Kopalnia roku - Kompania Węglowa S.A.

G A Z E T A F I R M O W A
n r 3 ( 3 6 ) | m a r z e c 2 0 1 2
NIE STOIMY W MIEJSCU
SUKCES I CO DALEJ…
GÓRNICTWO ZNÓW NA TOPIE
W W W . K W S A . P L

G A Z E T A F I R M O W A
NASZA KOMPANIA
Drodzy Czytelnicy!
Nasze kopalnie bardzo dobrze wypadły
w rankingu Szkoły Eksploatacji Podziemnej,
zdobywając laury praktycznie w każdej
kategorii. W tym numerze omawiamy szerzej
te niewątpliwe sukcesy. Przedstawiamy
osiągnięcia kopalni „Ziemowit”, postęp kopalni
„Brzeszcze”, bezpieczeństwo kopalni „Pokój”,
dobre wyniki kopalni „Halemba-Wirek”.
Niestety, cieniem rzuca się na nie tragiczna seria
w kopalni „Marcel”, w której w ostatnich
tygodniach zginęło dwóch górników. Dla załogi
i dyrekcji tej kopalni to bolesna lekcja, bowiem
„Marcel” to ubiegłoroczny laureat konkursu „Kopalnia
roku”, typowany zresztą ponownie do tej
nagrody. Tymczasem zamiast spodziewanych
splendorów nastąpił twardy powrót do górniczej
rzeczywistości. Mamy nadzieję, że „Marcel”
i jego ambitna załoga szybko powróci do równowagi
po tragicznych wydarzeniach w marcu…
W numerze piszemy także o metanie. To największe
zagrożenie w polskim górnictwie węgla
kamiennego. W latach 1990–2011 śmierć z jego
powodu poniosło 88 górników, 117 doznało ciężkich
obrażeń ciała, 106 zostało lekko rannych.
Uboczny produkt górnictwa przysparza coraz
większych kłopotów. Jak sobie z nimi poradzić
Zwalczanie zagrożenia metanowego jest
jednym z priorytetów nadzoru górniczego na
najbliższe lata.
Odżywa w wielkim stylu górnicze szkolnictwo.
Kompania Węglowa przyjmuje do pracy absolwentów,
gwarantując im miejsca pracy. Przedstawiamy
dwie szkoły, z którymi współpracujemy,
aby zachęcić młodzież do kształcenia się
w zawodzie górnika.
KOMPA N I A W ĘGL OWA
Ga z e t a f i r mowa
Redakcja:
Biuro Komunikacji KW SA
dyrektor Zbigniew Madej
Redaktor naczelny:
Jan Czypionka
j.czypionka@kwsa.pl
Jan Czypionka
Adres redakcji:
40-039 Katowice
ul. Powstańców 30, p. 64
tel. 032 7572025
Wydawca:
Kompania Węglowa SA
40-039 Katowice
ul. Powstańców 30
Druk:
Tolek, drukarnia im. K. Miarki
MARZEC
3 FAKTY • LICZBY • WYDARZENIA
W KOMPANII
3 Szacunek dla górniczej pracy
5 Menedżerowie z dyplomem
Zakończyła się kolejna edycja
Szkoły Menedżerów Górniczych
6 Nie stoimy w miejscu
W prestiżowym rankingu „Kopalnia roku”
KWK „Ziemowit” zajęła drugie miejsce
10 W „Pokoju” najbezpieczniej
Dyrektorzy cenią tę nagrodę, przyjmują
splendory, ale niechętnie o tym mówią
12 Sukces i co dalej…
Kopalnia „Brzeszcze” została laureatką
nagrody „Postęp roku 2011”
18 Spory postęp, choć nadal na minusie…
W konkursie Szkoły Eksploatacji Podziemnej
„Postęp roku” KWK „Halemba-Wirek”
zajęła trzecie miejsce
WYDARZENIA
20 Górniczy sukces roku
Kompania Węglowa wszelkie działania
gospodarcze realizuje zgodnie z koncepcją
społecznej odpowiedzialności biznesu
21 Co z tym metanem
Największym zagrożeniem w polskim
górnictwie węgla kamiennego jest metan
22 Darczyńcy zjechali na dół
Fundacja Rodzin Górniczych może liczyć
na olbrzymie wsparcie kopalni „Jankowice”
LUDZIE I MIEJSCA
23 Biegali… pod ziemią
Trasa biegu prowadziła 212 metrów pod ziemią
24 Oskard dla karateki
Rozmowa z Mariuszem Pawlusem,
pracownikiem kopalni „Brzeszcze”
26 Nauka z gwarancją zatrudnienia
ZSP im. Sejmu Śląskiego w Radlinie jest szkołą
z wieloletnią tradycją kształcenia górników
27 Górnictwo znowu na topie
Po wielu latach przemian górnicy znowu
stali się potrzebni i pilnie poszukiwani
28 Puchar dla narciarzy kopalni „Jankowice”
Po raz kolejny stacja narciarska „Cieńków”
gościła przedstawicieli kopalń i zakładów KW SA
30 Clemensy dla malarza i kopalnianej orkiestry
31 Ach, cóż to był za ślub…
32 Galeria
Zdjęcie na okładce: kombajnista Artur Ebert, zatrudniony od 2008 roku
w kopalni „Ziemowit”, obecnie na ścianie 914. Fot. Jacek Filipiak
Oddano do druku: 29.03.2012 r.

W K O M PA N I I
Szacunek dla górniczej pracy
Członkowie rady nadzorczej Kompanii Węglowej wizytowali kopalnię
„Bobrek-Centrum”
Po krótkiej prezentacji, którą przedstawił
Leonard Klabis, dyrektor kopalni,
goście zjechali na dół. Dla niektórych
było to pierwsze zetknięcie się
z podziemną pracą górnika. Gospodarze zadbali,
by wizyta ta nie kojarzyła się z turystyczną
wycieczką i zafundowali gościom
prawdziwe wyzwanie. Najpierw zjazd na poziom
wydobywczy 503 na głębokości 726 m,
dojście do stacji kolejki podwieszanej, potem
długa jazda kolejką do ściany nr 4. Eksploatacja
tej ściany została rozpoczęta w lutym ubiegłego
roku. Zakończenie eksploatacji planowane
jest na drugi kwartał 2013 r. Dotychczas
z pokładu 503 wydobyto prawie 5 mln t węgla.
Dalej – przejście całej ściany, obserwacja
pracy kombajnu i powrót do stacji chodnikiem
nadścianowym. Po drodze dyrektor
kopalni zapoznał członków rady nadzorczej
ze specyfiką pracy kopalni i zagrożeniami
w niej występującymi.
– To trudna ściana, ale bardzo wydajna –
z niej mamy prawie połowę wydobycia – wyjaśniał
Leonard Klabis. – Otrzymujemy z niej
węgiel bardzo dobrej jakości, wykorzystywany
w produkcji ekogroszku. Marek Uszko,
wiceprezes zarządu Kompanii Węglowej SA,
(dokończenie na stronie 4)
Marek Uszko, wiceprezes zarządu Kompanii Węglowej SA, w rozmowie z prof. Maciejem Kaliskim,
przewodniczącym rady nadzorczej KW SA
FAKTY • LICZBY • WYDARZENIA
PRAWIE TRZY MILARDY ZYSKU
Wynik finansowy netto górnictwa węgla
kamiennego za 2011 r. wyniósł 2,89 mld zł.
W porównaniu z 2010 r., w którym górnictwo
zarobiło na czysto 1,41 mld zł, zysk
górnictwa zwiększył się ponad dwukrotnie.
Poprawa wyniku to przede wszystkim skutek
zwiększenia zysku ze sprzedaży węgla
(wzrost o 1,87 mld zł, do kwoty 4,17 mld
zł) oraz poprawy wyniku na działalności
finansowej (o 423,8 mln zł). Przychody ze
sprzedaży węgla, uzyskane w 2011 r., wyniosły
aż 25,87 mld zł i w porównaniu z 2010 r.
zwiększyły się o 17,6 proc. O takim skoku
zdecydował nie tyle niespełna jednoprocentowy
wzrost ilości sprzedanego węgla, ile
wzrost średniej ceny zbytu surowca – o prawie
17 proc. W 2011 r. rosły nie tylko ceny
surowca, ale też koszty jego pozyskania,
które sięgnęły kwoty 21,7 mld zł. To o ponad
10 proc. więcej niż w roku poprzednim – poinformował
Henryk Paszcza, dyrektor katowickiego
oddziału Agencji Rozwoju Przemysłu
monitorującej górnictwo.
KOMPANIA SPRZEDAŁA WĘGLOZBYT
W siedzibie Kompanii Węglowej 15 marca
2012 r. nastąpiło przeniesienie na rzecz
Węglokoksu własności 70 000 akcji spółki
Centrala Zbytu Węgla Węglozbyt, stanowiących
70 proc. jej kapitału zakładowego.
Pozostała część akcji Węglozbytu należy
do Skarbu Państwa.
W ten sposób została sfinalizowana transakcja,
objęta umową sprzedaży zawartą 13
grudnia 2011 r. pomiędzy Kompanią Węglową
a Węglokoksem. Było to możliwe po
uzyskaniu przez strony wymaganych zgód
organów korporacyjnych: Ministra Skarbu
Państwa oraz Prezesa Urzędu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów.
W akcie finalizującym transakcję Kompanię
Węglową reprezentowali Joanna Strzelec-
-Łobodzińska, prezes zarządu, Krzysztof
Brejdak oraz Zbigniew Paprotny, wiceprezesi
zarządu, natomiast Węglokoks Jerzy
Podsiadło, prezes zarządu, oraz Bogusław
Oleksy, wiceprezes zarządu. Obecna była
także Aleksandra Słupska, prezes zarządu
CZW Węglozbyt.
Kompania Węglowa SA uzyskała z tej
transakcji 39 mln zł.
FINAŁ PRYWATYZACJI PEC W RUDZIE ŚLĄSKIEJ
Jedna z największych firm ciepłowniczych
w województwie śląskim ma nowego właściciela.
Po pozytywnej decyzji UOKiK w sprawie
| 3

