Metsakorralduse normatiivne baas, metsa raiemahu arvutamise ...
Metsakorralduse normatiivne baas, metsa raiemahu arvutamise ...
Metsakorralduse normatiivne baas, metsa raiemahu arvutamise ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Metsakorralduse</strong><br />
<strong>normatiivne</strong> <strong>baas</strong>, <strong>metsa</strong><br />
<strong>raiemahu</strong> <strong>arvutamise</strong><br />
metoodika<br />
Priit Kohava
KÕRGUSINDEKSI JA BONITEEDIKLASSI ARVUTAMINE<br />
H<br />
H<br />
50<br />
[ 1+<br />
( α + β ⋅H50) ⋅( 0,5 −1)<br />
]<br />
c<br />
H ⋅{ 1+<br />
α ⋅[ ( 50/ A)<br />
−1]<br />
}<br />
{ 1−<br />
β ⋅ H ⋅ ( 50/ A)<br />
−1}<br />
= 100<br />
c<br />
H<br />
50<br />
[ ]<br />
=<br />
c<br />
,kus<br />
ja<br />
Bon<br />
=<br />
33,5<br />
− H100<br />
4<br />
Valemeis:<br />
H 50 – kõrgusindeks 50 a. vanuses,<br />
H – enamusliigi keskmine kõrgus m,<br />
A – enamusliigi keskmine vanus a.,<br />
α, β, c – valemite kordajad,<br />
Bon – kodeeritud boniteediklass
TAGAVARA JA TÄIUSE ARVUTAMINE<br />
1. Kuni 5,9 m keskmise kõrgusega puistu<br />
M<br />
1,3...5,9 m<br />
= 0,0000785⋅<br />
D<br />
2<br />
⎛ b<br />
⋅ H ⋅⎜a<br />
+<br />
⎝ H<br />
c<br />
⎞<br />
⎟⋅<br />
N<br />
⎠<br />
2. 6 m ja enama keskmise kõrgusega puistu<br />
= G ⋅ H ⋅ F ,kus<br />
HMm<br />
>6<br />
F = a +<br />
M<br />
H > 6m<br />
M N<br />
=<br />
b<br />
H<br />
M N<br />
=<br />
+ c ⋅<br />
T<br />
⋅<br />
100<br />
a<br />
H + d ⋅ln<br />
,kus<br />
( H )<br />
või<br />
2<br />
1<br />
+ b1<br />
⋅ H + c1<br />
⋅ H + d1<br />
⋅ H<br />
Valemeis:<br />
M – puistu tagavara tm/ha,<br />
M N – normaalpuistu tagavara tm/ha,<br />
H – koostisliigi keskmine kõrgus m,<br />
D – koostisliigi keskm. rinnasdiameeter cm,<br />
F – koostisliigi vormiarv,<br />
a, b, c, d – puuliigist sõltuvad kordajad.<br />
3
TAGAVARA JA TÄIUSE ARVUTAMINE<br />
3. Üksikpuude rinne<br />
Müks .<br />
⎡<br />
= ⎢0,0000785⋅<br />
D<br />
⎣<br />
4. Täius<br />
T<br />
=<br />
G N<br />
G<br />
G N<br />
=<br />
⋅100<br />
a<br />
2<br />
, kus<br />
+ b ⋅ H<br />
⎛<br />
⋅ H ⋅⎜a<br />
+<br />
⎝<br />
b<br />
D<br />
+<br />
+ c ⋅ H<br />
c<br />
H<br />
2<br />
d ⎞⎤<br />
+ ⎟ N<br />
D ⋅ H<br />
⎥<br />
⎠⎦<br />
⋅<br />
+<br />
d<br />
⋅<br />
H<br />
Valemeis:<br />
M – puistu tagavara tm/ha,<br />
H – koostisliigi keskmine kõrgus m,<br />
D – koostisliigi keskm. rinnasdiameeter cm,<br />
G – puistu rinnaspindalade summa m 2 /ha,<br />
G N – normaalpuistu rinnaspindalade summa m 2 /ha,<br />
T – rinde täius protsentides,<br />
a, b, c, d – puuliigist sõltuvad kordajad.
TAGAVARAD<br />
NORMAALPUISTUTE TAGAVARA<br />
800<br />
700<br />
600<br />
TAGAVARA tm/ha<br />
500<br />
400<br />
300<br />
200<br />
100<br />
Mänd<br />
Kuusk<br />
Kask<br />
Haab<br />
0<br />
0 4 8 12 16 20 24 28 32 36<br />
KÕRGUS m
TAGAVARA JUURDEKASVU ARVUTAMINE<br />
Alltoodud eeskirjaga arvutatakse tagavara jooksev<br />
juurdekasv tm/ha/a koostispuuliikide viisi<br />
[ ( )] ( χ −1<br />
= α ⋅ β ⋅ χ ⋅ 1−<br />
exp − β ⋅ A<br />
) ⋅exp( − β ⋅ A)<br />
⋅ ,kus<br />
Z PL<br />
M<br />
{ } K<br />
α = a ⋅ Bon + b<br />
β = ( c ⋅α<br />
+ d )/<br />
100<br />
χ = e ⋅α<br />
+ f<br />
K<br />
KU , TO<br />
K TeisedPL<br />
ja<br />
⎡⎛10,44<br />
⎞ ⎛10,44<br />
⎞ T ⎤ T<br />
= ⎢⎜<br />
+ 1,24 ⎟ − ⎜ + 0,24⎟ ⋅ ⋅<br />
A<br />
A 100<br />
⎥<br />
⎣⎝<br />
⎠ ⎝<br />
⎠ ⎦ 100<br />
või<br />
⎡⎛1741<br />
⎞ ⎛1741<br />
⎞ T ⎤ T<br />
= ⎢⎜<br />
+ 0,87 0,13 ⋅<br />
2<br />
⎟ − ⎜ −<br />
2<br />
⎟ ⋅<br />
A<br />
A 100<br />
⎥<br />
⎣⎝<br />
⎠ ⎝ ⎠ ⎦ 100<br />
Valemeis:<br />
A – 1. rinde puistuelemendi keskmine vanus a.,<br />
Bon- kodeeritud boniteediklass,<br />
α, β, γ – põhivalemi kordajad,<br />
K – täiuseparand,<br />
T – 1. rinde täius (noorendikes liitus) protsentides,<br />
a, b, c, d, e, f – abivalemite kordajad.<br />
2. rinde juurdekasvu arvutamine pole võimalik, kuna selle kasvukäik on<br />
tundmatu.
JUURDEKASVUDE VÕRDLUS<br />
JUURDEKASVUDE VÕRDLUS, II bon, täius 100%<br />
12<br />
11<br />
10<br />
9<br />
JUURDEKASV tm/ha/a.<br />
8<br />
7<br />
6<br />
5<br />
4<br />
HB<br />
KS<br />
KU<br />
MA<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 160 170<br />
VANUS a.
JUURDEKASVUDE VÕRDLUS<br />
MÄNNIKUTE TAGAVARA JOOKSEV JUURDEKASV TÄIUSEL 100%<br />
JUURDEKASV tm/ha/a.<br />
13<br />
12<br />
11<br />
10<br />
9<br />
8<br />
7<br />
6<br />
5<br />
4<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
Ia<br />
I<br />
II<br />
III<br />
IV<br />
V<br />
Va<br />
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 160 170<br />
VANUS a.
ARVESTUSLANGI ARVUTAMINE<br />
Riigi<strong>metsa</strong>s on alates 1000 ha <strong>metsa</strong>korraldusobjektist aastase uuendusraie<br />
pindala määramise alus arvestuslank, mis saadakse järgmiste lankide<br />
võrdlemisel enamusliikide viisi.<br />
1. Ühtlase kasutuse lank Si<br />
LY<br />
= ∑<br />
AKi<br />
+ 5<br />
S<br />
2. Küpsuslank<br />
A<br />
LK<br />
= ∑<br />
A≥<br />
AK 10<br />
S<br />
A<br />
3. I vanuslank LI<br />
= ∑<br />
A≥AK<br />
−10<br />
20<br />
S<br />
A<br />
4. II vanuslank LII<br />
= ∑<br />
A≥<br />
AK−20<br />
30<br />
2⋅<br />
Si<br />
⋅ Ai<br />
5. Integraallank L = ∑<br />
INT<br />
( AK + 6) ⋅( AK + 5)<br />
Valemeis:<br />
A – puistu vanus,<br />
AK- puistute küpsusvanus,<br />
S A – vanuses A olevate puistute pindala,<br />
S i – eraldise pindala.<br />
i<br />
Lõplik arvestuslank määratakse hinnanguliselt nii, et see poleks väiksem<br />
väikseimast langist ja suurem suurimast. Soovitav on silmas pidada ka<br />
juurdekasvu (varem kasutati ka juurdekasvulanki).<br />
i
TÄNAN!