29.12.2014 Views

Për mua Shkupi është emocion - Koha Ditore

Për mua Shkupi është emocion - Koha Ditore

Për mua Shkupi është emocion - Koha Ditore

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

CyanMagentaYellowBlack<br />

e mërkurë • 20 mars 2013<br />

mespërmes<br />

KOHA <strong>Ditore</strong> • 29<br />

Faruk<br />

Tasholli<br />

1<br />

Shkrimtari Faruk Tasholli përgjigjet në 40<br />

pyetje.<br />

ENVER ROBELLI<br />

1. Në cilin vend dëshironi të jetoni në<br />

hapësirën e banuar me shqiptarë<br />

Po të kisha mundësi, nuk do të luaja nga<br />

Rrafshi i Kosovës. Unë jam mësuar të jetoj<br />

në atë vend, sidomos në hapësirën nga Ferizaj<br />

deri në Prishtinë, ku kam jetuar një<br />

kohë të gjatë, ku jam mësuar me atë ambient,<br />

ku jam mësuar me ata njerëz që i njoh<br />

e më njohin, më duan dhe i dua.<br />

2. Cilin personalitet të historisë shqiptare do<br />

të dëshironit ta takonit sikur të ishe e mundshme<br />

Diktatorin komunist, Enver Hoxhën.<br />

Çka do ta pyesnit së pari<br />

Si mendoje ta bëje Shqipërinë kopsht me<br />

lule duke pushkatuar e persekutuar intelektualë<br />

të ngritur në universitetet europiane<br />

Cili <strong>është</strong> personaliteti më i rëndësishëm historik<br />

për ju<br />

Xhorxh Bush i vjetri, i cili në fillim të viteve<br />

nëntëdhjetë si president i SHBA-së iu kërcënua<br />

Serbisë të mos e prekë „vijën e kuqe“<br />

në raport me Kosovën. Kjo fjalë e tij si duket<br />

u prit me skepsë edhe nga politika agresive<br />

serbe ndaj Kosovës, por edhe nga vetë kosovarët,<br />

që nga jeta nën terrorin serb, të vogla<br />

i kishin shpresat për ndihmë. U desh shumë<br />

kohë të kalojë dhe shumë sakrifica të ndodhin<br />

dhe „vija e kuqe“ e Bushit të vjetër të<br />

funksionalizohet me lirinë dhe pavarësinë e<br />

Kosovës.<br />

5. A ekziston Zoti<br />

Do të dëshiroja ta parafrazoj Ajnshtajnin<br />

tyre librave, Bekim Fehmiu ka hyrë në<br />

fondin e pasurisë sonë kulturore, historike e<br />

kombëtare. Shkurt, Bekim Fehmiu <strong>është</strong> pasuri<br />

kombëtare shqiptare!<br />

7. Cilin qytet të ish-Jugosllavisë keni dëshirë<br />

ta vizitoni<br />

Qytetet e mëdha të ish-Jugosllavisë i kam<br />

vizituar disa herë. Në disa prej tyre edhe sot<br />

kaloj shpesh. Por, të them të drejtën, më së<br />

miri ndihem në Shkup dhe këtij qyteti, nuk<br />

kam dëshirë t’i bie me veturë, por këmbë.<br />

Atmosfera e këtij qyteti, disi më ngroh, më<br />

bën për vete. Në këtë qytet kam shkuar shpesh<br />

në rininë time të hershme, por edhe<br />

tash kam mall të shkoj, sidomos duke<br />

kaluar Grykës së Kaçanikut. <strong>Për</strong> <strong>mua</strong><br />

<strong>Shkupi</strong> <strong>është</strong> <strong>emocion</strong> që nga fëmijëria, se<br />

