04.01.2015 Views

Kapitalizm kapitalizmə bənzəməz - Azərbaycan Milli Kitabxanası

Kapitalizm kapitalizmə bənzəməz - Azərbaycan Milli Kitabxanası

Kapitalizm kapitalizmə bənzəməz - Azərbaycan Milli Kitabxanası

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

İlkin Sabiroğlu<br />

kapitalına zəmanəti yalnız öz ölkəsinin hüquq sistemindən deyil,<br />

həmçinin beynəlxalq hüquq sistemindən alır.<br />

Əslində 1980‐ci illərdə Türkiyədə Turqut Özalın həyata keçirdiyi<br />

və “Özalizm” adlanan cərəyanın da mahiyyətində bu<br />

dayanırdı. “Türkiyədə 1980‐dən sonra tətbiq edilən liberal iqtisadi<br />

siyasət xarici sərmayə daxilolmalarına imkan yaratdı”. 115<br />

Lakin məmur və dövlət kapitalizmi buna qarşı ciddi müqavimət<br />

göstərdiyindən sonralar Türkiyənin ölkə iqtisadiyyatına<br />

cəlb edə bildiyi illik birbaşa xarici investisiyaların həcmi simvolik<br />

səviyyədə aşağı olmuşdur. Bu səbəbdən Erdoğan hökuməti<br />

“Özalizm” xəttini inkişaf etdirir. Son illərdəki özəlləşdirmələrin<br />

də sayəsində birbaşa xarici investisiya həcmində artışlar<br />

özünü göstərməkdədir. 116<br />

<strong>Milli</strong> burjuaziyanın formalaşmadığı cəmiyyətlərdə isə dinamizm<br />

olmur. <strong>Milli</strong> burjuaziya cəmiyyətin hərəkətverici qüvvəsidir.<br />

Nobel mükafatçısı Milton Friedman bu problemi 1962‐ci<br />

ildə, FAR Centre tərəfindən də dilimizə çevrilən “<strong>Kapitalizm</strong><br />

və Azadlıq” əsərində çox aydın bir şəkildə izah edib. 117 Fridmana<br />

görə, təbliğatın təsirli olmasından ötrü onun tərəfdarları<br />

hansı formadasa öz fəaliyyətlərini maliyyələşdirməlidir. “Ortaya<br />

sual çıxır: pulu haradan götürməli...<br />

Zəruri vəsaitin əldə edilməsinin yeganə yolu çoxlu sayda<br />

xırda qulluqçulardan çox da böyük olmayan məbləğdə pul<br />

toplanmasından ibarət olacaqdır. Lakin bu, məsələnin həlli demək<br />

deyildir. Bu məbləğdən istifadə edə bilməkdən ötrü artıq<br />

bu vaxt çoxlu sayda adam bizim haqlı olduğumuza inanmalıdır,<br />

lakin məsələ bundadır ki, qarşıda dayanan problem<br />

115 T.Güngör Uras, Ekonomde Özal’lı Yıllar 1980‐1990, AFA Yayınları, İstanbul,<br />

1993, səh.134.<br />

116 İlkin Sabiroğlu, “Yeni dönəmin yeni sualı”, “Yeni Müsavat” qəzeti, 28 avqust<br />

2003.<br />

117 Hikmət A.Hacızadə, “Demokratiya: Gediləsi Uzun bir Yol”, Demokratiya və<br />

Antidemokratiya Antologiyası, FAR CENTRE, Bakı, 2001. səh.353‐354.<br />

‐ 106 ‐

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!