W K O M PA N I I
tłumaczył, że z uwagi na wymogi ochrony
powierzchni wysokość wybierania ściany 4,
na odcinku 900 m, licząc od linii projektowanego
zakończenia ściany, obniżona zostanie
do 2,6 m. Postęp dobowy ograniczony jest do
3,5 m na dobę, przy nie przekraczaniu 80 m
na miesiąc i utrzymaniu wydobycia w dni
wolne. Pomimo tak znaczących ograniczeń
postępu, ściana średnio uzyskuje wydobycie
na poziomie 5000 t/d, przy czym ze względu
na uwarunkowania dotyczące ochrony powierzchni
jej zdolności produkcyjne ograniczone
zostaną do 4000 t/d.
Mimo wielkiego wysiłku włożonego
w przejście ściany, członkowie rady nadzorczej
byli zadowoleni z wizyty. – Wysoko
oceniam zarówno bezpieczeństwo, jak i organizację
pracy w kopalni – podsumował
wizytę prof. Maciej Kaliski, przewodniczący
rady. Jedyna kobieta, która zjechała
na dół – Elwira Gross-Gołacka – była pod
wrażeniem tego, co zobaczyła na ścianie.
– Jestem pełna szacunku i podziwu dla
górniczej pracy. To dla mnie prawdziwa
lekcja pokory – podsumowała wizytę.
Tekst i zdjęcia: Jan Czypionka
Mimo wielkiego wysiłku włożonego w przejście ściany, członkowie rady nadzorczej byli
zadowoleni z wizyty. Na zdjęciu, od lewej: Marian Turek, Leonard Klabis, Marek Uszko,
Maciej Kaliski, Elwira Gross-Gołacka, Janusz Michalski
przejęcia kontroli przez Zespół Ciepłowni
Przemysłowych „Carbo-Energia” nad rudzkim
PEC, władze Rudy Śląskiej ostatecznie
podpisały umowę sprzedaży swojej spółki.
Na decyzję Urzędu Ochrony Konkurencji
i Konsumentów obie strony czekały od
listopada ub. roku. Wcześniej w rudzkim
magistracie odbyła się publiczna aukcja
sprzedaży Przedsiębiorstwa Energetyki
Cieplnej. Wobec braku innych oferentów
przedsiębiorstwo zostało sprzedane za cenę
wywoławczą, czyli 41,3 mln zł, innej rudzkiej
spółce – Zespołowi Ciepłowni Przemysłowych
„Carbo-Energia” sp. z o.o.
– Przejęcie przez „Carbo-Energię” rudzkiego
PEC wzmocni pozycję rynkową
naszej spółki-córki na terenie Rudy Śląskiej
– powiedziała Joanna Strzelec-
-Łobodzińska, prezes zarządu Kompanii
Węglowej SA. – Nastąpi to na bazie sieci
przesyłowej kupionej spółki i wytwarzanej
tam energii cieplnej. Z drugiej strony
„Carbo-Energia”, dzięki wzmocnieniu potencjału
wytwórczego, zapewni mieszkańcom
Rudy Śląskiej bezpieczeństwo energetyczne
poprzez pewność dostaw ciepła.
To inwestycja, która obu firmom stworzy
nowe możliwości rozwoju i pozwoli wykorzystać
ich potencjał. Dla Kompanii
4 |
Węglowej oznacza to wsparcie naszej energetycznej
linii biznesowej, zapisanej
w strategii spółki. Zapewniam, że to także
inwestycja, która podniesie efektywność
funkcjonowania firmy, z równoczesnym
dostosowaniem jej do wymogów ochrony
środowiska.
PEC w Rudzie Śląskiej dostarcza ciepło do
ponad 1,1 tys. odbiorców. Ciepło kupuje
głównie od elektrociepłowni węglowych.
Największym dostawcą jest „Carbo-Energia”,
która zapewnia PEC ok. 67 proc. potrzebnego
ciepła. Pozostałe ciepło PEC kupuje
od spółki Fortum Zabrze i spółki ZEC
„Katowice”.
CZARNA SERIA W „MARCELU”
W czwartek, 8 marca, w polu macierzystym
kopalni „Marcel” w Radlinie doszło
do silnego wstrząsu.
Wstrząs ten miał siłę 9,2 x 107 J (ponad
3 stopnie w skali Richtera) i wystąpił w rejonie
ściany M12, w pokładzie 707, na poziomie
850 m. W wyniku tego wydarzenia
rannych zostało trzech górników. Zostali
przewiezieni do szpitali w Jastrzębiu-
-Zdroju i Rybniku. 26-letni górnik, ciężko
ranny w wyniku silnego wstrząsu, zmarł
w piątek w szpitalu.
Dziewięć dni po tym tragicznym wydarzeniu
w kopalni „Marcel” zginął 45-letni sztygar
zmianowy. Wypadek wydarzył się w sobotę,
17 marca, po południu, na poziomie
400 m pod ziemią. Doszło do niespodziewanego
opadu skał stropowych, które przemieszczając
się, przygniotły poszkodowanego
do konstrukcji kombajnu ścianowego,
powodując obrażenia śmiertelne.
Dwóch górników zginęło w marcu w kopalni
„Marcel”…

Menedżerowie z dyplomem
Zakończyła się kolejna edycja Szkoły Menedżerów Górniczych
– przedsięwzięcia Polskiej Fundacji Promocji Kadr
Wykład zamykający szkolenie,
pt. „Średniookresowy raport
o rynku węgla na rok 2011. Tendencje
rynkowe i prognozy do roku 2016”,
odbył się 23 marca br. w gmachu KW SA.
W uroczystości uczestniczyli Jacek Wojciechowicz,
prezes zarządu PFPK, oraz Izabela
Bara, wiceprezes, którzy wręczyli absolwentom
dyplomy ukończenia Szkoły.
Polska Fundacja Promocji Kadr powstała
w 1989 roku. Misją Fundacji jest promowanie
nowoczesnego zarządzania, głównie
poprzez działalność szkoleniową, ukierunkowaną
na rozwijanie wiedzy oraz doskonalenie
umiejętności menedżerskich kadry
kierowniczej różnych szczebli zarządzania
w gospodarce.
Działalność Fundacji od chwili jej powołania
związana jest z górnictwem węgla kamiennego,
a tradycyjną formą współpracy
z tą branżą jest Szkoła Menedżerów Górniczych.
Jednym z ważnych celów Szkoły jest
umożliwienie jej uczestnikom poznania
i przedyskutowania z ekspertami, w tym
z przedstawicielami kierownictwa resortu
gospodarki, aktualnych i perspektywicznych
problemów, związanych z funkcjonowaniem
i rozwojem branży górniczej.
UCZESTNICY SMG Z KOMPANII WĘGLOWEJ
Tomasz Bednarek – KWK „Pokój”,
Marian Kucz – KWK „Piast”,
Aleksander Chowaniec – KWK „Rydułtowy-Anna”, Witold Łukoszek – KWK „Halemba-Wirek”,
Ireneusz Heliosz – KWK „Marcel”,
Andrzej Nowak – KWK „Piekary”,
Tomasz Jagoda – KWK „Bobrek-Centrum”, Piotr Oleś – KWK „Bolesław Śmiały”,
Tomasz Kaletka – KWK „Jankowice”,
Andrzej Szymusiak – KWK „Bielszowice”,
Adam Kamyk – KWK „Knurów-Szczygłowice”, Piotr Ścierski – KWK „Ziemowit”,
Krzysztof Kiełbiowski – KWK „Sośnica-Makoszowy”, Włodzimierz Surma – ZGRI,
Jacek Kubina – KWK „Chwałowice”,
Artur Zemlik – KWK „Brzeszcze”
Na zdjęciu obok: Adam Gawęda przedstawia
wykład kończący cykl szkolenia w Szkole
Menedżerów Górniczych. Fot. Jan Czypionka
PROGRAM ZAJĘĆ SZKOŁY MENEDŻERÓW GÓRNICZYCH
• Zarządzanie strategiczne w górnictwie węgla kamiennego – prof. dr hab. inż. Andrzej Karbownik
• Czy węgiel kamienny jest i będzie gwarantem bezpieczeństwa energetycznego Polski – Henryk Paszcza
• Polski węgiel w polityce energetycznej Unii Europejskiej – dr Jerzy Markowski
• Psychologiczne źródła bezpieczeństwa i zagrożeń tzw. czynnikiem ludzkim w środowisku pracy podziemnego zakładu
górniczego – Krzysztof Kruszyński
• Elektroenergetyka – wyniki i wyzwania w kontekście węgla kamiennego – dr Leopold Gabryś
• Prywatyzacja górnictwa – szansa i możliwości pozyskania środków na inwestycje – Tadeusz Soroka
• Stabilizacja załóg górniczych w kopalniach Kompanii Węglowej SA – prof. dr hab. Marek Szczepański
• Podziemne zgazowanie węgla – zajęcia w Kopalni Doświadczalnej „Barbara” – dr hab. inż. Eugeniusz Krause, dr hab. inż.
Krzysztof Cybulski
• Projektowanie eksploatacji w warunkach występowania zagrożenia metanowego oraz pożarami endogenicznymi – dr hab.
inż. Eugeniusz Krause
• Średniookresowy raport o rynku węgla na rok 2011. Tendencje rynkowe i prognozy do roku 2016
| 5

W K O M PA N I I
Powodem do dumy w „Ziemowicie” jest wysokowydajny kompleks ścianowy w ścianie 914a, w pokładzie 209, na poziomie 650 m
Fot. Jacek Filipiak
Nie stoimy w miejscu
W zaszczytnym i prestiżowym rankingu „Kopalnia roku” KWK „Ziemowit”
zajęła drugie miejsce. Kapituła konkursu, organizowanego przez Szkołę
Eksploatacji Podziemnej, wysoko oceniła wyniki ekonomiczno-finansowe
lędzińskiej kopalni oraz poziom bezpieczeństwa pracy
6 |

Schemat kopalni „Ziemowit”
Przekrój geologiczny złoża kopalni
Załoga kopalni „Ziemowit” to swoista
mieszanka rutyny z młodością. Od lipca
2007 roku przyjęto do pracy w kopalni
1762 pracowników. Obecnie 42 proc.
pracujących na dole to górnicy o stażu do
5 lat. Te liczby najlepiej obrazują zmiany, które
dokonały się w strukturze zatrudnienia.
– Kiedy w lipcu 2007 roku witaliśmy pierwszą
grupę pracowników nowo przyjętych,
wiedzieliśmy, że ta „świeża krew” wymaga
szczególnej uwagi – mówi Mirosław Pajor,
główny inżynier ds. bhp i szkolenia w kopalni
„Ziemowit”. – Jako pierwsi w Kompanii Węglowej
SA podjęliśmy pracę nad stworzeniem
procedury, która pozwoliłaby na łagodną
adaptację nowych pracowników w specyficznym
środowisku pracy. Ta procedura została
następnie wykorzystana jako model referencyjny
przy tworzeniu programu adaptacji
zawodowej dla całej Kompanii Węglowej SA.
Ze względu na fakt, że przyjęcia do pracy odbywały
się po wieloletniej przerwie, istniały
obawy, jak nowych przyjmie do swojego grona
załoga i czy będą chętni do pracy na dole.
Teraz znamy już odpowiedź na te pytania
– wyjaśnia inż. Pajor.
Proces integracji załogi kopalni „Ziemowit”
przebiega jak dotąd bez zakłóceń. Świadczy
to o dobrym przygotowaniu młodych
ludzi do pracy w górnictwie. Wielu z nich,
bo aż 70 proc. pracowników ze stażem do
5 lat, może pochwalić się tytułem technika
lub dyplomem wyższej uczelni. Mimo
to chętnie deklarują podjęcie dalszej nauki
w celu uzyskania wykształcenia branżowego.
Obawy, czy znajdą się chętni do ciężkiej
pracy w kopalni, bardzo szybko stały
się nieaktualne. Dziennie składanych jest
kilkanaście, a bywa, że kilkadziesiąt podań
o przyjęcie do pracy w kopalni „Ziemowit”.
Często syn przychodzi z podaniem do pracy
w towarzystwie swego ojca, który jest
naszym wieloletnim pracownikiem.
– Zmianie pokoleniowej towarzyszy przekazywanie
tradycji górniczych – mówi Mirosław
| 7

W K O M PA N I I
W kopalni „Ziemowit” zainstalowano ostatnio urządzenie przypominające bankomat, ale nie ma w nim pieniędzy, jest natomiast bank… danych
Fot. Jan Czypionka
Pajor. – Patrząc na strukturę zatrudnienia
według miejsca zamieszkania, możemy powiedzieć,
że większość naszych pracowników
mieszka w bezpośrednim sąsiedztwie kopalni
„Ziemowit”. Prawie trzy czwarte załogi to
mieszkańcy lokalnych społeczności, którzy
swoje budżety rodzinne wiążą z pracą w kopalni
„Ziemowit”. Wielu z tych pracowników
patrzy na kopalnię nie tylko przez pryzmat
górniczego trudu, ale też dobrego i przyjaznego
miejsca pracy. Wiele razy już podkreślałem,
że w moim odczuciu załoga kopalni
„Ziemowit” tworzy swoistą rodzinę ludzi
wspierających się w pracy i umiejących spędzać
razem czas także poza nią. To sprzyja
powstawaniu silnych więzi łączących ludzi.
Dobra atmosfera wpływa na wysoką wydajność.
Obecnie załoga „Ziemowita” może pochwalić
się wynikiem wydobycia 1000 ton
węgla na jednego zatrudnionego. Obrazuje
to ogrom trudu górnika, włożony w swoją
8 |
pracę, oraz wysoki poziom profesjonalizmu.
Zintegrowana, odmłodzona załoga, jej odpowiedzialność
i zaangażowanie to nie jedyne
źródła sukcesu. Dyrekcja kopalni, pod wodzą
Piotra Niełacnego, optymalizuje i ogranicza
koszty działalności, co ma bezpośrednie
przełożenie na dodatni wynik finansowy
netto Kompanii Węglowej.
Powodem do dumy w „Ziemowicie” jest wysokowydajny
kompleks ścianowy w ścianie
914a, w pokładzie 209, na poziomie 650 m.
Produkcja węgla z tej ściany to ok. 10 000 t
na dobę, przy około 200-metrowym postępie
miesięcznym. Inwestycje w nowoczesne
maszyny, urządzenia i technologie gwarantują
utrzymanie stałego i wysokiego poziomu
wydobycia, pozwalającego utrzymać status
znaczącego dostawcy węgla na krajowy rynek
energetyczny.
Wymiernym skutkiem produkcji węgla
jest nie tylko zysk, ale też obowiązek
odprowadzania danin publicznoprawnych.
Kopalnia „Ziemowit”, wchodząca w struktury
Kompanii Węglowej SA, zasila budżety
państwowe i samorządowe kwotą około
300 mln zł rocznie. Tym samym w znaczącym
stopniu przyczynia się do rozwoju
gmin górniczych, leżących na jej obszarze.
Powszechnie zaś wiadomo, że rozwój każdej
jednostki terytorialnej wiąże się jednocześnie
ze wzrostem energochłonności.
Zatem w interesie lokalnego samorządu
jest utrzymanie dobrej kondycji kopalni
„Ziemowit” możliwie jak najdłużej. Z myślą
o rozwoju kopalni „Ziemowit” dyrekcja
postawiła na przewidywalność i stabilność
produkcji, która jest w głównej mierze wynikiem
prawidłowego procesu projektowania.
W listopadzie 2011 r. złożony został do
ministra środowiska wniosek o wydanie
koncesji na poszukiwanie i rozpoznanie złoża
„Imielin-Północ”, położonego na terenie

Imielina, Mysłowic i Jaworzna. Pozwoli
to na zwiększenie bazy zasobowej o blisko
250 mln t zasobów geologicznych i ich zagospodarowanie
już od 2020 r. Dzięki temu
przedłużona zostanie zdolność produkcyjna
kopalni o około 20-30 lat, co przy trudnym
rynku pracy i kurczących się zasobach węgla
kamiennego w Polsce stanowi wyzwanie
na skalę nie tylko lokalną, lecz całego kraju.
Po sczerpaniu zasobów niemetanowych istnieje
po 2050 r. możliwość dalszego rozwoju
kopalni, skierowanego głównie na eksploatację
węgla ze złóż metanowych, co pozwoli
na utrzymanie wydobycia nawet do 2100 r.
Rok 2012 jest rokiem obchodów jubileuszu
60-lecia działalności kopalni „Ziemowit”.
Ten jubileusz podkreśla trwałą obecność
kopalni w krajowym górnictwie i bez wątpienia
jest zasługą ciężkiej i wytrwałej
pracy pokoleń górników. „Ziemowit” to kopalnia
nie tylko z chlubną przeszłością, ale
także z perspektywami rozwoju.
Kolejną inwestycją wartą odnotowania jest
System Obserwacji Sejsmologicznej SOS,
o pojemności 64 kanałów, w miejsce dotychczasowej
aparatury podstawowej 16-kanałowej.
Modernizacja pozwala na obserwację
większego obszaru robót górniczych kopalni,
zwiększenie progu detekcji, niezawodności
i dokładności lokalizacji, zwiększenie
niezawodności całego systemu oraz lepsze
wykorzystanie danych sejsmologicznych do
oceny zagrożenia tąpaniami.
Informacja jest najcenniejszym towarem.
Informacja na temat bezpieczeństwa pracy
jest bezcenna. W kopalni „Ziemowit”
zainstalowano ostatnio urządzenie przypominające
bankomat, ale nie ma w nim
pieniędzy, jest natomiast bank… danych.
Boks informacyjny pozwala wszystkim
pracownikom, zwłaszcza tym o małym stażu
pracy, uzyskać w łatwy sposób dostęp
do dokumentów na temat bezpieczeństwa,
obowiązujących instrukcji stanowiskowych,
informacji o położeniu wyrobisk
czy numerach telefonów zlokalizowanych
w wyrobiskach dołowych. Pokazuje także
schemat dróg ucieczkowych. Ponadto boks
informacyjny pozwala korzystać z programu
LOTUS, który umożliwia m.in. dostęp
do Elektronicznej Księgi Praw.
– Zainteresowanie tym urządzeniem jest
duże – mówi Mirosław Pajor, szef Działu
BHP. – Zgromadzenie najważniejszych dokumentów
związanych z bezpieczeństwem
pracy w formie cyfrowej i łatwe udostępnienie
ich górnikom – to jego główna zaleta.
Inwestycje produkcyjne są istotne dla przyszłości
kopalni, ale dyrekcja nie zapomina
o dniu codziennym i warunkach pracy górników.
Trwają remonty łaźni, które są wykonywane
z myślą o stałym podnoszeniu
komfortu pracy. Podjęto starania, aby dla
pracowników kopalni „Ziemowit” zwiększona
została liczba bezpłatnych miejsc
parkingowych, gdyż kwestia parkowania
samochodów stawała się coraz poważniejsza
wraz z zanikaniem transportu zbiorowego.
Dobrą wiadomością dla górników z „Ziemowita”
była informacja, że będą mogli pić
wodę z własnego podziemnego źródła. Naturalnie
oczyszczona i wzbogacona w warstwach
czwartorzędowych i karbońskich
woda jest jakościowo lepsza od wielu znanych
marek wody mineralnej. Kopalniana
woda czerpana jest z pompowni, z głębokości
ponad 400 m pod ziemią, gdzie spływa
z północnych granic obszaru górniczego kopalni
„Ziemowit” – z rejonów zlikwidowanych
szybów „Piast II” i „Hołdunów”. Jest
silnie zmineralizowana – całkowita zawartość
składników mineralnych wynosi w niej
ok. 880 mg/dm 3 . Zawiera m.in. magnez,
sód, wapń, wodorowęglany, niektóre chlorki
i siarczany. Inwestycja w wodę ma wymiar
ekonomiczny, ale też ekologiczny. Zapewnienie
pracującym w trudnych warunkach górnikom
dostępu do wody z kopalnianych ujęć
zastąpi wodę dostarczaną w plastikowych
butelkach, które należało potem utylizować.
Obecnie górnicy napełniają wodą własne pojemniki
wielokrotnego użytku.
Wszystkie te inwestycje to seria zintegrowanych
działań, mających na celu sprostanie
wymogom współczesnej gospodarki rynkowej
– mówi Piotr Niełacny, dyrektor kopalni
„Ziemowit”. – W tym kierunku idą też nasze
dalsze zamierzenia. Podjęliśmy wspólnie
ze starostwem bieruńsko-lędzińskim kroki
w kierunku reaktywacji szkoły, która będzie
kształciła młodych ludzi do pracy w górnictwie.
Ostatni nabór do szkoły górniczej
odbył się na tych terenach na początku lat
dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku.
Staramy się nie stać w miejscu, lecz myśleć
o przyszłości. Nagroda, którą odebrałem
w imieniu załogi „Ziemowita”, utwierdza
mnie w przekonaniu, że wszystko, co robimy,
jest akceptowane nie tylko przez nas,
ale i doceniane przez innych – podsumowuje
dyrektor Niełacny.
JC
Dobrą wiadomością dla górników z „Ziemowita” była informacja, że będą mogli pić wodę z własnego podziemnego źródła
Fot. Jan Czypionka
| 9

W K O M PA N I I
Marek Hys, instruktor, i Marek Mikołajek, jego podopieczny, przed zjazdem na dół. Fot. Paweł Palacz
W „Pokoju” najbezpieczniej
Dyrektorzy cenią tę nagrodę, przyjmują splendory, ale niechętnie o tym
mówią. Jeżeli ich kopalnia została uznana za bezpieczną, to niech tak
pozostanie, lepiej nie zapeszać
10 |

Nie inaczej jest z tegorocznym laureatem
I nagrody w konkursie „Bezpieczna
kopalnia”. Grzegorz Kotlorz,
dyrektor ds. produkcji, kierownik ruchu zakładu
górniczego kopalni „Pokój”, z dumą pokazuje
otrzymany dyplom, ale nie zamierza
specjalnie się chwalić.
– To sukces całej załogi – od pracowników
fizycznych po dozór – wyjaśnia skromnie dyrektor.
– Ważna jest samodyscyplina, świadomość
zagrożeń oraz przekazywanie doświadczeń
długoletnich pracowników młodszym,
którzy dopiero zaczynają pracę w kopalni.
Zadowolenia z nagrody nie kryje Bogusław
Gruchalski, kierownik Działu BHP i Szkolenia.
– Zanotowaliśmy w ubiegłym roku
40 wypadków lekkich – wyjaśnia. – Można
powiedzieć, że to jedynie 40 wypadków, ale
to i tak o 40 za dużo. Podchodzimy do wyróżnienia
bez euforii i z pokorą, ponieważ
świadomi jesteśmy zagrożeń, które każdego
dnia czyhają na górników. Wiemy, ile
mamy jeszcze do zrobienia, dlatego jesteśmy
dalecy od samozadowolenia.
Iwona Chrószcz, kopalniana psycholog,
która od 17 lat pracuje z górnikami, podkreśla
rolę osobowości pracownika w procesie
adaptacyjnym. Istotna jest także
motywacja do podjęcia pracy na dole,
a tymi czynnikami są przede wszystkim
stabilizacja i pewność pracy. Ważne jest
również nawiązanie do tradycji rodzinnej.
Pani Iwona zauważa negatywne zjawisko,
jakim jest zamknięcie szkół górniczych.
Nieobecność przez wiele lat na scenie
oświatowej takich placówek odbija się
dziś czkawką. Co prawda żadna szkoła nie
jest w stanie przygotować górnika do pracy
w warunkach zagrożeń panujących na
dole, ale kopalnie nadal odczuwają skutki
tego, że w fachu górnika do niedawna
nikt nie kształcił. Teraz powoli sytuacja ta
zmienia się, ale na efekty pewnie przyjdzie
nam jeszcze trochę poczekać.
Najistotniejszym elementem wpływającym
na bezpieczeństwo pracy jest proces
adaptacji zawodowej nowo przyjętych
pracowników. O powodzeniu decydują
kwalifikacje i zaangażowanie instruktorów,
którzy opiekują się górnikami w czerwonych
hełmach. Doskonale ze swojej
ważnej roli zdaje sobie sprawę Marek Hys,
który jest w stałym kontakcie ze swymi
podopiecznymi.
– Instruktor nie odstępuje swojego podopiecznego
– wyjaśnia. – W zasadzie prawie
dosłownie prowadzi go za rękę. Trzeba
poznać wszystkie stanowiska pracy, bo na
każdym jest inne zagrożenie, trzeba umieć
przekazać początkującemu górnikowi całą
swoją wiedzę.
Kopalnia „Pokój” to jednen z mniejszych zakładów
Kompanii Węglowej, węgiel zalega
tu płytko, nie ma porównania np. z „Halembą”.
Warunki naturalne sprzyjają bezpiecznej
pracy, ale jest to tylko bonus. Decydujące
są organizacja i kultura pracy, motywacja,
zaangażowanie, odpowiednia atmosfera,
która nie zwiększa i tak istniejących stresów
oraz łut górniczego szczęścia…
Jan Czypionka
Zadowolenia z nagrody nie kryje Bogusław Gruchalski, kierownik
Działu BHP i Szkolenia
Iwona Chrószcz, kopalniana psycholog, która od 17 lat pracuje z górnikami,
podkreśla rolę osobowości pracownika w procesie adaptacyjnym
KONKURS „BEZPIECZNA KOPALNIA”
Organizatorami konkursu są: Wyższy Urząd Górniczy, Fundacja „Bezpieczne Górnictwo” im. prof. Wacława Cybulskiego, Szkoła
Eksploatacji Podziemnej.
Celem konkursu jest promowanie osiągnięć w zakresie bezpieczeństwa pracy w polskich kopalniach oraz wyróżnianie tych spośród
nich, które wykazują największą dbałość o przestrzeganie przepisów i zasad bhp.
Konkurs organizowany jest w dwóch kategoriach – osobno dla kopalń węgla kamiennego, osobno dla kopalń rud miedzi.
Główne kryteria konkursu: liczba wypadków śmiertelnych i ciężkich w latach poprzedzających, data ostatniego wypadku śmiertelnego,
liczba wypadków lekkich zaistniałych w kopalniach bez wypadków śmiertelnych i ciężkich w roku 2010, liczba kolejnych
dni bez wypadku w roku 2010, występujące zagrożenia naturalne (wg stopni, kategorii i klas), liczba załogi ogółem, w tym pod
ziemią, wielkość wydobycia (tys. ton/dobę).
W kapitule konkursu zasiadali: Wojciech Magiera, wiceprezes WUG, prof. Józef Dubiński, dyrektor naczelny Głównego Instytutu
Górnictwa, prof. Stanisław Krzemień z Politechniki Śląskiej, prof. Paweł Krzystolik z GIG, prof. Krzysztof Cybulski z Fundacji
„Bezpieczne Górnictwo”, Beata Marynowska z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Katowicach, Janusz Koc z chorzowskiego ZUS,
dr Jerzy Kicki, przewodniczący komitetu organizacyjnego Szkoły Eksploatacji Podziemnej, i dr Eugeniusz Sobczyk z komitetu
organizacyjnego Szkoły Eksploatacji Podziemnej.
| 11

W K O M PA N I I
Sukces i co dalej…
Kopalnia „Brzeszcze” została laureatką nagrody „Postęp roku 2011”,
przyznawanej przez Szkołę Eksploatacji Podziemnej
12 |

Dla kopalni, która jest największym
zakładem produkcyjnym w województwie
małopolskim, ta nagroda
to cenne wyróżnienie, na które – co
podkreśla Kazimierz Grzechnik, dyrektor
„Brzeszcz” – pracowała cała załoga.
Kryteria przyznawania tej nagrody są jasne,
czytelne i wymierne. Zgodnie z regulaminem
konkursu, w kategorii „Największy
postęp w roku” zwycięża kopalnia, która
uzyskała największą poprawę swoich
wskaźników na przestrzeni ostatniego
roku, przy zachowaniu odpowiedniego
stanu bezpieczeństwa pracy.
– Uzyskanie tego wyróżnienia było możliwe
również dzięki efektom realizacji kilku
priorytetowych inwestycji, wpływających
zarówno na wyniki techniczno-ekonomiczne,
jak i bezpieczeństwo oraz poprawę
komfortu pracy załogi – mówi Włodzimierz
Majer, kierownik Działu Inwestycji
i Przygotowania Produkcji. – Mam tu na
myśli modernizację układu sprężonego powietrza
poprzez zastosowanie baterii sprężarek
kompaktowych, modernizację stacji
uzdatniania wody, zakup kompleksu ścianowego
czy wreszcie rozbudowę poziomu
wydobywczego 900 metrów.
Kopalnia realizuje dwie kolejne strategiczne
inwestycje – budowę powierzchniowej
stacji odmetanowania oraz zakup
kompleksu obudowy zmechanizowanej
dla eksploatacji ściany nr 121, w pokładzie
364, w partii zachodniej. Szczególnie ważna
jest ta pierwsza inwestycja, związana
bezpośrednio z podniesieniem poziomu
bezpieczeństwa pracy załogi zatrudnionej
na dole w warunkach wysokiego zagrożenia
metanowego. Będzie ona miała
również wpływ na efekty ekonomiczne kopalni,
związane ze sprzedażą ujmowanego
metanu do dwóch odbiorców zewnętrznych
– Synthos Dwory w Oświęcimiu – ok.
95 proc. ujmowanego metanu i Nadwiślańskiej
Spółki Energetycznej – ok. 5 proc.
ujmowanego metanu.
Po wybudowaniu powierzchniowej stacji
odmetanowania kopalnia planuje realizację
kolejnej inwestycji związanej z gospodarczym
wykorzystaniem metanu
w układzie kogeneracji – budowy stacji
silników metanowych. Zaplanowano zabudowę
dwóch silników metanowych
o łącznej mocy elektrycznej 5 MW wraz
z wyposażeniem, pozwalających na produkcję
energii elektrycznej i cieplnej na
bazie spalania metanu pozyskiwanego
z nowej stacji odmetanowania. Jednocześnie
kopalnia przewiduje konieczność
WSKAŹNIK RÓŻNICA (%)
wzrost wartości sprzedaży na jednego zatrudnionego 64,8
wzrost koncentracji produkcji 39,7
wzrost wyniku finansowego 65,39
zmniejszenie kosztu jednostkowego wydobycia 4,89
zmniejszenie stanu zapasów 52,61
spadek wskaźnika wypadkowości na 100 tys. roboczodniówek 17,2
spadek wskaźnika wypadkowości na 1000 zatrudnionych 18,3
spadek wskaźnika ciężkości wypadków 2,7
Kopalnia „Brzeszcze” przyjęła w 2011 roku do pracy ponad 400 nowych pracowników.
Wśród nich znalazła się Justyna Gamża, która odbywa staż w zakładzie przeróbki węgla
| 13

W K O M PA N I I
zastosowania docelowo układu trigeneracji
do produkcji energii „chłodu”
w celu poprawy warunków klimatycznych
z chwilą uruchomienia nowego poziomu
wydobywczego 900 m.
– Takie działania kopalni, zmierzające do
ograniczenia kosztów związanych z zakupem
energii elektrycznej i cieplnej przy
utrzymaniu wydobycia węgla o dobrych
parametrach jakościowych na poziomie
około 2 milionów ton rocznie, będą sukcesywnie
wpływać na poprawę wyników
ekonomicznych, tak aby kopalnia
„Brzeszcze” stała się trwale rentownym
ogniwem Kompanii Węglowej SA – podsumowuje
Kazimierz Grzechnik, dyrektor
„Brzeszcz”.
DOBRY I ZŁY METAN
Metan jest niestety największym zagrożeniem występującym w kopalni. O skali
tego zagrożenia świadczą następujące dane za rok 2011:
• całkowita metanowość kopalni ok. 214,0 m 3 CH 4
/min.
• metanowość wentylacyjna
ok. 137,0 m 3 CH 4
/min.
• ujęcie systemami odmetanowania ok. 77,0 m 3 CH 4
/min.
W skali roku 2011 ogółem ze złoża wydzieliło się ok. 111 mln m 3 CH 4
, z czego ok.
40 mln m 3 ujęto systemami odmetanowania.
Struktura odmetanowania pokładów węgla w kopalni „Brzeszcze” przedstawia
się następująco: 80 proc. to ujęcie zza tam izolacyjnych, natomiast 20 proc. – ze
ścian wydobywczych. Efektywność odmetanowania kształtuje się na poziomie ok.
36 proc. W celu zapewnienia właściwego funkcjonowania ruchu zakładu górniczego
i bezpieczeństwa prowadzonych robót, kopalnia, dla zwiększenia ilości ujmowanego
metanu, wprowadziła eksploatację z wykorzystaniem tzw. chodników metanowych
(drenażowych) nadległych, gdzie efektywność odmetanowania sięga 80 proc.
Nowoczesna zwałowarka ułatwi składowanie i ekspedycję wydobytego urobku
14 |

PONAD 100 LAT HISTORII
Historia Kopalni Węgla Kamiennego „Brzeszcze” sięga 1898 roku, kiedy to na terenie osady Brzeszcze prowadzono wiercenia geologiczne.
Natrafiono wówczas na warstwy karbońskie na głębokości 56 i 78 m. Tereny te były wówczas rolniczymi kresami Galicji w
powiecie Biała. Już w 1903 roku rozpoczęto drążenie pierwszego szybu – „Andrzej I”. Dwa lata później przystąpiono do głębienia
następnego szybu wydobywczego – „Andrzej II”, a w 1907 roku założono pierwszy poziom wydobywczy, na głębokości 109 m,
i rozpoczęto eksploatację.
Obecny obszar górniczy kopalni zlokalizowany jest w obrębie Kotliny Oświęcimskiej na terenie dwóch województw – małopolskiego
i śląskiego. Zdecydowana większość tego obszaru należy do województwa małopolskiego – dotyczy to miasta Brzeszcze oraz
przynależnych do tej gminy sołectw Jawiszowice, Skidziń, Przecieszyn i Wilczkowice. Część północno-wschodnia należy do gminy
Oświęcim – są to miejscowości Rajsko i Harmęże, natomiast północno-zachodnia do gminy Miedźna (miejscowość Góra).
Kopalnia „Brzeszcze” jest obecnie zakładem jednoruchowym. Po zakończeniu w 1996 roku eksploatacji w obrębie Ruchu II
– Jawiszowice wskutek sczerpania zasobów nastąpiła jego likwidacja. Historycznie należy również wspomnieć, że w 2005 roku
kopalnia „Brzeszcze” została połączona z kopalnią „Silesia” w dwuruchowy zakład górniczy KWK „Brzeszcze-Silesia” z siedzibą
w Brzeszczach. W grudniu 2010 roku, w wyniku decyzji podjętej przez zarząd Kompanii Węglowej SA o sprzedaży Ruchu II – Silesia,
kopalnia wróciła do modelu funkcjonowania zakładu jednoruchowego.
Zasoby bilansowe węgla KWK „Brzeszcze” wynoszą 317,8 mln t, zasoby przemysłowe 117,2 mln t, w tym operatywne 69,0 mln t.
Węgiel charakteryzuje się dobrymi parametrami jakościowymi, a szczególnie niską zawartością siarki.
W procesie wydobycia pozyskiwany jest również metan jako kopalina towarzysząca, którego zasoby bilansowe wynoszą 2 918,9
mln m 3 , w tym zasoby przemysłowe 1 023,8 mln m 3 .
Kopalnia zagospodarowuje nadmiar wód dołowych. W pierwszym etapie kopalniana stacja
uzdatniania dostarcza wodę na potrzeby socjalne załogi, w drugim planowane są dostawy
na rzecz gminy. Na zdjęciu: Jerzy Gasica dogląda pracy filtrów
Zagrożenie metanowe wymusiło modernizację układu sprężonego powietrza poprzez zastosowanie
baterii sprężarek kompaktowych. Na zdjęciu: przygotowanie kolejnej sprężarki do rozruchu
| 15

Widok na szyby „Piotr” i „Paweł”
PANORAMY MARKA STAŃCZYKA
Prezentujemy kolejny zestaw panoramicznych zdjęć
tego autora. Tym razem mamy okazję zobaczyć panoramy
kopalń „Knurów-Szczygłowice” Ruch Knurów
i „Sośnica-Makoszowy” Ruch Makoszowy.
Marek Stańczyk to fotografik, urodzony w 1979
roku w Siemianowicach Śląskich.
Dokumentalista architektury przemysłowej na Górnym
i Dolnym Śląsku. Od kilku lat realizuje własny
projekt, zatytułowany „Made in Silesia”, dokumentujący
Śląsk na fotografii, dźwięku oraz w filmie.
Filmy, które ukazują pejzaż Śląska oraz rozbiórki
obiektów, można zobaczyć pod wyszukiwanym
w przeglądarce tytułem „MADE IN SILESIA”. Autor
publikuje je jako „fredmentor”.
Widok na zakład przeróbki i szyby I-II & III
16 |

| 17

W K O M PA N I I
Spory postęp, choć nadal
na minusie…
Wyniki uzyskane za 2011 rok upoważniają do stwierdzenia, że realizacja programu naprawczego dała oczekiwane wyniki i przyczyniła się
do znaczącego wzrostu efektywności funkcjonowania kopalni „Halemba-Wirek”. Fot. Jan Czypionka
Byli tacy, którzy skazywali „Halembę-Wirek” na zamknięcie, tymczasem
w prestiżowym konkursie Szkoły Eksploatacji Podziemnej „Postęp roku”
kopalnia zajęła trzecie miejsce
Kopalnia ta praktycznie od momentu
powstania Kompanii Węglowej,
tj. od 2003 r., generowała ujemne
wyniki finansowe. 15 lipca 2010 r. powołano
Zespół Roboczy do Oceny Stanu Aktualnego
i Przyszłego KWK „Halemba-Wirek”,
w skład którego weszli m. in. przedstawiciele
strony związkowej.
Zadaniem Zespołu Roboczego było dokonanie
analizy stanu kopalni i przedstawienie
18 |
zarządowi KW SA propozycji dalszego postępowania.
W czasie posiedzeń zespołu przeanalizowano
kilka wariantów funkcjonowania
kopalni „Halemba-Wirek”. Szczegółowej
analizie poddano wariant bazowy,
w którym zrestrukturyzowana kopalnia
„Halemba-Wirek” funkcjonuje samodzielnie.
Rozpatrywany był także wariant połączenia
kopalń „Pokój”, „Bielszowice”
i „Halemba-Wirek”, oraz tzw. wariant zamrożeniowy.
W pracach zespołu roboczego nad wyborem
najkorzystniejszej koncepcji funkcjonowania
kopalni wykorzystano opracowania
własne oraz przygotowane przez zewnętrznych
ekspertów: prof. dr. hab. inż. Romana
Magdę, kierownika Katedry Ekonomiki
i Zarządzania w Przemyśle AGH w Krakowie,
pt. „Analiza dalszego funkcjonowania

KWK «Halemba-Wirek»”, dr. Krystiana Pera,
pracownika Katedry Inwestycji i Nieruchomości
Akademii Ekonomicznej w Katowicach,
pt. „Opinia w zakresie długoterminowej
efektywności finansowej eksploatacji złoża
Halemba II OG Halemba II partia K i L”,
prof. dr. hab. inż. Wacława Dziurzyńskiego,
kierownika Instytutu Mechaniki Górotworu
PAN w Krakowie, pt. „Analiza sieci wentylacyjnej
połączonych kopalń «Bielszowice»,
«Pokój» i «Halemba-Wirek» w aspekcie efektywnego
zagospodarowania złoża oraz ograniczenia
eksploatacji podpoziomowej”.
Ostatecznie, po wielu analizach, Zespół
rekomendował zarządowi KW SA wybór
wariantu bazowego, przewidującego samodzielne
funkcjonowanie zrestrukturyzowanej
kopalni. Zespół postulował
także konieczność szczegółowego monitoringu
realizacji założeń wariantu bazowego
w okresach kwartalnych.
Zarząd Kompanii Węglowej zatwierdził
wnioski końcowe Zespołu i przyjął do realizacji
wariant bazowy.
Na podstawie tego wariantu opracowano dla
kopalni „Halemba-Wirek” plan techniczno-
-ekonomiczny na 2011 r. Plan ten zakładał
wydobycie 2,041 mln t węgla handlowego,
zatrudnienie 3233 pracowników na koniec
roku, z tego 2643 na dole, 590 na powierzchni,
jednostkowy koszt produkcji wynoszący
12,61 zł/GJ, który wynika z założonych kosztów
produkcji węgla handlowego i jego wartości
opałowej.
W 2011 r. odbyło się 11 posiedzeń Zespołu
Monitorującego, w trakcie których na bieżąco
kontrolowano realizację przyjętych
dla kopalni zadań, w tym m.in. wielkość
wydobycia, postępy w robotach przygotowawczych,
stan zatrudnienia, wydajność
ogólną, dołową, jakość miałów surowych,
koszty produkcji w zł/GJ, nakłady inwestycyjne.
Ponadto szczegółowo analizowano
poszczególne zagadnienia i uzgadniano
wprowadzenie niezbędnych korekt.
Realizacja zadań za rok 2011 przez kopalnię
„Halemba-Wirek” przedstawia się
następująco: wydobycie – 1,916 mln t,
tj. o 125,0 tys. t (6%) mniej w odniesieniu do
PTE, zatrudnienie – 3822 osoby, w tym na
dole 3027 osób, na powierzchni 795 osób,
co jest zgodne z przyjętymi założeniami,
jednostkowy koszt produkcji – 13,45 zł/GJ,
tj. wyższy o 0,84 zł od założonego w PTE,
postęp robót przygotowawczych za 2011 r.
– 1042 m, w tym oddziały własne – 8266 m,
firmy obce – 1776 m, jakość miałów surowych
– 19,321 GJ/t, tj. o 0,008 GJ/t wyższe
niż zadania określone w PTE.
Realizacja nakładów inwestycyjnych
za 2011 rok wyniosła 83 227,2 tys. zł,
tj. 102,7 proc.
Jak wynika z analiz przeprowadzonych
w trakcie posiedzeń Zespołu Monitorującego,
główną przyczyną niewykonania założonego
w PTE poziomu wydobycia było pogorszenie
warunków górniczo-geologicznych
w prowadzonych ścianach wydobywczych.
Uzyskany przez kopalnię jednostkowy koszt
produkcji na poziomie wyższym o 0,84 zł/GJ
niż założony w PTE oceniono jako zadawalający
– mówi Wojciech Szymiczek, dyrektor
kopalni. – Nieznaczne przekroczenie
poziomu kosztów założonego w PTE było
wynikiem obiektywnych utrudnień, wpływających
negatywnie na poziom kosztów
produkcji. Dla porównania: jednostkowy
koszt produkcji za 2010 rok wyniósł 17,37
złotych na gigadżul i był wyższy o 3,92 złotych
od prognozowanego za 2011 rok.
Mniejszy niż zakładany postęp wyrobisk
wykonywanych przez firmy zewnętrzne
związany jest głównie z długimi procedurami
przetargowymi, wysokimi cenami
oferowanymi przez wykonawców lub wręcz
brakiem chętnych do realizacji robót.
Wysoko oceniono poziom jakości miałów
surowych, który był wyższy o 0,008 GJ/t
niż zadanie określone w PTE, co jest szczególnie
istotne w kontekście występującego
w eksploatowanych ścianach pogorszenia
warunków górniczo-geologicznych.
Realizacja inwestycji na poziomie 102,7
proc. jest bardzo korzystna w aspekcie
przygotowania frontu robót na 2012 r.
i lata kolejne oraz przewidzianych do realizacji
złożonych zadań inwestycyjnych.
Wyniki uzyskane za 2011 r. upoważniają
do stwierdzenia, że realizacja programu
naprawczego dała oczekiwane wyniki
i przyczyniła się do znaczącego wzrostu
efektywności funkcjonowania kopalni
„Halemba-Wirek”. Dla przykładu: nastąpiła
istotna zmiana wyniku finansowego
brutto – w roku 2010 kopalnia przyniosła
402,775 mln zł strat, natomiast w roku
ubiegłym strata ta wynosiła już tylko
104,379 mln zł.
– Należy zauważyć, że z punktu widzenia
społecznego bardzo ważnym efektem skutecznego
wdrożenia programu naprawczego
– wariantu bazowego jest również fakt,
że nie „zlikwidowano” ponad 3 tysięcy
miejsc pracy w kopalni „Halemba-Wirek”
oraz kilkunastu tysięcy w firmach zewnętrznych
i Rudzie Śląskiej – konkluduje
dyrektor Szymiczek.
Opr. JC
Ze społecznego punktu widzenia bardzo
ważnym efektem skutecznego wdrożenia
programu naprawczego jest również fakt,
że nie zlikwidowano ponad 3 tysięcy miejsc
pracy w kopalni „Halemba-Wirek”
Uzyskany przez kopalnię jednostkowy koszt
produkcji na poziomie wyższym o 0,84
złotych na gigadżul niż założony w PTE
oceniono jako zadowalający – mówi Wojciech
Szymiczek, dyrektor kopalni
| 19

W Y D A R Z E N I A
Górniczy sukces roku
Kompania Węglowa, korzystając z dóbr środowiska naturalnego,
wszelkie działania gospodarcze realizuje zgodnie z koncepcją społecznej
odpowiedzialności biznesu, zapewniając skuteczne mechanizmy chroniące
otoczenie przed degradacją
Zgodnie z tą koncepcją prowadzony
jest m.in. program pn. „Poprawa systemu
gospodarki wodnej w Kompanii
Węglowej SA”. Realizacja programu ma
na celu kompleksowe rozwiązanie problemu
właściwego wykorzystania wód pochodzących
z odwodnienia zakładów górniczych.
Za ten właśnie projekt kapituła
konkursu „Górniczy sukces roku”, organizowanego
przez Górniczą Izbę Przemysłowo-Handlową
i Szkołę Eksploatacji Podziemnej,
przyznała Kompanii Węglowej
nagrodę w kategorii „Ekologia”.
W kopalniach prowadzone jest selektywne
ujmowanie wód dołowych, co pozwala na
dalsze ich systemowe zagospodarowanie.
Wybór sposobu zagospodarowania wód
uwzględnia nie tylko ilość i jakość wody
zasolonej, ale również możliwości zagospodarowania
uzyskiwanych produktów
z uwzględnieniem jak najmniejszego zużycia
energii, efektywności ekonomicznej
i wymogów ekologicznych. Wody o najwyższej
mineralizacji są w miarę możliwości
wykorzystywane gospodarczo, m.in. do
uzupełniania obiegów wodno-mułowych
w procesach przeróbki węgla czy zatłaczania
wraz z pyłami dymnicowymi.
Przykładowe zadania programu, realizowane
w 2011 r.: KWK „Halemba-Wirek”
Ruch Halemba od 2011 r. przekazuje najbardziej
zasolone wody dołowe do wykorzystania
w procesie odzysku węgla
i kruszyw z odpadów wydobywczych
ze zwałowiska „Panewniki”. Dzięki takiemu
wykorzystaniu wody z dołu kopalnia
ograniczyła zrzut zasolonych
wód do rzeki Kłodnicy o 740 262 m 3 .
Tym samym zmniejszono zrzut ładunku
chlorków i siarczanów o blisko 5500 Mg.
Wody, których nie udało się wykorzystać,
są przez kopalnie odprowadzane w sposób
zapewniający ochronę wód powierzchniowych
przed nadmiernym zasoleniem,
m.in. z zastosowaniem hydrotechnicznych
20 |
systemów „Mała Wisła” i „Olza”. Doskonalony
w 2011 r. system „Mała Wisła” obejmuje
sterowanie zrzutem wód pochodzących
z odwodnienia kopalń „Brzeszcze”, „Piast”
i „Ziemowit”, które stanowią ponad 50
proc. zrzutu wód, niosących około 80 proc.
udziału ładunku chlorków i siarczanów
odprowadzanych przez całe górnictwo do
zlewni Małej Wisły. Zrzut jest skoordynowany
na podstawie pochodzących ze zdalnego
elektronicznego monitoringu danych,
określających ilości ładunków i wielkość
przepływów Wisły i jej dopływów, a także
ładunku zawartego w odprowadzanych
przez kopalnie wodach.
Wody o niskiej i średniej mineralizacji są
przeznaczone m.in. do uzdatniania na wodę
pitną, zasilania łaźni górniczych, zasilania
kotłów parowych i wodnych lub innych
celów na dole lub powierzchni kopalń. Najlepszym
przykładem jest kopalnia „Ziemowit”,
która przeprowadziła gruntowny
remont pomieszczeń punktu poboru wody,
co pozwoliło wykorzystać część ujmowanej
wody do celów pitnych i sanitarnych kopalni.
Wykorzystywana woda czerpana jest
z pompowni położonej na głębokości 400
m pod ziemią, gdzie spływa z północnych
granic obszaru górniczego kopalni, z rejonów
zlikwidowanych szybów „Piast II”
i „Hołdunów”. Jest to woda, która naturalnie
oczyszcza się i wzbogaca w składniki
mineralne w warstwach czwartorzędowych
i karbońskich. Pod względem składu
jest to wysokiej jakości woda mineralna,
o całkowitej zawartości składników ok.
880 mg na litr. Zawiera m.in. cenne mikroelementy,
takie jak magnez, sód czy wapń.
Decydując się na wykorzystanie tej wody,
kopalnia „Ziemowit” przeprowadziła inwestycję
polegającą m.in. na gruntownym remoncie
punktu poboru wody, wymieniając
m.in. całą armaturę i aparaturę dozującą.
Dzięki realizacji zadania górnicy mogą napełniać
własne pojemniki przygotowaną
z kopalnianej wody kawą zbożową, herbatą,
czystą wodą gazowaną i niegazowaną
oraz wodą z sokiem. Inwestycja ta pozwala
nie tylko na zmniejszenie ilości zrzucanych
wód z odwodnienia kopalni, zmniejsza
również potrzebę zakupów wody ze źródeł
zewnętrznych.
Obecnie kopalnie Kompanii Węglowej
SA wykorzystują gospodarczo ok. 76 000
m 3 /dobę wód dołowych, co stanowi blisko
35 proc. ogółu dopływających wód. Realizacja
programu ma wymiar nie tylko
ekologiczny (zmniejszenie ilości i wpływu
odprowadzanych ścieków do wód), ale również
ekonomiczny – poprzez ograniczenie
zakupów wody zarówno z sieci wodociągowych,
jak i butelkowanej, przeznaczonej do
spożycia przez pracowników kopalń.
Opr. JC

Stanowisko do gaszenia symulowanego pożaru metanu w kopalni „Bielszowice”. Fot. Jan Czypionka
Co z tym metanem
Największym zagrożeniem w polskim górnictwie węgla kamiennego jest metan.
Niepokojąca jest liczba wypadków związanych z tym niebezpieczeństwem
Im mniej tego gazu w kopalniach, tym
większe jest bezpieczeństwo pracujących
pod ziemią górników. Najważniejszym
elementem w procedurze dotyczącej
prowadzenia eksploatacji w warunkach
tego zagrożenia jest opracowanie dokładnej
prognozy metanowej.
Determinuje ona projektowanie rozcinki
złóż, dobór systemu eksploatacji i metod
zwalczania tego zagrożenia.
Obecnie tworzony jest katalog najbardziej
efektywnych i skutecznych metod odmetanowania
złoża, wypracowanych już w kopalniach
Kompanii Węglowej. Ujęte w nim
będą również najlepsze rozwiązania stosowane
w Polsce i na świecie, możliwe do
wykorzystania w naszych zakładach górniczych.
W Kompanii rozpoczęto budowę nowych
powierzchniowych stacji odmetanowania
oraz modernizację już istniejących.
W styczniu 2012 roku zakończono modernizację
stacji w kopalni „Jankowice”.
W planach ujęte są kolejne unowocześnienia
– w kopalniach „Marcel”, „Brzeszcze”
oraz „Halemba-Wirek”. Nowe stacje
odmetanowania zostaną wybudowane
w KWK „Knurów-Szczygłowice” Ruch
Knurów oraz w KWK „Rydułtowy-Anna”.
W naszych kopalniach prowadzi się także
chodniki drenażowe. Do niedawna metoda
ta stosowana była jedynie w KWK „Brzeszcze”,
obecnie także w kopalniach „Knurów-
-Szczygłowice” i „Sośnica-Makoszowy”.
W KWK „Jankowice” wprowadzono także,
wzorem kopalni „Brzeszcze”, system przewietrzania
na tzw. krótkie „Z”.
W kopalniach KW SA, dostosowując się do
przyszłych uwarunkowań prawnych, prowadzone
są prace projektowe nad prawidłowym
wyznaczeniem długości i postępu
ściany w warunkach zagrożenia metanowego
oraz przyjęta została zasada dużych
przekrojów wentylacyjnych (17,5 m kw.).
Specjaliści z kopalń i centrali Kompanii
uczestniczą w wielu programach prowadzonych
przez Narodowe Centrum Badań
i Rozwoju, związanych m.in. z występowaniem
zagrożenia metanowego.
Nasza firma przystąpiła do prac międzynarodowych
konsorcjów nad projektami
naukowo-badawczymi, dofinansowywanymi
ze środków Funduszu Badawczego dla
Węgla i Stali Unii Europejskiej.
W zakresie dotyczącym usuwania metanu
z wyrobisk w pobliżu miejsc pracy górników
Kompania prowadzi badania związane
z tzw. odmetanowaniem wyprzedzającym.
Od września 2009 roku prowadzone są
prace nad projektem „LowCarb”. Partnerzy
projektu – jednostki naukowo-badawcze
i firmy górnicze z Wielkiej Brytanii, Hiszpanii
i Słowenii – analizują stosowane
metody odmetanowania pokładów węgla.
Należy pamiętać, że w zwykłej działalności
górniczej najistotniejsze elementy zwalczania
zagrożenia metanowego zależą od
załóg górniczych. Profilaktyka metanowa
to spokojna, konsekwentna praca wszystkich
pracowników kopalni. To także umiejętność
postępowania w sytuacjach awaryjnych.
Dlatego Kompania Węglowa ogromną wagę
przywiązuje do wszelkiego rodzaju szkoleń,
prowadzonych m.in. przez Kompanijny
Ośrodek Szkolenia, który we wrześniu
2010 roku uruchomił w kopalni „Bielszowice”
stanowisko ćwiczebne do nauki aktywnego
gaszenia palącego się metanu.
Opr. JC
| 21

W Y D A R Z E N I A
Uśmiechnięci darczyńcy Fundacji Rodzin Górniczych przed zjazdem na dół kopalni „Jankowice”
Darczyńcy zjechali na dół
Fundacja Rodzin Górniczych może liczyć na olbrzymie wsparcie kopalni „Jankowice”
Dyrekcja kopalni, widząc potrzebę
niesienia pomocy rodzinom górniczym,
które znalazły się w skrajnie
trudnej sytuacji po śmierci ojca – górnika,
postanowiła rozpropagować działalność
Fundacji wśród załogi. Pierwszym krokiem
było określenie wielkości wsparcia dla Fundacji
w 2008 roku i wyznaczenie koordynatora,
który podejmie się zadania informowania
załogi i zachęcania do deklarowania dobrowolnych
składek. Po analizie odprowadzanych
składek, deklarowanych przez pracowników,
okazało się, że kopalnia „Jankowice”
odprowadzała miesięcznie jedynie ok. 400 zł.
To niewiele i dlatego sytuacja wymagała głębokiej
analizy i akcji promocyjnej.
Promocję przeprowadzano sukcesywnie
w trakcie szkoleń okresowych pracowników,
podczas których, przy okazji omawiania
tragicznych zdarzeń w górnictwie,
była mowa o potrzebie niesienia pomocy
osieroconym dzieciom. Sukcesywne przekazywanie
informacji na temat działalności
Fundacji Rodzin Górniczych zaowocowało
przekroczeniem kwoty 6000 zł
22 |
miesięcznych wpłat ze składek pracowników
w 2010 roku i ok. 6800 zł miesięcznie
w 2011 roku.
Dzięki zaangażowaniu i ogromnej empatii
załogi od 3 lat „Jankowice” są na czele kopalń,
które obdarzają potrzebujących największym
wsparciem. W 2010 roku załoga
kopalni uzyskała zaszczytne miano Złotego
Sponsora, potwierdzone dyplomem
złożonym na ręce dyrekcji, a w 2011 roku
otrzymała medal Przyjaciela Fundacji, wybity
przez Mennicę Śląską.
Na tym jednak pomoc się nie kończy.
W 2011 roku kopalnia „Jankowice” wysłała
do słonecznej Bułgarii dwoje dzieci – podopiecznych
Fundacji na kolonie, organizowane
przez Dział Socjalny.
Organizacje związkowe działające w kopalni
„Jankowice” również podjęły się wspierania
Fundacji. Podczas spotkań barbórkowych
oraz balów karnawałowych przeprowadzono
licytacje i zbiórki pieniędzy. Licytowano
m.in. książki pt. „Podstawowe zasady bezpiecznego
zachowania w wyrobiskach górniczych”,
za które WZZ „Sierpień 80” przy
kopalni „Jankowice” nazbierał i przekazał
na rzecz FRG kwotę 960 zł.
Kolejna akcja przeprowadzona była na balu
karnawałowym, organizowanym przez
ZZ Ratowników Górniczych przy kopalni
„Jankowice”. Atrakcją balu było przekazanie
załodze Dwóch Uśmiechów, czyli monet
okolicznościowych Fundacji, oraz – za zgodą
dyrekcji – licytacja możliwości zjazdu
na dół pod nadzorem kierownika Kopalnianej
Stacji Ratownictwa i przedstawicieli
służb bhp. Najhojniejsi darczyńcy zgodnie
z obietnicą zjechali pod ziemię, aby zobaczyć
przynajmniej namiastkę górnictwa.
Podczas wylicytowanego zjazdu na dół, jak
również w czasie spotkań barbórkowych,
załoga kopalni „Jankowice”, oprócz sporych
środków finansowych, przekazuje pozdrowienia
i gorące uśmiechy. Pomaganie
innym daje radość pomagającemu i tym,
którzy pomocy oczekują. Ta zasada przyświeca
załodze kopalni „Jankowice”, za co
należą się jej ogromne podziękowania, wyrazy
uznania i szacunku.
AS

L U D Z I E I M I E J S C A
Biegali… pod ziemią
Trasa biegu prowadziła zabytkowymi wyrobiskami bocheńskiej kopalni soli
– 212 metrów pod ziemią, na poziomie „August”
WVII 12-godzinnym Podziemnym
Biegu Sztafetowym wzięli udział
zarówno profesjonalni, uznani
maratończycy, jak i amatorzy biegów masowych
i zdrowego stylu życia z całej Polski,
a także z kilku krajów Europy. Korytarzami
tej starej i nieczynnej już kopalni biegło 61
sztafet – 244 wybranych osób. Zasady są takie,
że konkurencję wygrywa ta ekipa, która
w morderczym, 12-godzinnym biegu przebiegnie
najdłuższy dystans. Zwyciężyła ekipa
Mebli Kler, która przebiegła 211,342 km,
a łączny dystans wszystkich ekip wyniósł
9367,928 km!
149,457 km – taki dystans przebiegła
w tych prestiżowych zawodach drużyna
Kompanii Węglowej SA. Pozwoliło to zająć
32. miejsce, co należy uznać za przyzwoity
rezultat jak na amatorów i debiutantów
w tej imprezie. Pozycja ta niestety nie daje
zaproszenia na kolejną edycję tego wyjątkowego
biegu, bowiem tylko 10 pierwszych
zespołów otrzymuje kwalifikację do kolejnych
zawodów. Aby spróbować ponownie
zmierzyć się z trasą, trzeba liczyć na łut
szczęścia, bowiem pozostałe drużyny wybierane
są w drodze losowania, gdyż chętnych
do udziału w sztafecie jest nawet cztery
razy więcej niż miejsc.
Plany naszej drużyny w debiucie były skromne
–przebiec co najmniej 130 km i nie być
Dariusz Tatara na trasie biegu
na szarym końcu. Udało się przebiec prawie
150 km i pokonać 30 innych zespołów.
Wysiłek był niemal morderczy, a bieg
bardzo trudny, temperatura w różnych
częściach chodnika wahała się od 5 do 15
stopni Celsjusza. Trasa jest bardzo wąska
– niekiedy z trudem mogły minąć się dwie osoby
– i miejscami nierówna. Trzeba było równomiernie
rozkładać siły, aby utrzymywać założone
tempo i pokonać zmęczenie, narastające
z upływem czasu i pokonanym dystansem.
Wszyscy członkowie zespołu biegli z pełnym
zaangażowaniem i poświęcenie, co zaowocowało
dobrym wynikiem drużyny.
Do wyższego miejsca zabrakło nam 54 metrów,
do pełnych 150 km – 543 m. Przy 12
godzinach biegu to drobne ułamki, wyzwanie
na następny start i zachęta do dalszego
treningu. Mamy nadzieję, że w przyszłym
roku znowu poszczęści się nam w losowaniu,
co pozwoli poprawić osiągnięty rezultat.
Nasza ekipa startowała w składzie: Dariusz
Tatara, Andrzej Łokas, Artur Duś i Grzegorz
Stypuła.
Pamiątkowe zdjęcie ekip uczestniczących w zawodach
| 23

L U D Z I E I M I E J S C A
Paulina Sobańska, złota medalistka Międzynarodowych Mistrzostw Polski w Gdańsku, w czasie treningu z Mariuszem Pawlusem
Oskard dla karateki
Rozmowa z Mariuszem Pawlusem, pracownikiem kopalni „Brzeszcze”,
wielokrotnym mistrzem Polski w karate
• Od najmłodszych lat fascynowały Cię
sztuki walki Dalekiego Wschodu. Dlaczego
wybrałeś akurat ten rodzaj sportu
– W wieku 15 lat trafiłem do sekcji judo,
ale po kilku treningach wiedziałem, że
to nie dla mnie i od 1988 roku zacząłem
uprawiać kyokushinkai karate w Oświęcimskim
Klubie Karate. Następnie, za
namową mojego trenera Tadeusza Bednarczyka,
przeszedłem na styl oyama karate,
w którym w 1997 roku uzyskałem
stopień mistrzowski 1 dan, a dwa lata później
2 dan. Obecnie jestem posiadaczem
wysokiego stopnia 3 dan w karate i 1 dan
w kick-boxingu. Wybrałem karate, bo to
sport indywidualny, który oprócz dobrodziejstwa
fizycznego rozwoju ciała, poprawy
jego budowy rozwija również wnętrze
człowieka, czyli jego osobowość, tak bardzo
ważną w życiu. Stanowi też antidotum
24 |
na nieprzerwane pasmo stresów. Poza tym
oyama karate daje solidne podstawy do
uprawiania innych dyscyplin.
• W swojej dwudziestotrzyletniej karierze
sportowej uzyskałeś imponujące wyniki
jako zawodnik zarówno w kraju, jak i na arenie
międzynarodowej. W czym tkwi tajemnica
sukcesu
– Rzeczywiście, zdobyłem dziesiątki medali,
byłem między innymi dwukrotnym
mistrzem Polski, zdobywcą Pucharu Polski,
Wicemistrzem Europy z Hagi, brązowym
medalistą Międzynarodowego
Turnieju „The Ultimata Challenge” w Alabamie
(USA). Na zgłębianie tajników sztuk
walk Wschodu poświęciłem też wiele
lat. Uporczywy trening, wiele wyrzeczeń
oraz konsekwencja w dążeniu do celu to
podstawowe czynniki, które w rezultacie
pozwalają osiągnąć sukces. Do startu
zawsze podchodziłem z dużymi nadziejami
i optymizmem, ale też i dużym spokojem.
Do zawodów przygotowywałem się
bardzo starannie i dokładnie. Zawsze byłem
ambitnym perfekcjonistą, który nigdy
nie spoczywa na laurach. A doskonalenie
umiejętności było dla mnie bardzo ważną
częścią życia.
• Dziś obserwuje się wzrost popularności
wschodnich sztuk walki, które niosą w sobie
wiele wartości istotnych dla współczesnego
człowieka. Szczególnie dzieci i młodzież poszukują
możliwości zaspokojenia swoich naturalnych
dążeń – do rywalizacji, określenia
się, a nawet dominacji. Od 1995 roku jesteś
instruktorem w sekcjach karate i kick-boxingu
w Oświęcimskim Klubie Karate, w Brzeszczach
i Woli. Widać, że całe serce wkładasz
w treningi młodych ludzi oraz w indywidualne
przygotowywanie do zawodów.

– Młody człowiek podejmując naukę tych
niekonwencjonalnych sportów, już po
pierwszych zajęciach ma świadomość, że do
osiągnięcia zwycięstwa konieczna jest daleko
posunięta aktywność własna. Ćwicząc,
bardzo szybko zaczyna odczuwać zasadę
„Jaka praca – takie wyniki”. Stosowane
przeze mnie metody treningu gwarantują
wysoką jakość ćwiczeń, co owocuje nie tylko
dużą frekwencją na zajęciach, ale także
osiągnięciami sportowymi młodych adeptów.
Zawodnicy walczą w kraju i za granicą,
zdobywając dziesiątki medali w każdym
sezonie, w tym najważniejsze – mistrzów
Europy, mistrzów Polski. W ubiegłym roku
moi wychowankowie zajmowali najwyższe
miejsca podczas zawodów krajowych i zagranicznych.
Mateusz Nowak zdobył Puchar
Polski w oyama karate, Dawid Kwiatkowski
został mistrzem Polski południowej
w kick-boxingu, Magdalena Kraszewska
zdobyła mistrzostwo Europy w kata oraz
mistrzostwo Polski w konkurencji semiknockdown,
Patrycja Mostowik i Paulina
Sobańska wywalczyły pierwsze miejsca na
Międzynarodowych Mistrzostwach Polski
w Gdańsku, Paweł Anlauf został brązowym
medalistą Międzynarodowych Mistrzostw
Czech w kick-boxingu.
• Kompendium wiedzy w zakresie orientalnych
sztuk walki, zaangażowanie, profesjonalne
podejście do treningu przynoszą pożądane
rezultaty i stanowią podsumowanie
Twojej rzetelnej pracy. Spełniasz się również
jako działacz sportowy, organizując prestiżowe
imprezy na terenie gminy Brzeszcze,
powiatu oświęcimskiego i kraju. Doceniła to
kapituła Nagrody Burmistrza Brzeszcz, przyznając
w styczniu 2012 roku swoje doroczne
wyróżnienia. W kategorii „Sport” otrzymałeś
honorową nagrodę Oskarda 2011. To
ogromna satysfakcja i przyjemność.
– Tak, idee sportu propaguję już od wielu
lat nie tylko podczas organizowanych
imprez sportowych, współpracuję także
z Wioską Dziecięcą im. Janusza Korczaka
w Rajsku i Domem Dziecka w Oświęcimiu.
Wiedząc, jak dużo zależy od doświadczenia
i wyczucia instruktora, dzieciom tym
staram się tak ukierunkować treningi, by
ich efekty autentycznie wspomagały szkołę
i dom rodzinny w trudnym procesie wychowania.
To właśnie systematyczne i regularne
ćwiczenia poszerzają wiedzę na temat
uprawianej dyscypliny sportowej oraz
wpływają na harmonijny rozwój motoryczny
i psychiczny. Wyrabiają siłę wewnętrzną,
odwagę, podwyższają samoocenę i poczucie
własnych możliwości.
Mistrz ze swoimi podopiecznymi – Maksymilianem Bieleninem i Dorianem Pawlusem
Cieszę się, że moja długoletnia kariera
sportowa jako zawodnika i instruktora
została doceniona przez kapitułę Nagrody
Burmistrza Brzeszcz. To wyróżnienie zobowiązuje
mnie do jeszcze większego zaangażowania
w społeczną pracę z dziećmi
i młodzieżą.
• Jesteś postacią znaną w kręgach karate,
masz ogromny talent organizatorski.
Ciągłe wyjazdy, seminaria, obozy szkoleniowe,
zgrupowania, zawody spowodowały
eksplozję talentów trenujących
karate, kick-boxing. Jak godzisz pracę
zawodową z obowiązkami rodzinnymi,
treningami i działalnością społeczną na
rzecz klubu
– Moją prawdziwą pasją są wschodnie sztuki
walki i jestem zadowolony, że ten niekonwencjonalny
sport rozwija się bardzo
dynamicznie. Myślę, że ci, którzy zasmakowali
radości z uprawiania tej dyscypliny,
będą poszerzać krąg zainteresowanych.
Staram się maksymalnie wykorzystać czas
i tak zorganizować wszystkie sfery mojego
życia, by nie zaniedbywać relacji z bliskimi.
To moje zaangażowanie w sport daje
mi wiele satysfakcji, tym bardziej, że na
co dzień spotykam się z uznaniem lokalnej
społeczności.
Rozmawiała: Maria Domżał
Zdjęcia: Piotr Bielenin
| 25

L U D Z I E I M I E J S C A
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Sejmu Śląskiego w Radlinie, 44-310 Radlin, ul. Orkana 23,
tel. (32) 455-83-04, (32) 453-15-54, (32)-453-15-55, zsz-radlin@oswiata.org.pl, www.zsz-radlin.oswiata.org.pl
Nauka z gwarancją zatrudnienia
ZSP im. Sejmu Śląskiego w Radlinie jest szkołą z wieloletnią tradycją kształcenia
górników. Dogodne położenie, bliskość okolicznych kopalń, kameralna atmosfera,
doświadczeni nauczyciele – to wszystko sprawia, że warto spędzić kolejne lata
szkolne u nas, w Radlinie
Osobom chcącym kształcić się w zawodach
górnik, mechanik monter
i elektryk gwarantujemy ciekawą,
dobrze płatną i cieszącą się olbrzymim zainteresowaniem
społecznym pracę na dole
kopalni. Nasi uczniowie w czasie nauki realizują
zajęcia praktyczne zarówno na powierzchni,
jak i pod ziemią, co podnosi poziom
fachowości i znajomości zawodu.
Wszyscy uczniowie naszej szkoły mają zagwarantowane
zajęcia praktyczne! Uczniowie
wszystkich zawodów mają zagwarantowaną
pracę w kopalniach należących do
Kompanii Węglowej.
Szkoła jest bardzo dobrze wyposażona
w sprzęt komputerowy i łącza internetowe.
Wszystkie sale lekcyjne mają charakter pracowni
multimedialnych. Uczniowie mają
możliwość nauki języka angielskiego lub
niemieckiego. Zajęcia kończą się najpóźniej
o godzinie 15.00, co sprzyja wczesnemu powrotowi
do domu.
Nasi uczniowie uczestniczą w działaniach
wolontariatu i honorowego krwiodawstwa.
Szczególnie ważną rolę odgrywa u nas sport,
czego efektem są liczne sukcesy naszych wychowanków.
Od lat współpracujemy z gimnazjum
w Genthin. Organizujemy wspólne spotkania
zarówno w Polsce, jak i Niemczech.
Obecnie kolejny raz uczestniczymy w projekcie
Comenius.
Szczególnie ważną rolę odgrywa u nas sport, czego efektem są liczne sukcesy naszych wychowanków
Uczniowie wszystkich zawodów mają zagwarantowaną pracę w kopalniach należących do Kompanii
Węglowej
mgr Jarosław Rudol, dyrektor szkoły
26 |

Górnictwo znowu na topie
Po wielu latach przemian górnicy znowu stali się potrzebni i pilnie
poszukiwani. Szansę na zatrudnienie mają jednak tylko osoby z górniczymi
kwalifikacjami
Praca w górnictwie jest jednym z najniebezpieczniejszych
zawodów, wymagającym
odpowiedzialności i rozwagi.
Po kilku latach przemian i niepewności
to zawód coraz bardziej poszukiwany i powracający
do łask na naszym rynku pracy.
Nowa, progresywna strategia Kompanii
Węglowej, zakładająca systematyczny
wzrost wydobycia, a co za tym idzie
– wzrost zatrudnienia, mobilizuje szkoły
i stawia przed nimi nowe wymagania w zakresie
kształcenia kadr dla górnictwa.
Jedną ze szkół, która podjęła wyzwanie edukacji
w zawodach górniczych pod patronatem
Kompanii Węglowej, jest Zespół Szkół
Ekonomiczno-Technicznych w Gliwicach.
Jest to szkoła z długoletnią historią i tradycjami
w zakresie kształcenia górniczego,
przygotowująca młodzież i dorosłych do
pracy w kopalniach już od roku 1945, kiedy
to przy kopalni „Sośnica” utworzono trzyletnią
Szkołę Dokształcającą Zawodową nr 1.
Obecnie nauka w zawodach górniczych
odbywa się w Zasadniczej Szkole Zawodowej
nr 7 – na kierunku górnik eksploatacji
podziemnej oraz w Technikum nr 8 – na
kierunku technik górnictwa podziemnego.
Obie szkoły wchodzą w skład Zespołu
Szkół Ekonomiczno-Technicznych.
Zgodnie ze zmianami w szkolnictwie zawodowym,
obowiązującymi od września 2012
roku, nauka będzie się odbywać według nowej
podstawy programowej, na bazie tzw.
kwalifikacji i potrwa w szkole zawodowej
3 lata, natomiast w technikum 4 lata. Oba
etapy nauczania będą się kończyć egzaminami
zewnętrznymi, umożliwiającymi zdobycie
odpowiednich kwalifikacji zawodowych.
Kopalnia węgla kamiennego jest jednym
z najbardziej skomplikowanych zakładów
przemysłowych, na który składa się nie
tylko technika, ale także ludzie. Dlatego
też misją szkoły jest solidne przygotowanie
młodych ludzi do ciężkiej, ale dającej
olbrzymią satysfakcję pracy w górnictwie.
Zajęcia w Zespole Szkół Ekonomiczno-
-Technicznych odbywają się pod okiem
doświadczonej kadry nauczycielskiej. Uczniowie
poznają trudy pracy górnika w trakcie
zapewnionych przez szkołę praktyk zawodowych,
odbywających się w Centrum Kształcenia
Praktycznego w Gliwicach oraz sztolni
szkoleniowej w Knurowie. W trzeciej klasie
zajęcia praktyczne realizowane są w kopalni.
Po zdobyciu wymaganych kwalifikacji zawodowych
Kompania Węglowa gwarantuje
zatrudnienie absolwentów szkoły w kopalniach
należących do spółki.
Zachęcamy do podjęcia nauki w Zespole
Szkół Ekonomiczno-Technicznych w Gliwicach
i zdobycia kwalifikacji dających gwarancję
zatrudnienia.
Maciej Kwaśny,
nauczyciel przedmiotów górniczych w ZSET
| 27

L U D Z I E I M I E J S C A
Puchar Prezesa Kompanii Węglowej zdobyła ekipa kopalni „Jankowice”
Puchar dla narciarzy
kopalni „Jankowice”
Po raz kolejny stacja narciarska „Cieńków” gościła przedstawicieli kopalń
i zakładów wchodzących w skład Kompanii Węglowej na zawodach
narciarskich w slalomie gigancie o Puchar Prezesa Kompanii Węglowej
Zawodnicy, podzieleni na dziewięć grup
wiekowych, walczyli nie tylko o zwycięstwo
indywidualne, ale także drużynowe.
Tegoroczna aura – piękne słoneczne niebo
oraz rosnące zainteresowanie sprawiły, że
28 |
zawody minęły w miłej, rodzinnej atmosferze,
połączonej ze zdrową rywalizacją.
Zwycięzcy otrzymali puchary, dyplomy oraz
nagrody z rąk Krzysztofa Brejdaka, wiceprezesa
zarządu Kompanii Węglowej SA
– głównego sponsora tegorocznych zawodów,
Piotra Wilchelma, prezesa Nadwiślańskiej
Agencji Turystycznej sp. z. o.o., oraz Krzysztofa
Brożyny, dyrektora stacji narciarskiej
„Cieńków”.

WYNIKI ZAWODÓW
KONKURENCJA DRUŻYNOWA:
1. KWK „JANKOWICE” – Puchar Prezesa Kompanii Węglowej SA
2. KWK „KNURÓW-SZCZYGŁOWICE” – Puchar Prezesa Nadwiślańskiej
Agencji Turystycznej
3. KWK „CHWAŁOWICE” – Puchar Dyrektora Stacji Narciarskiej
„Cieńków”
I grupa – dziewczęta do lat 15 (urodzone w 1997 r. i młodsze):
1. AGATA SZOMBARA, KWK „BOLESŁAW ŚMIAŁY”
2. DOROTA GÓRECKA, KWK „CHWAŁOWICE”
3. MAGDALENA ŻAK, KWK „BRZESZCZE”
II grupa – dziewczęta w wieku 16–20 lat (urodzone w latach 1992–1996):
1. KSYMENA SMUSZ, KWK „MARCEL”
2. JULIA PŁONKA, KWK „BOLESŁAW ŚMIAŁY”
3. MAŁGORZATA KRYST, KWK „MARCEL”
III grupa – kobiety w wieku 21–35 lat (urodzone w latach 1977–1991):
1. BARBARA WITKOWICKA, KWK „CHWAŁOWICE”
2. IZABELA SIERNY, KWK „JANKOWICE”
3. ZUZANNA WAŁACH, KWK „BIELSZOWICE”
IV grupa – kobiety powyżej 35 lat (urodzone w 1976 r. i starsze):
1. JOANNA PATAS, KWK „JANKOWICE”
2. MARIA GÓRECKA, KWK „CHWAŁOWICE”
3. DANUTA STOPPEL, KWK „KNURÓW-SZCZYGŁOWICE”
V grupa – chłopcy do lat 15 (urodzeni w 1997 r. i młodsi):
1. KRZYSZTOF STABLIK, KWK „BOLESŁAW ŚMIAŁY”
2. PIOTR ROBAKOWSKI, KWK „MARCEL”
3. BARTŁOMIEJ PNIOWSKI, KWK „KNURÓW-SZCZYGŁOWICE”
VI grupa – chłopcy w wieku 16–20 lat (urodzeni w latach 1992–1996):
1. MACIEJ BUGIEL, CENTRALA KW
2. DAMIAN SKUPIEŃ, KWK „JANKOWICE”
3. MIŁOSZ MAZUREK, KWK „JANKOWICE”
VII grupa – mężczyźni w wieku 21–35 lat (urodzeni w latach 1971–1977):
1. FRANCISZEK SMUSZ, KWK „MARCEL”
2. WITOLD KOWOL, KWK „RYDUŁTOWY-ANNA”
3. MAREK SZCZYRBA, KWK „MARCEL”
VIII grupa – mężczyźni w wieku 36–50 lat (urodzeni w latach 1962–1976):
1. TOMASZ SMUSZ, KWK „MARCEL”
2. DARIUSZ RYGUŁA, KWK „BOLESŁAW ŚMIAŁY”
3. MAREK CZECH, KWK „BOLESŁAW ŚMIAŁY”
IX grupa – mężczyźni powyżej 50 lat (urodzeni w 1961 r. i starsi ):
1. JACEK WITKOWICKI, KWK „CHWAŁOWICE”
2. ROBERT SUDOŁ, KWK „KNURÓW-SZCZYGŁOWICE”
3. WOJCIECH PLUTA, KWK „BRZESZCZE”
Nagroda dla najmłodszego zawodnika, który ukończył slalom: JO-
NATHAN PLUTA, KWK „BRZESZCZE”
Nagroda dla najstarszego zawodnika: MIECZYSŁAW KOCOŃ, KWK
„BRZESZCZE”
Nagroda dla zawodnika z najlepszym czasem – PRACOWNIKA
I PRACOWNICY – (członkowie rodzin nie byli brani pod uwagę):
JOANNA PATAS, KWK „JANKOWICE”
MAREK SZCZYRBA, KWK „MARCEL”
Zdjęcia: Jarosław Galusek (Trybuna Górnicza)
Zwycięzcy otrzymali puchary, dyplomy oraz nagrody z rąk Krzysztofa Brejdaka, wiceprezesa zarządu Kompanii Węglowej SA – głównego
sponsora tegorocznych zawodów, Piotra Wilchelma, prezesa Nadwiślańskiej Agencji Turystycznej sp. z. o.o., oraz Krzysztofa Brożyny,
dyrektora stacji narciarskiej „Cieńków”
| 29

L U D Z I E I M I E J S C A
Clemensy dla malarza
i kopalnianej orkiestry
W Lędzinach odbyła się uroczysta sesja Rady Powiatu Bieruńsko-Lędzińskiego
z okazji wręczenia Nagrody Starosty Bieruńsko-Lędzińskiego w Dziedzinie Kultury
Nagrody otrzymali: Czesław Ślosarczyk
– artysta malarz rodem
z Bojszów, przez wiele lat związany
z KWK „Ziemowit” w Lędzinach, obchodząca
w tym roku 60-lecie Orkiestra Dęta KWK
„Ziemowit” i jej długoletni dyrygent i kierownik
Bronisław Latocha oraz Bieruński
Ośrodek Kultury.
– Przyznaje się ją raz w roku. Nagroda
z jednej strony nobilituje poszczególnych
twórców, ludzi kultury, a z drugiej jest
realizacją zadania ustawowego powiatu,
polegającego na sprawowaniu mecenatu
nad działalnością kulturalną – informują
władze powiatu.
Poprzez nagrodę, której rzeczowym wyrazem
jest statuetka autorstwa Romana Nygi,
symbolizująca świętego Klemensa, starosta
i cała społeczność powiatu honorują twórców,
animatorów i mecenasów kultury, indywidualne
osoby i całe zespoły, wyrażają
im uznanie i wdzięczność za podtrzymywanie
tradycyjnych wartości duchowych ziemi
rodzinnej i kreowanie nowych.
Święty Klemens jest patronem świątyni
zajmującej poczesne miejsce w tradycji
religijnej i kulturowej powiatu. Kandydatów
do nagrody Clemensa wskazują władze
i instytucje samorządowe, stowarzyszenia
oraz pojedyncze osoby. Od 2001 roku nagroda
przyznawana jest w dwóch kategoriach:
Clemens Pro Arte i Clemens Pro
Cultura, natomiast od 2003 roku także
w kategorii Clemens Pro Publico Bono.
Laureaci nagrody Clemensa – Czesław Ślosarczyk, Bronisław Latocha, Zofia Łabuś. Fot. Andrzej Maj
30 |

Gratulujemy tej wspaniałej decyzji i życzymy samych najpiękniejszych chwil
Ach, cóż to był za ślub…
W
słoneczne popołudnie,
17 marca br., w kościele
pw. św. Krzyża w Miechowicach
w otoczeniu najbliższych sakramentalne
„tak” powiedzieli sobie
Stanisława Górska i kapelmistrz Górniczej
Orkiestry Dętej „Bytom” Józef
Słodczyk. Mszę świętą odprawił proboszcz,
a zarazem kapelan orkiestry
ks. Bartosz Podhajecki. Stanisława
i Józef planowali uroczystość w gronie
najbliższej rodziny, ale muzycy
zrobili swojemu szefowi niespodziankę
i uświetnili mszę świętą swoim występem.
Marsza weselnego zagrało trio
puzonowe, a przed kościołem cała orkiestra
odegrała „Sto lat” dla państwa
młodych.
KRÓTKA HISTORIA ORKIESTRY
Istnienie orkiestry do roku 1995 wiąże się ściśle z kopalnią „Miechowice”. W tym
właśnie roku orkiestra przekształciła się w Stowarzyszenie Muzyczno-Kulturalne
Górnicza Orkiestra Dęta „Miechowice”, a w roku 2007 zmieniła nazwę na Miechowickie
Stowarzyszenie Muzyczno-Kulturalne Górnicza Orkiestra Dęta „Bytom”, ze
względu na to, że została jedyną orkiestrą w tym mieście. W roku 1997 stanowisko
prezesa Stowarzyszenia objął Marek Klementowski, który pełni tę funkcję do dnia
dzisiejszego.
Kapelmistrzem orkiestry niezmiennie od 31 lat jest Józef Słodczyk. To dzięki niemu
powstała kronika orkiestry, licząca już 12 tomów, założył on także Izbę Pamiątek,
w której gromadzone są wszystkie zdobyte przez orkiestrę nagrody.
Miechowiccy muzycy koncertowali czterokrotnie dla papieża Jana Pawła II w Watykanie.
Po raz pierwszy orkiestra odwiedziła papieża w 1989 roku – zagrała wtedy
marsza polskiego w Bazylice św. Piotra w Rzymie.
Orkiestra nagrała kilka audycji w polskim i niemieckim radiu oraz kilka programów
telewizyjnych. W 2008 roku zakwalifikowała się do półfinału programu TVN „Mam
Talent”.
Od roku 2007 orkiestra kibicuje Damianowi Jonakowi i bierze czynny udział we
wszystkich galach boksu z jego udziałem.
Każdego roku orkiestra uczestniczy w festiwalach poświęconych twórczości docenta
Józefa Szweda – w Tarnowskich Górach i Edwarda Czernego – w Zabrzu.
Wielokrotnie koncertowała dla mieszkańców Essen i Monachium na zaproszenie
władz tych miast.
Obecnie orkiestra liczy 100 osób, w tym 28 kobiet. Ciekawostką jest również to,
że gra w niej 9 muzykujących rodzin.
| 31

N A S Z E ŚGW AILĘ ET RE I BA
A R B A R Y
Ołtarz świętej Barbary w kopalni „Knurów-Szczygłowice” Ruch Szczygłowice