nga ky qytet, më kanë ardhur lodrat e para,<br />

rrobat e para dhe ëmbëlsirat e para, pra,<br />

vlerat moderne të kohës, të fabrikuara etj.<br />

8. Kur keni udhëtuar për herë të parë jashtë<br />

shtetit dhe në cilin vend keni qenë<br />

Jashtë shtetit (në Jugosllavinë e atëher-<br />

parë autobusin urban, me dritare të thyera,<br />

ku njerëzit nxitonin për t’u futur në të... Në<br />

një kafene të madhe as që kishte vend të<br />

lirë. Sikur gjithë njerëzit kishin dalë për të<br />

pirë kafe, një kafe që nxehej në avull dhe<br />

mezi ta krijonte atë harmoninë e nisjes<br />

mbarë të ditës. Rruga drejt Tiranës pastaj,<br />

ku të shoqëronte vargu i bunkerëve anash,<br />

të fuste një trishtim në shpirt. Sheshi i<br />

Tiranës, i gjerë dhe i bukur, ta krijonte përshtypjen<br />

se je në një shtet normal, ashtu si<br />

vazhdimisht ishte shfaqur në televizion.<br />

Gjallëria e ditës në Tiranë ishte mbre -<br />

sëlënëse, ndërsa mbrëmja e frikshme.<br />

Takimet dhe shoqërimet me regjisorin<br />

Gëzim Kame, me dramaturgun Pëllumb<br />

Kulla dhe me aktorët Kastriot Çaushi,<br />

Roland Trebicka, Edi Luarasi, Edmond<br />

Budima, Robert Ndrenika ishin vetë mre -<br />

kullia. Aty gjeta edhe mikun tim, violinistin<br />

Bato Gashi, birin e profesor Ahmet Gashit,<br />

hartuesin e hartës së parë të Shqipërisë etnike.<br />

Me të vizitova pastaj familjen e Jusuf<br />

Gërvallës, të cilin e kisha njohur sa ishte<br />

gazetar në “Rilindje”, ndërkaq me vajzën e<br />

mbrojtur një Kosovë!<br />

10. Çfarë do të ishte për ju fatkeqësia më e<br />

madhe<br />

Nuk dua ta përmend. Nuk dua të ndjell keq.<br />

11. Cilin shkrimtar të huaj e pëlqeni më së<br />

shumti<br />

Stefan Cvajg dhe Gabriel Garsia Markez.<br />

12. Kultura e cilit vend perëndimor ju pëlqen<br />

më së shumti<br />

Këtu jam pak i zënë ngushtë. Unë ka vite që<br />

jetoj në një vend perëndimor, pra në Gjermani,<br />

ku në çdo hap ndeshesh me kulturën<br />

e lartë si nocion i përgjithshëm dhe si praktikë<br />

jetësore. <strong>Për</strong> çka të flas më parë, për<br />

kulturën e punës, për kulturën e vlerësimit<br />

të çdo pune, për kulturën e banimit, për kulturën<br />

e dëfrimit, për kulturën krijuese.<br />

Gjithçka sheh syri e prek dora <strong>është</strong> shtrirje<br />

e vlerave krijuese të ndërtuara me mund<br />

dhe mbi të gjitha, respektimi i atyre vlerave<br />

<strong>është</strong> për çdo lakmi. Artin letrar përgjithësisht,<br />

poezinë, anekdotën, sentencën të krijuar<br />

me shekuj, e ke edhe në reklamat e<br />

afarizmit të thjeshtë, e lëre më në diskursin<br />

e përditshëm. Po kështu ndodh edhe me<br />

pikturën dhe artet e tjera. Prandaj Gjermania<br />

<strong>është</strong> një vend i veçantë kulturor. Në<br />

këtë fushë investimi i çdo njeriu <strong>është</strong> i<br />

madh. Mos e merrni këtu investimin financiar,<br />

si jemi mësuar ne shqiptarët ta përmendim<br />

deri në banalitet. Raporti me<br />

natyrën, me botën bimore dhe shtazore<br />

duke e vënë atë në binarët e harmonisë së<br />

përgjithshme krijon vlera të pakontestueshme<br />

në këtë vend. <strong>Për</strong> gjithçka këtu<br />

flet eksperti me veprën e vet, madje në një<br />

konkurrencë rigoroze, ndërsa konsumatori<br />

ka mundësinë e zgjedhjes dhe vendosjen e<br />

secilës vlerë kulturore në vendin e vet.<br />

Prandaj edhe vetëdija qytetare del si vlerë e<br />

kultivuar kulturalisht.<br />

13. Cili emër ju pëlqen më së shumti<br />

Diella, Atdhe. Emrin e parë e mban vajza<br />

“<strong>Për</strong> <strong>mua</strong> <strong>Shkupi</strong> <strong>është</strong> <strong>emocion</strong>”<br />

