlkin Sabiroğlu eyni məntiqdən çıxış edərək kampaniyanı dayandırmasını da təqdirəlayiq sayırıq. 141 Azərbaycanı hal‐hazırda “Holland sindromu” təhlükəsinin gözləmədiyi Beynəlxalq Valyuta Fondu əməkdaşlarının Azərbaycanla bağlı hazırladıqları sənəddə də öz əksini tapıb. Onlara görə də, hazırda ən əsas problemimiz “inflyasiya təzyiqləri”nin artmasının qarşısını almaqdan ibarətdir. Neft gəlirlərinin əhəmiyyətli artımı kontekstində “Holland sindromu” xəstəliyinin təsirini məhdudlaşdırmaqsa orta və uzunmüddətli problem kimi qarşımıza çıxa bilər. 142 Azərbaycanın bundan yayınmaq üçün kifayət qədər imkanları mövcuddur. Tədbirli davranıb bundan yayına bilməsək, Azərbaycan “Holland sindromu”ndan da daha ağır vəziyyətlə üz‐üzə qala bilər. Səbəb isə çox sadədir: Yuxarıda bəhs etdiyimiz “Holland sindromu”nun “üç sektor modeli”nə görə, intensiv inkişaf edən təbii ehtiyatlar sektoru ilə ixracat potensialı olmayan mallar sektorunun inkişafı ixracat potensialı olan qeyri‐neft malları sektorunu sıxışdırır. Amma Azərbaycanda nəinki ixracat potensialı olan qeyri‐neft malları sektoru, o cümlədən ixracat potensialı olmayan mallar sektoru da inkişaf etməyib. Ona görə də mövcud hal davam edərsə, gələcəkdə neft gəlirlərinin azaldığı bir məqamda biz “Holland sindromu” ilə deyil, şərti olaraq “Banqladeş sindromu” adlandırdığımız situasiya ilə qarşılaşacağıq. Lakin, bizim bütün bunlardan yayınmaq potensialımız çox yüksəkdir və hökumətin də, konkret olaraq Milli Bankın situasiyanın ciddiliyini dərk etdiyini müşahidə etməkdəyik. 141 “Heydər Babayev: Bu gün dünyanın aparıcı sərmayəçilərinin Azərbaycanın iqtisadiyyatına marağı son dərəcə dərəcə böyükdür”, Trend, 8 dekabr 2005. 142 “Statement by the IMF Mission for the 2005 Article IV Consultation with the Republic of Azerbaijan”, IMF, 21 dekabr 2005, http://www.imf.org/external/np/sec/pr/2005/pr05287.htm, (01.03.2006). ‐ 128 ‐
Page 2 and 3:
KAPİTALİZM KAPİTALİZMƏ BƏNZƏ
Page 4 and 5:
Bu kitab elm dəryasında mənə yo
Page 6 and 7:
Kapitalizm Kapitalizmə Bənzəməz
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Real ÜDM/XMM 60 (1990‐2005) (Gö
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79: Kapitalizm Kapitalizmə Bənzəməz
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
show all

Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli KitabxanasÄ±

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli KitabxanasÄ±