Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli KitabxanasÄ±

More documents

Recommendations

Info

Kapitalizm Kapitalizmə Bənzəməz Dünya niyə kiçilir Təqribən 10 min il bundan əvvəl dünyada aqrar inqilab baş verdi. Tarixçilər buna “neolit inqilabı” da deyirlər. Bu inqilab bizdən elə də uzaqda yox ‐ Anadolu, Şimali Mesopotamiya, Fələstin torpaqlarında baş vermişdi. Amma inqilabın bizim torpaqlara gəlib çatması düz min il çəkdi. 8 Çünki 10 min il bundan əvvəl dünya indikindən çox “böyük” idi. Hələ at da əhliləşdirilməmişdi... 18‐ci əsrin axırlarında sənaye inqilabı baş verdi. Aqrar inqilabdan sonra çox şey dəyişmişdi. Rabitə və nəqliyyat imkanları müqayisə olunmaz dərəcədə genişlənmişdi. Dünya artıq əvvəlki qədər “böyük” deyildi. Ona görə də bu inqilab daha sürətlə dünyaya yayılmağa başladı. Lakin nə qədər sürətli yayılırsa‐yayılsın bizim torpaqlara təqribən yüz il sonra gəlib çatdı. Yenə də aqrar inqilabın min ilə gəlib çatdığını nəzərə alsaq, sənaye inqilabı 10 qat daha sürətlə yayılmışdı. Azərbaycan XIX əsrin axırlarında sənaye inqilabının meyvələrini görməyə başladı. Nəticədə çox keçmədən hər tərəfi imperiyalarla əhatə olunan bu kiçik torpaqda Şərqdə ilk Milli Dövlətin əsası qoyuldu. Amma bu da uzun çəkmədi və bizə “sosialist inqilabı” adlanan saxta inqilab sırıdılar. Dünyanın və təbiətin öz inkişaf qanunauyğunluqlarına zidd olaraq biz saxta bir formasiyanı yaşadıq... 9 Zaman keçdi, bu formasiya da dağıldı və dağılar‐dağılmaz dünyada üçüncü böyük inqilabın – informasiya, bilik inqilabının yaşanmaqda olduğunu gördük. Əgər aqrar inqilabın bizim 8 H. F. Cəfərov, “Azərbaycanda ibtidai icma quruluşu”, Azərbaycan Tarixi, Redaktə: Z. M. Bünyadov və Y. B. Yusifov, Azərnəşr, Bakı, 1994, səh. 25. 9 İlkin Sabiroğlu, “İnqilablar dünyanı kiçildir”, “Gündəlik Azərbaycan” qəzeti, 3 dekabr 2005. ‐ 9 ‐
İlkin Sabiroğlu torpaqlara gəlib çatması üçün min il, sənaye inqilabı üçün yüz il lazım gəlmişdisə, informasiya inqilabına on il kifayət elədi. Çünki qloballaşan dünya daha da “kiçilmişdi”. Artıq biz də elektron hökumətdən, informasiya və kommunikasiya texnologiyaları üzrə universitetdən bəhs etməyə başladıq. Əgər fikir verirsinizsə, hər inqilab bir öncəkindən on qat daha artıq sürətlə yayılaraq bu torpaqlara gəlib çatıb. Bu isə deməyə əsas verir ki, əgər dünyada nə vaxtsa dördüncü inqilab baş versə bu eyni anda bizim torpaqlarda da baş verəcək. Ya da ola bilər ki, dördüncü inqilab dünyada yazda baş versin bizə isə qışda gəlib çatsın. Yəni artıq çox gözləmək lazım gəlməyəcək... Edwin Hubble kainatın genişləndiyini sübut etdiyi halda, 10 dünyanı “kiçildən” nədir Qloballaşmamı Xeyir, qloballaşma nəticədir! Dünyanı inqilablar “kiçildir”! Dünya aqrar inqilabdan bu tərəfə “kiçilə‐kiçilə” gəlir. Və yeni bir xəbər: ABŞ‐ın WMAP kosmik zondundan alınmış son məlumatlar dünya elmi dairələrində əsil təşviş yaradıb. Qalaktikanın müxtəlif hissələrinin radiasiya şüalanması temperaturunun ölçülməsi üçün nəzərdə tutulan zond kosmik fəzalarda qəribə bir xətt aşkarlayıb. Bu xətt kainatın bir tərəfindən girib o biri tərəfindən çıxır və onun məkan modelini formalaşdırır. Alimlər bu xətti “şər oxu” adlandırıblar. Həmin oxun aşkarlanması kainatın yaranması və inkişafı haqqında bütün müasir təsəvvürləri, o cümlədən Albert Einsteinin nisbilik nəzəriyyəsini şübhə altına alır. Məhz buna görə də ona belə ad verilib. 11 Xatırladaq ki, nisbilik nəzəriyyəsinə görə, ilk “böyük partlayış”dan sonra məkan və zamanın inkişafı xaotik surətdə baş vermiş, kainatın özü isə ümumən yekcinsdir və bütün sərhədləri boyunca genişlənməyə meyllidir. Lakin Amerika zondu‐ 10 David Filkin, Stephen Hawking’in Evreni, BBC Books, Aksoy Yayıncılık, Dekabr 1998, səh. 90. 11 “The Universe: The new Axis of Evil”, The Independent, 1 fevral 2006. ‐ 10 ‐
Page 2 and 3: KAPİTALİZM KAPİTALİZMƏ BƏNZƏ
Page 4 and 5: Bu kitab elm dəryasında mənə yo
Page 6 and 7: Kapitalizm Kapitalizmə Bənzəməz
Page 48 and 49: Real ÜDM/XMM 60 (1990‐2005) (Gö
Page 60 and 61:
Kapitalizm Kapitalizmə Bənzəməz
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
show all

Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli KitabxanasÄ±

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

Kapitalizm kapitalizmÉ bÉnzÉmÉz - AzÉrbaycan Milli KitabxanasÄ±