kur thotë se besoj në harmoninë kozmike.<br />

Zoti ekziston si ndërgjegje e brendshme e<br />

njeriut dhe si harmoni e proceseve dhe<br />

fenomeneve që shfaqen në jetë. Por me këtë<br />

nocion dhe këtë madhështi mitike, janë<br />

kalkuluar shumë procese, madje deri te<br />

luftërat shfarosëse. Unë besoj në Zot, por jo<br />

në mënyrën dogmatike si e predikojnë religjionet,<br />

sado që i respektoj me konsekuencë<br />

që të gjitha. Ekzistenca e Zotit,<br />

besoj, na korrigjon dhe na bën të korrigjueshëm.<br />

Kështu edhe bota eci përpara.<br />

6. Cilin libër po e lexoni aktualisht<br />

Sapo iu kisha rikthyer librit të Franc Babingerit<br />

“Mehmet Pushtuesi dhe koha e tij”.<br />

Është një libër shumë domethënës për një<br />

pjesë të historisë osmane, për raportet e<br />

ndërtimit të perandorisë, për ngritjet dhe<br />

rëniet, e sidomos njeriu mëson shumë për<br />

viset e Ballkanit dhe raportet që kanë pasur<br />

popujt e këtij regjioni me Perandorinë. Në<br />

këtë kontekst, ka mjaft hapësirë për ta njohur<br />

edhe praninë shqiptare në perandori,<br />

por edhe luftën e Skënderbeut kundër saj.<br />

Mirëpo ndërkohë më erdhi libri i Bekim<br />

Fehmiut „E shkëlqyeshme dhe e tmerr -<br />

shme“ - pjesa e dytë dhe ma la përgjysmë<br />

Franc Babingerin. Të dy librat e aktorit tonë<br />

të madh, sa flasin për jetën e tij, flasin edhe<br />

për kontekstin historik e shoqëror që ka<br />

kaluar Kosova. Me këta dy libra të dy periudhave<br />

jetësore, Bekim Fehmiu ka<br />

shkëlqyer me shkrimin e tij të sinqertë,<br />

ashtu si me shkëlqimin e tij në teatër dhe<br />

film. Me gjithë aktrimin dhe shkrimin e kë-<br />

shme) për herë të parë kam udhëtuar në<br />

vitin 1979 si student. Atëherë për ne ishin të<br />

arritshme shtetet e bllokut socialist, sidomos<br />

me konvertimin e valutës, kështu që<br />

bëra një udhëtim me pak shpenzime, duke<br />

filluar nga Hungaria, Çekosllovakia e deri<br />

në Poloni. Qytetet ku kalova, sidomos Budapesti,<br />

Bratislava, Praga, Katovica, Kra -<br />

kova e Zakopane reflektonin një shkëlqim<br />

të veçantë në <strong>mua</strong>, të paparë deri atëherë.<br />

U ndesha gjithashtu me njerëz shumë të<br />

kulturuar por njëkohësisht të pakënaqur, që<br />

për <strong>mua</strong> ishte ende e paqartë. Kjo pakënaqësi<br />

shpërtheu ku më herët e ku më vonë<br />

në vitet tetëdhjetë, që më vonë u kuptua<br />

thelbi i saj. Ishte pakënaqësi e popujve nën<br />

tutelën komuniste.<br />

9. Kur keni qenë për herë të parë në Shqi -<br />

përi<br />

Në Shqipëri kam hyrë për herë të parë një<br />

mbrëmje dhjetori të vitit 1991. Kisha ardhur<br />

nga Europa, duke kaluar detin nga Bari në<br />

Patras e prej aty drejt Kakavisë. <strong>Për</strong>shëndetja<br />

e doganierëve dhe policëve kufitarë më<br />

“mirëmbrëma” ishte kënaqësia ime më e<br />

madhe në një kufi, pasi kisha kaluar<br />

dhjetëra kufij duke dëgjuar përshëndetjet<br />

në gjuhë të huaja dhe më në fund edhe në<br />

gjuhën shqipe. Aty praktikisht e pashë<br />

shtetin shqiptar. Udhëtimi drejt Durrësit<br />

m’u duk si një ëndërr, ku nuk e di si nuk jam<br />

rrokullisur duke ngarë veturën nëpër një<br />

rrugë pa shenja, aty-këtu të paasfaltuar dhe<br />

