Uilyam Somerset Moyem - Kitabxana

14
şeylərini satmaqla miskin bir şəkildə yaşayıblar. Sonra Darya orada sürgündə olan bir adama ərə gedib.
Ancaq onunla xoşbəxt olmadığından iki il sonra boşanıb. Anası ölüb və bir qəpiksiz qalan qız çörək
pulunu bacardığı kimi qazanmağa məcbur olub. Bir Amerika yardımçı təşkilatı ona iş təklif eləyib.
Missioner məktəbində dərs deyib, xəstəxanada işləyib. Müdafiəsziliyindən və yoxsulluğundan istıfadə
edərək ondan yararlanmağa çalışan kişilər haqda danışanda isə Neyl özündən çıxdı, eyni zamanda da
çaşıb qaldı.
- Vəhşilər! – o bağırdı.
- Əşi, elə bütün kişilər belədir, - Darya çiyinlərini çəkərək cavab verdi. Sonra isə hətta bir dəfə
revolverin gücünə ləyaqətini necə qorumağını da danışdı. – And içdim ki, əgər o, bir addım da
irəli ayaq atsa, onu öldürəcəm. Həqiqətən də əgər o, buna cəsarət etsəydi onu it kimi
gəbərdəcəkdim.
- Lənət olsun! – Neyl nifrət yağdırdı.
Elə Anqasla da Darya Yokohamada tanış olub. Anqas Yaponiyada məzuniyyət günlərini keçirirdi.
Qadını onun səmimiyyəti, ləyaqəti, ədəb-ərkanı, nəzakəti, diqqətcil olmağı məftun eləyib. O, ticarətçi
deyildi. Alim idi, elm də ki, incəsənətin süd qardaşı hesab olunur. O, Daryaya sakit həyat, təhlükəsizlik
təklif edib. Darya Yaponiyadan bezmişdi. Borneo sirrlə dolu bir yer idi. Artıq beş il idi ki, evlidirlər.
Sonra Neylə mütaliə üçün rus yazıçılarının əsərlərini verdi. Bunlar “Atalar və oğullar”, “Anna
Karenina” və “Karamazov qardaşları” əsərləri idilər.
- Bu üç əsər bizim rus ədəbiyyatının zirvəsi hesab olunurlar. Onları oxu. Dünyada olan
möhtəşəm romnlardır.
Digər yurddaşları kimi elə danışırdı ki, sanki dünyada başqa ədəbiyyat bu qədər əhəmiyyət kəsb
eləmir və guya bir neçə roman, hekayə, əhəmiyyətsiz şeir və beş-altı yaxşı pyes dünyanın az miqdarda
yaratdığı nə isə başqa bir şeydir. Neyl məftun olmuşdu.
- Sən özün daha çox Alyoşaya 18 oxşayırsan, Neyl! – o, xoş, səmimi gözlərlə ona baxdı. –
Şübhəli və tədbirli, Şotland mətanəti olan, içindəki ruhun – mənəvi gözəlliyin üzə çıxmasına
fürsət verməyən Alyoşasan.
- Mən qətiyyən Alyoşaya bənzəmirəm, - deyə Neyl utancaqlıqla cavab verdi.
- Sən özünün necə olduğunu bilmirsən. Özün haqda heç nə bilmirsən. Niyə təbiətşünas olmusan
Pula görə Əgər Qlazqodakı əminin yanında işə düzəlsəydin bundan daha çox pul qazaan
bilərdin. Hiss edirəm ki, səndə nə isə qəribə və fövqəladə bir şey var. Zossima ata Dmitrinin 19
qarşısında diz çökdüyü kimi sənin qarşında diz çökə bilərdim.
- Xahiş edirım, lazım deyil, belə deməyin, - deyə Neyl utancaqlıqıa cavab verdi.
18 F.M.Dostoyevskinin “Karamazov qardaşları” əsərinin qəhrəmanı
19 F.M.Dostoyevskinin “Karamazov qardaşları” əsərindən obrazlar