Analiza wypadków przy pracy dla potrzeb prewencji. - Państwowa ...

W klasycznym modelu wypadku (model domina) kamienie domina
przedstawiające następujące po sobie zdarzenia mogą się
rozgałęziać, prowadząc zwykle do jednej przyczyny – zdarzenia
niebezpiecznego – przyczyny bezpośredniej powodującej uraz.
Z tego powodu modele sekwencyjne są bardzo chętnie wykorzystywane
w przedstawianiu przebiegu wypadku. Przedstawienie
graficzne umożliwia sprawne znalezienie miejsc, którym należy
poświęcić baczną uwagę przy projektowaniu działań profilaktycznych,
a także pokazuje te zdarzenia (kamienie domina), które należałoby
usunąć z łańcucha zdarzeń, aby do ponownego wypadku
nie doszło.
Model wypadku wyjaśniający rozwój sytuacji wypadkowej określa
zwykle fazy wypadku, rozróżniając fazę inkubacji i fazę aktywną.
Poszukiwanie przyczyn wypadku skierowane jest przede
wszystkim na fazę inkubacyjną wypadku, podczas której powstają
okoliczności, które występują w fazie aktywnej niebezpiecznego
wydarzenia prowadzącego do urazu. W fazie inkubacyjnej przyczyny
pośrednie tkwią w niewłaściwym systemie lub błędach
w zarządzaniu bezpieczeństwem pracy. Rozwinięcie fazy inkubacyjnej
pozwala na ustalenie przyczyn pośrednich i zaprojektowanie
odpowiednich do nich działań profilaktycznych.
3.1 Energetyczny model wypadku
Bardzo ważne miejsce w analizie wypadków zajmuje tzw. energetyczny
model wypadku. Przyjmuje się, że aby powstał wypadek,
człowiek musi zostać poddany działaniu energii przekraczającej
poziom odporności organizmu. Wypadek następuje podczas
niekontrolowanego przepływu energii od zagrożenia do obiektu
(człowieka) przy braku szeroko pojętych barier. Bariery mogą być:
fizyczne – materialne (różnego rodzaju osłony, ogrodzenia itp.)
proceduralne – związane z wykonywaniem zadań według znanych
i ściśle określonych reguł oraz zachowawcze – związane ze szkoleniem,
wiedzą itp. Przełamanie bariery, umożliwiające przepływ
31