pa mbrojtëse anash. Kur kam dalë në mëngjesin<br />

e parë në Durrës, jam trishtuar duke<br />

tij, Donikën, isha njohur diku në Europë.<br />

Sapo hymë në shtëpi, shfaqja e djalit të<br />

madh të Jusufit në shikimin tim më stepi.<br />

Më ngjante tamam me Jusufin, kur e kisha<br />

njohur në Prishtinë. Kaluam mirë aty, por<br />

me një përshtypje se edhe vetë familja e<br />

Jusufit ndihej e pasigurt në atë anarki transicioni.<br />

Shteti pothuaj nuk ekzistonte fare.<br />

Isha bashkë me regjisorin Fetah Mehmeti,<br />

tashmë i ndjerë. Dilnim qytetit kohë e pa<br />

kohë, natën dhe ditën. Nuk e di si kemi shpëtuar<br />

pa therrë në këmbë kur të nesërmen<br />

dëgjonim lloj-lloj ndodhish për natën që<br />

linim prapa. Madje edhe për vrasje të shpeshta.<br />

Në një moment, nuk e di si nuk më<br />

ka lëshuar zemra nga një skenë e<br />

tmerrshme, kur një lokali përdhes, i ishte<br />

futur zjarri, ndërsa askush nuk intervenonte<br />

ta fikte në atë ndërtesë shumëkatëshe.<br />

Mora turr ta shuaj vetë zjarrin, Gëzim Kame<br />

më kapi për krahu: Mos u shqetëso, këto<br />

janë bërë tashmë skena të përditshme! Më<br />

pengonte edhe gjakftohtësia e tij në këtë<br />

rast, por ata ishin mësuar me këto skena.<br />

<strong>Për</strong> çudi, në atë anarki, shfaqjet e rregullta<br />

jepeshin në teatër dhe, më mahnitnin ata<br />

aktorë që gjenin fuqinë të luanin në skenë.<br />

Ulëset e teatrit ishin plot. Jashtë ende po<br />

luhej një teatër i tmerrshëm. Teatër pa skenar,<br />

me drama të mëdha. Çka mund të bëhej<br />

nga ky teatër i quajtur Shqipëri, sidomos<br />

për Kosovën që pushteti i egër serb e çonte<br />

drejt fundosjes, e që kjo Kosovë, kishte shpresuar<br />

shumë, madje me vite, nga propaganda<br />

e rrejshme e shtetit komunist. A<br />

mund të rizgjohej më një Shqipëri për ta<br />

ime. Ajo me këtë emër ka ardhur nga<br />

Kosova në Gjermani fare e vogël dhe tash<br />

studion mjekësinë në Universitetin e<br />

Aachenit, njërit nga universitetet më prestigjioze<br />

në Gjermani dhe në botë. Ky emër<br />

për <strong>mua</strong> mbrun në vete dashuri, dhembje<br />

dhe krenari njëkohësisht. Emrin Atdhe e ka<br />

marrë djali im, i lindur në Gjermani, si mall<br />

i pashuar për ndarjen nga atdheu në kohë<br />

të vështirë, si arbëreshët dikur nga e bukura<br />

Moré. Ai <strong>është</strong> nxënës gjimnazi. Që të dy,<br />

pos shumë gjuhëve të huaja, e flasin perfekt<br />

dhe e shkruajnë gjuhën shqipe, këtë vlerë<br />

themelore kombëtare, ani që janë rritur dhe<br />

shkollohen në gjuhën e vendit ku jetojnë.<br />

14. A <strong>është</strong> mëkat të jesh homoseksual<br />

Pse të jetë mëkat Në botën e përparuar<br />

demokratike akceptohet njësoj homoseksuali<br />

po ashtu si heteroseksuali. Ta zëmë, ministri<br />

i Jashtëm gjerman, Westerwelle, <strong>është</strong><br />

homoseksual dhe publikisht dihet partneri<br />

i tij. Kjo nuk i pengon gjermanët që ai ta<br />

kryejë një funksion të lartë shtetëror. Edhe<br />

ne duhet të mësohemi t'i akceptojmë<br />

njerëzit e tillë.<br />

15. A do të ishit i gatshëm të luftonit në rast<br />

se rrezikohet liria e vendit<br />

Po, pa mëdyshje.<br />

16. Cilin person s’do të kishit dëshiruar ta<br />

takonit kurrë<br />

(vijon në numrin e nesërm)<br />

CyanMagentaYellowBlack


CyanMagentaYellowBlack<br />

e enjte • 21 mars 2013<br />

mespërmes<br />

KOHA <strong>Ditore</strong> • 29<br />

Faruk<br />

Tasholli<br />

2<br />

(vijon nga numri i kaluar)<br />

16. Cilin person s’do të kishit dëshiruar ta<br />

takonit kurrë<br />

Njeriun që ban be rrejshëm dhe që suksesin<br />

e vet e sheh në fatkeqësinë e tjetrit.<br />

partizane në luftë kundër pushtimit nazist<br />

Te shqiptarët nuk ka pasur vetëm lëvizje<br />

partizane, ku dominonin komunistët, por<br />

edhe grupime të tjera kombëtare të luftës.<br />

Do të isha bashkuar me dikë, por nga kjo<br />

perspektivë nuk e di me cilin grupim.<br />

17. A duhet të bashkohen Kosova dhe Shqi -<br />

përia<br />

Shqipëria dhe Kosova si dy realitete<br />

shtetërore dhe një realitet etnik duhet të<br />

zhvillohen së pari normalisht. Duhet ta<br />

kalojnë ngecjen historike. duhet të vetëdijesohen<br />

me pavarësinë e veprimit konsekuent<br />

institucional. Institucioni formal pa veprim,<br />

rrezikon që shteti të degradohet dhe në<br />

sipërfaqe të dalin ligjet primitive që dikur<br />

ndërtonin raportet shoqërore. Shikoni sot<br />

çka ndodh në këto dy shtete shqiptare. Institucionalisht<br />

u ngjajnë nxënësve të dobët<br />

që marrin detyra shtëpie dhe ato i shtyjnë<br />

për një kohë tjetër. Thjesht, këto dy shtete,<br />

me funksionimin aktual të strukturave institucionale<br />

mbrohen nga institucionet europiane<br />

si nxënësit e dobët në orë të<br />

mësimit. E kanë vendin në Europë, thonë që<br />

janë në Europë, por nuk u pëlqen disiplina<br />

institucionale europiane. Në Europë ministri<br />

jep dorëheqje për një kiks të vogël në<br />

jetën publike, familjare apo shkencore,<br />

ndërsa në dy shtete shqiptare me përkatësi<br />

europiane, ministrat apo deputetët që reflektojnë<br />

primitivizëm banal, që stolisen me<br />

tituj shkencorë të pameritueshëm, që kanë<br />

në barrë vepra kundërvajtëse e penale, forcojnë<br />

pozitat e tyre në hierarkinë shte -<br />

tërore. Sot ministrat këtu sillen si pronarët<br />

me skllevërit dikur. Shqiptarët e ndarë, si<br />

ishte Kosova nën skllavëri, ëndërronin<br />

bashkimin dhe vdisnin për të se në këtë<br />

bashkim shihnin lirinë në kuptimin e<br />

përgjithshëm të fjalës. Sot, mendoj unë kur<br />

shqiptarët kanë liri, duhet të krijojnë vlera<br />

ose t’i avancojnë ato që i kanë që nga niveli<br />

familjar deri te ai institucional dhe bashkimi<br />

në një shtet apo ecja paralele e të dy<br />

shteteve me shtetet e përparuara europiane,<br />

nga fëmijëria, pikërisht në ditën kur kam<br />

parë tagrambledhësin serbë me pushkë<br />

krahut në derën e shtëpisë sime tek grindej<br />

me babanë tim në gjuhën që nuk e kuptoja,<br />

pastaj atë e kam përcjellë edhe në disa dyer<br />

të lagjes ku vazhdonte e njëjta grindje, e<br />

njëjta atmosferë, me njerëzit që nuk kishin<br />

çka t’i jepnin shtetit në atë varfëri të skajshme.<br />

Më vonë, të ranguar në atë pushtet,<br />

kam parë njerëz inferiorë që sapo e qitnin<br />

këmbën në shkallën e parë bëheshin agresivë<br />

me vartësit e tyre. Pas katrahurave e fitoreve,<br />

u ndërruan shtete e pushtete, por<br />

pushtetari prapë mbeti i njëjtë, jo shërbëtor<br />

i çështjes për të cilën pledon se angazhohet,<br />

por sundimtar, keqbërës, keqpërdorues,<br />

madje edhe keqpërdorues i kombit. Figura e<br />

këtij pushtetari, që sot në Kosovë të tillë ka<br />

shumë, ta neveritë edhe fjalën pushtet. Një<br />

pjesë të pushtetarëve të sotëm të Kosovës i<br />

njoh që nga rinia e hershme, kam pasur raporte<br />

shumë të mira me ta, ua çmoj sakrificën<br />

sublime që kanë bërë për këtë vend në<br />

çdo kohë kur e kishim vështirë, por kur u<br />

veshën me pushtet, e ndryshuan sjelljen.<br />

gazeta, avancohen persona të përkatësisë së<br />

caktuar shtetërore që janë bartës të këtyre<br />

skandaleve. Ndërkaq, më duhet ta them me<br />

dhembje të thellë se gazetat në Kosovë kanë<br />

mbetur vetëm poligone intrigash ku askush<br />

nuk ua vë veshin.<br />

23. Cila ngjyrë ju pëlqen më së shumti<br />

Të shtatë ngjyrat e ylberit.<br />

24. Cila lule ju pëlqen më së shumti<br />

Zambaku.<br />

25. Cilin virtyt tuajin e çmoni më së shumti<br />

Sinqeritetin dhe tolerancën.<br />

26. Cilat virtyte i çmoni te një grua<br />

Bukurinë, urtësinë, mençurinë dhe guximin<br />

për t’u marrë me disa punë që deri vonë<br />

janë konsideruar vetëm punë për burra.<br />

27. Cilat virtyte i çmoni te një burrë<br />

Drejtpërdrejtshmërinë, sinqeritetin dhe krenarinë<br />

në raport të drejtë me kredibilitetin<br />

real që e ka.<br />

35. Cili <strong>është</strong> intelektuali më i madh i Koso vës<br />

Rexhep Ismajli, sado që numri i intelektualëve<br />

të elitës po shtohet, sidomos në universitetet<br />

dhe në institutet e ndryshme<br />

prestigjioze europiane dhe amerikane. Kur<br />

jam te Rexhep Ismajli, mund të shtoj se pos<br />

si intelektual i lartë, ai intelektualisht, politikisht<br />

dhe kombëtarisht u soll në nivel të<br />

lartë, madje edhe kur kjo ishte „e ndaluar“.<br />

Rexhep Ismajli, pak ditë pas demonstratave<br />

të shtypura me dhunë të vitit 1981, i vetmi<br />

ishte në Universitetin e Prishtinës që në<br />

mbledhjen e Organizatës Themelore të Lidhjes<br />

së Komunistëve të Fakultetit Filozofik,<br />

kundërshtoi Rezolutën e mbledhjes së 16 të<br />

Komitetit Krahinor të LK të Kosovës, ku në<br />

esencë dënohej çdo gjë shqiptare në emër<br />

të demonstratave. Pos dënimeve partiake,<br />

këtë veprim nuk ia harroi Serbia. Në<br />

izolimin e intelektualëve në fillim të vitit<br />

1989 që u poshtëruan dhe u torturuan deri<br />

në pikën e fundit në burgun e Prokupjes<br />

dhe të Leskovcit, ishte edhe intelektuali<br />

Rexhep Ismajli. Ai edhe sot sillet me korrektësi<br />

konform atributit që e ka.<br />

36. Cili <strong>është</strong> shkrimtari më i madh shqiptar<br />

Ende po mbetet Ismail Kadare.<br />

37. Cili <strong>është</strong> aktori/aktorja më e madhe<br />

shqiptare<br />

Ende po mbetet Bekim Fehmiu.<br />

38. A keni marrë pjesë në ndonjë demonstratë<br />

Të jesh student në vitin 1981 në Prishtinë<br />

dhe të mos jesh prezent në demonstrata ka<br />

qenë absurde. Natyrisht që kam marrë<br />

pjesë në demonstrata në të shumtën e<br />

rasteve që këto janë bërë për vite të tëra.<br />

“<strong>Për</strong> <strong>mua</strong> <strong>Shkupi</strong> <strong>është</strong> <strong>emocion</strong>”<br />

<strong>është</strong> çështje që zgjidhet nga vetë shqiptarët.<br />

18. A <strong>është</strong> dëmtuar dialekti gegë me standardin<br />

gjuhësor të vitit 1972 dhe a duhet të<br />

ndryshohet ky standard<br />

Dëmtimi i gegërishtes ka ndodhur. Kjo ka<br />

ndodhur edhe në gjuhët e tjera të standardizuara<br />

të botës, ku bazë <strong>është</strong> marrë njëri<br />

nga dialektet. Do të pyesja pse përflitet e<br />

politizohet kaq shumë kjo ngjarje që vërtet<br />

ka qenë domethënëse për kohën dhe me<br />

ndikim shumë pozitiv në unifikimin kombëtar<br />

e kulturor të shqiptarëve brenda e<br />

jashtë Shqipërisë administrative. Nëse e<br />

kër kon nevoja edhe ky standard mund të<br />

ndryshohet përkrah përparimeve të tjera në<br />

shoqërinë shqiptare. Por përgatitja për një<br />

standardizim të ri të gjuhës shqipe, kërkon<br />

mund, kohë dhe investim financiar për<br />

angazhimin e gjuhëtarëve.<br />

19. Cilit komb dhe cilës kulturë do t’i kishit<br />

takuar me qejf<br />

Nuk do ta kisha ndërruar me asgjë kombin<br />

shqiptar, ndërsa kulturën evropiane, fryma<br />

e së cilës e mbrojti edhe kombin tim, nuk do<br />

ta kisha ndërruar me ndonjë kulturë tjetër,<br />

sado që edhe kjo mund të pasurohet dhe<br />

ndikohet pozitivisht nga kulturat e tjera.<br />

20. Sikur të kishit pushtetin politik çfarë do<br />

të ndryshonit së pari<br />

Kjo <strong>është</strong> pyetja më e gabuar që më bëhet<br />

<strong>mua</strong>. Unë kurrë nuk do të kisha pushtet<br />

politik. Averzionin ndaj pushtetit e kam që<br />

Ndryshimi i sjelljes së tyre, sidomos në pangopshmërinë<br />

për pasurim të skajshëm, në<br />

pangopshmërinë për sundim, pa respektuar<br />

edhe kriterin më të ulët njerëzor, bëri që<br />

pushtetit t’ia mësyjnë edhe poltronët e të<br />

gjitha fushave, të cilët jo që nuk kanë sakrifikuar,<br />

por për interesa personale edhe kanë<br />

masakruar qenien kombëtare. Sot “tradhtarë”<br />

dhe “patriotë” janë bërë bashkë dhe<br />

nuk ka kush ta dallojë njërin apo tjetrin.<br />

Mos të zgjatem më shumë, por lirinë time<br />

personale, nuk e këmbej për pushtetin politik,<br />

ani më në këto anarki të mëdha!<br />

21. Cili <strong>është</strong> personi më i rëndësishëm për ju<br />

Dr.Xhevahire Rrahmani, prania e së cilës në<br />

jetën time ka reflektuar mbarësi.<br />

22. Cilën apo cilat gazeta të përditshme i<br />

lexoni<br />

Lexoj gazeta shqipe dhe gjermane. Por me<br />

keqardhje e them se gazetat e sotme<br />

shqiptare, sidomos ato në Kosovë, nuk e<br />

kryejnë funksionin si duhet. <strong>Për</strong> moskryerjen<br />

e këtij funksioni prapë fajtore janë institucionet<br />

shtetërore. Kur gazetat gjermane<br />

gjejnë ndonjë rast të kundërligjshëm që nga<br />

qytetarët e thjeshtë e deri të kryeministri a<br />

te kryetari i shtetit, menjëherë me ta merret<br />

prokuroria apo institucionet e tjera<br />

përkatëse. Brenda pak kohe shtypi bëri që<br />

të shkarkohet kryetari i Gjermanisë dhe po<br />

ashtu ministres së Arsimit t’i merret edhe<br />

titulli i doktoratës pse u zbulua plagjiati i<br />

saj. Në Kosovë, nga skandalet që zbulon<br />

28. Cilin politikan të kohës së Jugosllavisë e<br />

vlerësoni më shumë<br />

Nuk e kam ndonjërin në mbamendje që do<br />

ta veçoja tash për tash.<br />

29. Cilin politikan të Kosovës pas vitit 1989<br />

e vlerësoni më shumë<br />

Ibrahim Rugovën që figurave të politikës<br />

dhe shkencës botërore ua rikonfirmonte<br />

vlerat civilizuese të shqiptarëve edhe para<br />

kohës së Krishtit.<br />

30. Cilin politikan të Republikës së Shqi -<br />

përisë në 20 vjetët e fundit e vlerësoni më<br />

shumë<br />

Pandeli Majkon.<br />

31. A ka Enver Hoxha ndonjë meritë për<br />

Kosovën<br />

Jo.<br />

32. A ka Josip Broz Tito ndonjë meritë për<br />

zhvillimin politik, arsimor, ekonomik dhe<br />

kulturor të Kosovës<br />

Titoja ka meritë në luftimin e klanit serb në ish-<br />

Jugosllavi dhe në këtë luftë kanë përfituar<br />

shqiptarët duke i ndërtuar institucionet kombëtarë<br />

brenda atij shteti, sado të brishta që ishin.<br />

33. Cili <strong>është</strong> për ju personaliteti më i urryer<br />

historik<br />

Rankoviqi e Milosheviqi.<br />

34. Sikur të kishit jetuar në Luftën e Dytë<br />

Botërore a do t’iu kishit bashkuar lëvizjes<br />

39. A <strong>është</strong> toleranca fetare mes shqiptarëve<br />

mit apo realitet<br />

Vetë kombi shqiptar <strong>është</strong> një krijesë homogjene<br />

me gjithë dallimet krahinore e dialektore<br />

dhe toleranca fetare, besoj,<br />

funksionon si realitet e jo si mit në bashkësinë<br />

shqiptare. Është çudi e madhe se brenda<br />

tri komuniteteve të mëdha fetare të shqiptarëve,<br />

hedhen batuta e kritika të ndërsjella<br />

në adresë të njërit apo të komunitetit tjetër<br />

fetar, por gjatë historisë, kurrë nuk ka ndodhur<br />

ndonjë konflikt fetar, sado që pushtuesit<br />

i kanë fryrë këtij zjarri. Pra, deri tash, strumbullari<br />

kombëtar i ka lidhur shqiptarët,<br />

ndërsa me gjithë dallimet fetare, ata janë ndjerë<br />

dhe ndihen vëllezër të një gjuhe e të një<br />

gjaku. Në çdo luftë, qoftë ajo e armatosur<br />

apo politike, sado që armiku i ka takuar<br />

ndonjërit nga komunitetet tona fetare,<br />

shqiptarët kanë reaguar bashkë. Uroj që kjo<br />

tolerancë dhe bashkëjetesë të vazhdojë edhe<br />

në shekujt e ardhshëm, sado që disa klerikë<br />

të çmendur, trumbetojnë përkatësinë fetari<br />

si vëllazëri e jo përkatësinë kombëtare.<br />

40. Cila <strong>është</strong> ëndrra e juaj më e madhe<br />

Që vendi im, Kosova, përpos pranisë<br />

gjeografike në Europë, të forcojë mendësinë<br />

europiane dhe me këtë, të ketë një<br />

ngritje të lartë, intelektuale, materiale e kulturore<br />

me vendet e përparuara të këtij kontinenti.<br />

Shkurt, do të doja që pasuria<br />

intelektuale, ekonomike dhe kulturore që e<br />

kanë krijuar dhe po e krijojnë brezat e rinj<br />

të Kosovës në Europë, të hyjë brenda.<br />

CyanMagentaYellowBlack

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!